ทำไมติวเตอร์ผู้ไม่มีแผนการจัดการเรียนรู้ ชอล์กแอนด์ทอล์กเหมือนกัน ทำไมจึงทรงพลังและีมีประสิทธิภาพ
ขณะนี้ติวเตอร์ทั้งหลายได้นำพาบุตรหลานของท่านไปกวดวิชา
และทำคะแนนหลายวิชาอย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้หลายท่านได้รับ
โอกาสดี ๆ หลายประการ ได้เรียนคณะที่ตั้งใจฝันไว้ ได้งานทำหรือ
สอบบรรจุเข้าทำงานได้
ผู้เขียนมีเพื่อนคนหนึ่งเป็นติวเตอร์ ได้มาพักผ่อนประำจำปีที่โรงเรียน
เขาทำให้ผมขนลุก เพราะเขาไม่ได้จบมาทางครูและไม่มีวุฒิทางครู
จบมาทางวิศวะด้วยซ้ำไป แต่เขาสามารถทำให้เด็กที่ไม่เก่งคณิตศาสตร์
เรียนคณิตศาสตร์ไม่รู้เรื่อง เขาสามารถอธิบายจนทำให้เ้ด็กนั้นเข้าใจ
และรู้เรื่องคณิตศาสตร์ ผมถามเขาว่ามีแผนการสอนอะไรไหม เขาบอกว่า
ไม่ได้เรียนมาทางคุรุศาสตร์ เขาบอกว่าเรื่องต่าง ๆ ที่สอนนั้นจะต้องเข้าใจ
ชัดเจนจนเคลียร์ทุกแง่ทุกมุม แล้วจึงสอนด้วยการอธิบาย นักเรียนที่จ่าย
แพง ๆ เขาก็ต้องการให้เข้าใจอย่างแจ่มแจ้งในหลักวิชา ถ้าเราเคลียร์ตัว
ความรู้ชัดเจนแล้ว วิธีการนั้นจะไม่ยาก นอกจากนั้นแล้วก็ต้องหาเทคนิค
การทำข้อสอบ ลูกค้านั้นมีเป้าหมายต้องการจะได้คะแนนมากขึ้น สอบเข้า
มหาวิทยาลัยให้ได้ สังเกตเขาสอนเขาใจเย็นและมีสมาธิกับเด็กมากและ
สอนไ่ม่ต่างจากพวกเรียนคุรุศาสตร์เท่าไรก็คือชอล์แอนด์ทอล์ก แต่ผล
ที่ออกมา นักเรียนเหล่านั้นเก่งขึ้นในเรื่องที่ติวเตอร์นั้นสอน
คำถามแรกก็คือทำไมวิธีการเหล่านี้จึงมีประสิทธิภาพสามารถทำให้บรรลุ
จุดมุ่งหมายของการศึกษาคือการรับรองความรู้ ผ่านการวัดและประเมินผล
ซึ่งเมื่อทราบเทคนิคการทำข้อสอบ ผู้เรียนก็ทำข้อสอบได้ แม้ว่าจะไ่ม่ได้
เรียนในห้องเีรียนเลย วิธีการที่ไม่มีแผนการสอนใด ๆ เมื่อเทียบแล้วก็เหมือน
กับการสอนของครูสมัยก่อนก็จะไม่มีแผนการสอนใด ๆ แต่มีความชัดเจน
ในเรื่องที่จะสอน ครูรุ่นก่อนที่ไม่มีแผนการสอนก็สามารถผลิตชนชั้นนำ
ของสังคม และผลิตผู้หลักผู้ใหญ่นักเรียนนอกที่ดำรงตำแห่งสำคัญที่เกี่ยว
กับการศึกษา แม้แต่ดำรงตำแหน่งสำคัญขององค์กรปฏิรูปการศึกษาก็เป็น
ผลผลิตของการศึกษาแบบเดิม ๆ แต่ยังทรงประสิทธิภาพจนถึงทุกวันนี้
ทำไมติวเตอร์และครูรุ่นเก่าจึงมีประสิทธิภาพเป็นอย่างยิ่ง เป็นคำถามที่
ต้องตอบ ในขณะปัจจุบันมีการเขียนแผนกันจนไม่มีเวลาสอนหนังสือ
ใช้เวลาในการเตรียมค่อนข้างมาก แต่ทำไมประสิทธิภาพจึงไม่เหมือน
