ชีวิตที่พอเพียง : 983a. แล้วฝนก็เทลงมาในช่วงวันหยุดสงกรานต์

ชีวิตที่พอเพียง  : 983a. แล้วฝนก็เทลงมาในช่วงวันหยุดสงกรานต์

ตามปกติช่วงสงกรานต์มักมีฝนตก   อย่างปีที่แล้วฝนตกแรงมากตั้งแต่ก่อนวันสงกรานต์ ผมจำได้แม่นยำ   แต่กลับไปตรวจสอบบันทึกนี้ไม่ได้เอ่ยถึงไว้   ปีนี้รอแล้วรออีกฝนก็ไม่มา คิดว่าจะไม่มีฝนเสียแล้ว    แต่วันที่ ๑๖ เม.ย. ก็มีฝนปรอย และตกเย็นอากาศเย็นลง

ตีห้าครึ่งวันที่ ๑๗ ฝนก็เทลงมาอย่างหนัก   เป็นอุปสรรคต่อการออกไปวิ่งออกกำลัง   แต่เมื่อลงมาที่ห้องรับแขกก็พบสาวน้อยกำลังนั่งดูหนัง   และบอกผมว่า เรื่อง Schindler’s List    ทั้งๆ ที่ตอนนั้นฝนหยุดและผมตั้งใจจะออกไปวิ่ง   แต่หนังดีอย่างนี้ต้องดู แม้จะเคยดูแล้วตอนหนังออกใหม่ๆ   ซึ่งสาวน้อยผู้มีความจำดี จำได้ว่าไปดูด้วยกันที่หาดใหญ่และคนแน่นมาก เพราะเป็นหนังที่ได้ตุ๊กตาทองถึง ๘ ตัว  

ในช่วงแห่งวิกฤตการณ์ นปช. การดูหนังเรื่องนี้สร้างความสะเทือนใจให้ผมมาก   เพราะเบื้องหลังของหนังเรื่องนี้คือการฆ่าคนยิว ๖ ล้านคนในสงครามโลกครั้งที่ ๒   บรรยากาศในสังคมเยอรมันในขณะนั้น ที่อยู่ภายใต้การปลุกระดมความเกลียดชังยิว   ทำให้ทหารเยอรมันดำเนินการส่งคนยิวไปเข้าห้องรมแก๊สฆ่าหมู่ได้อย่างหน้าตาเฉย   ยิ่งในหนังมีฉากของค่ายกักกัน Auschwitz ยิ่งสะเทือนใจผม   เพราะผมเคยไปชมที่นั่นเมื่อเกือบ ๔๐ ปีมาแล้ว   เป็นการไปชมพิพิธภัณฑ์ที่แสดงความโหดร้ายของมนุษย์ที่กระทำต่อเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน

ทำให้ผมย้อนกลับมาคิดถึงสภาพสังคมไทยในขณะนี้   ที่มีการปลุกระดมความเกลียดชังแบ่งแยกในสังคม   ผมเกรงว่าจะมีผลทำให้จิตใจคนหยาบกระด้าง เป็นสังคมแห่งความเกลียดชัง อย่างที่เกิดขึ้นในเยอรมันในช่วงสงครามโลกครั้งที่ ๒   ผมคิดว่าคนที่จงใจปลุกระดมเหล่านั้นกำลังทำร้ายสังคมไทยทั้งสังคม   เป็นการทำร้ายแบบที่คนทั่วไปไม่รู้สึก แต่จะเกิดผลร้ายต่อสังคมอย่างที่ผลสุดท้ายจะเหมือนที่คนเยอรมันได้รับในช่วงสงครามโลกครั้งที่ ๒ และหลังจากนั้น

เราเห็นแล้วนะครับ ว่าสังคมแห่งความเกลียดชังโหดร้ายมีจุดสุดท้ายเป็นอย่างไร   ผมขอภาวนาขออย่าให้สังคมไทยเดินไปทางนั้นเลย   ขอให้เราช่วยกันหาทางออกด้วยแนวทางแห่งความเห็นอกเห็นใจกัน   แนวทางเจรจารับฟังซึ่งกันและกันอย่างเปิดเผย   ขออย่าให้สังคมไทยตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของความลึกลับดำมืด   ขอให้เราเป็นสังคมสว่างและเปิดเผย   รับรู้รับฟังสภาพในสังคมที่มองได้หลายมุม   และร่วมกันหาทางออก หาทางพัฒนาสังคมไปสู่สังคมที่เป็นธรรมมากขึ้นเรื่อยๆ  

