ธรรมหรรษา
รศ.ดร. พระมหา หรรษา นิธิบุณยากร

ธรรมะสำหรับพยาบาล ณ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ


พยาบาลคือผู้รักษาความเสื่อม ไม่ว่าจะเป็นความเสื่อมทั้งกายและใจ ซึ่งไม่ได้ถึงคนอื่นเท่านั้นแต่หมายถึงตัวเองด้วย สิ่งหนึ่งที่ผู้เขียนได้ัรับการรักษาจากสถาบันแห่งนี้มาโดยตลอดคือ "มิตรภาพที่ไม่เคยเสื่อม" ระหว่างอาจารย์และลูกศิษย์จากรุ่นสู่รุ่น วันวานถึงวันนี้ และวันต่อๆ ไป

     อัศจรรย์ใจเหลือเกินว่า "น้องสาว" ของผู้เขียนปรารถนาที่ "ทักทอความฝันอันบรรเจิดของพ่อแม่" โดยการสมัครสอบเพื่อเรียน "พยาบาล" สองครั้งสองคราว  แต่อาจจะเป็นเพราะขาดส่วนผสมของ "บุญเก่า" และ "ไร้บุญใหม่" อย่างลงตัว  สุดท้ายตอนนี้เธอเป็นได้อย่างมากคือ "เปิดร้านขายของชำ" ซึ่งเป็นอาชีพสุจริตที่เธอมองว่า "เหมาะกับเธอมากที่สุดในขณะนี้"

     แม้ว่า "น้องสาว" จะไม่ได้โอกาสได้เข้าไปใกล้ชิดกับ "อาชีพของพยาบาล" แต่ในชีวิตของผู้เขียน "กลับได้มีโอกาสเข้าไปทำงานกับวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีกรุงเทพ" ในขณะที่เป็น "สามเณร" เมื่อเกือบ ๑๗ กว่าปีที่แล้ว

     ในขณะนั้น "อาจารย์สายหยุด" เป็นผอ.วิทยาลัยพยาบาลกรุงเทพ ที่ย้ายมาจากวิทยาลัยพยาบาลสารคาม (ถ้าจำไม่ผิด) และตัวเองได้มีโอกาสเข้าไปทำงานกับทีมงานของพระอาจารย์วิรัตน์ วิรัตโน พระอาจารย์เฉลียว พระอาจารย์ฟอง (ทั้งสามรูปนี้สึกหมดแล้ว) พระอาจารย์บุญณพ พังงา พระอาจารย์สุวรรณ จ.ตรัง (สองรูปหลังยังไม่สึก)

     จากวันนั้น จนถึงวันนี้ ได้มีการเกษียรของผอ. และย้ายเข้า-ออกเกือบหก-เจ็ดท่านแล้ว แต่ชีวิตของตัวเองก็ยังวนเวียนเข้าไปช่วยกิจกรรมต่างๆ อยู่เนื่องๆ เช่น บรรยายประจำรายวิชาการการคิดและการใช้เหตุผล การบรรยายธรรมในเทศกาลต่างๆ

     อาจารย์อีกท่านที่เกษียรไปแล้ว และตัวเองได้เรียกว่า "ยาย" ทุกคำคือ "อาจารย์นิทรา" ซึ่งเป็นอาจารย์ฝ่ายกิจกรรมและทำหน้าที่เป็นผู้นำกิจกรรมการเข้าค่ายธรรมะ  ซึ่งได้รับโล่ห์มากมายในด้านนี้  ส่วนปัจจุบันนี้ มีอาจารย์วันเพ็ญและทีมงานอีกหลายท่านสานต่อ  นับเป็น "บุญอย่างมหาศาล" ที่คณาจารย์เหล่านี้เห็นความสำคัญของกิจกรรมการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของเหล่าพยาบาล

     วทพ.กรุงเทพ  นอกจากจะให้บทเรียนที่ดีในการทำงานของผู้เขียน เช่น การทำงานเป็นทีม การเสียสละ การตัดสินสินใจ และการบริหาร มาอย่างยาวนาน แล้ว  ยังเป็นแหล่่งเรียนรู้สำคัญที่ำทำให้ผู้เขียนได้มีโอกาสได้นำองค์ความรู้ไป "ส่งต่อ" ให้พยาบาลรุ่นหลังๆ ได้แลกเปลี่ยนอย่างสม่ำเสมอ 

     เคยมี "อาจารย์แม่พยาบาลบางท่าน" เคยพยากรณ์ว่า "สักวันหนึ่งสามเณรจะสึก"  แต่ปรากฎว่า ผู้ที่สึกคืออาจารย์ของผู้เขียน  และครั้งใดที่มีโอกาสได้พบ "อาจารย์แม่ท่านนั้น" จะแซวเสมอว่า "ไหนหล่ะคำพยากรณ์ สงสัยจะไม่จริงซะแล้ว" แต่ท่านก็บอกแกมหัวเราะว่า "ฝนจะตก แดดจะออก พระจะสึก ผู้หญิงจะคลอดลูก บอกไม่ได้"   อาจารย์ก็เลยออกตัวแก้เกี้ยวว่า "จะศึกษาแทน ไม่ใช่ลา (สึก) สิกขา"

     ล่าสุด ผู้เขียนได้มีโอกาสไปบรรยายธรรมเรื่อง "ธรรมะสำหรับพยาบาล"  และเดือนหน้าวันที่ ๓-๖ มีนาคม ๒๕๕๓ จะไปบรรยาย และพบปะพยาบาลในพิธีปัจฉิมนิเทศนิสิตที่จบการศึกษาชั้นปีที่ ๔ และแยกย้ายออกไปทำงานต่อไป

ประเด็นสำหรับการบรรยายเรื่อง "ธรรมะสำหรับพยาบาล"

๑. พยาบาลคือใคร  ทำไมจึงต้องเรียนน้องๆ เหล่านี้ว่า "พยาบาล"

๒. "พยาบาล" ต่างจาก "ยมบาล" อย่างไร  คนสองกลุ่มนี้มีบทบาทและหน้าที่อย่างไร

๓. ทำไม "ไนติงเกล" จึงเลือกตัดสินใจเป็น "พยาบาล" ในฐานะที่เป็นชนชั้นสูง เธอมีโอกาสจะเลือกอาชีพอื่นๆ ได้

๔. หน้าที่ของพยาบาลคือรักษาความเสื่อมร่างกายแต่เพียงอย่างเดียวหรือ? หรือว่า เธอสามารถเป็นได้มากกว่านี้  ในพระพุทธศาสนา "กล่าวถึงการรักษากายอย่างไร"

๕. การรักษาจิตของผู้ป่วย และรักษาจิตของผู้รักษาผู้ป่วย ควรมีรูปแบบและแนวทางอย่างไร

๖. อยู่กับคนไข้อย่างไรจึงจะมีความสุข  จริงหรือเปล่า "เขามาให้เราได้บุญ" แต่กลายเป็นว่า "เขามาให้เราได้บาป" แล้วจริงๆ คืออะไร

๗. พยาบาลเป็นพระโพธิสัตว์  หัวใจของพระโพธิสัตว์ืคืิออะไร จะอยู่อย่างไร หรือทำอย่างไร เราจึงจะรู้สึกว่า "เรากำลังเป็นพระโพธิสัตว์หรือเป็นนางฟ้าในหัวใจของคนไข้"

๘. เขาเป็น "คนไข้" หรือเป็น "คนให้" ? เขาเป็น "ป่วย" หรือเป็น "คนช่วย"?

๙. เขาให้อะไรเรา เราให้อะไรเขา เขาช่วยอะไรเรา แล้วเราจะช่วยอะไรเขา

๑๐. ยิ้มรับวันดีๆ กับสิ่งดี ที่อยู่เีคียงข้างพยาบาล

หมายเลขบันทึก: 333153เขียนเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2010 22:32 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 22:20 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (22)

เป็นสุขใจอย่างยิ่งครับ คิดว่าพยาบาลที่ได้รับความรู้ในครั้งจะนำไปดูแลผู้ป่วยทั้งทางร่างกายและจิตใจได้เป็นอย่างดี

เจริญพร

ขอบใจคุุณโยมมากที่แวะมาเยี่ยม

  • นมัสการพระคุณเจ้า
  • ขออนุโมทนาบุญด้วยครับ

โยมศรีกมล

  • อนุโมทนาขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมอีกครั้ง
  • การได้มีโอกาสตอบแทนสังคมนับเป็นบุญอย่างยิ่ง
  • นมัสการพระคุณเจ้า
  • ขอชื่นชมและขออนุโมทนาบุญด้วยคนค่ะ
  • เป็นกิจกรรมที่ดีมากค่ะ
  • ที่โรงพยาบาลรับน้องใหม่ จัดปฐมนิเทศและมีกิจกรรมฝึกอบรมปฏิบัติธรรมต่อที่วัดหนึ่งสัปดาห์ด้วยค่ะ
  • โยมไก่

    * กิจกรรมแบบนี้ วิทยาพยาบาลคงทำทั้งประเทศ

    * เดือนหน้านอกจากมีโปรแกรมที่วทพ.กรุงเทพแล้วยังมีที่วทพ.สระบุรีที่อิทัปปัจจยตาด้วย

    * อนุโมทนาโยมเช่นกัน

    นมัสการหลวงพี่ เยี่ยมมากๆๆได้ทำกิจกรรมด้วย ถ้ามีอีกชวนผมบ้างนะครับ จะไปช่วยครับ...

    นมัสการเจ้าค่ะ

    สมัยก่อนเคยสอนพยากรณ์ชีวิตด้วย ท่านว่าจรรยาบรรณคือห้ามทำนายให้สามีภรรยาเลิกกัน ห้ามทำนายเด็กว่าพ่อแม่จะพึ่งได้หรือไม่ ห้ามทำนายวันตาย และห้ามทำนายผู้ทรงศีล

    คงเข้าข่ายนี้มังเจ้าคะ

    แต่ตอนนี้เลิกแล้วเจ้าค่ะ แม้กระทั่งเวบที่เคยเขียนเผยแพร่เกี่ยวกับเรื่องการพยากรณ์ก็ลบออกหมด เพราะรู้สึกว่าเป็นการมองที่ปลายเหตุ

    ศึกษาพระศาสนาดีกว่าเจ้าค่ะ

    ชื่นชมกิจกรรมดีๆเจ้าค่ะ

    • นมัสการเจ้าค่ะ
    • ตอนเรียนพยาบาล ไม่ได้มีโอกาสได้ทำกิจกรรมเช่นนี้เลย ไม่ทราบว่า ว.พยาบาลที่อื่นจัดแบบนี้หรือไม่ ชื่นชมเจ้าค่ะ

    อ.ดร.ขจิต

    • อาตมารอวันที่จะเชิญอาจารย์ไปทำ Summer camp ที่มหาวิทยาลัยมหาจุฬาฯ
    • คงก่อนเดือนเมษายนปีนีี้
    • เจริญพร

    นมัสการพระคุณเจ้า

    • น้องนักเรียนพยาบาลมีโอกาสเรียนรู้และฝึกปฏิบัติธรรม
    • เป็นโอกาสดีนะเจ้าคะ

    โยมณัฐรดา

    • อาตมาเคยได้ยินน่ะ เรื่องที่ห้ามทำนายประเด็นที่โยมบอก
    • อาตมาเข้าใจว่า "ยายๆ พยาบาลอาจจะเย้าอาตมาก็ได้"
    • เพราะเห็นบวชตั้งแต่เป็นสามเณร ดูท่าจะอยู่ไม่ค่อยยืนยาว แต่ก็ผิดคาด
    • เจริญพร

    โยมศิริวรรณ และครูคิม

    * อนุโมทนาขอบคุณมากที่แวะมาเยี่ยมเยียน

    * นับเป็นโชคที่พยาบาลเหล่านี้ แต่ต้องขอบคุณผู้ที่หยิบยื่นโอกาสนี้คือ ครูของเธอ

    * เมื่อใจของพยาบาลได้รับการรักษาอย่างดี เธอเหล่านี้จะได้ใช้โอกาสนี้ไปรักษาใจของคนอื่นๆ ต่อไป

