ต้นทุนการผลิตสำหรับผู้ที่คิดจะปลูกมะนาวในห่วงซีเมนต์


เกษตรศาสตร์เพื่อคุณ

         

           ด้วยปัจจุบันเกษตรกรได้ขยายพื้นที่การปลูกมะนาวเป็นจำนวนมากและสนใจที่จะปลูกมะนาวในห่วงซีเมนต์แต่ด้วยยังขาดความเข้าใจในวัตถุประสงค์และขั้นตอนในการปลูกมะนาวในห่วงซีเมนต์ ท่าน รศ.ดร.รวี เสรฐภักดี รองผู้อำนวยสถาบันวิจัยและพัฒนามณฑา วงศ์มณีโรจน์ และอาจารย์รัฐกานต์ จันทร์แสงวสุ ได้เล็งเห็นความสำคัญในการแก้ไขปัญหาและสร้างความเข้าใจในการปลูกมะนาวในห่วงซีเมนต์และสามารถปฎิบัติได้อย่างถูกวิธี และนี้ก็เป็นบทความอีกชิ้นที่มาจากการปฎิบัติที่เกษตรกรจะสามารถศึกษาและนำไปใช้ประโยชน์ พร้อมทั้งจะเป็นแนวทางการตัดสินใจที่จะประกอบอาชีพทางด้านการเกษตรได้เป็นอย่างดี อาชีพทำสวนเป็นอาชีพที่อยู่คู่กับคนไทยมาเป็นระยะเวลายาวนาน สามารถสร้างอาชีพให้กับเกษตรกรเป็นอย่างมาก มะนาวเป็นไม้ผลชนิดหนึ่งที่มีความสำคัญต่อคนไทยและเศรษฐกิจของประเทศ โดยจะนำมะนาวมาเป็นส่วนประกอบในการปรุงอาหารต่างๆเช่นแกง ต้มยำ น้ำพริกหรือเครื่องดื่มต่างๆซึ่งจะใช้มะนาวจำนวนมากในการแปรรูป ปัญหาที่ต่อเนื่องติดตามมาก็คือการทำสวนมะนาวในปัจจุบัน จะพบเจอปัญหาต่างๆมากมายไม่ว่าจะเป็น การเข้าทำลายของโรค แมลงและจากสภาพอากาศหรือสภาพพื้นที่ปลูกที่มีสภาพ น้ำท่วมขัง จึงทำให้เกษตรกรไม่สามารถผลิตผลมะนาวจำหน่ายได้ในช่วงฤดูแล้ง (มีนาคม-เมษายน)ได้ซึ่งเป็นช่วงที่ผลมะนาวมีราคาแพงที่สุดในรอบปี จะเป็นปัญหาที่เกษตรกรและหน่วยงานราชการร่วมกันแก้ไขปัญหาอย่างต่อเนื่อง

           

            ในปัจจุบันได้มีการพยายามคิดค้นวิธีการต่างๆที่จะสามารถบังคับให้มะนาวออกนอกฤดูได้ โดยวิธีการหนึ่งที่นิยมในปัจจุบันคือการผลิตมะนาวในห่วงซีเมนต์ การผลิตมะนาวในห่วงซีเมนต์นั้นเกษตรกรยังขาดความเข้าใจในการปฏิบัติที่ถูกต้องไม่ว่าจะเป็นเรื่องวัสดุปลูก การจัดทรงพุ่ม ระยะปลูก ธาตุอาหารที่มีความจำเป็นต่อมะนาว การวางระบบน้ำ หรือแม้กระทั้งขนาดของห่วงซีเมนต์

 

            จากปัญหาดังกล่าวศูนย์วิจัยและพัฒนาไม้ผลเขตร้อน จึงได้นำแนวทางปฏิบัติจากการปลูกมะนาวและไม้ผลต่างๆในห่วงซีเมนต์ มาเป็นแนวทางให้เกษตรกรรู้และเข้าใจถึงการปฏิบัติที่ถูกต้องซึ่งจะเป็นแนวทางให้เกษตรกรสามารถเพิ่มผลผลิตและลดต้นทุนการผลิตได้

 

