"...วิศวกรรมรากหญ้า..ของแท้..." (ห้องเรียนกระบวนกร AI ตอนที่ 289)

Appreciative Inquiry

ใน Workshop กับชาวบ้านครั้งหนึ่งผมถามผู้เข้าร่วมอบรมด้วยคำถาม AI โดยเกริ่นนำด้วยการให้แต่ละคนนึกถึงเหตุการณ์ที่นำไปสู่การลดต้นทุน...ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงต้นทุนวัตถุดิบอย่างเดียว ต้นทุน อาจหมายถึง...การทำงานที่เร็วขึ้น ประมาณว่าใช้เวลาน้อย ผลิตได้มากขึ้น หรือ ผลิตของได้คุณภาพดีมาก (ลูกค้าไม่เอามาคืน เสียทั้งชื่อ ทั้งค่าซ่อม) หรือ ส่งมอบได้เร็วขึ้น.

....

อดีตทหารพราน เจ้าของกลุ่มทำตะเกียบ...ในหมู่บ้านแห่งหนึ่ง...เล่าให้ฟังว่า...ไม่นานมานี้..เขาสังเกตเห็นลูกน้องคนหนึ่ง...เพื่อนร่วมงานใช้เวลาทำตะเกียบจำนวนเท่ากันแบบเดียวกัน ปรกติเสร็จ 5 โมงเย็น...ปรากฏว่าลูกน้องเขาคนนี้ทำเสร็จภายในบ่าย 2 เขาเลยจัดการให้ลูกน้องคนนี้ไปสอนคนอื่นๆ...ทำให้งานไปเร็วมากขึ้น ใช้แรงงานเท่าเดิม แต่ทำงานได้เร็วขึ้น..

...

เข้าแก๊บ การลดต้นทุน ด้วยการเพิ่มผลิตภาพ (Productivity) เลย..เห็นไหมครับ...

.....

นี่เลยวิศวกรรมแบบรากหญ้า...ความรู้ในระบบไม่มีอะไรกะเขา แต่รู้จักสังเกต..ชาวบ้านท่านนี้สามารถลดต้นทุนได้ไม่แพ้วิศวกรอุตสาหการ (Industrial Engineer) ทีเดียว

.....

เพราะทำไมหรือครับ.. AI ยืนอยู่บนสมมติฐานที่ว่าในทุกระบบ ทุกคน มีอะไรที่ work ซ่อนเร้นอยู่..นั่นหมายความว่าในระบบธรรมดาๆ ชาวบ้านๆ คนการศึกษาน้อยประเภทรากหญ้า..ย่อมมีอะไรดีๆ ที่ซ่อนเร้นอยู่ครับ..เราเพียงแต่ใช้คำถามดีๆ คือ ให้เขานึกถึงตอนที่เขาลดต้นทุนได้...แล้วบอกนิยามการลดต้นทุนไป..ก็ได้คำตอบครับ...

ผมถามคนราวๆ 30 คนได้คำตอบแตกต่างกันไป น่าสนใจมากๆ...ทำให้เห็นเลยครับ..ว่านี่คือ..วิศวกรรมรากหญ้า อย่างแท้จริง..ชาวบ้านธรรมดาๆ ก็คิดได้ดีไม่แพ้วิศวกร แถมใช้ต้นทุนถูกด้วย..

...

ผมในฐานะกระบวนกรก็ให้เขาเล่ามาทีละคน..ให้กลุ่มจดเรื่องเล่ากันไว้..จากนั้นกระตุ้นให้เขาลองสำรวจกันว่า..จากเรื่องเล่าของอีกชุมชน จะเอามาใช้ในชุมชนเราได้หรือไม่..

....

การทำ Appreciative Inquiry แบบนี้ มีจุดมุ่งหมายพัฒนาองค์กรโดยเฉพาะด้านวิศวกรรม การผลิต Productivity ครับ เป็นครั้งแรกที่ผมนำมาอบรมชาวบ้าน..บางคนอ่านหนังสือไม่ออกเลยครับ...แต่มีเรื่องราวดีๆมากๆ..

เราใช้วิธีการตั้งโจทย์แบบ AI ให้เล่ามาที่ละคน คนละเรื่องแบบวง KM ครับ..แล้วให้หัวหน้าเครือข่ายบันทึกเรื่องราวเก็บเป็น KM กลุ่มไว้...หลังทำเห็นมาแลกเปลี่ยนความรู้กันอีก เป็นควันหลงที่น่าสนใจมากๆครับ...

....

ลองทำดูสิครับ..แล้วคุณจะทึ่งกับวิศวกรรมรากหญ้า (ผมตั้งชื่อให้เองครับ..)

...

คุณล่ะ คิดอย่างไร...

เขียนใน GotoKnow โดย ดร. ภิญโญ รัตนาพันธุ์
ใน Appreciative Inquiry

คำสำคัญ (Tags): #appreciative inquiry#productivity#cost reduction#crowdsourcing

หมายเลขบันทึก: 417437เขียนเมื่อ 30 ธันวาคม 2010 21:33 น. ()แก้ไขเมื่อ 4 มกราคม 2013 14:43 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน