๑๐๔. ศิลปะชุมชนและวิถีแห่งสุขศานติจากภายใน ด้วยการจัดวางกระบวนการมีส่วนร่วมอย่างบูรณาการ

ขอนำเอาการจัดแสดงงานศิลปะ ที่บูรณาการเข้ากับโครงการ เทียนสว่าง ณ กลางใจ ณ ศูนย์ปฏิบัติธรรมเบิกฟ้าธรรมาศรม มาบันทึกถ่ายทอด ทั้งเพื่อเป็นการจัดแสดงศิลปวัฒนธรรมออนไลน์ และเพื่อนำเสนอบทเรียนสำหรับการพัฒนาคุณค่าและความหมายใหม่ๆอันหลากหลายของงานศิลปะและความสร้างสรรค์ต่างๆ ให้มีบทบาทความเชื่อมโยงกับความจำเป็นในการพัฒนาสุขภาวะสังคม ให้ได้ชมภาพงามๆอย่างตอ่เนื่องกันเป็นชุด พร้อมกับบันทึกข้อมูลสำหรับท่านที่สนใจพัฒนาแนวคิดและหาความบันดาลใจสำหรับนำไปสร้างสรรค์สิ่งต่างๆต่อไปทั้งในงานศิลปะและการสะท้อนไปสู่มิติอื่นๆของชีวิต

  Initiator and Project Proposer    ปรีชา ก้อนทอง ศูนย์ปฏิบัติธรรมเบิกฟ้าธรรมาศรม และโครงการอาจาริยบูชารำลึก ๑๐๐ ปีชาตกาล หลวงพ่อเทียน จิตฺตสุโภ และน้อมเกล้าถวายเป็นพระราชกุศลในพระราชวโรกาสเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ๘๔ พรรษา, ชมรมชีวเกษม, เครือข่ายวิชาการแนวประชาคมและการวิจัยชุมชน มหาวิทยาลัยมหิดล และเครือข่ายศิษยานุศิษย์หลวงพ่อเทียน จิตฺตสุโภ

  Creative Conceptual Design,Curattion and Organizer     ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิรัตน์ คำศรีจันทร์ สันป่าตอง เชียงใหม่

  Members of Individual Artist and Group Artist    

• แหม่ม Home Studio ศาลายา 
• เด็กหญิงเข็มทิศ คำศรีจันทร์ โรงเรียนปราโมชวิทยา รามอินทรา กรุงเทพมหานคร
• ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิรัตน์ คำศรีจันทร์ สันป่าตอง เชียงใหม่
• อัชช์และเพื่อน จากร้านอู่ข้าวอู่ปลา ตำบลมหาสวัสดิ์ อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม 

  Participatory Happening Art  

ความเป็นศิลปะจัดวางชุมชนและขับเคลื่อนการเจริญสติภาวนา ส่งเสริมและเติมเต็มให้แก่เวทีชุมชนด้วย ก่อเกิดจากการริเริ่มและสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมด้วยตนเองของกลุ่มผู้เข้าร่วมกิจกรรม ทำให้ศิลปะและการจัดแสดงงานศิลปะในสภาพแวดล้อมที่เป็นธรรมชาติ ส่งเสริมให้เกิดการสร้างสังคมสุขภาวะ เคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลง ผสมผสานให้องค์ประกอบทั้งมวลเกิดการปฏิสัมพันธ์ เป็นเหตุปัจจัยเชื่อมโยงหนุนเนื่องส่งเสริมซึ่งกันและกัน เป็นความงามที่เป็นพลวัตรและมีชีวิต

  Theme    ศิลปะชุมชนเพื่อการเจริญสติภาวนา | Community Arts facilitating awaekening and awaereness for individuals capacity development and promoting Healthy Spiritual 

  Technique and Media   

• เด็กหญิงเข็มทิศ คำศรีจันทร์ สีน้ำกับสื่อประสม : ภาพเด็กและครอบครัว
• แหม่ม Home Studio ศาลายา สีน้ำบนกระดาษ : ภาพสีน้ำสนไผ่ ดอกบัว และพระวิปัสนาจารย์
• ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิรัตน์ คำศรีจันทร์ สีน้ำ ลายเส้น และสื่อประสม : ภาพชุด ๔ ชุด ชุดวิถีชุมชนชาวนาบัว ชุดวิถีชีวิตชุมชนชาวบ้านหนองบัว นครสวรรค์ ชุดบันทึกและนำเสนอวิถีชุมชนจากงานวิจัย ชุดวัฒนธรรมสุขภาพและการคลอด ภาพเขียนเพื่อจัดแสดงนิทรรศการชีวประวัติและผลงานศาสตราจารย์นายแพทย์เกษม วัฒนชัย องคมนตรี ณ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
• อัชช์และเพื่อน จากร้านอู่ข้าวอู่ปลา ตำบลมหาสวัสดิ์ อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม : จัดดอกไม้ | Flowers Arrangement