    * เจริญพร

    กลาบนมัสการค่ะ

    แม้ไม่ได้เป็น"หนึ่ง"ในภาพ ก็เป็น"สุข ที่มีโอกาสได้ชื่นชมค่ะ

    ขออนุญาตร่วมอนุโมทนาบุญด้วยคนค่ะ

    นมัสการเจ้าค่ะ

    เพิ่งนำข่าวการรับสมัครอาสาสมัครเพื่อวันวิสาขบูชาโลก ไปแปะไว้ในบอร์ด "สโมสรอรุณสวัสดิ์" http://www.arunsawat.com มาเจ้าค่ะ เสียดายที่ทำลิ้งค์ในเวบนี้ไม่เป็น เลยไม่ได้ลิ้งค์มาถึงเจ้าค่ะ

    นมัสการลา

    เกิดข้อผิดพลาด หมายถึงหา URL ของบทความที่แปะไม่พบน่ะเจ้าค่ะ

    โยมณัฐรดา

    • อนุโมทนาขอบใจโยมมากที่มีส่วนในการช่วยเหลือกิจกรรมนี้
    • ตอนนี้เราได้ขยายการรับสมัครไปถึงวันที่ ๑๘ มีนาคม ๒๕๕๓
    • รู้สึกว่าในแผ่นนั้นบอกภายในวันที่ ๓๑ มกราคม
    • เลยให้ทีมงานไปทำ Event ในมหาวิทยาลัยต่างๆ น่ะ ไม่ทราบว่าจะได้มาอีกเท่าไร
    • จำนวนที่ได้มาตอนนี้ประมาณ ๑๕๐ แต่ยังขาดอีก ๑๕๐ น่ะ
    • คงต้องรับสมัครเพิ่มอีก
    • เจริญพร

    โยมน้ำเกลือหวาน

    * อนุโมทนาขอบใจที่แวะมาเยี่ยม

    * เจริญพร

    มาอีกครั้งเจ้าค่ะ

    จะไปแก้ข่าวเดี๋ยวนี้เจ้าค่ะ

    กลับมารายงานข่าว

    เข้าเวบไม่ได้เจ้าค่ะ เค้าเขียนว่าฐานข้อมูลผิดพลาด

    ไว้จะลองเข้าไปใหม่นะเจ้าคะ

    กลอยใจ ทับทิมจันทร์

    กราบนมัสการพระอาจารย์ หนูชื่อกลอยใจทับทิมจันทร์ค่ะ หนูเข้ามาเพื่ออ่านข้อมูลเตรียมสอบสัมภาษณ์เข้าเรียนวิทยาลัยพยาบาลพุทธชินราช แต่หนูติดอันดับสำรอง (เครียดมาเลยค่ะ)หนูมีความรู้สึกว่ามันกดดัน เพราะหวังมาก ผุ้ปกครองหวังมาก เลยยิ่งกดดันมากเลยค่ะ

    ยิ่งมีเรื่องเข้าใจผิดกันอีกระหว่างหนุกับผุ้ปกครองยิ่งทำให้หนู เครียดหนักเข้าไปใหญ่ เรื่องราวต่างๆๆ ที่เข้ามาในชีวิตหนุตอนนี้มากมาย สับสน จนหนูไม่ทราบว่าจะเอาอย่างไรกับชีวิตแล้วค่ะ...

    กลอยใจ ทับทิมจันทร์

    กราบนมัสการค่ะ หนูได้เข้าเรียนที่วิทยาลัยพยาบาลพุทธชินราชแล้วนะค่ะ ข้อมูลหรือธรรมะต่างๆ ที่ได้เข้ามาศึกษาในเว็ปนี้มีประโยชน์มากเลยค่ะ ทำให้หนูได้ทราบแล้วว่าเพราะหนูมีธรรมะเลยทำให้สามารถเข้าเรียนพยาบาลได้ ตอนนี้กำลังเริ่มเรียนได้สามอาทิตย์แล้วค่ะ การเรียนมีความยากง่ายคละกันไปแต่ที่ประทับใจคือวิทยาลัยที่นี่จะเน้นการสอนศาสนาดีมากค่ะ โอกาสหน้าจะมาเล่าให้ฟังใหม่นะค่ะ ตอนนี้ขอทำงานส่งอาจารย์ก่อน ธรรมะสวัสดีค่ะ

    พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
    ClassStart
    ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
    ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
    ClassStart Books
    โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท