เห็ดฟางจากทะลายปาล์มน้ำมัน....อาชีพเสริม เพิ่มรายได้
ตำบลช้างซ้าย อำเภอกาญจนดิษฐ์ นั้น มีการเพาะเห็ดฟางกันมาก นิยมทำกันมากในพื้นที่ ม.๒ บ้านไสขาม ม.๓ บ้านหัวหมากบน ม.๖ บ้านห้วยด่าน และ ม.๑๑ บ้านต้นหมัก มีเกษตรกรผู้เพาะเห็ดรวมประมาณ ๗๐ ราย
จาการสอบถามผู้ใหญ่เดชา ดำมุณี ผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 2 บ้านไสขาม มีประสบการณ์เพาะเห็ดฟาง ๑๐ ปี ซึ่งเป็นวิทยากรประจำจุดสาธิตเรื่อง การเพาะเห็ดจากทะลายปาล์มน้ำมัน ได้รวมกลุ่มเกษตรกรเพาะเห็ดฟางบ้านไสขาม จำนวน ๔๐ ราย มีการร่วมแรงช่วยจัดเรียงทะลายปาล์มของสมาชิกในกลุ่ม หมุนเวียนกันไป ไม่ต้องจ้างแรงงาน
ส่วนคุณสุทิน สุขเผือก เกษตรกรคนเก่งของบ้านหัวหมากบน ผู้ซึ่งมีประสบการณ์ทำสวนทุเรียน สวนปาล์มน้ำมัน ปลูกพืชผัก เป็นอาชีพเสริม เป็นทั้งอาสาสมัคร GAP ทีม ๖ ของทีมติดตามสถานการณ์ศัตรูพืช ต.ช้างซ้าย ทำปุ๋ยหมักเข้มข้นผสมกากปู และทำการเกษตรตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง และขณะนี้ได้เพาะเห็ดฟางเป็นอาชีพเสริม แทนการปลูกพืชผัก คุณสุทินเล่าให้ฟังว่า ตนเพาะเห็ดฟางในสวนปาล์มน้ำมัน (อายุประมาณ ๖ ปี) การเพาะเห็ดฟางดีกว่าปลูกผักขาย เพราะไม่ต้องใช้ยากำจัดศัตรูพืช การจัดการง่ายกว่า
ต้นทุนการผลิตมีดังนี้
- ทะลายปาล์ม ๑๐ ตัน เป็นเงิน ๑,๘๐๐ บาท
- ค่าเชื้อเห็ดฟาง ๑๕๐ ก้อนๆ ๑๓ บาท เป็นเงิน ๑,๙๕๐ บาท
- อาหารเสริม (แป้ง รำ ข้าวโพดบด) ๑๕ ถุง เป็นเงิน ๓๕๐ บาท
- ผ้ายางพลาสติกสีดำ ๔ ม้วนๆ ละ ๕๐๐ บาท เป็นเงิน ๒,๐๐๐ บาท
วิธีทำ
- ทะลายปาล์มจากโรงงานสกัดน้ำมันปาล์มใกล้บ้าน เมื่อมาถึงต้องทิ้งไว้ให้เย็นก่อน ประมาณ ๗ วัน
- นำทะลายปาล์มมาเรียงเป็นร่อง ได้ ๓๐ แถว (ร่อง) มีการขึงแนว ซึ่งแต่ละแถวกว้าง ๗๐ เซนติเมตร ยาว ๑๒ เมตร ใช้เวลาเรียงนานกว่า ๓๐นาที ซึ่งคุณสุทินและภรรยาต้องใช้เวลาทั้งวันจึงเรียงแถวเสร็จ จึงมีการระดมความคิดชวนเกษตรกรรายอื่นซึ่งเพาะเห็ดฟางเหมือนกัน ช่วยกันและผลัดเปลี่ยนช่วยเหลือกัน เป็นการประหยัดไม่ต้องจ่ายค่าจ้าง
- ผสมหัวเชื้อเห็ดฟางกับอาหารเสริม และโรยเชื้อเห็ดฟางบนแถวทะลายปาล์ม ให้ทั่ว
- ใช้ผ้ายางพลาสติกปิดไว้ ๓ วัน
- วันที่ ๔ เปิดผ้ายางพลาสติก ประมาณ ๓ ชั่วโมง เพื่อระบายความร้อน และขึ้นโครงไม้ไผ่ เป็นรูปโค้ง และใช้ผ้าพลาสติกคลุมไว้
- ปิดไว้อีก ๒ - ๓ วัน เปิดผ้าพลาสติก สะบัดน้ำค้างออก ให้หมด
- วันที่ ๗ จะเห็นดอกเห็ดฟางเป็นเม็ดเล็กๆ
- วันที่ ๘ – ๑๑ เปิดผ้ายางพลาสติก วันละ ๑ ครั้ง สะบัดน้ำค้างออก
- สามารถเก็บเห็ดฟางได้ในวันที่ ๑๑
- สามารถตัดเก็บเห็ด ได้ประมาณ ๑๘ – ๒๐ ครั้ง (มีด) (ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ ถ้าอากาศดี แดดไม่จัด เก็บได้ถึง ๒๐ ครั้ง)
- เมื่อเริ่มเก็บได้ ๔ กก. ๕ กก. ๙ กก. เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ตามลำดับ สูงสุดประมาณ ๑๐๐ กก. และลดลงเรื่อยๆ ใน ๑ รอบการผลิตได้ประมาณ ๒๕๐ กก. ๆ ละ ๔๐ บาท รวมเป็นเงินประมาณ ๑๐,๐๐๐ บาท
ข้อดีของการเพาะเห็ดฟาง
- ไม่ต้องใช้สารกำจัดศัตรูพืช
- พ่อค้ามารับซื้อถึงที่
- ราคาคงที่ กิโลกรัมละ ๔๐ บาท
- ทะลายปาล์มที่เหลือจากการเพาะเห็ด สามารถเป็นปุ๋ยหมักปรับปรุงดิน