หลักสูตรคุณอำนวยตำบล

แนวทางการทำงานโครงการจัดการความรู้แก้จนเมืองนครคือ ทุกคนเป็นครูและนักเรียน

สำหรับคุณอำนวยตำบลที่เป็นครูของคุณอำนวยหมู่บ้านหรือคุณกิจแกนนำ8คน ก็เป็นนักเรียนโดยการหนุนเสริมของคุณอำนวยอำเภอ โดยที่ครูก็ต้องเรียนรู้จากนักเรียนรวมทั้งผู้เกี่ยวข้องอื่นๆด้วย

แล้วคุณอำนวยตำบลควรเรียนหลักสูตรอะไร?

ผมเห็นว่า ควรเรียนหลักสูตร การบริหารจัดการชุมชนเป็นวิชาพื้นฐานโดยมีวิชาเอกตามฐานภารกิจของแต่ละหน่วยงาน เช่น เกษตรตำบลก็เรียนวิชาตามภารกิจของเกษตรตำบล กศน. พช. สธ.ก็เช่นเดียวกันโดยใช้ชุมชนเป็นห้องเรียนผ่านทางผู้นำ8คนและครัวเรือนเป้าหมาย64ครัวเรือนในการพัฒนาตนเอง ทีมงาน รวมทั้งหน่วยงาน โดยใช้การบรรลุตามเป้าหมายที่ตั้งไว้ของชุมชนเป็นตัวชี้วัดหรือแบบทดสอบในการพัฒนา
นักเรียนคุณอำนวยตำบลต้องพัฒนาตนเองในเรื่องใดบ้างเพื่อให้เป้าหมายที่ตั้งไว้บรรลุผล อาจใช้ตารางอิสรภาพเป็นเครื่องมือ คือ
(1) เป้าหมาย : เป้าหมายของคุณอำนวยตำบลมี2ระดับคือ คุณอำนวยหมู่บ้าน8คนและคุณกิจ64คน
(2) ความสามารถ : ความสามารถที่จะสนับสนุนให้คุณอำนวยหมู่บ้านเป็นผู้นำชุมชนที่เก่งและมีคุณธรรมเพื่อไปสนับสนุนคุณกิจ64คนให้เป็นบุคคลเรียนรู้และมีความพอเพียง คือความสามารถเรื่องอะไรบ้าง?

(3) กระบวนการเรียนรู้ : ใครมีความสามารถดังกล่าวก็เล่าให้เพื่อนฟัง แลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน และขวนขวายหาความรู้ รวมทั้งฝึกฝนทักษะ ทำบ่อยๆจนเกิดความชำนาญ ปฏิบัติจนเกิดผลสำเร็จเป็นประสบการณ์ของตนเอง ไม่ใช่ฟังเพื่อนพูดหรืออ่านมา หมั่นฝึกฝนทบทวนเรียนรู้อย่างต่อเนื่องไม่หยุดอยู่กับที่

ตัวอย่างที่เราเคยสรุปกันในโครงการ3ตำบลนำร่อง เช่น 1)ต้องรู้สภาพชุมชน ประวัติศาสตร์ชุมชน และภูมิศาสตร์ อาจใช้แผนที่เดินดิน การอ่านเอกสารหรือสอบถามคนเฒ่าคนแก่ เป็นเครื่องมือในการเรียนรู้ 2)รู้คน กลุ่ม/องค์กร ผู้นำทั้งเป็นทางการและไม่เป็นทางการ 3)ทักษะ เช่น การจัดประชุมระดมความเห็นอย่างมีส่วนร่วม การฟังอย่างมีสมาธิ การจัดสุนทรียสนทนา การจับประเด็น เป็นต้น