  Concept    การจัดแสดงงานศิลปะ และการจัดวางทางศิลปะ โดยใช้งานศิลปะและองค์ประกอบอื่นๆ ที่มีอยู่ในชุมชนและสภาพแวดล้อมที่เป็นธรรมชาติ ให้เป็นส่วนหนึ่งของความเป็นงานศิลปะ ทำให้ปัจเจกและวิถีชุมชน ตลอดจนเหตุการณ์และปรากฏการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้น เกิดอีกมิติหนึ่งที่มีความเชื่อมโยงกันด้วยจินตภาพทางศิลปะ สามารถทำให้เป็นบรรยากาศและปัจจัยแวดล้อมที่โน้มนำการได้อยู่กับตนเอง ส่งเสริมความสงบ ความงดงาม ให้เป็นกำลังในการเดินทางเข้าสู่ภายใน ร่วมจัดวาระในการเจริญสติภาวนา กล่อมเกลาและเรียนรู้ด้วยใจที่ได้สื่อปฏิสัมพันธ์กับงานศิลปะซึ่งมีความละเอียดลึกซึ้ง บันทึกความต่อเนื่อง ความมุ่งมั่นพากเพียร ความเป็นชีวิต ตลอดจนสื่อสะท้อนภาวะตนเองของผู้คนในงานศิลปะ รวมทั้งผู้ชมงานศิลปะและชุมชนที่เข้าร่วมกิจกรรม ก็ถูกเชื่อมโยงด้วยงานศิลปะเข้ากับความเป็นทั้งหมดในสภาพแวดล้อมจริงของสถานที่ ทำให้เป็นองค์ประกอบความมีชีวิตของความงาม ผุดบังเกิดชุมชนการปฏิบัติ ที่ร่วมกันสร้างความหมายเกี่ยวกับความดี ความงาม เพื่อปฏิบัติเข้าถึงความจริงพื้นฐานของชีวิต ที่จะได้จากการศึกษาและปฏิบัติเจริญสติภาวนาในบริบทหนึ่งๆ ได้เป็นอย่างดียิ่งๆขึ้นต่อไป

  Education and Learning Scheme   

การจัดวางศิลปะชุมชน เป็นการเชื่อมโยงการเคลื่อนไหวทางศิลปะเข้ากับวิถีชีวิตของชุมชนที่ก่อตัวขึ้นด้วยเงื่อนขแวดล้อมต่างๆของสังคม ซึ่งจากโครงการ เทียนสว่าง ณ กลางใจ เพื่อน้อมเป็นอาจาริยบูชาและรำลึก ๑๐๐ ปีชาตกาล หลวงพ่อเทียน จิตฺตสุโภ และน้อมเกล้าถวายเป็นพระราชกุศลเนื่องในพระราชวโรกาสเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๔ ปีของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในครั้งนี้ สามารถเป็นสื่อและเป็นสภาพแวดล้อมเพื่อสื่อสารและเคลื่อนไหวการเรียนรู้อย่างบูรณาการ ..... 

• การพัฒนาการเรียนรู้เพื่อสร้างสุขภาวะสังคมด้วยวัฒนธรรมจิตใจและศาสตร์ด้านใน : การจัดวาระในการสื่อสารเรียนรู้ความเป็นศาสตร์การพัฒนาด้านในของวิถีการเจริญสติภาวนาโดยวิธีของหลวงพ่อเทียน จิตฺตสุโภ กับความจำเป็นของสังคมโลก และการมีภูมิปัญญาปฏิบัติของสังคมไทยและสังคมประเทศกำลังพัฒนา ที่สามารถแลกเปลี่ยนแบ่งปันกับสังคมที่มีความมั่งคั่งทางทางวัตถุ
• ศิลปะชีวิต : การเรียนรู้ความงามและสุนทรียภาพ ที่อยู่บนพื้นฐานของธรรมชาติ
• การสื่อสารเรียนรู้อย่างลึกซึ้ง : เชื่อมโยงให้องค์ประกอบในธรรมชาติ เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของการเกิดพลวัตรทางศิลปะจัดวาง ทำให้สามารถสื่อสารเรียนรู้เกี่ยวกับถิ่นฐาน ระบบความรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ผสมผสานอยู่ในธรรมชาติของชีวิต จิตวิญญาณและภูมิปัญญาเฉพาะตนของสังคม 
• จิตวิญญาณของศิลปะ : การเรียนรู้ธรรมและการเจริญสติภาวนาจากงานสร้างสรรค์ทางศิลปะ
• สังคมในมิติศิลปะและศิลปะจัดวางชีวิตความงามของสังคม : การจัดวางทางศิลปะเพื่อเกิดพื้นที่ความหมายส่งเสริมวิถีชุมชนภาวนา เห็นบทบาทของการสร้างสรรค์และพัฒนาศิลปะ สำหรับเป็นระบบจัดความสัมพันธ์และเชื่อมโยงปฏิสัมพันธ์ของมนุษย์กับโลกภายนอก ด้วยจิตใจที่งดงาม
• เครื่องมือและวิธีการเจริญสติภาวนาด้วยศิลปะ : ให้ประสบการณ์และชี้แนะการเข้าถึงงานศิลปะและใช้ศิลปะเพื่อเป็นการพัฒนาระบบวิธีคิดที่สะท้อนความลึกซึ้งของมนุษย์ออกจากด้านใน
• การพัฒนาเด็กและผู้นำรุ่นใหม่ด้วยงานศิลปะ : การจัดวางบทบาทและความหมายอันกว้างขวางต่อสังคมและวิถีดำเนินชีวิจในโลกปัจจุบัน ด้วยวิธีการทางศิลปะที่ผสมผสานกับการทำงานเชิงสังคม
• ประเด็นเชิงสังคม : สร้างปฏิสัมพันธ์และก่อให้เกิดประสบการณ์ร่วมกันของชุมชนปฏิบัติ ที่สามารถเชื่อมโยงอย่างเป็นระบบไปถึงความสำนึกรู้และมิติจิตวิญญาณสากลต่างๆ เช่น ความสัมพันธ์ของมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมและธรรมชาติ ถิ่นฐานการอยู่อาศัย ดิน น้ำ สายลม แสงแดด การดำเนินชีวิตให้มีความสอดคล้องและความสมดุลกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

  บทบาทของ Facilitator Artist  

• เป็นเครือข่ายและกลไกเชื่อมต่อปฏิจจสมุปบาทของกระแสธารแห่งธรรมและพลังความสร้างสรรค์สิ่งดี : การทำงานเชิงสังคมผ่านปฏิบัติการทางศิลปะในลักษณะนี้ เป็นการอิงอาศัยกันและต่างเป็นปัจจัยส่งเสริมเกื้อหนุนกันของชุดเหตุปัจจัยที่สามารถสร้างสรรค์ขึ้นให้หลากหลายและยืดหยุ่นไปตามเงื่อนไขของชุมชนที่ดำเนินการกันขึ้น ศิลปินและผู้ทำงานเชิงสังคมไปด้วยในลักษณะนี้ ต้องมุ่งปฏิบัติเรียนรู้เพื่อพัฒนาตนเอง ผ่านการร่วมสร้างสุขภาวะสังคมร่วมกับผู้อื่น
• เป็นผู้เรียนรู้แบบบูรณาการกับชุมชนปฏิบัติ : การทำงานแนวนี้ มุ่งสร้างคุณค่าและความหมายเหนือความสามารถที่จะสร้างแบบแยกส่วน ด้วยนั้น จึงมีความจำเป็นต้องทำงานความคิดสร้างสรรค์ไปบนการปฏิสัมพันธ์กับชุมชนปฏิบัติอย่างพอเพียง
• เป็นผู้เข้าถึงการเรียนรู้ด้วยการปฏิบัติ : การทำงานที่เชื่อมโยงกับเนื้อหาใดๆ ให้มีความกลมกลืน สอดคล้อง และเกื้อหนุนกัน มีความจำเป็นต้องเรียนรู้หลักการทั่วไป อีกทั้งจำเป็นต้องได้เรียนรู้ด้วยการปฏิบัติของตนเองด้วย เพื่อเข้าถึงบริบทและความจำเพาะตนขององค์ประกอบเพื่อการจัดวางทางศิลปะให้สะท้อนซึ่งกันและกัน
• แสดงตนด้านความเป็นส่วนรวมกับผู้อื่น : แสดงตนและแสดงเจตนาเพื่อเห็นความเกื้อกูลต่อสุขภาวะสาธารณะร่วมกัน ซึ่งจะมีความสำคัญต่อการทำให้ผู้มีส่วนร่วมจากชาวบ้านทั่วไป เกิดความรู้สึกปลอดภัย ไม่เคลือบแคลง ไม่เกิดความระมัดระวังตนว่าจะก้าวก่ายงานจำเพาะตนของคนทำงานศิลปะ 
• จัดเตรียมวัสดุเครื่องใช้ทำงาน : จัดเตรียมวัสดุสิ่งของและทรัพยากรพื้นฐานที่จะต้องใช้และคนทั่วไปอาจจะไม่รู้จักความเฉพาะของสิ่งที่จะต้องใช้ทางศิลปะ
• ให้หลักคิดและเหตุผลเบื้องหลังข้อจำกัดสำหรับผู้มีส่วนร่วม : บอกเงื่อนไขและข้อจำกัดที่อาจจำเป็นต้องคำนึงถึง เช่น อย่าจัดวางให้งานศิลปะมีเรื่องราวจำเพาะของตนเองที่บดบังเรื่องราวสำคัญของเวทีชุมชน หรืออย่างจัดวางในตำแหน่งและพื้นที่ซึ่งทำให้หลุดออกจากความหมายร่วมกับมิติอื่น
• สะท้อนผลและเป็นสภาพแวดล้อมกล่อมเกลาจิตใจให้กัน : คอยให้กำลังใจและสะท้อนผลการปฏิบัติให้ผู้ได้มีส่วนร่วมได้ทราบกาลเทศะของการอุทิศแรงกายแรงใจของตนอย่างเหมาะสม

