การเฝ้าระวังคุณภาพน้ำในแม่น้ำลำคลอง

          

      ทั้งหน่วยงานภาครัฐ เอกชนและเครือข่ายการเฝ้าระวังสถานการณ์คุณภาพแม่น้ำ เพื่อให้มีสภาพปกติ เนื่องจากสายน้ำมีความสำคัญยิ่งสำหรับการดำรงชีวิตของประชาชน เปรียบเสมียนสายเลือดที่หล่อเลี้ยงชีวิต  จากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับอาจารย์แจ๊ค(นายธีระพงษ์ วิมลจิตรานนท์  ตำแหน่ง หัวหน้ากลุ่มงานสิ่งแวดล้อม สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดชัยนาท)  ทราบว่าปัจจุบันสถานการณ์คุณภาพแม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำน้อย และแม่น้ำท่าจีน ในเขตจังหวัดชัยนาท ปัจจุบันมีคุณภาพอยู่ในระดับพอใช้ คือ มีปริมาณออกซิเจนละลายในน้ำเท่ากับ 4.3 -7.259 มิลลิกรัมต่อลิตร แม่น้ำท่าจีน มีคุณภาพเสื่อมโทรม มากกว่าแม่น้ำเจ้าพระยาและแม่น้ำน้อย และจะเสื่อมโทรมมากที่สุดในช่วงฤดูฝน

 การเฝ้าระวังคุณภาพน้ำ

            การเฝ้าระวังคุณภาพแม่น้ำ เป็นกลวิธีอย่างหนึ่งในการอนุรักษ์แม่น้ำทั้งนี้เพื่อตรวจสอบสถานการณ์และแจ้งเตือนผู้เกี่ยวข้อง หรือผู้ได้รับผลกระทบ ได้เตรียมรับมือหรือแก้ไขเหตุการณ์ ให้บรรเทาเบาบางลง หรือป้องกันมิให้เกิดปัญหาขึ้นอีก ซึ่งการเฝ้าระวังคุณภาพแม่น้ำ จำเป็นต้องอาศัยองค์ประกอบ 2 ประการ คือ

1. เครือข่าย

2. เครื่องมือตรวจวัด

         เครือข่ายต้องร่วมกันตรวจวัดตรวจสอบ และสอดส่อง รวมถึงค้าหาต้นเหตุของปัญหาซึ่งอาจอยู่ใกล้ตัว แล้วแจ้งเตือนผู้เกี่ยวข้อง ในลักษณะการเตือนภัย และแจ้งสถานการณ์

วิธีการเฝ้าระวังคุณภาพน้ำ ด้วยการตรวจวัดความขุ่นอย่างง่าย 

วิธีทำเครื่องมืออย่างง่าย

1. ใช้กระบอกใสหรือขวดน้ำขนาด 1.5 ลิตร มาตัดปากขวดออกเป็นทรงกระบอก 
2. ทำเส้นระดับแสดงความลึกของกระบอก จากก้นกระบอกถึงปากกระบอก ช่วงละ 1 เซ็นติเมตร
3. ตัดกระดาษสีขาวเป็นวงกลมเส้นผ่าศูนย์กลางเท่ากับ ข้อ 1  แล้วทาสีดำสลับขาวดังรูป  รองไว้ใต้ก้นกระบอก

 

วิธีการตรวจวัดความขุ่น

1. เก็บน้ำตัวอย่างด้วยกระบอกเก็บตัวอย่าง
2. เติมน้ำลงในกระบอกใสจนกระทั่งเห็นสีดำสลับขาวไม่ชัดเจน(มองจากปากกระบอกลงก้นกระบอก)
3. อ่านค่าระดับความลึกจากเส้นระดับข้างกระบอก
4. ถ้าค่าความลึกมากแสดงว่าน้ำขุ่นน้อย

 

วิธีการดูคุณภาพน้ำด้วยตาเปล่า

1. สีของน้ำ หากมีสีดำ แสดงว่าคุณภาพน้ำ ไม่ดี
2. ตะกอนหรือความขุ่น หากมีตะกอนแขวนลอยมาก น้ำจะขุ่นมาก ซึ่งแสดงว่าน้ำมีคุณภาพไม่ดี
3. กลิ่น ถ้ามีกลิ่นเหม็น และมีแก็สผุดขึ้นจากผิวน้ำควบคู่ไปด้วย แสดงว่าน้ำมีคุณภาพไม่ดี
4. มีขยะ สิ่งปฏิกูลในน้ำมาก หรือมีฝาลอยปิดผิวน้ำ มีแนวโน้มว่าน้ำมีคุณภาพไม่ดี
5. มีปลายตายผิดปกติ  หรือปลายลอยหัวจำนวนมาก แสดงว่าน้ำมีคุณภาพไม่ดี

 

สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดชัยนาท

โทร 056 411013   056 413040

[ยายธี]

...น้ำเน่าปลาตาย..กลิ่นเหม็น..อาการนี้ของน้ำ..คงจะสายเกินจะวัด..กว่าเครื่องมือจะมา..ชาวบ้านบ้านชาวช่องอึดอัดใจอึดอัดกาย..ตายกันไปบ้างแล้วยัง..ทางการคงไม่รู้(หรือทราบก็ไม่รู้)...เคยได้ยินจากปากชาวบ้านที่อยู่ตามริมคลองเน่าเหม็น..เขาว่าได้น้ำดื่มปีละหนึ่งตุ่ม..จากโรงงานที่ทำน้ำเสีย...(เอ...ทำไมโรงงานถึงปล่อยน้ำเสีย..จนน้ำเน่าแล้วให้ทางการไปวัดเก็บผลคุณภาพน้ำ..แหะๆแปลกดี..ยายธีไม่เข้าใจ)...หัวหายแล้วล้อมคอกกระมัง..อิอิ