หน่วยที่ 3 ระบบแลกเปลี่ยน
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3
เรื่อง ความหมายและความสำคัญของธุรกิจ เวลาเรียน 4 ชั่วโมง
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ช่วงชั้นที่ 4
ชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 4 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2552
1. สาระสำคัญ
มนุษย์เกิดมาพร้อมกับความต้องการสิ่งของเครื่องใช้และปัจจัยต่าง ๆ สำหรับการดำรงชีวิต และเพื่อบำบัดความต้องการของตนเอง แต่เนื่องจากความต้องการของมนุษย์เป็นความต้องการที่ ไม่สิ้นสุด มนุษย์จึงพยายามที่จะหาสิ่งอื่น ๆ ที่ตนต้องการ นอกเหนือจากสิ่งที่ตนเองสามารถทำได้ ด้วยการแลกเปลี่ยนของที่ตนมีอยู่กับบุคคลอื่นที่มีความต้องการเช่นเดียวกัน
2. มาตรฐานการเรียนรู้
สาระที่ 4 การอาชีพ
มาตรฐาน ง. 4.1 เข้าใจ มีทักษะที่จำเป็น มีประสบการณ์ เห็นแนวทางในงานอาชีพ ใช้เทคโนโลยีเพื่อพัฒนาอาชีพ มีคุณธรรม และมีเจตคติที่ดีต่ออาชีพ
3. มาตรฐานการเรียนรู้ช่วงชั้น
1. อภิปรายแนวทางสู่อาชีพที่สนใจ
4. จุดประสงค์การเรียนรู้
4.1 จุดประสงค์ปลายทาง
สามารถจำแนกรูปแบบของระบบการแลกเปลี่ยนได้
4.2 จุดประสงค์นำทาง
1. บอกวิวัฒนาการของการแลกเปลี่ยนได้
2. อธิบายและบอกปัญหาของระบบการแลกเปลี่ยนโดยของต่อของได้
3. อธิบายระบบการแลกเปลี่ยนโดยใช้เงินได้
4. อธิบายระบบการแลกเปลี่ยนด้วยเครดิตได้
5. การบูรณาการ
ด้านทักษะ
สามารถนำ ความรู้เกี่ยวกับการแลกเปลี่ยนไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้
ด้านคุณธรรมจริยธรรม
1. ต่อเวลาในการเข้าชั้นเรียน
2. มีวินัยในตนเอง ปฏิบัติตามกฎระเบียบที่ได้วางไว้ร่วมกัน
3. มีความสามัคคีในการปฏิบัติงานกลุ่มร่วมกันและร่วมมือร่วมใจในการทำความสะอาดห้องหลังเลิกเรียน
6. สาระการเรียนรู้
1. ระบบการแลกเปลี่ยนเริ่มต้นขึ้นจากความต้องการสิ่งของเครื่องใช้และปัจจัยต่าง ๆ ของมนุษย์ แต่ของมนุษย์ไม่สามารถผลิตได้ทั้งหมด หรือผลิตเองได้แต่มีมากเกินความจำเป็น จึงนำของที่ตนมีอยู่ไปแลกเปลี่ยนกับบุคคลอื่นที่มีความต้องการหรืประสบปัญหาเช่นเดียวกับ ตนเอง ซึ่งวิวัฒนาการของการแลกเปลี่ยนแบ่งออกได้เป็น 3 ระบบ คือ การแลกเปลี่ยนแบบของต่อของ การแลกเปลี่ยนโดยใช้เงิน และการแลกเปลี่ยนด้วยเครดิต
2. ระบบการแลกเปลี่ยนโดยของต่อของ (Barter System) เป็นการนำเอาสิ่งของที่
