สรุปบทเรียนจากการทำนาปี ๒๕๕๓ แล้งต้นปี-ท่วมปลายปี

ในปีที่ผ่านมาผมได้ทำนาคนเดียวได้ทั้งหมดในพื้นที่ ๑๖ ไร่ แบบไม่ไถ ไม่ดำเช่นเดิม

แปลงที่ ๒ ที่เป็นแปลงกลางพื้นที่ จำนวน ๖ ไร่กว่าๆ

• เป็นแอ่งมีความชื้นมากหน่อย
• ผมกำจัดหญ้าหมดแล้ว
• ได้หว่านข้าวเปลี่ยนพันธุ์ใหม่ จากมะลิแดงที่เมล็ดหักง่าย เป็นกุหลาบแดงที่หักยาก (ทำให้ข้าวที่สีแล้วดูสวย เปอร์เซ็นต์ข้าวสีได้ที่ ๗๐ % และตามใจลูกค้าที่ชอบรับประทานข้าวไม่หัก) ตั้งแต่วันพืชมงคล ตามมหาฤกษ์ทางการเกษตรของประเทศไทย
• ที่สามารถเกี่ยวได้ประมาณกลางพฤศจิกายน ที่ผมได้จ้างคนเกี่ยว ๒ วัน ทิ้งไว้ ห้าวัน แต่ทางชลประทานได้ปล่อยน้ำลงมาท่วมนาผม ทำให้ผมต้องไปหาเรือขนข้าวแช่น้ำออกจากนา เกือบจะเสียหาย แต่ก็ต้องหาคนมาช่วยขนอย่างเร่งรีบ

เกี่ยวข้าววันที่ ๖ พย ๕๓

น้ำท่วมข้าวที่เกี่ยวแล้วต้องใช้เรือขนข้าว

นวดแล้วได้ข้าวประมาณ ๕๐๐ กก/ไร่

แปลงที่ ๓ เป็นแปลงที่ค่อนข้างสูง ดินแห้งง่าย แตกระแหงมาก

 

• พื้นที่ ๕ ไร่ ผมได้ลองหว่านข้าวตามรอยแตกระแหง
• ปรากฏว่าข้าวงอกได้ เป็นกล้ารอฝน เมื่อฝนมาก็โต แตกกอและให้ผลผลิตดีพอๆกับการดำ
• เพราะรอยแตกระแหงมีระยะห่างกันพอๆกับการดำนา
• ปลูกข้าวพันธุ์หอมนิล
• มีคนมาขอซื้อทั้งนา ข้าว ปลา และต้นไม้ เลยไม่ได้ประเมินผลผลิต

แปลงที่ ๑ ที่กึ่งดอนกึ่งลุ่ม มีหญ้ามาก จากข้อผิดพลาดนำแกลบโรงสีมาหว่าน ตั้งแต่ปีแรก

• ผมตัดสินใจใช้ช่วงแล้งกำจัดหญ้า โดยการตัดเมื่อเริ่มออกดอก
• จนถึงวันที่ ๕ สิงหาคม จึงมีน้ำแช่ให้หญ้าตาย

แปลง ๑ หลังแช่น้ำให้หญ้าตาย และหว่านข้าวแล้ว

แปลง ๑ หลังหว่าน ๒ สัปดาห์

• ได้หว่านข้าวมะลิแดง วันที่ ๑๖ สิงหาคม แต่ก็มีฝนตกชุกมาก ทำให้น้ำท่วมกล้าข้าวเสียหายไปบางส่วน
• เหลือพื้นที่เก็บเกี่ยวประมาณ ๒ ไร่กว่าๆ
• ข้าวหว่านล่าช้า ไม่ทันแตกกอก็ออกรวง จึงโตไม่มาก
• เกี่ยวข้าวประมาณต้นธันวาคม
• ได้ผลผลิตประมาณ ๓๐๐ กก/ไร่

สรุปว่าได้ข้าวพอกิน พอขายประมาณ ๒ ตันกว่าๆ ไปอีกหนึ่งปี และสามารถผ่านวิกฤติฝนแล้งและน้ำท่วมได้อย่างหวุดหวิด

ตอนนี้ผมมีพันธุ์ข้าวแจกพรรคพวกได้คือพันธุ์กุหลาบแดง มะลิแดง จำกัดไม่เกิน ๑ กก ต่อคน

และทีเด็ด ข้าวหอมนิลพันธุ์ที่ทนแล้ง และทนน้ำท่วมได้ดีกว่าพันธุ์อื่นๆ แต่กำลังขยายพันธุ์อยู่ มีแจกเล็กน้อยคนละ ๑ เมล็ด พร้อมวิธีการที่จะสามารถนำข้าว ๑ เมล็ด ไปปลูกให้ได้ ๑๐ ไร่ ภายในเวลา ๑ ปี ครับ

[จำเนียร]

ขอบคุณครับ  ผมสนใจข้าวพันธุ์หอมนิล  ส่วนมะลิแดงที่บ้านผม(ประโคนชัย  บุรีรัมย์) มีแล้วครับ   แล้วหอมนิลมีทิศทางด้านการตลาดอย่างไรบ้างครับ

[nui]

ทึ่งค่ะ

อาจารย์สอนหนังสือ ทำนา และ ทำวิจัยเรื่องการทำนา??

น่าสนุก!! เผอิญไม่ได้ทำนา ไม่งั้นจะขอพันธุ์ข้าวจากอาจารย์สักกิโลค่ะ

[นาย ฐานิศวร์ ผลเจริญ]

[บีเวอร์]

อาจารย์เก่งมากเลยครับ

[ดร. แสวง รวยสูงเนิน]

ผมก็แค่นักเรียนชาวนา ทำแบบลองผิดลองถูกไปเรื่อยๆ ไม่มีสูตรสำเร็จ

ผมจึงได้ข้อสรุปว่า การทำนาต้องใช้ความรู้มาก และที่เรียนก็อยู่ในนานั่นแหละ

ใครไม่เรียนน่าจะลำบาก เพราะต้องนำความรู้คนอื่นมาใช้

และคนที่หวังดีกับชาวนาก็หาได้ยากเหลือเกิน

มีแต่พวกคอยฉกฉวยโอกาสหาผลประโยชน์จากคนที่รู้น้อยกว่า

แล้วคนที่ไม่เรียนรู้จะรอดได้อย่างไร ผมคิดไม่ออกจริงๆ

[โสภณ เปียสนิท]

ดังนั้นขอวิธีการดีกว่าครับ ส่วนข้าวหนึ่งเมล็ดที่ว่าจะแจก ขอฝากไว้ก่อน วันหลังจะไปรับคืน กลัวแบกไม่ไหวนะนี่ อิอิ ขอบคุณล่วงหน้าเลยนะครับ

[Universal perspective]

เรียนท่านอาจารย์แสวงที่เคารพ

โอ้ โห้ ท่านอาจารย์มีคนงานขนข้าวหนีน้ำ เป็นอาจารย์ด้วยนะครับผม อยู่ในหลักสูตรเชิงระบบด้วย ถือว่านาท่านอาจารย์เป็นแหล่งของการเรียนรู้จริงๆอย่างบูรณาการจริงๆครับผม เป็นทั้งงานวิจัย ภาคปฏิบัติ ทั้งแนวคิดเชิงพัฒนา คนงานก็มีวุฒิปริญญาเอกด้วย ท่านอาจารย์ ทำนาด้วยความรู้ทุกๆมุมจริงๆครับผม เป็นความรู้ภาคปฏิบัติที่ยอดเยี่ยมและท้าทายความคิดการพัฒนาครับผม

ด้วยความเคารพครับผม

นิสิต

[แสงแห่งความดี...]

สวัสดีครับ อาจารย์  

ผมมองสายตาของอาจารย์ จากรูปนี้

เป็นการมองที่เพ่งพิศ นะครับ

ทุกครั้งที่เข้ามาเยี่ยมอาจารย์แล้วพบมุมคิด มุมทำของอาจารย์ ที่น่าเคารพศรัทธา

..

