การพัฒนาศักยภาพการสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะ และเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยใช้กิจกรรมพี่สอนน้อง
เจ้าของผลงาน
นางบุษราภรณ์ วิเศษ
ที่อยู่ที่สามารถติดต่อได้
โรงเรียนอนุบาลแพร่ เลขที่ 57 หมู่ 9 ถนนช่อแฮ ตำบลนาจักร อำเภอเมือง จังหวัดแพร่
สภาพโดยทั่วไป
โรงเรียนอนุบาลแพร่ เลขที่ 57 หมู่ 9 ถนนช่อแฮ ตำบลนาจักร อำเภอเมือง จังหวัดแพร่เป็นโรงเรียนประถมศึกษาขนาดใหญ่ สังกัดสำนักงานการศึกษาประถมศึกษาแพร่ เขต 1 มีครู 86 คน นักเรียนจำนวน1,798 คน
หลักสูตรแกนการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551ในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรมว่าด้วยการอยู่ร่วมกันในสังคม ผู้เรียนต้องเป็นผู้มีความรู้ ทักษะ คุณธรรม และค่านิยมที่เหมาะสม โดยได้กำหนดมาตรฐาน สาระการเรียนรู้และตัวชี้วัดหลักสูตรแกนกลางของสาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรมในมาตรฐาน ส 1.1 ตัวชีวัด 1.1 ป.5/6 มุ่งให้ผู้เรียนรู้ และเข้าใจหลักธรรมของพระพุทธศาสนามีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่นและปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุขเห็นคุณค่าและสวดมนต์แผ่เมตตามีสติที่เป็นพื้นฐานของสมาธิในพระพุทธศาสนา หรือการพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือคือการสวดมนต์ไหว้พระ สรรเสริญ คุณพระรัตนตรัยและแผ่เมตตา และมาตรฐาน ส 1.2 ตัวชีวัด 1.2 ป.5/3 มุ่งให้ผู้เรียน มีมรรยาทของความเป็นศาสนิกชนที่ดี
นอกจากนี้โรงเรียนอนุบาลแพร่ได้จัดกิจกรรมการสวดสรภัญญะ เป็นส่วนหนึ่งของโครงการส่งเสริมคุณธรรมในโรงเรียน (โรงเรียนวิถีพุทธ)โดยมีหลักการและเหตุผลจากการเสนอแนะของ สมศ. ครั้งที่ 1 ในเรื่องของการจัดการเรียนการสอน ที่ต้องมุ่งเน้นให้ผู้เรียนมีความรู้ ทักษะ เจตคติ มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ตามหลักสูตร พัฒนาผู้เรียนให้เป็นผู้มีคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมที่พึงประสงค์ การจัดกิจกรรมส่งเสริม ที่ส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม และค่านิยมที่พึงประสงค์ ให้เกิดแก่นักเรียนจึงเป็นการสนองให้นักเรียนได้แสดงพฤติกรรมในด้านคุณธรรม จริยธรรมและค่านิยม ได้อย่างต่อเนื่องและถูกต้องตามลักษณะวัฒนธรรมไทย
ให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของหลักสูตรสถานศึกษา บรรลุตามเป้าหมายของมาตรฐานการศึกษาชาติ และมาตรฐานการศึกษาของสำนักรับรองและประเมินผลการศึกษา โครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและค่านิยม เป็นโครงการที่จะทำให้ผู้เรียนมีคุณลักษณะนิสัย ที่พึงประสงค์
ด้วยเหตุผลดังกล่าวข้างต้นจึงได้จัดกิจกรรมพี่สอนน้องเพื่อพัฒนาศักยภาพการสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะ และเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
และสามรถนำไปประยุกต์ใช้ได้จริงในการดำเนินชีวิตที่ดีต่อไป
3. วัตถุประสงค์ของการศึกษา
3.1 เพื่อพัฒนากิจกรรมพี่สอนน้องของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
3.2 เพื่อพัฒนาการศักยภาพการสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะ
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
3.3 เพื่อฝึกมารยาทไทยส่งเสริมโครงการเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
4. ขอบเขตการศึกษา
การวิจัยครั้งนี้มุ่งพัฒนาศักยภาพการสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะ และเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยใช้กิจกรรมพี่สอนน้อง
5. คำจำกัดความที่ใช้ในการศึกษา
ทำนองสรภัญญะ (/สะระพันยะ/ หรือ /สอระพันยะ/) หมายถึง การอ่านบทประพันธ์คำฉันท์ที่มีเนื้อหาบูชาพระรัตนตรัยสำหรับสวดเป็นทำนอง สังโยค สวดเป็นจังหวะหยุดตามรูปประโยคฉันทลักษณ์