ครูรุ่นก่อนหรือติวเตอร์ที่ไม่รู้จักวิชาชีพครูเลย
สรุปแล้ว ระบบที่มนุษย์จัดขึ้นนั้น ต้องมีความยุ่งเหยิงเป็นเรื่องธรรมดา
แม้ process จะไ่ม่ดีเท่าไร แต่output ออกมามีคุณภาพอย่างยั่งยืนนั้น
เราเอาเป้าหมายเป็นตัวตั้ง เหมือนแมวดำ แมวขาว เป้าหมายคือเอามาจับหนู
ให้ได้ ไม่ว่าการศึกษาแบบใด สีดำ หรือ สีขาว แต่ถ้าจับหนูได้ก็มีประสิทธิภาพแล้ว
ความเห็น (7)
คงมองไปที่กระบวนการ (Process)เหมือนที่ท่าน ผอ.ให้ความเห็น และเห็นด้วยครับ เพราะเป็นส่วนสำคัญของความยุ่งเหยิงทั้งหลายภายในระบบ
ประสิทธิภาพในกระบวนการผลิตของภาคเอกชน ไม่ได้เกิดจากการนำชุดสำเร็จจากห้อง Lab R&D มาใช้โดยไม่มีการปรับใหม่เลย สิ่งที่ได้เป็นกระบวนการที่ใช้อยู่จริงจะมีการปรับเปลี่ยนให้เหมาะกับสายการผลิต ณ.จุดนั้นอยู่เสมอ เมื่อเวลาเปลี่ยนไปหรือมีปัจจัยอื่นๆเปลี่ยนไป กระบวนการอาจมีการปรับเปลี่ยนตามไปด้วย
การให้ความสำคัญกับกระบวนการนี้จึงได้มีผู้รับผิดชอบที่เรียกว่า Process Engineer เพื่อทำการศึกษาและพัฒนารูปแบบกระบวนการโดยเฉพาะ การศึกษาเหล่านี้รวมถึงการวิเคราะห์สิ่งที่ทำให้กระบวนการผลิตดำเนินไปอย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพสูงสุดโดยมีต้นทุนน้อยที่สุด เช่นการหาจุดที่เป็นคอขวด(bottle neck) จุดที่อาจทำให้เกิดของเสีย(defective) จุดที่มีการรองาน(idle)และเรื่องของการจัดลำดับการเคลื่อนของงาน(process flow) เป็นต้น
สิ่งที่ผมอยากจะบอกก็คือแม้กำเนิดของกระบวนการจะมาจากส่วนนโยบาย(ทฤษฎี) แต่กระบวนการที่นำมาใช้จริงจะต้องมาจากจุดที่ทำการดำเนินกิจกรรมหรือจุดผลิตจริง การผลิตสิ่งเดียวกันแต่ต่างสถานที่ต่างบริบทกันกระบวนการก็อาจต่างกันได้
หากเปรียบห้องเรียนเป็นไลน์การผลิต(production line) กระบวนการที่ใช้อยู่ก็ได้ถูกกำหนดมาจากระดับนโยบายจัดมาให้เป็นแพกเกจสำเร็จรูปที่ออกแบบโดยกลุ่มคนที่เรียกว่า "ผู้เชี่ยวชาญ" เรียบร้อยแล้ว การนำมาใช้หากผู้ปฏิบัติจะปรับเปลี่ยนให้เกิดประสิทธิภาพที่สูงขึ้นหรือให้เหมาะสมกับหน่วยผลิต(ห้องเรียนและผู้เรียน) ก็ไม่สามารถทำได้ เพราะพร้อมกับแพกเกจที่ให้มา เขาได้ให้คู่มือวิธีการปฏิบัติที่ไม่เปิดโอกาสให้ปรับเปลี่ยนอะไรได้อีกแนบมาด้วย
ที่สำคัญ..การปฏิรูปการศึกษาก็ไม่เคยพูดถึงประเด็นนี้เลยเหมือนกัน..