  การติดตั้งและวัสุดุอุปกรณ์  

• ขนย้ายง่าย : การจัดเตรียมชิ้นงาน ต้องเตรียมชิ้นงานที่เหมาะสมต่อการเคลื่อนย้ายด้วยคนทั่วไป ไม่ต้องยุ่งยากต่อการจัดวางและขนย้ายด้วยวิธีเหมือนกับการขนสิ่งของของชาวบ้านทั่วๆไป น้ำหนักเบา ขนาดไม่ใหญ่เกินไป
• ทนน้ำและทนต่อความเสียหาย : การเข้ากรอบและผนึกภาพ ต้องทนทานต่อการฉีกขาดและการเกิดความเสียหายจากการถูกน้ำ แดด และการเปรอะเปื้อน เช่น เข้ากรอบบางและติดกระจากด้านเดียว ไม่ติดกระจกด้านหลัง หรือผนึกพลาสติกกันน้ำ 
• สามารถแขวนและติดตั้งกับสภาพธรรมชาติ : วัสดุพื้นฐานที่ควรจัดเตรียม ต้องคำนึงถึงความยืดหยุ่นต่อการติดตั้งในสภาพที่ต้องอาศัยการจัดสถานที่เพื่อการจัดแสดงงานอย่างเป็นเฉพาะให้น้อยที่สุด โดยสามารถติดตั้งตามแหล่งต่างๆได้โดยง่าย กระทั่งถึงติดตั้งโดยใครและติดตั้งอย่างไรก็ได้ เช่น ติดตั้งตามต้นไม้ ติดตั้งตามศาลา ติดตั้งตามพื้นที่ว่างเพื่อทำให้องค์ประกอบทั้งหมดในอณาบริเวณเดียวกัน มีความต่อเนื่องเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ดังนั้น สิ่งที่ควรเตรียมไว้เสมอสำหรับคนทำงานศิลปะที่ให้ความสนใจต่อการจัดแสดงงานเพื่อเป็นมิติหนึ่งในการขับเคลื่อนพลังการเรียนรู้และพลังจินตภาพของชุมชนก็เช่น เส้นเอ็นและเส้นลวดขนาดเล็ก ไม่สะดุดสายตาแต่แข็งแรง ตัวหนีบ ตะปูกด กระดาษกาวหนังไก่ ขาตั้งที่สามารถติดตั้งภาพได้เลย
• กลมกลืนกับธรรมชาติและเสริมเนื้อหาหลักของเวทีชุมชน : ติดตั้งในระดับสายตาและกระจายไปตามบริเวณต่างๆ ให้ครอบคลุมพื้นที่การทำกิจกรรมชุมชน สร้างโอกาสในการชมอย่างอิสระ ไม่รวมกลุ่มจนเกิดกลุ่มก้อนและสร้างเรื่องราวจำเพาะหันเห็นความสนใจผู้ชมออกจากเรื่องราวที่เป็นสาระสำคัญของเวที 

