อัตลักษณ์


อัตลักษณ์

อัตลักษณ์ คือ การจำแนกว่าสิ่งไหนที่เหมือนกัน และต่างกัน ความเหมือนอาจจะเกิดจากวัฒนธรรมที่ได้รับการสั่งสมถ่ายทอดมา โดยที่จะมีความสำนึกว่า สิ่งเหล่านั้นเป็นอัตลักษณ์หรือลักษณะที่เฉพาะของกลุ่มตน เพียงอย่างเดียว ซึ่งความเหมือนเฉพาะกลุ่มนี้ก็ทำให้เกิดการแบ่งแยกความแตกต่าง ที่ต่างไปจากกลุ่มอื่น ๆ หรือ ลักษณะอื่นๆ ของคนอื่น กลุ่มอื่น สังคมอื่น และอัตลักษณ์ของบุคคล (Individual Identity) ก็อาจจะเป็นได้หลายอย่างขึ้นอยู่กับบริบทที่คน ๆ นั้นดำรงอยู่ เช่น อัตลักษณ์ความเป็นพ่อ ตามสถานภาพเพศ (Gender) สังคม และอื่น ๆ ฉะนั้นอัตลักษณ์จึงไม่ได้แช่นิ่งตายตัว แต่ว่า อัตลักษณ์ทั้งด้านชาติพันธุ์ อัตลักษณ์ปัจเจกบุคคล นั้นมีการเคลื่อนไหว ไม่คงที่ ปรับเปลี่ยนไปมา (Fluidity) หรือ การปรับเปลี่ยนอัตลักษณ์ (Identity shift) (ปิ่นแก้ว เหลืองอร่ามศรี, 2546 )

อรัญญา ศิริผล (2544) ได้ทำการวิจัยเกี่ยวกับเรื่องการปิดกั้นทางอัตลักษณ์ของชาวม้ง โดยกระบวนการกักขังอัตลักษณ์ชาวม้งเป็นผลมาจากการสร้างภาพตัวแทน/ชุดนิยามความหมายและปฏิบัติการทางภาษาที่เกิดขึ้นในบริบททางการเมืองเรื่องความสัมพันธ์เชิงอำนาจระหว่างรัฐและกลุ่มวัฒนธรรมครอบงำกับกลุ่มชาติพันธุ์ม้งซึ่งเป็นกลุ่มผู้ด้อยอำนาจ โดยการยัดเยียดอัตลักษณ์ที่เป็นเพียงภาพลักษณ์เก่าๆในแต่ละช่วงเวลาจนทับซ้อนกันหลายชั้น กลายเป็นภาพลักษณ์ในปัจจุบันไม่ว่าในบริบทความขัดแย้งทางการเมืองระหว่างอุดมการณ์, คอมมิวนิสต์-ผู้ทำลายความมั่นคงของชาติ, ชาวม้งกับยาเสพติด กระบวนการกักขังอัตลักษณ์ชาวม้งโดยรัฐเริ่มถูกท้าทายมากขึ้นในบริบทนี้จึงเปิดช่องว่างให้กลุ่มชาติพันธุ์ม้งได้แสดงปฎิกิริยาต่อการกักขังอัตลักษณ์ของรัฐโดยการตอบโต้กระบวนการการกักขังและปรับเปลี่ยนให้สอดคล้องกับรัฐและวาทกรรมครอบงำ โดยสร้างอัตลักษณ์ขึ้นมาใหม่ให้มีความหลากหลายทับซ้อนเพื่อให้สังคมมองกลุ่มชาติพันธุ์ม้งในมุมมองใหม่ สรุป อัตลักษณ์ คือ

- อัตลักษณ์ ในความหมายที่เป็นนามธรรม ก็เช่นเดียวกับคุณค่าและวัฒนธรรม ที่แฝงฝังไว้ด้วยระเบียบที่แน่นอน ภายใต้สภาพแวดล้อมใดสภาพแวดล้อมหนึ่ง อย่างเช่นอัตลักษณ์ชาติอัตลักษณ์ชนเผ่าอัตลักษณ์ชาติพันธุ์เป็นต้น

- อัตลักษณ์ มีลักษณะที่เป็นพลวัต มีบ้างที่เปลี่ยนแปลง มีบ้างที่สูญหายไป การมองอัตลักษณ์ในสภาพที่เป็นภาวะสถิต เพียงเพราะดูดี มีเหตุผล ความดูดีและมีเหตุผลของโครงสร้างก่อนหน้า ไม่สามารถเป็นประเด็นที่ถูกหยิบยกขึ้นมา เพื่อการแก้ปัญหาในโครงสร้างที่เปลี่ยนผ่านไปแล้วให้สำเร็จได้ บ่อยครั้งกลับพบว่ามันเพิ่มพูนปัญหามากขึ้น ด้วยลักษณะพลวัตของอัตลักษณ์เราพบว่ามีมากที่ไม่ต่อเนื่องกับอดีต อัตลักษณ์บอกถึงสิ่งที่เป็นอยู่ ในขณะที่กระบวนการจัดระเบียบตนเองอย่างต่อเนื่องนั้น บอกถึงสิ่งที่กำลังเป็นไป

- อัตลักษณ์ เป็นเพียงปัจจัยหนึ่งของการก่อระเบียบด้วยตนเอง ไม่ใช่ปัจจัยเดียวที่สามารถเป็นแรงดึงดูดสู่การก่อระเบียบได้

คำสำคัญ (Tags): #อัตลักษณ์
หมายเลขบันทึก: 316039เขียนเมื่อ 25 พฤศจิกายน 2009 14:49 น. ()แก้ไขเมื่อ 17 มิถุนายน 2012 01:13 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (0)

ไม่มีความเห็น

ไม่อนุญาตให้แสดงความเห็น
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท