ระดับป.2 การรู้จักหน้าที่และความรับผิดชอบต่อตนเองและครอบครัว

๑.  วัตถุประสงค์ของการเรียนรู้

                เพื่อให้ผู้เรียน

๑.๑  รู้จักหน้าที่และความรับผิดชอบต่อตนเองและครอบครัว

๑.๒ มีสติในการใช้ทรัพยากรอย่างประหยัดและคุ้มค่า

๑.๓  รู้จักแบ่งปันสิ่งของที่มีให้กับผู้อื่นและช่วยเหลือผู้อื่น

๑.๔  มีความอดทนและมีวินัยในการใช้จ่ายเงินในชีวิตประจำวัน

๑.๕  รู้จักคุณของพระพุทธเจ้า

 

๒. รายละเอียดของเนื้อหาการเรียนรู้

                ๑.การมีสติในการใช้จ่ายกับความพอประมาณ

                ๒.ความสงบเสงี่ยมกับความมีเหตุผล

                ๓.การประพฤติสุจริตกับการมีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว

                ๔.คุณของพระพุทธเจ้ากับเงื่อนไขความรู้

                ๕.ความอดทนกับเงื่อนไขคุณธรรม

 

๓. แนวทางการเรียนการสอน (กิจกรรมการเรียนรู้)

๓.๑  การสร้างความพร้อม

๑)  ผู้สอนและผู้เรียนร่วมกันสร้างกติกาในการเรียนรู้เพื่อถือปฏิบัติเป็น “วินัยประจำวิชา” เช่น การแต่งกายให้เรียบร้อย การตรงต่อเวลา การตั้งใจเรียน เพื่อให้ผู้เรียนมีความพร้อมที่จะเรียนรู้

๒)  อธิบายเรื่องการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยก่อนเรียนจะต้องมีการการบูชาพระรัตนตรัย สมาทานศีล นั่งสมาธิ และแผ่เมตตาก่อนการเรียน (ประมาณ ๕ นาที) ในทุกชั่วโมงเรียน โดยเน้นให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าและความสำคัญของการกระทำดังกล่าว

๓)  ให้ผู้เรียน ๑ คน เป็นผู้นำกล่าวบูชาพระรัตนตรัย และสมาทานศีล (โดยต้องวนเวียนกันไปไม่ซ้ำบุคคล เพื่อให้ผู้เรียนมีประสบการณ์อย่างทั่วถึง)

๔) นำผู้เรียนเจริญภาวนาด้วยวิธีง่ายๆ  คือ การดูกาย  ดูจิต

๓.๒  การสร้างปัญญา

                ๑. ขั้นเสวนาผู้รู้

-  ผู้สอนกล่าวชื่นชมและอนุโมทนาในการทำความดีของผู้เรียน

-  ผู้สอนแจ้งรายละเอียดของเนื้อหาโดยภาพรวมทั้งหมดว่าจะต้องเรียนอะไรบ้าง

 -  ผู้สอนนำเข้าสู่บทเรียนโดยให้ผู้เรียนระบุหน้าที่และความรับผิดชอบต่อตนเองและครอบครัว

-  ผู้สอนกระตุ้นความคิดของผู้เรียนโดยการตั้งคำถามว่า  การมีสติในการใช้ทรัพยากรในชีวิตประจำวันอย่างประหยัดและคุ้มค่ามีความสำคัญอย่างไรกับชีวิต

-  ผู้สอนให้นักเรียนช่วยกันระดมความคิดว่า การแบ่งปันสิ่งของที่มีให้กับผู้อื่นและช่วยเหลือผู้อื่น ทำได้อย่างไรบ้าง

-  ผู้สอนตั้งคำถามว่า คุณของพระพุทธเจ้า  คืออะไร  มีอะไรบ้าง

-  ให้ผู้เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน

 

๒. ขั้นสดับคำสอน

-  อธิบายความสำคัญ  คุณธรรมและยกตัวอย่างของหน้าที่และความรับผิดชอบต่อตนเองและครอบครัว

-  อธิบายความสำคัญ  คุณธรรมและยกตัวอย่างของการมีสติในการใช้ทรัพยากรในชีวิตประจำวันอย่างประหยัดและคุ้มค่า

-  อธิบายความสำคัญ  คุณธรรมและยกตัวอย่างของการแบ่งปันสิ่งของที่มีให้กับผู้อื่นและช่วยเหลือผู้อื่น

-  อธิบายความสำคัญ  คุณธรรมและยกตัวอย่างของความอดทนและมีวินัยในการใช้จ่ายเงินในชีวิตประจำวัน

-  อธิบายความสำคัญ  ลักษณะและยกตัวอย่างคุณของพระพุทธเจ้า

 

๓. ขั้นสร้างสรรค์ความคิด

-  ผู้สอนแบ่งกลุ่มผู้เรียนกลุ่มประมาณ ๕ คน

-  ผู้สอนแจกใบงานให้ทุกคน

-  ผู้สอนให้ผู้เรียนช่วยกันระดมความคิดโดยยกตัวอย่างลักษณะหน้าที่และความรับผิดชอบต่อตนเองและครอบครัว  นำเสนอภายในกลุ่ม  คนละ 1 นาที

-  ผู้สอนให้ผู้เรียนช่วยกันระดมความคิดโดยยกตัวอย่างความอดทนและมีวินัยในการใช้จ่ายเงินในชีวิตประจำวัน

-  ให้ผู้เรียนแต่ละคนบอกเล่าเรื่องราวของตนเองที่เกี่ยวกับการแบ่งปันสิ่งของที่มีให้กับผู้อื่นและช่วยเหลือผู้อื่น โดยการวาดรูปในใบงาน  ให้เวลา 10  นาที

-  ให้สมาชิกทุกคนในกลุ่มออกมานำเสนอผลงานการวาดรูปและบอกเล่าประสบการณ์ของตนเองภายในกลุ่ม  คนละ 2 นาที

-  ให้สมาชิกในกลุ่มช่วยกันคัดเลือกเรื่องราวและรูปภาพที่ดีที่สุดในกลุ่ม  ส่งเป็นตัวแทนกลุ่ม  เพื่อนำเสนอหน้าชั้นเรียนต่อไป

 

๔. ขั้นนำเสนอและสรุป      

-  ผู้สอนให้ตัวแทนแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอผลงานหน้าชั้นเรียน 

-  ผู้สอนและผู้เรียนร่วมกันสรุปความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับหน้าที่และความรับผิดชอบต่อตนเองและครอบครัว การแบ่งปันสิ่งของที่มีให้กับผู้อื่นและช่วยเหลือผู้อื่น ความอดทนและมีวินัยในการใช้จ่ายเงินในชีวิตประจำวัน  และคุณของพระพุทธเจ้าโดยการถามตอบและแสดงความคิดเห็น

-  สรุปความรู้และประโยชน์ที่ได้จากการเรียนและการทำกิจกรรมในชั้นเรียน

-  เปิดโอกาสให้ผู้เรียนซักถามข้อสงสัย

-  ให้ผู้เรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน

 

๔. สื่อการเรียนการสอน

๑.  หนังสือเรียนวิชา ธรรมะกับเศรษฐกิจพอเพียง

๒.  รูปภาพโครงการพระราชดำริและเศรษฐกิจพอเพียง

๓.  วีดีทัศน์ / สื่อเสียง 

๔.  สื่อประดิษฐ์

๕.  ใบความรู้ เรื่อง การรู้จักหน้าที่และความรับผิดชอบต่อตนเองและครอบครัว

๖.  การนำเสนอด้วย  PowerPoint

๗.  E-Learning  วิชา ธรรมะกับเศรษฐกิจพอเพียง

 

๕.  การวัดและประเมินผลการเรียนการสอน

 

๑.  ประเมินจากพฤติกรรมการมีส่วนร่วมในชั้นเรียน เช่น การตั้งคำถาม การตอบคำถาม การนำเสนอ

๒.  ประเมินจากพฤติกรรมการเข้าชั้นเรียนและการส่งงานที่ได้รับมอบหมาย

๓.  ประเมินจากความรับผิดชอบในงานที่มอบหมายทั้งระดับรายบุคคลและกลุ่ม

๔.  ประเมินจากการรับฟัง และการปรับปรุงแก้ไขผลงาน

๕.  ประเมินจากการแสดงความคิดเห็น

๖.  ประเมินจากการทำกิจกรรมกลุ่มและการนำเสนอหน้าชั้นเรียน

๗.  ประเมินจากการสอบวัดผลการเรียนรู้ก่อนและหลังเรียน

 

๖. หนังสืออ่านประกอบ   http://www.nesdb.go.th/Default.aspx?tabid=326

หนังสือ "หลักการทรงงาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว" จำนวนหน้า : (40 หน้า)

 

หนังสือ "เรียนรู้หลักการทรงงาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว" จำนวนหน้า : (78 หน้า)

 

หนังสือ "เส้นทางสู่ความพอเพียง" จำนวนหน้า : (82 หน้า)

 

หนังสือการ์ตูน "เศรษฐกิจพอเพียง" จำนวนหน้า : (200 หน้า)