สุก-สุข-สุขา

สุก มีความหมายว่า ใช้ได้แล้ว กินได้ดีแล้ว เช่น ผลไม้สุก อาหารสุก ข้าวสุก มีนัยความหมายว่า เมื่อยังดิบอยู่ กินไม่ได้ หรือกินไม่อร่อย ต้องทำให้สุกแล้วจึงจะกินได้ดี กินได้อร่อย ไม่เจาะจงว่า อาการที่ทำให้สุกนั้นเกิดจากอะไร ผลไม้บางอย่าง สุก เมื่อแก่จัดแล้วหรือเมื่อบ่ม เช่น กล้วย มะม่วง มะละกอ ทุเรียน ผลไม้ บางอย่างแก่แต่ไม่สุก เช่น มะพร้าว อาหารทำให้สุกได้ด้วยไฟ แต่วิธีการทำให้สุกมีหลายวิธี เช่น ต้ม นึ่ง ตุ๋น ทอด ผัด ย่าง เผา ในสมัยก่อน ชายหนุ่มที่ยังไม่เคยบวชเป็นภิกษุเรียกว่า คนดิบ หมายถึงคนที่ยังไม่ได้รับการศึกษาอบรมสั่งสอนจากพระ ถือว่ายังไม่สมควรแต่งงานมีเหย้ามีเรือน ต่อเมื่อได้บวชเป็นพระภิกษุอยู่จนครบพรรษาแล้ว สึกออกมาจึงเรียกว่าเป็น คนสุก สามารถแต่งงานมีครอบครัวได้ เพราะได้รับการอบรมคุณธรรม มีหลักศาสนาประจำใจ รู้จักผิดชอบชั่วดี และรวมถึงการได้เรียนรู้หนังสือ อ่านได้เขียนได้ จึงสามารถเป็นผู้นำครอบครัวได้ การบวชในพระพุทธศาสนาเป็นการเข้าศึกษาสำหรับกุลบุตรมาแต่โบราณ

สุข เป็นคำยืมจากคำภาษาบาลีสันสกฤต แปลว่า ความสบายกายสบายใจ คนเราปรารถนาความสุขทั้งกายและใจ บางคนสุขกายแต่ไม่สุขใจ บางคนสุขใจแต่ไม่สุขกาย ความสุขทางกายของคนเราเกิดได้เมื่อความต้องการทางกายได้รับการตอบสนอง เช่น เมื่อหิวไม่มีความสุข เมื่อได้อาหารมากินก็มีความสุข เมื่อต้องการขับถ่ายก็ไม่มีความสุข เมื่อได้ขับถ่ายออกก็มีความสุข คนทุกคนต้องการความสุข และพยายามทำให้ตนเองและคนที่ตนรักมีความสุขด้วย เวลาให้พรกันก็จะให้พรให้มีความสุข เพราะความสุขเป็นความพอใจ สบายใจ เบิกบานใจ ในทางพระพุทธศาสนาสอนให้พิจารณา สุข ว่าเป็นเพียง ทุกข์น้อย ชีวิตมนุษย์มีแต่ทุกข์ เราจะพ้นทุกข์ได้ก็ด้วยการกำจัดเหตุแห่งความทุกข์เท่านั้น กิเลสเป็นต้นเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดทุกข์ท่านจึงให้พยายามกำจัดกิเลส หรืออย่างน้อยก็ให้พยายามลดกิเลสลงให้เหลือน้อยที่สุด

สุขา เป็นคำที่แผลงจากคำว่า สุข ใช้หมายถึง ความเบาสบายกายเมื่อได้ถ่ายทุกข์ออกจากตนแล้ว ปัจจุบันจึงใช้ในความหมายว่า ห้องส้วม

ขอบคุณ http://www.sakulthai.com

เขียนใน GotoKnow โดย ครูอิ๊ด
ใน การสอนภาษาไทยในระดับมัธยมศึกษา

คำสำคัญ (Tags): #สุก-สุข-สุขา

หมายเลขบันทึก: 417458เขียนเมื่อ 30 ธันวาคม 2010 23:33 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 ธันวาคม 2012 13:39 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน