ใบงานที่ 1 วิชาการจัดการนวัตกรรมและสารสนเทศ

การจัดการนวัตกรรมเทคโนโลยีสารสนเทศ

ใบงาน 1

อธิบายความหมายของคำสำคัญดังต่อไปนี้ พร้อมกับยกตัวอย่าง

(ศึกษากรณีศึกษาการจัดนวัตกรรมและสารสนเทศในสถาบันการศึกษา)

• การจัดการ/การบริหาร

ตอบ

การบริหารจัดการ (Management) หมายถึงชุดของหน้าที่ต่างๆ (A set of functions) ที่กำหนดทิศทางในการใช้ทรัพยากรทั้งหลายอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล เพื่อให้บรรลุถึงเป้าหมายขององค์กร การใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ (Efficient) หมายถึง การใช้ทรัพยากรได้อย่างเฉลียวฉลาดและคุ้มค่า (Cost-effective) การใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิผล (Effective) นั้นหมายถึงการตัดสินใจได้อย่างถูกต้อง (Right decision) และมีการปฏิบัติการสำเร็จตามแผนที่กำหนดไว้ ดังนั้นผลสำเร็จของการบริหารจัดการจึงจำเป็นต้องมีทั้งประสิทธิภาพและประสิทธิผล ควบคู่กัน (Griffin, 1997, p.4) เช่นการบริหารจัดการระบบสารสนเทศในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน การบริหารจัดการงาน 4 ฝ่ายในสถานศึกษา เป็นต้น

• นวัตกรรม

ตอบ  

หมายถึงความคิด การปฏิบัติ หรือสิ่งประดิษฐ์ใหม่ ๆ ที่ยังไม่เคยมีใช้มาก่อน หรือเป็นการพัฒนาดัดแปลงมาจากของเดิมที่มีอยู่แล้ว ให้ทันสมัยและใช้ได้ผลดียิ่งขึ้น  เมื่อนำ  นวัตกรรมมาใช้จะช่วยให้การทำงานนั้นได้ผลดีมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงกว่าเดิม ทั้งยังช่วย ประหยัดเวลาและแรงงานได้ด้วย

          “นวัตกรรม” (Innovation) มีรากศัพท์มาจาก innovare ในภาษาลาติน แปลว่า ทำสิ่งใหม่ขึ้นมา ความหมายของนวัตกรรมในเชิงเศรษฐศาสตร์คือ การนำแนวความคิดใหม่หรือการใช้ประโยชน์จากสิ่งที่มีอยู่แล้วมาใช้ในรูปแบบใหม่ เพื่อทำให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจ หรือก็คือ ”การทำในสิ่งที่แตกต่างจากคนอื่น โดยอาศัยการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ (Change) ที่เกิดขึ้นรอบตัวเราให้กลายมาเป็นโอกาส (Opportunity) และถ่ายทอดไปสู่แนวความคิดใหม่ที่ทำให้เกิดประโยชน์ต่อตนเองและสังคม”

• เทคโนโลยีการศึกษา

ตอบ  

         ศาสตร์ ที่ว่าด้วยวิธีการ หรือ การใช้เครื่องมือให้เหมาะสมกับสถานการณ์ในการแก้ปัญหาในการจัด             การศึกษา   หรือการปฏิบัติทางการจัดการศึกษาอย่างเป็นระบบ ทำให้ผู้เรียนสามารถเกิดการเรียนรู้ได้อย่างรวดเร็วเกิดแรงจูงใจในการเรียน และช่วยให้ประหยัดเวลาในการเรียน

เป็นการขยายแนวคิดเกี่ยวกับโสตทัศนศึกษา ให้กว้างขวางยิ่งขึ้น ทั้งนี้ เนื่องจากโสตทัศนศึกษาหมายถึง การศึกษาเกี่ยวกับการใช้ตาดูหูฟัง ดังนั้นอุปกรณ์ในสมัยก่อนมักเน้นการใช้ประสาทสัมผัส ด้านการฟังและการดูเป็นหลัก

•  ข้อมูล

ตอบ  

          คือข้อเท็จจริงหรือรายละเอียด  หรือเหตุการณ์ต่าง  ๆ ซึ่งข้อเท็จจริงต่างๆ เหล่านี้อาจอยู่ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น ตัวเลข ข้อความ ภาพ เสียง วีดีทัศน์  เช่น การบันทึกประวัตินักเรียน ส่วนใหญ่เป็นรายละเอียดเกี่ยวกับชื่อ  ที่อยู่  บ้านเลขที่ บิดา มารดา ผู้ปกครอง รายได้ของผู้ปกครองตลอดจนสภาพที่อยู่อาศัย  น้ำหนัก ส่วนสูง  นอกนั้นยังบันทึกการมาเรียน การขาดเรียนของนักเรียน และยังมีข้อมูลอื่น ๆ อีกจำนวนมากเกี่ยวกับรายละเอียดของนักเรียน  แม้แต่ในอาชีพเกษตรกร เช่น เกษตรกรปลูกผลไม้ จำเป็นต้องมีข้อมูลจำนวนเงินในการลงทุนเพื่อวิเคราะห์ถึงความคุ้มทุนในการกำหนดราคาจำหน่ายเมื่อได้ผลผลิต

• สารสนเทศ

ตอบ  

         ข้อมูลที่ผ่านการประมวลผลแล้ว และนำไปใช้ประโยชน์ได้  เพราะผ่านการประมวลผลด้วยวีธีที่เหมาะสมและถูกต้อง เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตรงตามความต้องการของผู้ใช้ อยู่ในรูปแบบที่สามารถนำมาใช้งานได้  และจะต้องอยู่ในช่วงเวลาที่เหมาะสม  เช่น  ข้อความที่อยู่ในระเบียนประวัติของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ทำให้ทราบว่านักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ทั้ง 6 คน ชื่อ-นามสกุลอะไร เพศอะไร เกิดวัน เดือน ปีอะไร และบิดา-มารดา ชื่ออะไร ซึ่งข้อความที่อยู่ในระเบียนประวัติจัดเป็นข้อมูลถ้าทางโรงเรียนนำข้อมูลเกี่ยวกับปีเกิดของนักเรียนทั้งโรงเรียนจากระเบียนประวัติไปแจกแจงตามปีเกิด ผลที่ได้จะเป็นสารสนเทศ เช่น ทำให้ทราบว่า นักเรียนเกิดแต่ละปีมีจำนวนกี่คน
บิดามารดาหรือผู้ปกครองมีอาชีพอะไรบ้างจำนวนเท่าไร นักเรียนคนใดเคยได้ทุนการศึกษาแล้วและได้กี่ครั้งแล้ว ซึ่งเป็นสานสนเทศประกอบในการตัดสินใจ

  ระบบสารสนเทศ

ตอบ  

        ระบบสารสนเทศ  คือการดำเนินงานกับข้อมูลตามขั้นตอนการปฏิบัติงานโดยบุคลากรอาจใช้

ฮาร์ดแวร์เป็นเครื่องมือที่ให้ได้มาซึ่งสารสนเทศที่ต้องการ  การจัดทำสารสนเทศจะทำให้เกิดความรอบรู้ที่จะช่วยในการตัดสินใจหรือวางแผนในการดำเนินงานอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีการบันทึกข้อมูลลงแบบฟอร์ม  เก็บข้อมูลลงแฟ้ม ซึ่งในแต่ละเดือน ภาคหรือปี และมีการสรุปข้อมูลเป็นสารสนเทศเพื่อสร้างรายงาน เช่น โรงเรียนได้รับจัดสรรทุนการศึกษาสำหรับนักเรียนเรียนดีแต่ยากจน จำนวน  5 ทุน  จึงทำการคัดเลือกจากข้อมูลที่ทางโรงเรียนจัดเก็บ ได้แก่ รายได้ผู้ปกครองต่อปีหรือต่อเดือน สถานภาพของบิดามารดา ระดับคะแนนเฉลี่ยของภาคเรียน ประกอบการตัดสินใจ ในการคัดเลือกนักเรียนได้เหมาะสมตรงตามวัตถุประสงค์ของผู้บริจาค

• ระบบสารสนเทศเพื่อการศึกษา

แนวตอบ  

         ระบบที่มีการนำคอมพิวเตอร์มาช่วยในการรวบรวม จัดเก็บ (input) โดยมีส่วนเก็บข้อมูล (storage) ผ่านกระบวนการจัดการ (processing) กับข้อมูล เพื่อให้ข้อมูลนั้น กลายเป็นสารสนเทศที่ดี สามารถ          นำไปใช้ในการประกอบการตัดสินใจได้ในเวลาอันรวดเร็วและถูกต้อง (output) เพื่อประโยชน์ในการจัดการศึกษา เช่น การวางแผนและการบริหารการศึกษา  การวางแผนหลักสูตร การแนะแนวและบริหการทดสอบวัดผล การพัฒนาบุคลากร

