บทเรียนจากโรงเรียนรุ่งอรุณ

22 มิถุนายน 2548
  พานาย อาทิตย์ ทีมประชาสัมพันธ์หน้าใหม่ ไปเรียนรู้งานของทีมประชาสัมพันธ์มาค่ะ ก่อนอื่นขอท้าวความก่อนว่า การไปโรงเรียนรุ่งอรุนครั้งนี้ เพื่อทำการ Follow up กลุ่มที่คาดว่าจะมีการจัดการความรู้ในองค์กร หลังการคัดเลือกกลุ่ม/องค์กร โดยเรามีข้อมูลเพียงว่า โรงเรียนรุ่งอรุณ ครูก็จัดการความรู้ นำความรู้จากชุมชน ผู้ปกครองเข้ามาใช้ในการเรียนการสอน แต่อย่างไร จริงเท็จแค่ไหน สิ่งนี้ต้องค้นให้พบความจริง ทั้งนี้เพื่อเข้าร่วมงาน “มหกรรมการจัดการความรู้แห่งชาติครั้งที่ 2” 1-2 ธันวาคม
  ซึ่งระยะเริ่มต้นในการเทรนน้อง คำถามเชิงลึกเพื่อให้ได้คำตอบที่แท้จริงในการเป็นองค์กรที่มีการจัดการความรู้ที่แท้จริง ค่อนข้างสำคัญ การเข้าไปสัมภาษณ์ พยายามลบข้อมูลที่ได้จาก “สารปฏิรูป” ออกให้หมด พยายามทำตัวให้รู้น้อยที่สุด อีกอย่างก่อนที่จะไปตามนัด ก็คิดเหมือนกันว่า จะถามอย่างไรเพื่อให้ได้คำตอบว่าใช่หรือไม่ใช่การจัดการความรู้ ตอนแรกก็คิดว่าจะขอใช้ 10 คำถาม ว่าคุณเป็นองค์กรที่มีการจัดการความรู้หรือไม่ ที่ท่านศ.นพ.วิจารณ์ พานิช เขียนไว้ แต่แล้วก็ไม่ได้ใช้เพราะค้นหางานเก่าอันนี้ไม่เจอ
  แต่ไม่เป็นไร เมื่อถึงเวลา จริง (น้ำ) ในฐานะรุ่นพี่ที่จะต้อง นำทางให้น้องได้เรียนรู้จากคำถามของเราที่ยิงออกไป (คิดในใจ เอาว่ะ ลุยก็ลุย ไปแบบ ไม่ได้วางแผน …ด้นสด)  โดยใช้ความรู้ ความเข้าใจ ของจริง จากประสบการณ์ที่ร่วมงานกับ สคส. มาปีกว่าๆ
  ส่วนคำถามที่พอจะเรียบเรียงออกมาเป็นตัวอย่างเพื่อล้วงลึก ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการจัดการความรู้ของโรงเรียนรุ่งอรุณ เพื่อให้ได้เรื่องเล่าที่เราต้องการจะเห็นชัดๆ พอจะสรุปได้แบบนี้
   1.ครูใช้ความรู้จากแหล่งใดเพื่อพัฒนาตนเอง
  2.ครูใช้ความรู้อย่างไร
 3.ครูมีวิธีไปหาความรู้มาอย่างไร 
 4ออกแบบหลักสูตรสำหรับสอนเด็กอย่างไร
5ผลที่ได้เป็นอย่างไร
 6.ครูมีการประเมินตนเองหรือไม่
 7.การดำเนินงานของครูได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับเพื่อนร่วมงานหรือไม่ อย่างไร วิธีการใดบ้าง 
 8.ต้องให้ครุยกตัวอย่างให้ดูให้ได้
 9.ผู้ปกครองมีส่วนในการให้ความรู้แก่โรงเรียนอย่างไร 
 10.เด็กนำความรู้ที่ได้ไปใช้ในชีวิตจริงอย่างไร 
  11.ชุมชนแลกเปลี่ยนความรู้กับครูและนักเรียนอย่างไร
12.ผู้บริหารมีเป้าหมายในการก่อตั้งโรงเรียนไว้อย่างไร ประเมินตนเองถึงเป้าหมายไว้อย่างไร จะพัฒนาตนเองต่อไปอย่างไร
ยังมีอีกหลายคำถามอ้อมค้อมแต่ได้เนื้อหาชัดเจนพยายามเค้นแล้วได้แค่นี้ก่อนค่ะ
(ส่วนคำตอบขอสงวนไว้ก่อน แต่บอกได้เลยว่า ร.ร. รุ่งอรุณ มีการจัดการความรู้แบบเต็มรูปแบบ และมีการจัดการความรู้ที่เรียกได้ว่าอยู่ในทุกอณูของกระบวนการเรียน , การสอน โดยเรื่องนี้อาทิตย์ จะเป็นผู้เล่าค่ะ )
  ขั้นตอนต่อไป คงจะกรองออกมาเป็นคำถามสำหรับสัมภาษณ์ กลุ่มองค์กรที่คาดว่าจะมีการจัดการความรู้ต่อไปค่ะ 
<p> </p>