  การสร้างกระบวนการมีส่วนร่วม  

• มีหลักให้ออกแบบความคิดได้ด้วยตนเอง : ให้แนวคิดของการจัดวางองค์ประกอบด้านศิลปะเข้าไปในงานที่จัดขึ้น เพื่อผู้ที่อาสาและให้ความสนใจมีส่วนร่วมต่างๆ จะได้สามารถออกแบบการปฏิบัติและมีหลักสำหรับดำเนินการต่างๆด้วยวิจารณญาณของตนเอง
• เป็นงานศิลปะที่ทำให้งามได้ทุกคน : ทุกคน ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ สามารถติดตั้ง และนำเอางานศิลปะไปเป็นสิ่งของเพื่อใช้จัดองค์ประกอบต่างๆที่เกิดความคิดขึ้นด้วยตนเอง ให้ได้สิ่งที่ตนเองต้องการร่วมสร้างสรรค์อย่างดีที่สุด
• ร่วมสร้างสุขภาวะสาธารณะที่กำหนดออกจากด้านในของปัจเจก : ส่งเสริมให้เป็นกิจกรรมที่ทำแล้วสนุก ผ่อนคลาย ได้อยู่กับตนเอง ได้ทำกิจกรรมเพื่อสร้างสรรค์สุขภาวะของส่วนรวม และเพื่อเป็นสภาพแวดล้อมที่ดีให้แก่ผู้อื่น
• การเรียนรู้ยกระดับจิตใจและความสำนึกรู้ต่อตนเองกับสังคม : ส่งเสริมให้ได้ประสบการณ์ตรงในการคิดริเริ่มและเป็นนายตนเอง สามารถทำสิ่งต่างๆได้ด้วยตนเอง เกิดประโยชน์ทั้งต่อตนเองและผู้อื่น พร้อมทั้งเป็นโอกาสในการกล่อมเกลาความเป็นตัวกูของกูให้เบาบาง

  Evaluation,Documentation and Reflection  

• สังเกตอย่างมีส่วนร่วม เพื่อดูความครอบคลุมและทั่วถึงเชิงพื้นที่การจัดกิจกรรม กระบวนการมีส่วนร่วม ความสามารถเข้าถึงและชมระหว่างการปฏิบัติเจริญสติภาวนาหรือดูแลกิจกรรมที่ดำเนินการขึ้น
• ถ่ายภาพเพื่อบันทึกรวบรวมเป็นข้อมูลสำหรับการพัฒนา และใช้เป็นสื่อเผยแพร่สื่อสารเคลื่อนไหวให้เกิดพลังการเรียนรู้กับสาธารณะ เพื่อก่อให้เกิดความริเริ่มสร้างสรรค์ต่างๆต่อไป

  Photo and Naration    ผู้ช่วยศาสตราจารย์วิรัตน์ คำศรีจันทร์

  Camera    digital Kodak Easy Share 2981

  Event    โครงการปฏิบัติธรรมเจริญสติภาวนา ระหว่างศุกร์ที่ ๑๔- จันทร์ที่ ๒๔ ตุลาคม ๒๕๕๔ เพื่อเป็นวาระเปิดศาลาธรรมภาวนาของศูนย์ปฏิบัติธรรมเบิกฟ้าธรรมาศรมอย่างเป็นทางการ น้อมถวายเป็นอาจริยบูชา เนื่องใน ๑๐๐ ปีชาตกาล หลวงพ่อเทียน จิตฺตสุโภ และน้อมเกล้าถวายเป็นพระราชกุศลในพระราชวโรกาสเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ๘๔ พรรษา

  Place | Location    ศูนย์ปฏิบัติธรรมเบิกฟ้าธรรมาศรม ตำบลองค์พระ อำเภอด่านช้าง จังหวัดสุพรรณบุรี

  Coordinator and Further Information    ปรีชา ก้อนทอง วริชฌิตา ปลั่งสำราญ ศูนย์ปฏิบัติธรรมเบิกฟ้าธรรมาศรม  ตำบลองค์พระ อำเภอด่านช้าง จังหวัดสุพรรณบุรี 087-9121143, วิรัตน์ คำศรีจันทร์ e-mail : [email protected] mobile phone : [phone], สนั่น ไชยเสน กานต์ จันทวงษ์ เรงวิชญ์ นิลโคตร ณัฐพัชร์ ทองคำ สถาบันพัฒนาสุขภาพอาเซียน มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม 73170