  การสื่อสาร

ตอบ  

        หมายถึง กระบวนการถ่ายโอนหรือแลกเปลี่ยนข้อมูลกันระหว่างผู้ส่งและผู้รับ โดยผ่านช่องทางสื่อสาร เช่น อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ หรือคอมพิวเตอร์เป็นตัวกลางในการส่งข้อมูล เพื่อให้ผู้ส่งและผู้รับเกิดความเข้าใจซึ่งกันและกัน

• เครือข่าย

ตอบ

          เครือข่าย หมายถึง  การประสานงานรูปแบบหนึ่งที่โยงใยการทำงานของกลุ่มบุคคล หรือองค์กรหลายองค์กร ซึ่งมีทรัพยากร มีเป้าหมาย มีกลุ่มสมาชิกของตนเอง ที่มีความคิด มีปัญหา มีความต้องการในเรื่องใดเรื่องหนึ่งเหมือนกันหรือคล้ายกัน มาติดต่อประสานงาน    หรือร่วมกันทำกิจกรรม อย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่าง  เพื่อแก้ไขปัญหาหรือสนองความต้องการในเรื่องนั้น ๆ โดยยึดหลักการทำงานร่วมกันบนพื้นฐานของความเท่าเทียมกัน เคารพซึ่งกันและกัน มากกว่าการเชื่อฟังและปฏิบัติตามผู้มีอำนาจสั่งการ  เช่น เครือข่ายพัฒนาชีวิตครู  เครือข่ายสิ่งแวดล้อม เครือข่ายผู้ใช้แรงงาน เป็นต้น

• เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

ตอบ  

เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร หมายถึง เทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับข่าวสาร ขอมูล และ

การสื่อสาร นับตั้งแตการสราง การนํามาวิเคราะหหรือประมวลผลการรับและสงขอมูล การจัดเก็บ และการนําไปใชงานใหม เทคโนโลยีเหลานี้ มักจะหมายถึงคอมพิวเตอร ซึ่งประกอบ   ดวยสวนอุปกรณ (hardware) สวนคําสั่ง (software) และสวนขอมูล (data) และระบบการสื่อสารตางๆ ไมวาจะเปนโทรศัพท์ ระบบสื่อสารขอมูล ดาวเทียม หรือเครื่องมือสื่อสารใดๆ ทั้งมีสายและไรสาย

การผสานเทคโนโลยีสารสนเทศและระบบสื่อสารโทรคมนาคม ดังนั้น จึงครอบคลุม

องค์ประกอบ ต่าง ๆ  3 ส่วน คือ

1. ระบบการสื่อสาร คือ เครือข่ายโทรคมนาคมที่สามารถเชื่อมต่อกันได้ และใช้ร่วมกันได้ เพื่อการเชื่อมต่อของข้อมูลและการเชื่อมต่อของเครือข่าย
2. อุปกรณ์ที่ใช้ในการสื่อสาร ได้แก่ วิทยุกระจายเสียง วิทยุโทรทัศน์ โทรสาร โทรศัพท์ เครื่องมือและการสื่อสารอื่น ๆ และคอมพิวเตอร์
3. ซอฟต์แวร์ที่ทำให้ระบบและอุปกรณ์ทำงานได้ เช่น โปรแกรมคอมพิวเตอร์ บริการสารสนเทศและฐานข้อมูล

• เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเพื่อการศึกษา

แนวตอบ  

หมายถึง การนำ เอาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ซึ่งประกอบด้วยเทคโนโลยีทางคอมพิวเตอร์และ              เครือข่ายโทรคมนาคมที่เชื่อมต่อกัน สำ หรับใช้ในการส่งและรับข้อมูล และมัลติมีเดียเกี่ยวกับความรู้ โดยผ่านกระบวนการประมวลหรือจัดทำ ให้อยู่ในรูปแบบที่มีความหมายและความสะดวกมาใช้ประโยชน์ สำหรับการศึกษาในระบบ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย เพื่อให้คนไทยสามารถเรียนรู้และ   พัฒนาตนเองได้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต  ตัวอย่างเช่น การเปิดเครือข่าย school-net ให้แก่โรงเรียนต่างๆ ทั่วประเทศให้มีโอกาสหาความรู้จากระบบอิเทอร์เน็ตได้เท่าเทียมกัน