เรื่องเล่า "วิชาชีวิต"<๖> ครู ต้องทำหน้าที่เป็น FA, โค้ช หรือ ผู้ำกำกับการแสดง

    การเรียนการสอนในยุคต่อไป ครู/อาจารย์ ต้องเปลี่ยนแปลงวิธีการสอนใหม่ โดยครูทำหน้าที่เป็น FA=Facilitator หรือ ที่อาจารย์หมอวิจารณ์ใช้คำว่า "คุณอำนวย" คือ เป็นคนที่อำนวยความสะดวกในการจัดบรรยากาศให้นักเรียนหรือนิสิต อยู่ในบรรยากาศของการเรียนรู้

   เป็นการจัดการความสมดุลย์ระหว่าง Teacher directed/Student centered (ดูบันทึก นี้ ของท่านอาจารย์หมอวิจารณ์ประกอบ) เปลี่ยนบรรยากาศการเรียนรู้จากการที่ครูมีหน้าที่บอกหรือสอน มาสู่บรรยากาศของการแลกเปลี่ยนความรู้กันระหว่างครูและศิษย์...

   ครูที่ฉลาดในการออกแบบกระบวนการสอน จะสามารถเรียนรู้จากลูกศิษย์ได้..และทำได้มากด้วย เพราะลูกศิษย์มีหลายคน

   ครู ทำหน้าที่เป็นโค้ช โค้ชในที่นี้คือ โค้ชการเล่นเป็นทีม โดยที่ครูจะไม่ลงไปเล่นเอง แต่จะทำหน้าที่ดึงศักยภาพของเด็กออกมา สร้างบรรยากาศให้เขากล้าแสดงออก ให้กำลังใจ สร้างแรงจูงใจ กระตุ้นให้ทำ ดึงความแตกต่างมาผสมผสานความเป็นทีม และที่สำคัญต้องทำให้พวกเขาเคารพศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ เคารพในความแตกต่างของแต่ละคน ยอมรับฟังความคิดเห็นซึ่งกันและกัน แสดงตนเป็นคนใจกว้าง

   ครู ทำหน้าที่เหมือนผู้กำกับการแสดง ผู้กำกับจะไม่ลงไปเล่นเอง แต่คอยชี้แนะนักแสดงให้แสดงออกอย่างเป็นธรรมชาติ ให้เขาสวมบทตัวละครนั้นๆ ตามบทบาท แต่ก็ไม่ละเลยความเป็นตัวตนของตัวเอง ดึงความชอบภายในจิตใจของเขาออกมา เพื่อให้เขาไปสู่ "ที่ชอบที่ชอบ" (เป็นคำที่ยืม อาจารย์ JJ หรือ อาจารย์หมอจิตเจริญ มาใช้)

   พอผมเอาคำนี้มาสอนนิสิต และอธิบายความหมายให้เข้าใจแล้ว หลายคนก็ชอบคำนี้มาก เรียนรู้ เพื่อไปสู่ "ที่ชอบที่ชอบ"

   ผมขอเล่าตัวอย่างของการเป็น FA ของผมนะครับ คือ เมื่อปี 2550 ผมได้รับเชิญให้ไปเป็นวิทยากรกระบวนการ จัดฝึกอบรม KM ให้กับหน่วยงานราชการในจังหวัดพิษณุโลกแห่งหนึ่ง..โจทย์คือ ต้องจัดฝึกอบรม ๕ วัน ด้วยกัน แต่จัดเว้นระยะห่างกันให้เสร็จสิ้นภายใน ๒ เดือน

   ตอนนั้น KM เพิ่งเริ่มไม่นาน แล้วผมก็ได้ไปฝึกอบรม และร่วมงาน UKM มาได้เพียง 1 ปีเท่านั้น ใน KM ภาคปฏิบัติที่ผมเคยเรียนมา จัดฝึกอบรมแค่ 1 วันครึ่งเท่านั้น แต่นี่จัดต้ง 5 ครั้ง มากกว่าตั้ง 3-4 เท่าจะทำอย่างไร

   พอดีตอนนั้น สคส. มีการจัดบรรยาย เพื่อโฆษณา องค์กรอัจฉริยะ จัดงานครึ่งวัน มีคนมาร่วมงานกันมาก ซึ่งผมมีโอกาสได้ไปฟังบรรยายด้วย

   หลังจากผมกลับมา ผมก็มาออกแบบการฝึกอบรมของผม ขยายเวลาออกมาได้ 5 ครั้ง เป็นการฝึกภาคปฏิบัิติทั้งหมด โดยผมทำหน้าที่เป็น FA

   และเมื่อจัดฝึกอบรมได้ครบทั้ง 5 ครั้ง (ผู้เข้าฝึกอบรมเป็นคนเดิมทั้ง 5 ครั้ง) แล้ว ก็ได้รับคำชมจากผู้เข้าร่วม ว่าจัดได้ดีในระดับหนึ่ง

   นี่เป็นประสบการณ์ครั้งสำคัญ ในการทำหน้าที่เป็น Fa แบบฉายเดี่ยวไม่มีเพื่อนร่วมงานจากคนภายในองค์กรเลย..

    สำหรับประสบการณ์ การเป็นโค้ช เคยไปเป็นโค้ชให้ คณะนิิติศาสตร์, และคณะพยาบาลศาสตร์ มน. มาแล้ว (เคยเล่าไว้ในบล็อก-แล้ว)

    ส่วนการทำหน้าที่เป็น ผู้กำกับการแสดง เคยทำตอนที่มาทำงานมน.ใหม่ๆ ได้ไปช่วยบริษัทไทยเชลล์ฯ ทำ HSE Quiz 1 วันให้..มีทีมงานประมาณ 20 ชีวิต-ซึ่งผมขออนุญาต ยังไม่เล่ารายละเอียดในที่นี้