อย่าเชื่อใคร ที่สัญญาว่าจะแก้ปัญหาสังคมได้ในพริบตา หรืออย่างรวดเร็ว   ดูกรณีอังกฤษและฝรั่งเศสเป็นตัวอย่าง   ใช้เวลาเกิน ๒๐๐ ปีทั้งนั้นกว่าประชาธิปไตยจะเข้มแข็ง   การเปลี่ยนแปลงสังคมแบบรวดเร็วรุนแรงจะตามมาด้วยแรงเหวี่ยงกลับ   คล้ายลูกตุ้มเหวี่ยงกลับไปกลับมา    แรงเหวี่ยงรุนแรง แรงเหวี่ยงกลับก็รุนแรง   สภาพเช่นนั้นผู้คนจะไม่มีความสุข ไม่มีสันติ   คนไทยชอบการเปลี่ยนแปลงแบบสันติมากกว่าแบบใช้ความรุนแรง   

ผมจึงขอชื่นชมเครือข่ายสันติวิธี ที่คนหนุ่มสาวรวมตัวกันทำงานสร้างสันติให้แก่สังคม   ในขณะนี้เป็นการทำงานรับฟังแบบไม่แบ่งฝ่าย แบบมนุษย์สัมผัสมนุษย์    แล้วนำมาสื่อสารผ่าน virtual space   ผมหวังว่าต่อไปกลุ่มนี้จะขยายตัวออกมาทำงานสื่อสารใน real space มากขึ้น   เพื่อสร้างบรรยากาศแห่งความรัก ความเห็นอกเห็นใจ   เพื่อไม่ให้สังคมไทยถูกครอบงำด้วยกระแสแห่งความเกลียดชัง

ฝนธรรมชาติเทลงมาให้ความชื่นใจ ชุ่มฉ่ำ ในท่ามกลางอากาศร้อนระอุแห่งคิมหันตฤดู   แต่ยังไม่เท่า ฝนแห่งความรักความเห็นใจ แม้จะยังเป็นเพียงปรอยฝน   ก็ได้ปลูกหน่ออ่อนแห่งความหวังขึ้นในใจผม   ว่าสังคมไทยยังไม่อับจน   ในท่ามกลางวิกฤตย่อมมีโอกาสอยู่เสมอ

วิจารณ์ พานิช

๑๗ เม.ย. ๕๓

 

        

                 

[Universal perspective]

เรียนท่านอาจารย์หมอที่เคารพ

      กระผมรอฝนอย่างใจจดจ่อครับผม พอฝนตกมาก็รู้สึกสดชื่น บรรยากาศนี้ก็มีส่วน ทำให้สภาวะจิตโน้มเอียงสู่สงบมาก กระผมหวังว่า “ฝนแห่งความรักความเมตตา จะตกในใจอย่างชุ่มช่ำในสังคมมนุษย์เรา” หวังไปไกลว่า หากเราเห็นผู้คนที่เหมือนและต่างเป็นครูของเรา จะทำให้เราเข้าใจถึงความคิด ความอยาก ตลอดจนความเป็นไปแบบปุถุชน เราก็จะเรียนรู้เพื่อพัฒนาตัวเองไปด้วย หากเราเรียนรู้และเข้าใจในระดับที่ลึกซึ้งแล้ว กระผมคิดว่าสามารถเปลี่ยนกระบวนทัศน์เราได้ และเมื่อถึงวันนั้นกระผมเชื่อว่า "วิญญาณของความรักความเมตตานั้น ได้ออนไลน์ในใจท่านเหล่านั้นแล้ว" กราบสวัสดีปีใหม่แบบไทยท่านอาจารย์หมอครับผม

 ด้วยความเคารพครับผม

      นิสิต