ตนเองผลิตได้และมีเหลือเกินความต้องการ ไปแลกเปลี่ยนกับสิ่งที่ตนเองต้องการ หรือไม่มีความสามารถและกำลังที่จะผลิตเองได้ แต่การแลกเปลี่ยนแบบนี้มีปัญหาและความไม่สะดวกหลายประการ คือ ปัญหาเรื่องความต้องการที่ไม่ตรงกัน ปัญหาเรื่องสิ่งของที่แลกเปลี่ยนกัน บางอย่างไม่สามารถแบ่งออกเป็นหน่วยย่อยได้ ปัญหาเรื่องมาตรฐานในการวัดมูลค่าของที่ใช้แลกเปลี่ยน ปัญหาเรื่องการขนส่งปัญหาเกี่ยวกับการกู้ยืมและการใช้คืน และปัญหาเกี่ยวกับการดูแลรักษา
3. ระบบการแลกเปลี่ยนโดยใช้เงิน (Money System) เป็นการแลกเปลี่ยนโดยใช้เงินเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน เงินเป็นสิ่งที่มีราคากำหนดไว้เพื่อการชำระหนี้หรือสินค้าและบริการ หรือปลดเปลื้องข้อผูกพันทางธุรกิจอื่น ๆ ซึ่งจะเป็นอะไรก็ได้แต่ต้องเป็นสิ่งที่คนในสังคมนั้นยอมรับ เงินทำหน้าที่ทางเศรษฐกิจ 4 ประการ ได้แก่ เป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน เป็นมาตรฐานในการวัดมูลค่า เป็นเครื่องสะสมมูลค่า เป็นมาตรฐานในการชำระหนี้ในอนาคต
4. ระบบการแลกเปลี่ยนด้วยเครดิต (Credit System) คือ การแลกเปลี่ยนบุคคล
หนึ่งได้รับทรัพย์สินหรือบริการของอีกบุคคลหนึ่ง โดยผู้รับยังไม่ชดใช้เงินตามมูลค่าของทรัพย์สินหรือบริการนั้นในทันที แต่ได้ให้คำมั่นหรือสัญญาว่าจะชดใช้คืนตามราคาหรือมูลค่าให้ในภายหลัง แบ่งออกได้เป็นหลายประเภท เช่น เครดิตที่ให้เอกชนกู้ยืม เครดิตที่ให้รัฐบาลกู้ยืม เครดิตระยะสั้น เครดิตระยะยาว เครดิตเพื่อการลงทุน เครดิตเพื่อการบริโภค เครดิตเพื่อการผลิตสินค้า เป็นต้น
7. กิจกรรมการเรียนรู้
ขั้นตอนหรือกิจกรรมของครู ขั้นตอนหรือกิจกรรมของนักเรียน
1. ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน
- ครูนำสนทนาเรื่องระบบการแลกเปลี่ยนที่นักเรียนเคยพบเห็น
- ให้นักเรียนทำแบบทดสอบประเมินผลก่อนเรียน
- แจ้งจุดประสงค์และอธิบายรายละเอียดเพิ่มเติม
2. ขั้นปฏิบัติการสอน
- ครูอธิบายเนื้อหาสาระเกี่ยวกับระบบการแลกเปลี่ยนโดยใช้หนังสือเรียนประกอบการบรรยาย
3. ขั้นปฏิบัติหรือฝึกหัด
- ให้นักเรียนปฏิบัติงานตามใบงานที่ 3 โดยให้นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น 4 กลุ่ม
กลุ่มที่ 1 ค้นคว้าเรื่องวิวัฒนาการของการแลกเปลี่ยน กลุ่มที่ 2 ค้นคว้าเรื่องระบบการแลกเปลี่ยนโดยของต่อของ กลุ่มที่ 3 ค้นคว้าเรื่องการแลกเปลี่ยนโดยใช้เงิน กลุ่มที่ 4 ค้นคว้าเรื่องระบบการแลกเปลี่ยนด้วยเครดิต
- แนะนำเพิ่มเติมในกรณีที่ นักเรียนเกิดปัญหาในการปฏิบัติงานตามความ เหมาะสม
- ให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดท้ายหน่วยที่ 3
4. ขั้นตรวจสอบผลการฝึกหัด
- ให้นักเรียนส่งตัวแทนของแต่ละกลุ่มออกมาอภิปรายหน้าชั้นเรียน
- ให้กลุ่มที่ไม่ได้ออกมาอภิปรายให้คะแนนและวิจารณ์ข้อดีข้อเสียตามความเป็นจริง
5. ขั้นสรุป
- ครูสรุปในเรื่องของระบบการแลกเปลี่ยนร่วมกับนักเรียนโดยใช้หลักการ ถาม – ตอบ
- นักเรียนร่วมสนทนาเกี่ยวกับข้อคำถามเรื่องระบบการแลกเปลี่ยนอย่างมีปฏิสัมพันธ์อันดีต่อกัน
- นักเรียนทำแบบทดสอบประเมินผลก่อนเรียน
- นักเรียนศึกษาจุดประสงค์ของการเรียน
และฟังการอธิบายเพิ่มเติมจากครู
- นักเรียนฟังคำอธิบายและดูหนังสือประกอบการอธิบายของครู
- นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น 4 กลุ่มและช่วยกันค้นคว้าตามหัวข้อที่ได้รับมอบหมาย
- นักเรียนทำแบบฝึกหัดท้ายหน่วยที่ 3
- แต่ละกลุ่มออกมาอภิปรายหน้าชั้นเรียน
- กลุ่มที่ไม่ได้ออกมาอภิปรายให้คะแนนและ วิจารณ์ข้อดีข้อเสียตามความเป็นจริง
- นักเรียนสรุปร่วมกับครูอย่างมีปฏิสัมพันธ์อันดีต่อกัน
งานที่มอบหมายหรือกิจกรรม
ก่อนเรียน
- ทำแบบทดสอบประเมินผลก่อนเรียน
ขณะเรียน
- ให้นักเรียนปฏิบัติงานตามใบงานที่ 3 โดยให้นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น 4 กลุ่ม
กลุ่มที่ 1 ค้นคว้าเรื่องวิวัฒนาการของการแลกเปลี่ยน
กลุ่มที่ 2 ค้นคว้าเรื่องระบบการแลกเปลี่ยนโดยของต่อของ
กลุ่มที่ 3 ค้นคว้าเรื่องการแลกเปลี่ยนโดยใช้เงิน
กลุ่มที่ 4 ค้นคว้าเรื่องระบบการแลกเปลี่ยนด้วยเครดิต
- ตัวแทนของแต่ละกลุ่มนำเสนอหน้าชั้นเรียน
หลังเรียน
- นักเรียนทำแบบทดสอบหลังการเรียนประจำแผนการสอนที่ 5 เรื่องระบบการแลกเปลี่ยน
- นักเรียนที่เป็นเวรประจำวันทำความสะอาดห้องเรียนทุกครั้งหลังเลิกเรียน
8. สื่อการเรียนการสอนหรือแหล่งเรียนรู้
8.1 สื่อการสอน
1. ใบงานที่ 3
2. แบบฝึกหัดท้ายบทที่ 3
3. แบบทดสอบก่อนเรียน
4. แบบทดสอบหลังเรียน
5. หนังสือเรียน
8.2 แหล่งเรียนรู้
1. ห้องเรียน/ห้องสมุด
2. สืบค้นอินเตอร์เน็ต
3. ร้านค้าสหกรณ์โรงเรียน
4. ร้านค้าโรงอาหาร
9. การวัดและประเมินผล
9.1 ผู้วัดผล
ครูผู้สอน
9.2 สิ่งที่ต้องการวัด
1. มีเหตุผล รู้จักคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์
2. เห็นคุณค่าของการทำโครงงาน
3. มีความรับผิดชอบ
4. มีความสามัคคี
5. มีวินัยในตนเอง
6. มีความคิดสร้างสรรค์
9.3 วิธีการวัดผล
ก่อนเรียน
สมรรถนะ ตอบคำถามเรื่องรูปแบบขององค์การธุรกิจได้อย่างถูกต้อง
วิธีวัด การทดสอบ
เครื่องมือวัด แบบทดสอบ
เกณฑ์การให้คะแนน แบบทดสอบมีทั้งหมด 13 ข้อ ข้อละ 1 คะแนน
เกณฑ์ผ่าน 10 คะแนนขึ้นไป
ขณะเรียน
สมรรถนะ ตอบคำถามอย่างถูกต้อง รับฟังความเห็นของผู้อื่น มีความสนใจ
และกระตือรือร้นในการเรียน
วิธีวัด การสังเกต
เครื่องมือวัด แบบสังเกต
เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติเป็นประจำสม่ำเสมอ อยู่ในเกณฑ์ ดีมาก
ปฏิบัติเป็นประจำแต่ไม่สม่ำเสมอ อยู่ในเกณฑ์ ดี
ปฏิบัติบางครั้ง อยู่ในเกณฑ์ ปานกลาง
ไม่ปฏิบัติเลย อยู่ในเกณฑ์ ปรับปรุง
เกณฑ์ผ่าน ดีขึ้นไป
หลังเรียน
สมรรถนะ มีความรู้เกี่ยวกับรูปแบบของระบบการแลกเปลี่ยน
วิธีวัด ทดสอบ
เครื่องมือวัด แบบทดสอบ
เกณฑ์การให้คะแนน แบบทดสอบมีทั้งหมด 13 ข้อ ข้อละ 1 คะแนน
แบบทดสอบแบบปรนัย
เกณฑ์ผ่าน 10 คะแนนขึ้นไป
9.4 เครื่องมือที่ใช้วัดและประเมินผล
- แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม
- แบบประเมินผล การรายงานกลุ่มหน้าชั้นเรียน
- แบบทดสอบ
9.5 เกณฑ์การประเมินผล
ก่อนเรียน
เกณฑ์การให้คะแนน แบบทดสอบปรนัยมีทั้งหมด 13 ข้อ ข้อละ 1 คะแนน
เกณฑ์ผ่าน 10 คะแนนขึ้นไป
ขณะเรียน
เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติเป็นประจำสม่ำเสมอ อยู่ในเกณฑ์ ดีมาก
ปฏิบัติเป็นประจำแต่ไม่สม่ำเสมอ อยู่ในเกณฑ์ ดี
ปฏิบัติบางครั้ง อยู่ในเกณฑ์ ปานกลาง
ไม่ปฏิบัติเลย อยู่ในเกณฑ์ ปรับปรุง
เกณฑ์ผ่าน ดีขึ้นไป
หลังเรียน
เกณฑ์การให้คะแนน แบบทดสอบแบบปรนัย มีทั้งหมด 13 ข้อ ข้อละ 1 คะแนน
เกณฑ์ผ่าน 10 คะแนนขึ้นไป
10. ความเห็นของหัวหน้าสถานศึกษา หรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย ( ตรวจสอบ/ เสนอแนะ /รับรอง )
.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
ลงชื่อ.................................................ผู้ตรวจ
(..........................................)
ตำแหน่ง ......................................................
วันที่ เดือน พ.ศ.
11. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
11.1 สรุปผลการเรียนรู้
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
11.2 ปัญ11.3 หาการเรียนรู้
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
11.4 แนวทาง11.5 การแก้ไข
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
11.6 ข้อเสนอแนะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
................................................. …………………………..
(นายเอกชัย บุญอาจ) (นางวงเดือน แก้วมาส)
นิสิตฝึกสอน ครูพี่เลี้ยง
…………………………..
(นางกัลยา เกษประสิทธิ์)
หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้
ความเห็น (1)
แบบทดสอบก่อนเรียน -หลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 3
เรื่อง ระบบแลกเปลี่ยน
1. สิ่งที่ใช้เป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน ชำระหนี้ หมายถึงข้อใด
ก. Money ข. Market
ค. Maker ง. Management
2. Store of Value หมายถึง หน้าที่ของเงินในข้อใด
ก. สื่อกลางในการแลกเปลี่ยน ข. มาตรฐานในการวัดค่า
ค. เครื่องสะสมค่า ง. มาตรฐานในการชำระหนี้
3. ข้อใดเป็นคุณสมบัติของเงินที่ดี
ก. มีความสวยงาม ข. เป็นมาตรฐาน
ค. มีความยืดหยุ่นสูง ง. เลียนแบบได้ยาก
4. หน่วยงานที่ออกเหรียญกษาปณ์ คือ
ก. กรมบัญชีกลาง ข. กรมธนารักษ์
ค. กรมพาณิชย์สัมพันธ์ ง. กรมภาษีศุลกากร
5. หน่วยงานที่ออกธนบัตร คือ
ก. กรมการค้าภายใน ข. ธนาคารกลาง
ค. ธนาคารพาณิชย์ ง. กระทรวงการคลัง
6. ข้อใดกล่าวถูกต้อง
ก. เงินเครดิต ทำด้วยโลหะมีมูลค่าเต็มตัว
ข. เงินเครดิต ทำด้วยโลหะมีมูลค่าไม่เต็มตัว
ค. เงินเครดิต เป็นเงินที่ธนาคารพาณิชย์ให้การรับรอง
ง. เงินเครดิต ทำด้วยของที่มีค่าและหายาก
7. การแลกเปลี่ยนโดยใช้เครดิต ผู้เป็นเจ้าหนี้จะได้ผลตอบแทนที่เรียกว่า
ก. ทุนสำรอง ข. ทรัพย์สะสม
ค. หุ้นกำไรจาการกู้ ง. ดอกเบี้ย
8. เพราะเหตุใดบุคคลจึงนิยมใช้เงินบัตรเครดิตในการซื้อสินค้า
ก. ง่าย สะดวก รวดเร็ว ข. ได้สินค้าไปใช้ก่อนแล้วค่อยจ่ายเงินภายหลัง
ค. ทำให้เป็นคนมีความน่าเชื่อถือสูง ง. สามารถชำระหนี้ในอนาคต
9. ใครเป็นผู้รับรองให้เงินเครดิต สามารถใช้ชำระหนี้ได้ตามกฎหมาย
ก. รัฐบาลไทย ข. ธนาคารกลาง
ค. รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ง. ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย
10. เงินที่ทำหน้าที่ แลกเปลี่ยนให้ตรงตามมูลค่าของเงิน และนำไปซื้อสินค้าได้ หมายถึงเงินชนิดใด
ก. เงินมาตรฐาน ข. เงินเครดิต
ค. เงินฝากเผื่อเรียก ง. เงินคูปอง
11. ผู้ให้เครดิต เรียกว่า
ก. ลูกหนี้ ข. เจ้าหนี้ ค. ผู้สั่งจ่าย ง. ผู้จ่าย
12. ผู้รับเครดิต เรียกว่า
ก. ลูกหนี้ ข. เจ้าหนี้ ค. ผู้สั่งจ่าย ง. ผู้จ่าย
13. ต้องการแลกเงิน 3,000 บาท เป็นธนบัตร และเหรียญ จำนวนเท่าใด จึงจะครบมูลค่าเงิน
ก. 500 บ. 2 ใบ, 20 บ. 50 ใบ, เหรียญ 10 บ. 100 เหรียญ, เหรียญ 5 บ. 100 เหรียญ
ข. 500 บ. 2 ใบ, 20 บ. 50 ใบ, เหรียญ 10 บ. 50 เหรียญ , เหรียญ 5 บ. 100 เหรียญ
ค. 500 บ. 1 ใบ, 20 บ. 100 ใบ, เหรียญ 10 บ. 100 เหรียญ , เหรียญ 5 บ. 50 เหรียญ
ง. 500 บ. 2 ใบ, 20 บ. 50 ใบ, เหรียญ 10 บ. 50 เหรียญ , เหรียญ 5 บ. 50 เหรียญ