สามวันที่มีคุณค่าในการดูงาน KM ที่ กำแพงเพชร
ในระหว่างวันที่ 9-11 ส.ค. 2549 ทีมงาน KM กองพัฒนาการเกษตรพื้นที่เฉพาะ (กพฉ.) จำนวน 7 คน นำทีมโดย นายสุรัตน์ สงวนทรัพย์ ผอ.กลุ่มงานเกษตรชลประทานและพื้นที่เร่งรัด ได้ไปดูงาน แลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่อง KM กับทีมงาน สำนักงานเกษตรจังหวัดกำแพงเพชร โดยวันที่ 9 ส.ค. (บ่าย) ได้แลกเปลี่ยนกับทีมงาน KM กำแพงเพชร ทั้ง คุณอำนวย คุณกิจ ครบครัน วันที่ 10 ส.ค. ไปดูงานแลกเปลี่ยนกับเกษตรกร 3 จุด พร้อมสรุปทำ AAR ร่วมกัน วันที่ 11 ส.ค. ก็มาฝึกการเขียน Web Block ที่สำนักงาน
วันแรก ก็ประทับใจแล้ว 9 ส.ค. (บ่าย) ได้แลกเปลี่ยนกับทีมงาน KM ของจังหวัดโดยมีคุณวีรยุทธ สมป่าสัก กระบี่มือ 1 ทำหน้าที่เป็นคุณอำนวย มีคุณกิจ 3 ท่าน มาร่วมแลกเปลี่ยนด้วยคือคุณเสนาะ ยิ้มสบาย จากอำเภอพรานกระต่าย คุณอรวรรณ เก่งสนาม จากอำเภอคลองลาน และคุณรังสรรค์ เลิศสูงเนิน จากอำเภอไทรงาม ทีมงาน กพฉ. รู้สึกประทับใจในความเอื้อเฟื้อของท่านมากทุกคน เล่า KM จากประสบการณ์จริงๆ ทำให้พวกเราชาว KM กพฉ. ชักไม่แน่ใจเสียแล้วว่าที่เราได้ทำมาแล้วบางส่วนมันถูกทางหรือไม่ แต่ทีมงานกำแพงเพชรให้กำลังใจดีมาก บอกว่าการทำ KM ไม่มีอะไรถูก อะไรผิด ขอให้ได้เริ่มงานและค่อยๆ ศึกษาเรียนรู้ปรับปรุงไปก็จะสำเร็จ "ใช้ KM เป็นเครื่องมือในการทำงานแทรกไปทุกงาน" เราได้ทราบถึงการพัฒนา KM กำแพงเพชรว่าเริ่มกันมายาวนานแล้วตั้งแต่ปี 2542 ก่อน KM จะเป็นที่รู้จักเสียอีก ใช้ศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีเป็นศูนย์กลางในการทำ KM สามารถสร้างทีมงานคุณอำนายระดับอำเภอ ลงไปถึงการสร้างนักวิจัยชุมชนเลยทีเดียว น่าชมเชย มีองค์ความรู้ที่เราได้รับในการแลกเปลี่ยนหลายเรื่องที่น่าสนใจ เช่น ก่อนหน้านี้เจ้าหน้าที่ส่งเสริมฯ ไม่กล้าเข้าพื้นที่สวนส้ม หรือสวนผัก เพราะเกษตรกรมีความรู้มากกว่า หลังจากนำกระบวนการ KM มาใช้ร่วมกับฐานกระบวนการโรงเรียนเกษตรกร เจ้าหน้าที่ทำหน้าที่เป็นผู้เอื้ออำนวย (Facilitator) จัดเวที ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ทั้งระหว่างเกษตรกรกันเอง และระหว่างเกษตรกรกับเจ้าหน้าที่ ทำให้ปัจจุบันสามารถพัฒนาองค์ความรู้ได้มากมาย
วันที่สอง ได้ไปดูงาน 3 จุด คือ
<p style="text-align: center"></p>
