คุณ deaw เข้ามาถาม อ.แหวว ใน http://gotoknow.org/ask/archanwell/13989 เมื่อวันจันทร์ที่ ๑๒ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๕๓ @ 18:04 ว่า
“สอบถามเรื่องการยื่นใบเกิดย้อนหลังขอสัญชาติครับ แฟนของผมเกิดเมื่อปี พ.ศ. 2527 ตอนนี้มีบัตรสีชมพูเขียนว่า บัตรประจำตัวคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย ผู้หลบหนีเข้าเมืองจากพม่า (อยู่กับนายจ้าง) เลขประจำตัวขึ้นต้นด้วยเลข 6 และตอนนี้ได้ไปขอทำใบเกิดย้อนหลังซึ่งได้มาเรียบร้อยแล้ว อยากจะไปยื่นขอสัญชาติไทย อยากทราบว่าการยื่นขอสัญชาติไทยนั้นจำเป็นที่จะต้องยื่นที่อำเภอที่ระบุในบัตรหรือไม่ เพราะทางอำเภอที่ระบุในบัตรเรียกค่าดำเนินการ 25,000 บาท (เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดกาญจนบุรี ขออนุญาตไม่ระบุนะครับ กลัวจะมีปัญหา) ซึ่งจากที่ผมได้เคยอ่านมาโดยปกติจะมีค่าธรรมเนียม 5,000 บาท เลยอยากสอบถามว่าเราสามารถยื่นเรื่องที่อำเภออื่นได้หรือไม่ (เช่นยื่นในเขตของ กทม.) แล้วถ้ายื่นโดยขั้นตอนปกติแล้วต้องใช้ระยะเวลานานแค่ไหนถึงจะได้สัญชาติไทยครับ”
---------
คำตอบ
---------
ตอบอย่างนี้ค่ะ
ในประการแรก กรณีของแฟนของคุณเป็นกรณีของคนสัญชาติไทยโดยผลของมาตรา ๒๓ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ ซึ่งต้องยื่นขอลงรายการสัญชาติที่อำเภอที่แฟนของคุณมีทะเบียนบ้านหรือทะเบียนประวัติ นั่นก็คือ ต้องยื่นที่ “อำเภอที่ระบุในบัตร” ซึ่งคุณว่า “ค่าดำเนินการ 25,000 บาท (เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดกาญจนบุรี ขออนุญาตไม่ระบุนะครับ กลัวจะมีปัญหา)”
ในประการที่สอง คุณไม่ต้องจ่ายค่าธรรมเนียมอะไรนะคะ ที่คุณกล่าวว่า “ซึ่งจากที่ผมได้เคยอ่านมาโดยปกติจะมีค่าธรรมเนียม 5,000 บาท” นั้นเป็นกรณ๊ของสัญชาติไทยประเภทอื่น มิใช่ประเภทที่แฟนคุณได้รับ
ในประการที่สาม ระยะเวลาที่อำเภอใช้ในการลงรายการสัญชาติไทยให้แก่คนสัญชาติไทยโดยผลของมาตรา ๒๓ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ ก็คือ ไม่เกิน ๑๐๐ วัน ซึ่งถ้าเกินกว่านั้นก็ไปฟ้องศาลปกครอง ซึ่งก็คงใช้เวลาไม่นาน เพราะแฟนของคุณน่าจะมีคุณสมบัติแล้ว จะมีปัญหาได้ก็แต่ในกรณีที่แฟนคุณมีความประพฤติไม่ดี
มีข้อแนะนำอย่างนี้
ข้อแนะนำประการแรก อ่านและทำความเข้าใจข้อกฎหมายเกี่ยวกับคนสัญชาติไทยโดยผลของมาตรา ๒๓ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ ที่แนบมานี้
บุคคลผู้ถือบัตรบุคคลผู้ไม่มีสัญชาติไทยและบุตร จะมีสิทธิขอลงรายการสัญชาติไทยในทะเบียนบ้านตามมาตรา ๒๓ หรือไม่ ? เพราะเหตุใด ? : กรณีศึกษานางสาวมึดา นาวานารถ
โดย รศ.ดร.พันธุ์ทิพย์ กาญจนะจิตรา สายสุนทร
งานเขียนเพื่อหนังสือแจกในงานวันเด็กไร้สัญชาติ ครั้งที่ ๗ พ.ศ.๒๕๕๒ ของศูนย์พัฒนาเครือข่ายเด็กและชุมชนเมื่อวันที่ ๑๐ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๕๑
http://gotoknow.org/blog/archanwell-and-stateless-and-nationalityless/228684
ข้อแนะนำประการที่สอง ร้องเรียนคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ หรือนายกรัฐมนตรี หากอำเภอที่ว่า พยายามจะเรียกร้องเงินจำนวน 25,000 บาท
คลิก Link ต่อไปนี้และกรอกรายละเอียด
เพื่อร้องเรียนคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
http://www.nhrc.or.th/reComp.php
คลิก Link ต่อไปนี้และกรอกรายละเอียดเพื่อร้องเรียนนายกรัฐมนตรี
http://www.1111.go.th/form.aspx
สงสัยว่า น่าจะต้องมี Area Study ที่นี่ น่าจะเปิดห้องเรียนเลยครับ พื้นที่นี้มีปัญหามาก ๆ เลยนะครับ
สวัดีครับ
คือผมมีเพื่อนคนนึงเขาไม่มีหลักฐานอะไรเลยครับ
แต่แม่ของเขาเป็นสัญชาติไทย ไม่ทราบว่าเขาจะขอสัญชาติไทยได้ไหมครับโดยการตรวจ ดี เอ็น เอ ออ เขา อายุ 24ครับ
รบกวนตอบเร็วๆนะครับ
ตอบคุณเจต [IP: 119.31.84.166] ซึ่งถามเมื่อวันที่ 15 มีนาคม 2554 เวลา 19:48 น.
ในประการแรก ขอตอบว่า กรณีของเพื่อนของคุณมิใช่ "บุคคลที่ไม่มีหลักฐานอะไรเลย" แต่อาจจะเป็น "บุคคลที่ไม่มีพยานเอกสารที่รับรองตัวบุคคลที่ออกโดยรัฐเจ้าของตัวบุคคล"
ในประการที่สองที่อยากชี้ให้เห็น ก็คือ การที่มีมารดาเป็นสัญชาติไทย ก็คือ พยานหลักฐานที่ดีว่า เขามีสัญชาติไทยโดยหลักสืบสายโลหิตจากมารดา เพราะกฎหมายสัญชาติไทยยอมรับว่า การมีมารดาเป็นคนสัญชาติไทยในขณะที่เกิด นำมาซึ่งสิทธิในสัญชาติไทยตั้งแต่เกิด
ในประการที่สาม คุณเข้าใจถูกค่ะว่า การตรวจ ดี เอ็น เอ ก็คือ การใช้พยานวัตถุ กล่าวคือ เอาเลือดมาเป็นตัวพิสูจน์สัมพันธภาพระหว่างเขาและมารดา
ในประการที่สี่ พยานบุคคลที่น่าเชื่อถือที่รู้เห็นการเกิดจากมารดาสัญชาติไทยสัก ๒ คน ก็น่าจะเพียงพอเหมือนกันในการพิสูจน์สถานะคนสัญชาติไทย
ในประการที่ห้า แนะนำให้รีบไปติดต่ออำเภอหรือเขตหรือเทศบาลที่มารดามีทะเบียนบ้านอยู่พร้อมแสดงหลักฐานนะคะ ถ้าอำเภอหรือเขตหรือเทศบาลไม่ยอมรับเพิ่มชื่อในทะเบียนบ้านของมารดาในสถานะคนสัญชาติไทย ก็ไปฟ้องหน่วยงานนั้นต่อศาลปกครองนะคะ
ระยะเวลาที่อำเภอใช้ในการลงรายการสัญชาติไทยให้แก่คนสัญชาติไทยโดยผลของมาตรา ๒๓ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ ก็คือ ไม่เกิน ๑๐๐ วัน ซึ่งถ้าเกินกว่านั้นก็ไปฟ้องศาลปกครอง ซึ่งก็คงใช้เวลาไม่นาน แต่ดิฉันยื่นเรื่องไปเกือบปีแล้วยังไม่ได้เลย ทั้งที่มีใบรับรองการเกิด,พยานหลักฐานทุกอย่าง เช่นพยานบุคคลคนไทย,วุฒิการศึกษา สาเหตุใดจึงใช้เวลาตรวจสอบนานมาก นานเกินไปใหมคะ เพราะดิฉันมั่นใจว่าตัวดิฉันน่าจะมีคุณสมบัติแล้ว จะทำไงดีคะ สอบถามเจ้าหน้าที่ทีไร ก็บอกว่านายยังไม่พิจารณาหรืออ้างว่าตรวจสอบข้อมูลอยู่ เครียดเลยค่่ะ บางทีอยากตายแล้วไปเกิดใหม่ให้มันรู้แล้วรู้รอดไป เลือกเกิดไม่ได้ เลือกที่จะอยู่ก็ลำบากจริงๆค่ะ ดิฉันอยู่ที่ อ.แม่สาย จ.เชียงราย ช่วยเหลือหรือให้คำแนะนำหน่อยค่ะ.
รบกวนสอบถามหน่อยค่ะ ยื่นขอมาตรา23ไปค่ะ ตอนนี้ผ่านหมดทุกขั้นตอนแล้วรอรันหมายเลขอย่างเดียว ไม่ทราบว่าต้องใช้เวลานานแค่ไหนค่ะ นี่รอมาเดือนนึงแล้วค่ะยังไม่ลงมาเลยค่ะ ติดต่อสอบถามได้ที่ไหนคะ ไม่รู้จะไปตามที่ไหนเลยค่ะ