กรอบการศึกษาวิชาอาชญาวิทยาและทัณฑวิทยาสำหรับคณะนิติศาสตร์

กรอบการศึกษาวิชาอาชญาวิทยาและทัณฑวิทยาสำหรับคณะนิติศาสตร์

นัทธี  จิตสว่าง

อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยามีความผูกพันกับวิชานิติศาสตร์มาโดยตลอดโดยเฉพาะในทวีปยุโรปซึ่งมีการเรียนการสอนอาชญาวิทยาในคณะนิติศาสตร์มาตั้งแต่ในศตวรรษที่18 และแม้ในปัจจุบันอาชญาวิทยาจะมีพัฒนาการแตกต่างไปจากเดิมประกาศตัวเองเป็นสาขาวิชาอิสระมีคณะเป็นของตัวเองก็ตามความผูกพันต่อสาขาวิชานิติศาสตร์ก็ยังคงมีอยู่เพราะนักกฎหมายมีความจำเป็นที่จะต้องศึกษารูปแบบของอาชญากรรมยุคใหม่ที่เปลี่ยนแปลงไปจากอาชญากรรมพื้นฐานแต่ดั้งเดิมสาเหตุของการกระทำผิดและปรัชญาในการปฏิบัติต่อผู้กระทำผิดซึ่งจะเป็นพื้นฐานในการประยุกต์ใช้กฎหมายต่อไป

กรอบการศึกษาวิชาอาชญาวิทยาทัณฑวิทยา ในคณะนิติศาสตร์มีลักษณะดังนี้

1. ความหมายและขอบข่ายของอาชญาวิทยา ทัณฑวิทยา

• ความหมายของอาชญาวิทยาทัณฑวิทยา
• ขอบข่ายของอาชญาวิทยา
• ความสัมพันธ์ของอาชญาวิทยากับนิติศาสตร์
• สถานภาพของอาชญาวิทยา
• สถานภาพในอดีต“เจ้าไม่มีศาล”
• สถานภาพในปัจจุบัน

         -> อาชญาวิทยาเป็นสหวิทยาการ

         -> อาชญาวิทยาเป็นวิชากึ่งวิชาชีพ

         -> อาชญาวิทยาเป็นสังคมศาสตร์ประยุกต์

• การเรียนการสอนอาชญาวิทยา

 

2. ความหมายและขอบข่ายของอาชญากรรมและอาชญากร

• ความหมายในเชิงนิติศาสตร์
• ความหมายในเชิงสังคม

3. ปัญหาอาชญากรรรม

 -  ประเภทของอาชญากรรม

• เกณฑ์ความชั่วร้ายของการกระทำ

        -> Mala inse

        -> Mala Prohibita

• เกณฑ์ผู้เสียหาย

        -> อาชญากรรมที่มีผู้เสียหาย

        -> อาชญากรรมที่ไม่มีผู้เสียหาย

• เกณฑ์ด้านเพศ

        -> อาชญากรรมชาย

        -> อาชญากรรมผู้หญิง

• เกณฑ์ด้านอายุ

        -> เด็กและเยาวชนกระทำผิด

        -> อาชญากรรมผู้ใหญ่

• เกณฑ์ด้านพฤติกรรม

        -> อาชญากรรมอาชีพ

        -> อาชญากรรมองค์กร

        -> อาชญากรรมทางเพศ

        -> อาชญากรรมเกี่ยวกับทรัพย์ชั่วคราว

        -> อาชญากรรมการทำร้ายร่างกายและชีวิตชั่วคราว

        -> อาชญากรรมทางเศรษฐกิจ

        -> อาชญากรรมข้ามชาติ

        -> อาชญากรรมการเมือง

        -> อาชญากรรมคอมพิวเตอร์

        -> อาชญากรรมคอปกขาว

        -> อาชญากรรมในครอบครัว

        -> อาชญากรรมสิ่งแวดล้อม

• ความแตกต่างของอาชญากรรมพื้นฐานกับอาชญากรรมชั้นสูง
• เส้นทางชีวิตของอาชญากร

-  การวัดปริมาณและความรุนแรงในอาชญากรรม

• การวัดจากสถิติของทางราชการ
• การวัดจากสื่อมวลชน
• การวัดจากการเปิดเผยของผู้เสียหาย
• การวัดจากการเปิดเผยของผู้กระทำผิด
• การวัดจากสภาพแวดล้อมและความกลัวอาชญากรรม

-  ผลกระทบของอาชญากรรม

• ผลกระทบทางเศรษฐกิจ 
• ผลกระทบทางการเมือง
• ผลกระทบทางสังคม

 

4. สาเหตุของอาชญากรรม

            - แนวความคิดของสำนักคลาสสิก (Classical School)

            -  แนวความคิดของสำนักปฏิฐานนิยม (Positive School)

            - ทฤษฎีอาชญาวิทยาต่างๆ

 

5.การป้องกันอาชญากรรม

            - การป้องกันอาชญากรรม แนวที่ 1 การบังคับใช้กฎหมาย

            - การป้องกันอาชญากรรม แนวที่ 2 การปรับสภาพแวดล้อมและจิตใจ

            - การป้องกันอาชญากรรม แนวที่ 3 การตัดช่องโอกาสโดยใช้สภาพแวดล้อมทางกายภาพ

            - การป้องกันอาชญากรรม แนวที่ 4 การตัดช่องโอกาสโดยความร่วมมือของชุมชน

 

6. กระบวนการยุติธรรม

            ตำรวจ  อัยการ ศาล  ราชทัณฑ์

 

7. ทัณฑวิทยา

            - พัฒนาการของวิชาทัณฑวิทยาและความเกี่ยวพันกับวิชานิติศาสตร์

            - วัตถุประสงค์ของการลงโทษ (ปรัชญาการลงโทษ)

            - วิธีการลงโทษ

                       -> การลงโทษต่อเนื้อตัว ทรมาน                    

                       -> การลงโทษประหารชีวิต

                       -> การใช้เรือนจำ

                       -> การปฏิบัติต่อผู้กระทำผิดในชุมชน

            - การประยุกต์ใช้ปรัชญาการลงโทษในกระบวนการยุติธรรม

 

8. การปฏิบัติต่อผู้กระทำผิดโดยใช้เรือนจำ

                       -> ประเภทเรือนจำ                 

                       -> การควบคุมผู้ต้องขัง

                       -> กลไกในการควบคุม

                                    *  การใช้กฎหมายและบทลงโทษ

                                    *  การใช้สิ่งจูงใจ

                                    *  การใช้อาคารสถานที่

                       -> การอบรมแก้ไข

                                    *  แนวทางในการอบรมแก้ไข

                                    *  การประเมินผลการอบรมแก้ไข

 

9. การปฏิบัติต่อผู้กระทำผิดในชุมชน

            - เหตุผล

            - วิธีการ

            - การจำคุกวันหยุด การจำคุกในสถานที่ที่ไม่ใช่เรือนจำ การคุมประพฤติ การทำงานบริการสังคม ฯลฯ

 

10. การปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมและระบบการลงโทษ

---------------------------------------------