ผมจึงไม่สงสัยครับว่าทำไมติวเตอร์เขาทำได้ดีกว่าการจัดการศึกษาในระบบ ทั้งที่เรามีครูที่มีศักยภาพแบบเดียวกันหรือมากกว่าแฝงอยู่ในระบบการศึกษาอีกมากมาย
(ผมนึกไม่ออกว่าได้ยินชื่อโรงเรียนของ ผอ. ที่ไหนมันคุ้นๆอยู่ ลองสืบค้นดูถึงได้นึกออก..บอกได้ด้วยความจริงใจครับว่าผมศรัทธา และถือว่าเป็นเกียรติที่ได้แสดงความเห็นครับ)
ขอบคุณคุณ outsider ที่ให้เกียรติและคอมเมนท์ผม
ผมแ่ค่ฝึกหัดเขียนบทความ พยายามให้เป็นวิชาการอีกสายหนึ่ง
ยังทำได้ไม่ค่อยดีเท่าไรนัก เหมือนการเขียนแบบบ่น ๆ ไป
ของคนตัวเล็ก ๆ ในสังคมที่อยู่ในชายขอบ
ผมมองแบบนี้ครับท่าน ผอ. ติวเตอร์บางท่านมีความแม่นในเนื้อหามากกว่า และอธิบายได้ชัดเจน แต่ที่น่ากลัวคือ ติวเตอร์บางท่านและอีกหลายๆๆท่านสอนการทำข้อสอบ ไม่ได้สอนการค้นหาความรู้ครับ เมื่อนักเรียนที่ผ่านการเรียนแบบสอนการทำข้อสอบผ่านเข้ามาในระดับมหาวิทยาลัย พื้นฐานบางคนไม่ดี เหมือนกับฆ่าเด็กทางอ้อมเลยครับ...
ขอบคุณครับท่านอาจารย์ขจิต ฝอยทอง เพราะการศึกษาในระบบของเรามีเป้าหมายอยู่ที่กระบวนการขั้นสุดท้าย (end)
คือการรับรอง เครื่องมือศักดิ์สิทธิ์ในการรับรองก็คือ การวัดประเมินผลด้วยข้อสอบ เขาวัดผลสัมฤทธิ์หรือวัด
อะไรในระดับชาติ ก็คือคุณภาพระดับสุดท้าย ไม่ได้วัดว่านักเรียนมีการศึกษาตลอดชีวิตก็คือ สนใจค้นคว้าเรื่อง
ที่ขยายตัวเชื่อมโยงจากหลักสูตร สร้างองค์ความรู้ เพราะถ้าสนใจอย่างนี้อาจสอบไม่ได้ หรือสอบกลาง ๆ
หลายโรงเรียนสมัยก่อนที่เขาใช้กิจกรรมการบูรณาการหลักสูตรรวมกัน ใช้กระบวนการกลุ่ม หรือทักษะกระบวนการ
แต่สุดท้าย กลับสอบวัดระดับชาติหรือวัดผลด้วยวิชาเป็นตัวตั้ง ไม่ได้เอาทักษะกระบวนการเป็นที่ตั้ง ติวเตอร์เขาเห็น
ช่องว่างตรงนี้ ซึ่งไม่ต้องทำหรือค้นคว้าอะไรมาก แค่เก็งข้อสอบ และเทคนิคการสอบ ก็จัดว่าเป็นการศึกษาที่มีคุณภาพแล้ว
เพราะเห็นว่าจุดสำคัญไม่ได้อยู่ที่กระบวนการที่เขาคิดกันทำอย่างนี้ แต่จุดสำคัญอำนาจอยู่การวัดประเมินเพื่อต้องการ
ีที่จะรับรองมากกว่า และสุดท้ายก็เหมือนกัน ก็คือไม่มีพฤติกรรมในการศึกษาเรียนรู้ เพราะคำตอบที่ถูกต้องในการสอบ
คือการตอบให้ถูกใจคนออกข้อสอบ เมื่อได้ผลสัมฤทธิื์์แบบประเิมินค่าแล้วมีสองอย่าง คือ อหังการณ์คิดว่าการตอบข้อสอบ
ได้ถูกต้องคือความเก่ง ความมีคุณภาพ ส่วนผู้ที่ไม่มีโอกาสเข้าถึงเทคนิคของติวเตอร์คือคนจน ๆ ก็จะกลายเป็นคนมีคุณภาพ