อาจารย์ เป็นบุคคลต้นแบบ ที่ใช้ชีวิตแบบพอเพียงท่านหนึ่ง จริง ๆ นะครับ

กราบสวัสดี ปีใหม่ 2554 ด้วยความเคารพ นะครับ

[ดร. แสวง รวยสูงเนิน]

ขอบคุณมากครับ

ผมเป็นคนอย่างนี้เองครับ อยากรู้ และอยากเรียน

ขอให้ได้เรียน ให้ทำอะไรก็ยอม

ไม่มีข้อแม้ใดๆทั้งสิ้นครับ

ผมมาจากครอบครัวยากจน ผมรู้ซื้งว่าคนจนนั้นต้องเผชิญปัญหาอะไรบ้าง

เห็นใจ และคิดว่าเข้าใจ

จึงพยายามมาทำนาแบบ "คนจน" น่าจะทำ

แต่ คนที่อ้างว่าตัวเองจนนั้น มักทำตัวเป็นคนรวย ไม่ชอบทำตัวแบบ "คนจน" ก็เลยจนจริงๆ

ผมได้ข้อสรุปว่า

ถ้าเราทำตัวเหมือนคนรวย ไม่มีวันรวย

ถ้าทำตัวเหมือนคนจน ไม่มีวันจน

เป็นเช่นนั้นจริง

จริงอยู่ทุกคนอยากรวย ไม่ว่ากัน

แต่อย่าทำตัวรวย ก็เท่านั้นเอง ทำไมจึงเข้าใจยากจริง แค่ประโยคสั้นๆแค่นี้

ผมยังหาคนที่เชื่อผมไม่ค่อยได้เลยครับ

แต่...ไม่มีวันท้อ จะทำต่อไป จนลมหายใจเฮือกสุดท้ายครับ

[อมยิ้ม]

สนใจข้าวพันธ์กุหลาบแดงกับข้าวหอมนิล จะไปลองปลูกที่นครสวรรค์ รบกวนอาจารย์ช่วยส่งให้ได้ไหมครับ ตามมที่อยู่นี้

นายเอนก ฤาวัฒนะ ชุมุนุมสหกรณ์ออมทรัพย์แห่งประเทศไทย จำกัด 199 หมู่ 2 ถ.นครอินทร์ ต.บางสีทอง อ.บางกรวย จ.นนทบุรี 11130 ตอนนี้วางแผนไว้ว่าอีก 5 จะออกจากงานไปทำนา ดูแลพ่อแม่อยู่ที่บ้านดีกว่า ช่วงนี้ก็ศึกษาหาข้อมูลเกี่ยวกับการเกษตรเอาไว้ไปทำที่บ้าน

[ธนุ]

สวัสดีครับอาจารย์แสวง ผมกำลังเริ่มกลับมาทำนาครับ ตอนนี้เป็นลูกจ้างทำงานบริษัท หน้าข้าวที่ผ่านมา ทำนา 2 งาน ข้าวสังข์หยดกับหอมนิลธรรมดา อยากรบกวนขอรับแจกข้าวหอมนิลทนแล้งด้วยจะต้องทำอย่างไรครับ จะลองมาปลูกในบ้านแบบน้ำน้อย (แบบสวน) ผมมีสังข์หยดอาจารย์ต้องการไหมครับจะได้ขอแลกกับข้าวหอมนิลทนแล้งครับ

การทำนาเเบบอาจารย์เวลาบอกพ่อ-เเม่ท่านไม่ค่อยจะเชื่อครับ

[ดร. แสวง รวยสูงเนิน]

ทุกอย่างเป็น "ปัจจัตตัง เวทืตัพโพ วิญญู หิติ"

ผู้ไม่เคยทำย่อมไม่รู้ ไม่เชื่อครับ

เป็นเช่นนั้นเอง

ทุกเรื่องแหละครับ

เหมือนคนโบราณอาจจะไม่เชื่อว่าโลหะหนักเป็นร้อยๆตัน (เครื่องบิน) จะลอยอยู่บนท้องฟ้าได้ นั่นแหละครับ