[ณัฐรดา]

สวัสดีค่ะอาจารย์

ชื่นชมผู้มีส่วนร่วมทุกท่านค่ะ

[วิรัตน์ คำศรีจันทร์]

ขอบคุณทิมดาบที่มาเยือนและเยี่ยมชมนะครับ

[วิรัตน์ คำศรีจันทร์]

สวัสดีคครับคุณณัฐรดาครับ

งานแนวนี้นี่ เป็นงานในแนวทางของคุณณัฐรดาด้วยเลยนะครับ หากมีโอกาสจัดด้วยกันละก็ จะได้กำลังทางวิชาการจากคุณณัฐรดา ให้ได้รูปแบบการจัดแสดงงานศิลปะและความเป็นมหรสพทางจิตวิญญาณ เพื่อสื่อสารเรียนรู้ทางสังคมและสื่อสภาพแวดล้อมเพื่อการปฏิบัติธรรมเป็นอย่างดีเลยนะครับ คุณณัฐรดาก็มีทั้งประสบการณ์ตรง มีหนังสือและสื่อสิ่งพิมพ์ และมีผลงานอยู่ด้วยชุดหนึ่ง

แต่ทำในลักษณะนี้ไปก่อน ก็นับว่าเป็นการดีมากอย่างครับ เป็นการทำให้เห็นกระบวนการได้ครบก่อน พร้อมกับเห็นรูปแบบ การทำงานทางความรู้ การสื่อสารความคิด การจัดวางบทบาทขององค์ประกอบต่างๆที่เกี่ยวข้อง ข้อดีข้อจำกัดที่เกิดขึ้น รวมทั้งได้นำมาทบทวนและสรุปเป็นแนวปฏิบัติ เพื่อใช้เป็นแนวคิดและอ้างอิงให้กันสำหรับการริเริ่มใหม่ๆต่อไป ทำให้มีรูปธรรมชุดหนึ่งสำหรับการคัดสรรการทำงานแนวนี้ในอนาคตได้ดียิ่งๆขึ้น

[วิรัตน์ คำศรีจันทร์]

สวัสดีครับบังวอญ่าครับ
ประเดี๋ยวจะประมวลภาพถ่ายของศูนย์ปฏิบัติธรรมเบิกฟ้าธรรมาศรมที่ผมได้มีโอกาสไปร่วมกิจกรรมเล็กๆนี้ด้วย มาแบ่งปันกันดูอีกครับ

[ขจิต ฝอยทอง]

• ทึ่งมากเลยครับ
• เป็นทั้งการแสดงศิลปะและการปฏิบัติธรรม
• วันนี้ต้องไปโขลกหมากรุกหรือ เอาไก่ไปเปรียบ เอหรือกำลังปั่นเสลดให้ไก่อยู่ครับ
• 555

[วิรัตน์ คำศรีจันทร์]

เป็นการถือเป็นโอกาส ผสมผสานการพัฒนาการเรียนรู้ในเรื่องต่างๆ เข้าสู่กับสิ่งที่เป็นการพัฒนากิจกรรมเพื่อการดำเนินชีวิต ในลักษณะอย่างนี้ไปด้วยน่ะครับ ด้านหนึ่งก็เป็นเหมือนการหิ้วผลหมากรากไม้ไปโฮมบุญกันเหมือนในยุควัฒนธรรมศาลาวัด ใครมีอะไรก็หิ้วติดมือไปช่วยกัน อีกด้านหนึ่ง ก็เป็นการพัฒนาสังคมและเป็นสภาพแวดล้อมในการพัฒนาปัจเจกแบบเข้าถึงถูกคนถูกเวลา และถูกกาลเทศะ หรือ Out-Reach Programme Strategy ทำเพื่อมุ่งให้เกิดสิ่งดีด้วยกันในสังคม

ในโอกาสเดียวกัน ก็จะได้ประสบการณ์ในการคิดริเริ่มและตรวจสอบวิธีทำสิ่งต่างๆ ให้ได้บทเรียนเอาไว้ใช้ทำงาน ก็เป็นการพัฒนาวิธีทำงานไปบนการพัฒนาตัวเองไปด้วยอย่างรอบด้านอยู่ตลอดเวลาอย่างนั้นเลยนะครับ