(ตามนิยาม คุณภาพคือการวัดประเมิน) ก็จะคิดกลายว่าเป็นคนต่ำต้อยไม่เก่ง (เพราะไม่มีโอกาสทราบช่องว่างของการประเมินผล)
ผลระดับที่หนึ่งผลแห่งอหังการณ์ก็คือ เมื่อความถูกต้องได้ถูกรับรองแล้วก็จะไม่มีการศึกษาเรียนรู้ต่อ เพราะความรู้นั้นมีลักษณะ
เป็นพลวัตร ไม่หยุดนิ่ง ส่วนผู้ด้อยโอกาสทั้งหลายเมื่อไม่ผ่านคุณภาพ (คือทำข้อสอบไม่ถูก ไม่รู้เทคนิคการสอบ ไม่สามารถเข้าถึง
แหล่งความรู้ที่เจาะช่องโหว่ของการวัดประเมินผล) ก็จะประทับตราตนเองว่าไม่เก่ง ไม่มีกำลังใจในการศึกษาเรียนรู้ต่อไป
เพราะสิ่งเหล่านี้จะประทับตราเขาไปชั่วชีวิต ยกเว้นคนที่ฉลาดได้มองเห็นสาระจริง ๆ ก็จะเรียนรู้ตลอดชีวิต ได้ความรู้แบบไม่หยุดนิ่ง
และพัฒนาคุณภาพชีวิตได้อย่างจริง ๆ
เห็นด้วยกับทั้งสองท่านครับ แต่ก็อดแปลกใจไม่ได้ว่าทำไมภาครัฐโดยเฉพาะกระทรวงศึกษาธิการให้การตอบรับกิจกรรมนี้อย่างออกหน้าออกตาจนเกินควร
กิจกรรมกวดวิชาและติวเตอร์ผมไม่ถือว่าเป็นระบบนะครับเพราะมันขาดองค์ประกอบมากมายหลายอย่าง แต่มันเป็นปรากฏการณ์(Phenomenon) ซึ่งก็แน่นอนว่ามันเป็นสิ่งที่ไม่ได้เกิดขึ้นอย่างเป็นปกติทั่วไป กิจกรรมกวดวิชาจึงไม่สามารถรับประกัน หรือยืนยัน(Assure) ได้ว่าจะผู้รับบริการจะประสบความสำเร็จทุกคน
สิ่งที่น่าวิตกที่สุดก็คือผู้บริหารการศึกษาระดับของบ้านเรา โดยจะรู้ตัวหรือไม่ก็ตามแต่ก็ได้กำหนดกฎเกณฑ์และกติกาต่างๆในการรับรองคุณภาพผู้เรียน การกำหนดเกณฑ์ในการเข้าเรียนต่อสถาบันอุดมศึกษาล้วนแต่เป็นการส่งเสริมกิจกรรมเหล่านี้ทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็นการประเมินคุณภาพมาตรฐานของ สมศ. การวัดและประเมินผลโดย สทศ. การกำหนดวิธีการสอบเข้ามหาวิทยาลัยของ ทปอ. (หรือ สทอ.) ซึ่งหากเราดูเพียงหลักการนโยบายอย่างผิวเผินโดยไม่ได้เข้ามาวิเคราะห์ผลกระทบของการดำเนินงานเหล่านี้ก็คงไม่มีใครทราบ
อาจจะไม่มีตัวชี้วัดอะไรที่ชัดเจน แต่ถ้าเราให้ความสนใจเราจะเห็นว่าวันนี้ธุรกิจประเภทเครื่องดื่มบำรุงสมอง(ไม่ใช่เครื่องดื่มบำรุงกำลังนะครับ) และแม้แต่ธุรกิจบะหมี่สำเร็จรูปยังเข้ามาแข่งขันกันจัดกิจกรรมกวดวิชากันอย่างดุเดือด มีนักเรียนระดับมัธยมฯเข้าร่วมจนไม่มีที่จะนั่ง ที่สำคัญภาครัฐก็ให้การตอบรับอย่างออกหน้าออกตา หากมองกันอย่างผิวเผินก็อาจจะเข้าใจว่าเด็กๆมีความกระตือรือร้นในการเรียน