การเตรียมท่อซีเมนต์และระยะการปลูกมะนาว

ท่อซีเมนต์ตามท้องตลาดนั้น มีรูปแบบและขนาดให้เลือกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นรูปร่าง ความกว้าง ความสูง และความหนา ที่แตกต่างกันการปลูกมะนาวในห่วงซีเมนต์นั้นควรใช้ห่วงซีเมนต์ที่กลม เนื่องจากมีความสะดวกในการขนย้าย หาซื้อได้ง่ายตามท้องตลาด ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางอยู่ที่ 80-100 เซนติเมตร ความสูง 40-60เซนติเมตร บริเวณใต้ห่วงซีเมนต์นั้นควรมีแผ่นพื้นที่เจาะรูระบายน้ำออกทางด้านข้างและด้านล่างของห่วงซีเมนต์ เพื่อป้องกันการเกิดภาวะน้ำขังราก (water-logging)  เมื่อรากขาดออกซิเจนจะแสดงอาการใบเหลือง และทิ้งใบ ผลหลุดร่วง ต้นทรุดโทรม และตายในที่สุดปัญหาที่พบของระบบรากที่เกิดจากการระบายน้ำที่เลว ได้แก่ โรครากเน่าโคนเน่าที่เกิดจากเชื้อ ไฟทอฟธอรา (Phytophthora) ซึ่งเชื้อจะระบาดโดย ว่ายไปตามน้ำ ดังนั้น เมื่อรากไม่ถูกขังน้ำ โอกาสเกิดโรคจึงเป็นไปได้ยากขึ้น เนื่องจากไม่มีน้ำเป็นตัวนำไป หากต้นมะนาวอยู่ในสภาวะน้ำท่วมขังเป็นเวลานาน ต้องได้รับผลกระทบอย่างแน่นอน 

 

 ระยะการปลูกมะนาวในห่วงซีเมนต์ก็นับว่าเป็นสิ่งสำคัญ จำเป็นต้องคำนึงถึงพื้นที่และการเข้าปฏิบัติงาน เช่นการจัดการทรงพุ่ม การให้ธาตุอาหาร การกำจัดวัชพืช และการวางระบบน้ำ โดยจะต้องสามารถ เข้าปฏิบัติงานได้อย่างสะดวกรวดเร็วและจะสามารถลดต้นทุนการผลิตให้แก่เกษตรกรได้อีกด้วย

ระยะการปลูกมะนาวในห่วงซีเมนต์สามารถปลูกได้ตั้งแต่ระยะการปลูกที่ 1.5x2 เมตร ซึ่งเป็นการปลูกในระยะชิด จะทำให้ได้จำนวนต้นสำหรับการปลูกในพื้นที่เพิ่มมากขึ้น แต่จำเป็นจะต้องมีการจัดการทรงพุ่มให้ดีด้วย หรือถ้ามีพื้นที่มากก็สามารถปลูกได้ที่ระยะ 2x4 3x4 หรือ 4x6 และสิ่งที่ต้องคำนึงถึงอีกอย่างคือ การเว้นพื้นที่สำหรับการเข้าทำงานของเครื่องจักรกลทางการเกษตร หรือรถขนส่งสินค้าทางการเกษตร ให้สามารถเข้าปฏิบัติงานในพื้นที่ปลูกมะนาวได้อย่างสะดวก เช่นการเข้าเก็บกิ่งมะนาวจากการตัดแต่ง การพ่นสารเคมี หรือการเก็บเกี่ยวผลผลิตอันจะนำซึ่งการลดต้นทุนการผลิต สำหรับการหากิ่งพันธุ์มะนาวให้เพียงพอต่อการปลูกนั้น มีความจำเป็นอย่างมากเนื่องจากจะช่วยลดต้นทุนการผลิต จากการเดินทางเพื่อไปซื้อกิ่งพันธุ์มะนาว และยังสามารถสำรองกิ่งพันธุ์มะนาวไว้สำหรับปลูกทดแทนต้นมะนาวที่ตาย ในการหาจำนวนกิ่งพันธุ์มะนาวให้เหมาะสมกับพื้นที่มีวิธีการคำนวณได้ดังนี้

 

ระยะปลูกระหว่างต้น x ระยะปลูกระหว่างแถว

                  พื้นที่ปลูกมะนาว

 

เช่นถ้าปลูกมะนาวโดยมีระยะห่างระหว่างต้น  2 เมตร

ระยะห่างระหว่างแถว                                       4 เมตร

ระยะปลูกระหว่างต้น X ระยะปลูกระหว่างแถว 2x 4เมตร = 8 เมตร ได้เท่าไรก็เอาไปหารจำนวนพื้นที่ๆจะปลูก

พื้นที่1ไร่  1600 ตรางเมตร = 1600 ÷ 8 = 200 ต้น

พื้นที่1งาน  400 ตรางเมตร = 400 ÷  8 =  50 ต้น

การปลูกมะนาวในระยะชิด2x 4เมตร 1 ไร่ ปลูกได้ 200 ต้น

ดังนั้นปลูกมะนาว 1 ต้น ต้องใช้พื้นที่ในการปลูก1600 ÷ 200= 8 ตรางเมตร\ต้น

 

 2. วัสดุปลูก  ชนิดของวัสดุปลูกอาจผสมเองขึ้นมาโดยอาศัยวัตถุดิบที่มีอยู่อย่างมากมายในประเทศไทยและมีราคาถูก เช่น ขุยมะพร้าว (coconut coir)        ถ่านแกลบ (มีสีดำซึ่งต่างจากขี้เถ้าแกลบที่มีสีขาวปนเทา) (charred husk )  แกลบดิบ (rice husk ) และทราย (sand)  อย่างไรก็ตาม  ควรคำนึงถึงราคาของวัสดุแต่ละชนิดด้วย ในทางปฏิบัติแล้ว หากมีความยุ่งยากก็อาจใช้ดินผสมสำเร็จรูปก็ได้ แต่ต้องระมัดระวังเกี่ยวกับคุณภาพของวัสดุที่นำมาใช้ผสมด้วย วัสดุสำหรับปลูกมะนาวนั้น ควรเป็นวัสดุที่มีความสามารถในการเคลื่อนย้ายธาตุอาหารหรือแพร่กระจายสารละลายธาตุอาหาร ความชื้นมีความสามารถในการดูดซับน้ำได้ดี ต้องมีคุณสมบัติทางกายภาพที่มีความแข็ง ยุบตัวน้อยรักษาสภาพได้นานและมีการระบายอากาศได้ดี ส่วนคุณสมบัติทางเคมีสิ่งที่ต้องคำนึงถึงคือค่าความเป็นกรด ด่างของวัสดุปลูกค่าความเป็นกรดด่างนั้นจะไม่ทำความเสียหายแก่พืชโดยตรงแต่จะส่งผลกระทบต่อการปลดปล่อยธาตุอาหารแก่มะนาวและควบคุมกิจกรรมการทำงานของจุลินทรีย์ การปรับโครงสร้างดินให้มีการระบายน้ำและอากาศได้ดี ทำได้โดยการจัดการตั้งแต่เริ่มเตรียมพื้นที่ โดยใช้ทรายหยาบ แกลบ ถ่านแกลบ ขุยมะพร้าว หรือวัสดุอื่นที่หาง่ายในพื้นที่    เช่น  ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก ผสมให้เข้ากันก่อนปลูกมะนาวลงในห่วงซีเมนต์

 

3. สัดส่วนของวัสดุ คุณสมบัติของความสามารถในการอุ้มน้ำของวัสดุแต่ละชนิดย่อมแตกต่างกันออกไป ดังนั้น การใช้สัดส่วนของวัสดุปลูกชนิดต่างๆ กันก็ย่อมมีผลต่อการอุ้มน้ำและการระบายน้ำของวัสดุโดยตรงซึ่งย่อมส่งผลต่อการเจริญเติบโตของระบบรากอย่างแน่นอน  สัดส่วนที่มีขุยมะพร้าวและถ่านแกลบสูงจะมีการอุ้มน้ำที่ดีขึ้น  ความถี่ของการให้น้ำจึงสามารถเว้นช่วงได้ยาวนานมากขึ้นซึ่งเหมาะสมต่อช่วงฤดูแล้ง ในทางกลับกัน  หากวัสดุสามารถอุ้มน้ำได้สูงและมีฝนตกชุกต่อเนื่องหรือมีการให้น้ำมากจนเกินควร ก็อาจเกิดภาวะน้ำขัง (waterlogging) ของระบบรากได้  รากขาดออกซิเจน  มีอาการใบเหลือง ร่วงหล่น ผลหลุดร่วง ต้น ทรุดโทรมและตายได้ในที่สุด หากสัดส่วนของวัสดุมีทรายในปริมาณที่สูงขึ้น  การระบายน้ำก็จะดียิ่งขึ้น  มีโอกาสชักนำให้เกิดการออกดอกได้ง่ายขึ้น  ในขณะที่ความถี่ของการให้น้ำก็จำเป็นต้องเพิ่มให้มากขึ้นตามไปด้วยเช่นกัน