จุดดูงานที่ 1 กลุ่มศูนย์ข้าวชุมชนบ้านหนองกอง ตำบลนาบ่อคำ อำเภอเมืองกำแพงเพชร ทีมงาน KM กพฉ. ได้เรียนรู้หลายเรื่อง เช่น การสร้างเมนูท้องถิ่นร่วมกันระหว่างเจ้าหน้าที่และเกษตรกร การพัฒนาศูนย์ข้าวชุมชนให้เข้มแข็ง ปัจจุบันกลุ่มสามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพสูงจำหน่ายได้มากกว่าปีละ 20 ตัน และได้รับการตอบรับจากลูกค้าดีมาก เกษตรกรสามารถพัฒนาไปสู่นักวิจัยโดยการทดลองการใช้ปุ๋ยหมักทดแทนปุ๋ยเคมี การลดการใช้สารเคมี ปุ๋ยเคมี การเพาะเมล็ดข้าวโดยการแกะเปลือกเพื่อให้ได้สายพันธุ์บริสุทธิ์ การทำปุ๋ยหมักชีวภาพใช้เองและจำน่าย นอกจากนั้นยังได้เรียนรู้การทำงานของศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีที่สามารถเชื่อมโยงกับองค์การบริหารส่วนตำบลได้อย่างดี
</span></span></span><div style="text-align: center"></div>
จุดดูงานที่ 2 กลุ่มธรรมชาติบ้านนาป่าแดง ตำบลคุยบ้านโอง อำเภอพรานกระต่าย จุดนี้น่าสนใจมากถือเป็นต้นแบบของการทำแผนชุมชนแบบมีส่วนร่วม และการนำแผนมาใช้ประโยชน์อย่างแท้จริง ชุมชนสามารถค้นหาปัญหา และวางแนวทางการพัฒนาได้ดียิ่ง มีองค์ความรู้ที่น่าสนใจหลายเรื่อง เช่น การเลี้ยงหมูหลุม การทำปุ๋ยหมักชีวภาพ การพัฒนาตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ปัจจุบันหมู่บ้านนี้ได้เป็นศูนย์เรียนรู้ของ ธ.ก.ส. กำแพงเพชร เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงนำร่อง และสิ่งที่สำคัญยิ่งคือที่นี่มีการบูรณาการหน่วยงานเข้าไปทำงานร่วมกันเป็นอย่างดี
</span></span></span> จุดดูงานที่ 3 กลุ่มผู้ปลูกผักตำบลคลองพิไกร อำเภอพรานกระต่าย เราได้เรียนรู้การพัฒนาของกลุ่มเริ่มจากการเปลี่ยนอาชีพการทำไร่มาเป็นปลูกผักปกติ แล้วพัฒนาสู่ผักปลอดภัยจากสารพิษ เรียนรู้การปลูกผักแบบปราณีต และการหมุนเวียนปลูกผักชนิดต่างๆ <p> วันที่สาม (11 ส.ค.) เราได้มีโอกาสมาสรุปการดูงานกันอีกครั้ง และได้ศึกษา ฝึกการเขียน Wed Block จริงๆ </p><p> โดยสรุป การดูงานแลกเปลี่ยนเรียนรู้ KM นี้ กำแพงเพชรครั้งนี้เป็นประโยชน์กับทีมงาน KM กพฉ. เป็นอย่างยิ่ง ทำให้เราสามารถนำความรู้ไปปรับปรุงงาน KM ของกพฉ. และยังทราบเทคนิควิธีการมากมาย เช่น การทำหน้าที่คุณอำนวย คุณลิขิต และกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ กระบวนการทำ KM ของกำแพงเพชร ที่สามารถแทรกในงานปกติได้อย่างลงตัว โดยเจ้าหน้าที่ทุกคนไม่คิดว่าเป็นการเพิ่มงาน </p><p><div style="text-align: center"></div></p><p> ต้องขอขอบคุณท่านเกษตรจังหวัดกำแพงเพชร และทีมงาน KM กำแพงเพชรเป็นอย่างสูง การแลกเปลี่ยนดูงานครั้งนี้นับเป็นครั้งแรกที่ทีมงาน KM ส่วนกลางลงมาแลกเปลี่ยนกับทีมงาน KM จังหวัด ซึ่งนับว่าประสบความสำเร็จอย่างยิ่ง คิดว่าถ้าหน่วยงาน KM ในแต่ละสำนัก กอง อื่นๆ จะลองมาแลกเปลี่ยนกับจังหวัดแบบนี้ดูบ้างคงจะเป็นการดีมิใช่น้อย และคิดว่ากรมฯ ก็คงยินดีให้การสนับสนุน </p><p align="center">………………………………………………………….</p>