กิจกรรมพี่สอนน้อง หมายถึง กิจกรรมการสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะ และเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ที่ใช้เนื้อหาบทสวดจากเอกสารประกอบการไหว้พระสวดมนต์ ประกอบการใช้สื่อแผ่นวีซีดี เรื่องการสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะ โดยมีนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มาช่วยฝึกสอนการสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะ
พี่ หมายถึง นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ปีการศึกษา 2553
น้อง หมายถึง นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ปีการศึกษา 2553
มารยาทไทย หมายถึง การกราบแบบเบญจางคประดิษฐ์ การไหว้ระดับที่ 2 ไหว้ผู้ใหญ่ การถวายความเคารพแบบสากล ชาติ และพระบรมฉายาลักษณ์พระมหากษัตริย์
6. วิธีปฏิบัติบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice) การพัฒนากิจกรรมพี่สอนน้องเพื่อพัฒนาศักยภาพการสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะ และเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
6.1 ขั้นตอนการดำเนินงาน
1. วิเคราะห์ปัญหา
การสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะในเรื่องของ ทำนองไม่ถูกต้อง อักขระ ไม่ชัดเจน สวดไม่เป็นจังหวะไม่หยุดตามรูปประโยคฉันทลักษณ์
2. วางแผน/ออกแบบกิจกรรม
ประกอบการเรียนรู้ได้แก่ วีซีดีการสวดหมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยและ มารยาทไทย
รูปประโยคฉันทลักษณ์ ถูกต้อง
8. คัดเลือกตัวแทนนักเรียน ป.5 ที่สวดมนต์ช่วงเช้าทุกวันก่อนเรียนและในช่วงสวดมนต์ประจำสัปดาห์
ผ่านกระบวนการประเมินการสวดทำนอง สังโยค สวดเป็นจังหวะหยุดตารูปประโยคฉันทลักษณ์ ถูกต้อง ดีในระดับกลุ่มในชั้นเรียน
9.จัดตารางการฝึกสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะโดยให้พี่ ป. 6 มาดูแลตัวแทน
นักเรียน ป.5 ช่วงเช้าก่อนเข้าแถวเคารพธงชาติและช่วงพักทานอาหารกลางวัน
3. ดำเนินการใช้กิจกรรม
1. พี่และน้องร่วมกันค้นข้อมูลทางInternet ร่วมกันกับศึกษาเอกสารการไหว้พระสวดมนต์และมารยาทงามอย่างไทย
2. พี่และน้องร่วมกันดูและฟังสื่อประกอบการเรียนรู้ได้แก่ วีซีดีการสวดหมู่สรรเสริญพระรัตนตรัย
ทำนองสรภัญญะและ วีซีดีฝึกปฏิบัติมารยาทไทย
3. ฝึกอ่านและสวดหมู่สรรเสริญพระรัตนตรัย ทำนองสรภัญญะ ร่วมกับศึกษาเรียนร่วมเรื่องของมารยาท
ไทย การกราบแบบเบญจางคประดิษฐ์ การไหว้ระดับที่ 2 ไหว้ผู้ใหญ่ การถวายความเคารพแบบสากล ชาติ และพระบรมฉายาลักษณ์พระมหากษัตริย์เพื่อเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรม
4. จดบันทึกผลการฝึกและประเมินผลทั้งช่วงเช้า ช่วงกลางวัน
5. รายงานครูผู้ดูแล (คุณครูบุษราภรณ์ วิเศษ)
6. ครูและพี่ร่วมกันฟังการสวดหมู่สรรเสริญพระรัตนตรัย ทำนองสรภัญญะ และฝึกปฏิบัติ
มารยาทไทย แล้วร่วมกันประเมินผล
7. พัฒนาปรับปรุงตามการประเมิน
8. น้องนักเรียนชั้น ป. 5 ที่ผ่านกระบวนการฝึกและสอนจากพี่ ป.6 ผ่านการประเมินในขั้นที่ดีมาก
สามารถเป็นผู้นำสวดหมู่สรรเสริญพระรัตนตรัย ทำนองสรภัญญะ ในวันเข้าห้องประชุมของกลุ่มชั้น ป. 5 และเป็นผู้นำสวด กิจกรรมวันสำคัญทางศาสนาที่โรงเรียนจัดร่วมกับชุมชน เช่นหล่อเทียนพรรษา แห่เทียนพรรษา เป็นต้น
9. ฝึกทุกวันเป็นประจำเพื่อดูแลรุ่นน้องต่อไปและเป็นตัวแทนของโรงเรียนอนุบาลแพร่เข้าร่วมแข่งขันของสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดแพร่จัดประกวดแข่งขัน
การพัฒนากิจกรรมพี่สอนน้องเพื่อพัฒนาศักยภาพการสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะ และเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
ไม่มีความเห็น