กถัก
การแสดง “กถักกฬิ”
“กถักกฬิ” เป็นละครพื้นเมืองและเป็นศิลปะโบราณแบบหนึ่งของอินเดีย มีแบบแผนและ
หลักวิชานาฏศิลป์ ตรงกับที่กล่าวไว้ในคัมภีร์นาฏยศาสตร์ โดยอธิบายหลักและวิธีการ
เล่นไว้ว่า โรงละครเป็นเวทีตั้งในที่กลางแจ้ง ไม่มีหลังคา ใช้ตะเกียงทองเหลืองเป็นแสง
ไฟส่องเวทีอย่างที่ใช้จุดในเทวสถาน และไม่มีฉากกั้น เรื่องที่เล่นเป็นตำนานเกี่ยวกับพระ
เจ้าและเรื่องกาพย์ต่าง ๆ ซึ่งส่วนมากเป็นมหากาพย์เรื่องมหาภารตะ เรื่อง รามายณะ และ
เรื่องนิยายในคัมภีร์ปุราณะต่าง ๆโดยมีดนตรีและมีคนร้องหรือคนพากย์ ยืนอยู่เบื้องหลัง
ตัวละคร ซึ่งทำท่าทางเป็นจังหวะไปตามบท มีการแสดงหน้าและการเคลื่อนไหวอวัยวะ
ในการสื่อความหมาย เพื่อให้เข้าใจคำพากย์ที่เป็นกาพย์นั้น และการแสดงท่าทางต้อง
เข้ากันกับเสียงดนตรีด้วย
โดยมากเวลาเต้นรำมีเพียงการตี กลอง ฉิ่ง และ ฆ้อง
เท่านั้น
สำหรับการ แสดงจะเริ่มตั้งแต่เย็นไปตลอดคืน โดยใช้แสงตะเกียงส่องแสงสว่างให้เห็น
หน้าตัวละคร ก่อนแสดงจะมีการเกริ่นนำด้วยการตีกลองเป็นการโฆษณาให้รู้ว่าจะมีการ
เล่นชนิด นี้ ต่อจากนั้นจึงมีการแสดงที่เรียกว่า “โตทยัม” เป็นบทโศลกสันสกฤต
สรรเสริญเทพเจ้า
ตอนแสดง โตทยัม นี้ ตัวละครจะอยู่หลังผ้าม่านสี ซึ่งใช้เด็กสองคนถือคนละข้างบังตัว
ละครไว้ก่อน ครั้นจบ โตทยัม แล้วจึงลดม่านลง เปิดให้เห็นตัวละครทันที ตัวละครเหล่า
นี้มีหลายตัว แต่งกายด้วยผ้าสี จากนั้นตัวละครจึงแสดงระบำบูชา เรียกว่า “ปุรัปปทุ” และ
มีระบำแทรกเรียกว่า “กละสัม” เต้นรำเคลื่อนไหวไปมาให้เข้ากับบทโศลกที่สวดทุก ๆ
โศลก เรื่อยไปจนจบตอน ต่อไปจึงเล่นเข้าเรื่อง
ความเห็น (3)
- สวัสดีค่ะ
- ไม่รู้เหมือน ลิเกป่า ของภาคใต้ รึป่าวนะคะ
- ขอบคุณค่ะ
ต้นแก้ว สนใจนาฎศิลป์อินเดียมาก ผมเคยไปอินเดีย 3 ครั้ง ได้ชมทุกครั้งที่ไป แต่ไม่รู้ว่าแบบนั้นๆ เรียกว่าอะไร รู้สึกเพียงว่า งาม อ่อนช้อยและน่าชมมาก
ชอบค่ะ อยากจะไปดูที่อินเดียให้เห็นกะตาสองตาเลยค่ะ แอบอิจฉาอาจารย์นะค่ะที่ได้เห็นของจริงๆ