4. การจัดวางระบบน้ำ  เนื่องจากการปลูกไม้ผลเหล่านี้ กระทำกันในชุมชนที่มีพื้นที่จำกัด บ้านเรือนส่วนใหญ่มีระบบน้ำประปาทุกครัวเรือน  การให้น้ำกับพืชที่ปลูกจำเป็นต้องมีความต่อเนื่อง มิฉะนั้นแล้วต้นไม้อาจชะงักการเจริญเติบโตได้ ผลอาจแคระแกรนและหลุดร่วงได้   การให้น้ำนี้นับเป็นความน่าเบื่อหน่ายของหลายท่าน แต่เป็นสิ่งจำเป็นต้องกระทำ  เมื่อเป็นดังนั้นแล้วจึงควรที่จะจัดวางระบบการให้น้ำที่ช่วยบรรเทาในสิ่งเหล่านี้ได้  ซึ่งอาศัยแรงดันจากก๊อกน้ำภายในบ้านและจัดวางโดยอาจใช้หัวชนิดพ่นฝอย (mini-sprinkler) หรือหัวผีเสื้อ หรือหัวน้ำหยด (drip nozzle)  ก็จะช่วยแก้ปัญหาดังกล่าวได้ 

 

5. การควบคุมทรงพุ่ม จากสภาพของพื้นที่ที่จำกัดดังกล่าว  การควบคุมขนาดของต้นไม้จึงจำเป็นต้องเตรียมการไว้แต่เริ่มแรก  โดยกำหนดขนาดของพุ่มต้นที่ต้องการไว้  เช่น  3.5  เมตร 4 เมตรหรือ 5 เมตร  การปลูกในภาชนะที่มีปริมาตรจำกัด ก็เป็นทางหนึ่งของการควบคุมระบบรากไปในตัวด้วย  ซึ่งก็เป็นส่วนหนึ่งของการควบคุมทรงพุ่มด้วยเช่นกัน  ทั้งนี้  เพราะในส่วนของระบบรากและส่วนยอดนั้นมีความสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน (root-shoot interrelationship) ในทางกลับกันการควบคุมทรงพุ่มก็ส่งผลต่อการควบคุมปริมาณรากด้วยเช่นกัน  ดังนั้น  จึงควรกระทำการจัดโครงสร้างของกิ่ง (training) โดยการโน้มกิ่งลง  หรือการตัดแต่ง (pruning) เพื่อควบคุมปริมาณของกิ่งและลดการเจริญของกิ่งที่จะเจริญขึ้นในแนวดิ่ง (โดยวิธีการตัดยอดเพื่อกระตุ้นให้แตกตาข้าง) ก็เป็นอีกช่องทางหนึ่ง ในการควบคุมทรงพุ่มให้ได้ตามขอบเขตของขนาดที่ได้วางเป้าหมายไว้ 

 

6. สภาพแวดล้อม ต้นไม้สร้างอาหารจากกระบวนการสังเคราะห์แสงเท่านั้น  ดังนั้น หากปลูกในพื้นที่ที่มีร่มเงามากมีการบดบังแสงจากอาคารเป็นส่วนใหญ่แล้ว ย่อมส่งผลให้ต้นไม้เติบโตช้าลง ต้นอาจยืดยาวไม่แข็งแรง  โอกาสที่จะออกดอกและติดผลย่อมลดลงตามไปด้วย

 

 

 

 

 

 

 

 



ความเห็น (17)

ค่อยๆเป็น ค่อยๆไป ยังไงอย่าลืมหลักเศรษฐกิจพอเพียงน่ะครับ

ต้นทุน แบบท่านสามารถแพงไปครับ ผมทำมะนาว ต่อไป นี้ จะใช้ ทุน ปลูกไร่ ละ 20000 บาทก็พอครับ ผมจน555555

กะปลูก 100 ต้น ต่้อไร่

มินิสปริงเกอร์ เอาไว้ก่อน จน เอาแบบว่า ใส่ โอ่ง และใช้ บัว กับสายยางรดน้ำครับ 555 ทำแบบทุนน้อย

