สล่า อ่านว่า สะ-หล่า
เคยได้ยินพิธีกรทางวิทยุโทรทัศน์ และตัวละครเอ่ยคำว่า สะ-ล่า อยู่บ่อยครั้ง ซึ่งเป็นสิ่งที่ผิดโดยมิได้ตั้งใจ และอาจไม่ทราบว่าความหมายที่แท้จริงของคำๆนี้หมายถึงอะไรกันแน่ หรือที่อ่านถูก พูดถูกต้องนั้นอ่านว่า อย่างไร
ลุงหนานจึงนึกว่า น่าจะนำคำนี้มานำเสนอเพื่อผู้อ่านจะได้เข้าใจอย่างถูกต้องและเข้าใจความหมายอย่างแท้จริง
สล่าเป็นคำที่ได้รับอิทธิพลมาจากพี่น้องชาวไต(ไทใหญ่) หากเราไปเที่ยวแถวๆเมืองเชียงตุง พี่น้องชาวบ้านจะเรียกคนที่เก่งหรือเชี่ยวชาญอย่างใดอย่างหนึ่งว่า "สล่า" เช่น สล่าตีกลอง หมายถึงคนมีความเชี่ยวชาญในการตีกลอง เป็นต้น
ส่วนในเมืองล้านนาเรียกผู้ที่มีความเชี่ยวชาญในการก่อสร้าง การแป๋ง(ประดิษฐ์/ทำ) การตกแต่ง หรือการกระทำด้วยฝีมือต่างๆนั้นว่า "สล่า" เช่นว่า
สล่าแป๋งโต๊ะ คือนายช่างที่ทำโต๊ะ
สล่าแป๋งเฮือน คือนายช่างที่สร้างบ้านเรือน
สล่าแต้ม คือผู้เชี่ยวชาญในการเขียน/แต่ง/วาดภาพ
สล่าต้อง คือผู้เชียวชาญในการฉลุลาย/ ทำดุนภาพ
สล่าแกะ คือผู้เชี่ยวชาญในการแกะหรือสลัก อาจสลักแบบ ลอยตัว หรือ ภาพนูน ฯลฯ.
สล่าสี คือช่างทำสี
สล่าบอกไฟ คือช่างทำบ้องไฟ
การเรียกขานคำว่า สล่า มักจะใช้นำหน้าชื่อจริง แทนคำว่า นาย เช่นนายปั๋น เป็นช่างเรียกันว่า "สล่าปั๋น" หากเป็นภาษาไทยกลางอาจเรียกสั้นๆว่า ช่างปั๋น
ดังนั้น เมื่อเราไปทางล้านนาหากได้ยินผู้คนเรียกผู้ใดผู้หนึ่งเช่นว่า "สล่าแดง" "สล่าโมะ" นั่นหมายความว่า นายแดง นายโมะคือ นายช่างนั่นเองครับ
มีข้อสังเกตว่า ผู้ที่เชี่ยวชาญในการทำอาหารหรือปรุงอาหารไม่เรียกกันว่า "สล่า" แต่เรียกกันว่า พ่อครัว/แม่ครัว
กล่าวมาถึงตอนนี้ก็คงสรุปได้ว่าหากเขียนอักษรว่า "สล่า" ต้องอ่านว่า สะ-หล่า ไม่อ่านว่า สะ-ล่า ตามที่เคยได้ยินมา
คำว่าสล่าในภาษาล้านนาสรุปความได้ว่าตรงกับคำภาษาไทยกลางว่า "ช่าง" นั่นเอง
ขอบคุณค่ะ ได้ยินบ่อยค่ะ แต่เพิ่งเข้าใจความหมายค่ะ
สวัสดีครับคุณป้าแดง...
อ่านได้เร็วจริงๆ..เขียนเสร็จปุ๊บ ท่านอ่านปั๊บเลย..
ขอบคุณที่ให้ความสนใจครับ
ด้วยความปรารถนาดีจากลุงหนาน....พรหมมา
ดีใจมากที่มีผู้ที่เห็นคุณค่าของคำล้านนาและอนุรักษ์ไว้
พ่อหนาน คนบ่ไจ่คนเมือง เยี๊ยะก๋านเหมือนกัน
เขาฮ้องสล่า เหมื๋อนกันก่อ
สวัสดีครับคุณอินทนนท์และคุณวัฒนาครับ..
ขอบคุณที่เข้ามาแว่แอ่วครับ..
คุณวัฒนาครับ...ก๋ารฮ้องมักจะขึ้นอยู่กับคนท้องถิ่น เช่นว่า คนเมืองฮ้องว่า สะหล่าปั๋น(ช่างก่อสร้าง) เมื่อคนภาคกลางมาก็เรียกว่า ช่างปั๋น(ช่างก่อสร้าง) ที่จริงก็คือคนๆเดียวกันครับ
ด้วยความปรารถนาดีจากลุงหนาน....พรหมมา