แต่สิ่งที่เรามองข้ามไปคือมุมสะท้อนจากครูผู้สอนที่มองว่าเด็กให้ความสำคัญกับการติวมากกว่าการเรียนในห้องเรียน แม้ว่าเด็กบางคนจะเชื่อมั่นในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในห้องเรียนของครู แต่เมื่อเพื่อนๆพากันไปร่วมกิจกรรมกับติวเตอร์ก็จะขาดความมั่นใจในตนเองและต้องเข้าร่วมไปด้วยโดยอัตโนมัติ และเมื่อกิจกรรมเหล่านี้เคลื่อนตัวไปอย่างเป็นพลวัตรในที่สุดเด็กๆก็จะมีความคิดว่าไม่ติวไม่ได้ ถ้าไม่ติวจะไม่รู้ในขณะที่คนอื่นรู้ และเมื่อกิจกรรมเหล่านี้มีผู้เข้าร่วมมากขึ้น มีเสียงดังขึ้นเราจะแน่ใจอย่างไรว่าแนวโน้มของการออกข้อสอบต่างๆจะไม่จะไม่เอนเอียงเข้ามาอยู่ในกรอบของขบวนการเหล่านี้
ผมไม่แน่ใจว่าในยุคนี้ อุปทานมันจะสามารถสร้างอุปสงค์ได้ แต่ก็ไม่รู้จะเรียกปรากฏการณ์แบบนี้ว่าอย่างไรดี
อีกอย่าง ปรากฏการณ์นี้ได้ทำให้ประเทศของเราแบ่งผู้เรียนในระบบเป็นสองประเภทคือกลุ่มที่เข้าถึงโอกาส..
..และกลุ่มที่ขาดโอกาสตลอดกาลครับ
มองอนาคตเด็กบ้านเราในอีกสิบยี่สิบปีข้างหน้าไม่ออกจริงๆ !
ผมก็ยังมองไม่ออกเหมือนกับคุณ Outsider คำพูดกับการกระทำมันสวนทางกันครับ อยาก(ต้องการ)ให้ครูสอนให้เด็กคิดเป็น ทำเป็น ฯลฯ แต่เกณฑ์ประเมินมาตรฐานโรงเรียน เกณฑ์อะไรต่อมิอะไรมากมาย ก็จะมีประมาณว่า เด็กโรงเรียนนี้สอบนั่นสอบนี่ได้ที่เท่าใด อันดับไหน มากน้อยแค่ไหน
ผมไม่แปลกใจหรอกครับที่สังคมเรายังเป็นแบบนี้ ใครควรเปลี่ยน แต่ไม่เคยเปลี่ยนแปลงอะไร
อีกไม่นานครับ อาเซียนจะรวมกันเหมือนยุโรป ประเทศไทยจะไปทางไหนครับ
เดินทางไปที่ไหนๆ ไม่ว่าช่วงเปิด ปิดเทอม เห็นนักเรียนอยู่ตามรร. กวดวิชาจนค่ำมืดมิหยุดหย่อน . เดี๋ยวนี้ลามไปถึงลูกตาสี ตาสาก็ส่งลูกกวดวิชาด้วยแล้ว เฮ้อ. เลยงงว่า จะกวดกันไปทำไมหนักหนา แทนที่หางานอดิเรกอย่างอื่นทำกัน ..กวดวิชาสอนเทคนิคทำข้อสอบ ประเมิน เลือก ตัดข้อที่ไม่ใช่ออก ทำบ่อยๆ รู้แนว ซ้ำซาก จนจับทางได้ .เพื่อแค่สอบได้ค่ะ;) . แต่เหตุผลหลักคือ. เรียนกันตามกระแส ชัดเจน ค่ะ เผลอๆ แค่ให้มีกิจกรรมทำ รึพ่อแม่ไม่ค่อยมีเวลา และค่านิยมผิดๆ แล้วคุณครูประจำหลายๆ ท่านก็ ทำงานสอนพิเศษค่ะ ;) .. พูดไม่ออก บอกไม่ถูกค่ะ คงต้องโหมสร้างกระแสใหม่ไหมคะ เพราะบ้านเรา ถ้าไม่มีกระแสในวงกว้าง ก็หาความแตกต่างมิค่อยเจอ ..ยังหวัง ยังรอค่ะ