เปลี่ยนระยะปลูก ผสมวัสดุเอง ใช้วัสดุที่มีอยู่มาทดแทน หรือไม่ก็ไม่เห็นต้องใช้ห่วงซีเมนต์ จะช่วยลดต้นทุนได้มากครับ มาอบรมแล้ว พี่หมอก็พูดได้ซิ คนที่เขายังไม่ได้มาอบรมเขาก็ยังไม่เข้าใจ เข้าใจปล่าววววววววววววววววววววววววว มาคราวนี้พี่หมอเจอของแข็งแน่ดูภาพไว้ก่อนได้เลย 

  • สวัสดีค่ะ
  • มาแล้ว ๆๆๆๆ ตามมารังควานเพื่อนอีกแล้ว  เฮ้ย....ไม่ใช่ตามมาให้กำลังใจอีกแล้วค่ะ ตั้งแต่เริ่มย่างเข้าหน้าร้อนไม่รู้เป็นอะไรพูดสับสน  "แต่น้ำลายยังไม่ฟูมปาก และยังไม่กลัวน้ำ" รู้แล้วว่าคิดอะไร.......
  • มาคุยบ่อย ๆ ไม่ทราบรำคาญหรือยัง ชักไม่แน่ใจเลยถามตรง ๆ ซะงั้น
  • ขอบคุณค่ะ 

รำคาญได้ไงล่ะครับ เพื่อนที่คอยมาพูดคุย มาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันบ่อยๆก็คุณบุษรานี่แหละ

  • สวัสดีค่ะ
  • โล่งใจซะที นึกว่าเพื่อนรำคาญแล้วไม่กล้าบอกด้วยความเป็น "ลูกผู้ชาย" แมน ๆ
  • วันนี้เพิ่งเห็นความสำคัญของตัวเองดีใจจังเล้ยยยยยยย
  • บุษรานำรูปภาพที่สามารถจะผ่อนคลายมาร้อนมาฝากค่ะ

น้ำตกกกกกก ซะด้วยยยยยย น้ำเย็นนนนน ปล่าวววววว มาเล่นกันดีฟ่า

ปุ๋ยละลายช้า ไม่เอามันแพง เอาละลายเร็วครับ 5555 ประหยัดได้ 10000 บาท

หากปลูกลงท่อ ละลายช้า ก็โอ อยู่

ค่าแรง ไม่มี เพราะ ใช้เมียทำฟรี ประหยัดได้ 2000 บาท

ไม่จ้างไถ ใช้ ขุดหลุมเอง ลดน้ำหนัก ความอ้วน ประหยัดไป 1000 บาท

พันธุ์มะนาว เอาแบบของเหลือ แม่ค้่า จะไปทิ้ง เหลือ ต้นละ 20 บาท ประหยัดได้ 2500 บาท

เคยกะว่า ปลูกมะนาว 1 ไร่ แก้จน กำเงินไป 3000 บาท จะทำไง 55555 ดี

ไอเดียดีครับพี่หมอ แต่ห่วงเรื่องใช้เมียทำฟรีนี่แหละครับ ได้ข่าวว่ามีหลายคน กลัวจะไม่ได้ปลูกมะนาว พี่หมอจะเสียชีวิตเสียก่อน ฮิๆ

ตอนนี้มะนาวแพงมากอีกแล้ว แต่แม่ค้าขายอาหารเดี๋ยวนี้ใช้กรดมะนาวกันหมดเลยไม่เดือนร้อน อันตรายมากหรือเปล่านะเจ้ากรดมะนาวที่เขาขายกันเป็นขวด ๆใส่อาหารขายแทนน้ำมะนาวจริง คนที่มีสวนก็สบายเลยค่ะ ราคาดีมาก ลูกละ 5บาท แล้วตอนนี้ที่ชม. ปลูกมะนาวมากหิวข้าวไหม ผักหวานลวก น้ำพริกอ่องเมือง อร่อยมากเลย  ทำน้ำมะนาวใส่น้ำผึ้งดื่มเองนะ

           

ถ้าใกล้พี่กานดา สงสัยอิ่มทุกวัน แน่เลยครับ ขอบคุณครับพี่กานดา

  • สวัสดีค่ะ
  • จ๊ะเอ๋ รูปใครหว่าคุ้น ๆ ....ออกมาจากแก้วเร็ว....

พันธุ์อะไรคะ ออกผลดกหจังเลย

รูปมะนาวสวยงามมากค่ะ กระตุ้นต่อมอยากปลูกมากๆเลย แต่อยากรู้วิธีแต่งกิ่งอย่างไรให้ถูกวิธีค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท