เตาเผาศพ : ลมและไฟ...


เมื่อช่วงต้นปี 2554 ในระหว่างที่ข้าพเจ้ากำลังดำเนินการก่อสร้างเมรุฯ นั้นมีโอกาสไปตระเวนดูเมรุฯ หลังที่ก่อสร้างสำเร็จแล้วบริเวณใกล้เคียง ซึ่งก็ได้พบกับข้อสังเกตที่สำคัญคือ "หน้าเตาดำ" และ "ประตูเมรุฯ หลุดร่อน" ใกล้จะพัง...

 

ในขณะนั้น "ช่างลอ" ช่างผู้มีประสบการณ์ในการสร้างเมรุฯ ในปรเทศไทยมากกว่า 20 ปีกำลังดำเนินการก่อเตาเผาศพให้ข้าพเจ้าอยู่พอดี เมื่อกลับมาถึงข้าพเจ้าจึงนำรูปที่ถ่ายมาให้ดู แล้วช่างรอก็พูดขึ้นมาว่า

"ลมไม่ดูด ทำให้ไฟย้อนออกหน้าเตา ตอนเผาอาจารย์ลองไปจับดู หน้าเตาจะร้อน ถ้าเป็นเตาที่ผมทำ เย็นเจี๊ยบ อยู่เป็นสิบปีไม่มีร่อน..."

จากนั้นข้าพเจ้าก็ได้สนทนาถึงสาเหตุที่ทำให้ "ลมไม่ดูด" กับช่างลอต่อไปว่าเกิดขึ้นจากสิ่งใด และจะทำการแก้ไขอย่างไรได้บ้าง...?

โดยช่างลอก็ได้บอกสาเหตุ ซึ่งข้าพเจ้าสามารถสรุปเบื้องต้นได้ดังนี้

1. "ลม" ลมไม่พอ เกิดจาก ช่องลมเข้าเล็กเกินไป ตั้งผิดตำแหน่ง

2. "ปล่องควัน" ปล่องไม่ดูด เกิดจาก ปล่องอุดตัน โดยเฉพาะปัญหาเรื่องนกมาทำรัง ปล่องเตี้ย ประหยัดค่าใช้จ่าย ปล่องไม่ได้ขนาด โคนและปากปล่องไม่สมดุล

3. "รูปทรงของเตา" ไม่ยกก้น เกิดจาก ช่างขาดประสบการณ์...


"ไม่มีลม ไฟไม่ติด..."

หลักการง่าย ๆ ของการก่อไฟคือต้องมีลม เพราะลมเป็นที่มาของ "ออกซิเจน" ดังนั้นวิธีการดับไฟที่ง่ายที่สุดก็คือ ถ้าเป็นไฟกองเล็ก ๆ ก็หาอะไรมาครอบไม่ให้ลมเข้า หรือบางครั้งที่เห็นทำกันบ่อย ๆ ก็คือหาผ้าหรือกระสอบมาคลุม

แต่ในที่นี้ เราต้องการให้ไฟติด ไฟลุกแรง ๆ ดังนั้น เราจำเป็นต้องการให้ได้มาซึ่งออกซิเจนจำนวนมาก

และจากการที่ข้าพเจ้ามีโอกาสไปมุดเมรุฯ โน้น ปีนเมรุฯ มาจำนวนหนึ่ง ข้าพเจ้าพบว่าแหล่งที่มาของลมในเมรุฯ ที่เป็นแบบเตาถ่านส่วนใหญ่นั้นจะเปิดช่องลมไว้ที่ "ใต้ถุน" ด้านล่าง

ตามหลักการของไฟและความร้อนนั้น "ความร้อนจะไหลขึ้นสู่ที่สูงเสมอ"

เมื่อมีไฟเกิดขึ้น หากมีลมสอดมาจากด้านล่าง ความร้อนและควันก็จะถูกดูดขึ้นสู่ด้านบน ซึ่งเมรุฯ นี้ก็จะมีปล่องสำหรับดูดควันเพื่อปล่อยขึ้นไปในอากาศ

แต่ถ้ากระบวนการนี้มีสิ่งใดสิ่งหนึ่งติดขัด ก็คือ ไฟ ความร้อน และควันไม่สามารถเดินทางขึ้นสู่ที่สูงได้ ความร้อนนั้นก็จะหาทางออก

สาเหตุที่ปล่องพัง เตาระเบิดก็เพราะ "ความร้อนอั้น" หาทางออกไม่ได้

เมื่อออกข้างบนคือทางปล่องไม่ได้ ออกได้ไม่สะดวก ออกได้ไม่ทัน ไฟหรือควันก็ "ย้อนออกทางหน้าประตู"

สิ่งนี้คือสาเหตุที่ทำให้ "หน้าเตาดำ" และ "ประตูพัง"

ซึ่งสาเหตุและวิธีการแก้ไขนั้น จะต้องคำนึงถึงปัจจัย 3 อย่างทั้งบน กลาง และล่าง เสมอ ได้แก่ "ล่าง คือ ลมเข้า กลาง คือ รูปทรงของเตา และ บน คือ ขนาดและรูปลักษณ์ของปล่อง" ซึ่งข้าพเจ้าจะถอดบทเรียนออกมาโดยละเอียดในบันทึกถัดไป...

หมายเลขบันทึก: 446006เขียนเมื่อ 26 มิถุนายน 2011 16:15 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 23:46 น. ()สัญญาอนุญาต: ไม่สงวนสิทธิ์ใดๆจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (2)

มาเยี่ยมชม มรณานุสติ

มีเริ่มริสิ้นลงอย่าสงสัย

......

ยกก้นนี้หมายความว่า ยังไงครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท