เมื่อผี ต้องเป็นแพะ...รับบาป ของการเกิดผีบ้า

โลกยุติธรรมเสมอ...

เมื่อผี ต้องเป็นแพะ...รับบาป ของการเกิดผีบ้า 

ภก.ศุภรักษ์ ศุภเอม[A]

              ผมเองหากมีเวลาว่าง   จะต้องเดินทางออกไปเยี่ยม ไปพูดคุยกับชาวบ้านเสมอ     หลายๆครั้ง     ก็แค่ไปพูดคุย กันเอามัน   หลายครั้งผมไปเยี่ยมคนไข้เพื่อไป ปัว[B] ไม่ใช่ไปยาม[C]     คือไปเพื่อช่วยให้ปัญหาสุขภาพของผู้ป่วยลดลงนั่นเอง   มีอยู่หมู่บ้านหนึ่งที่ผมได้  มีโอกาสไปหลายครั้ง  คือบ้านหนองแต้   บ้านหนองแต้  ถือเป็นหมู่บ้านขนาดใหญ่   มีลำน้ำพองไหลผ่าน   ชาวบ้านที่นี่ใจดีและเมตตา   ต่อผมมาก    อสม.ของที่ก็ทำงานด้วยความมุ่งมั่นและเรียนรู้ได้เร็วมาก     

            มีอยู่ครั้งหนึ่ง  ผมได้ข่าว  จาก อสม.ว่า มีคนไข้รายหนึ่งเป็นโรคประสาทแต่ไม่ยอมทานยา  ผมจึงได้เดินไปเรียบๆ  เคียงถามไถ่สารทุกข์สุกดิบ  ของครอบครัวนี้  ลูกสาวครอบครัวนี้ เป็นประสาท  มาหลายปี  หลังจากไปทำงานที่กรุงเทพในฐานะคนใช้    เธอจะเชื่อเป็นตุ   เป็นตะ  ว่าเธออ่านหนังสือภาษาอังกฤษ   ภาษาเยอรมัน  หนังสือวิชาการยากๆ   ได้     ทำให้เธอมีความรู้สูงกว่าคนทั่วไป     นอกจากนี้  ก็ไม่มีอะไรที่ผิดปกติใดๆ   ปัจจุบันเธอไม่ยอมกินยามาหลายปีแล้ว     จากการสอบถามแม่ของเธอ   แม่บอกว่าที่ลูกสาวเธอเป็นบ้าก็เนื่องจาก ถูกผีเจ้าหน้าที่  ของบ้านที่เธอไปทำงานเป็นคนใช้    ทำให้สมองเสีย  เป็นประสาท   เมื่อก่อน จะเป็นมากกว่านี้  พูดคนเดียวทั้งวัน

            พอเอาไปรักษาอยู่วัดอาการก็ดีขึ้นมาก   แต่ไม่หาย  เมื่อลูกไม่ยอมกินยา  ก็เลย  ไม่อยากบังคับ    ในความเชื่อว่า  อาการโรคประสาทของลูกสาวนั้นเกิดจากผีทำให้เป็นบ้า   เป็นโรคประสาท   ดังนั้น  การใช้ยาแผนปัจจุบัน รักษา  จึงเข้ากันไม่ได้กับชุดความรู้   ความเชื่อของคนครอบครัวนี้   ผมเองได้ลองไปอ่านเวชระเบียน  ของผู้ป่วยรายนี้  ก็พบว่าผู้ป่วย  มีอาการดีขึ้นชัดเจน  หลังได้ยาจิตเวชไม่กี่เดือน   ในปัจจุบันไม่ได้ใช้ยามาแล้วกว่า 1 ปี  อาการก็แย่ลงชัดเจน  แต่ยังพอรับได้  คือการพูดเอง  คิดเอง  เชื่อเอง ว่าตนคือนักอ่าน  นักวิชาการ คนเก่งซึ่งไม่ทำให้ใครเดือดร้อน   การที่ ครอบครัวเชื่อว่า  โรคประสาท เกิดจากผีทำ      ก็เลยไม่ยอมให้กินยา   น่าจะเกิดจาก ชาวบ้านมีการศึกษาไม่สูง  วัฒนธรรมดั้งเดิม โง่  งมงาย  น่าจะเป็นชุดคำอธิบาย  ที่ผลิตซ้ำ ความคิด ความเข้าใจแบบเดิมๆ  ที่ไม่ให้อะไรใหม่ๆ ทางวิชาการ   จนในที่สุด  ผมก็ได้คุยกับลุงของเธอ  ลุงว่าเมื่อก่อนตอนพ่อมันเป็นวัยรุ่นก็เป็นบ้าเหมือนกัน  เอาไปรักษา อยู่โรงพยาบาลขอนแก่นไม่ถึงปีก็หายแล้ว

             นั่นไงมีอะไรซ่อนอยู่ผมพลันได้คิด ผมจึงรีบกลับไปดูผังเครือญาติ[D] ของหมู่บ้านแห่งนี้   ผมพบว่า  สายครอบครัวนี้  มีคนเป็นโรคประสาท  ถึง 14 คน  จากสมาชิกตามผังเครือญาติ 63 คน  ซึ่งถือว่าเป็นโรคประสาทมากโขอยู่ ผมไม่เชื่อว่า คนในครอบครัวนี้  จะไม่เฉลียวใจว่า  สายพันธุ์ความบ้าจะแทรกอยู่ในครอบครัว  แต่ถ้าความบ้ามันเกิด  จากผีทำ  ไม่ใช่เกิดจากพันธุกรรมของครอบครัว   การรู้สึกว่าครอบครัวของตน   มีปัญหา  มีตำหนิ  เพราะมีแนวบ้าอยู่ในสายพันธุ์  มันปั่นทอนและทำร้ายจิตใจสมาชิกในครอบครัวอยู่ไม่น้อย   ผีร้ายจากกรุงเทพ   จึงสามารถเป็นแพะรับบาปที่ดี  ในการเป็นผู้ร้ายทำให้ลูกสาวอันเป็นที่รักต้องเป็นบ้า  เป็นประสาท    การไปกล่าวโทษผีว่าเป็นตัวการ  เป็นต้นเหตุการณ์เจ็บป่วย ไม่มีใครต้องเดือดร้อนจาก ข้อกล่าวหานี้ (ยกเว้นผีที่เป็นแพะรับบาป อาจต้องเสียชื่อเสียง)  และไม่ทำให้ครอบครัวนี้ไม่ถูกตีตรา  ว่ามีสายพันธุ์ความบ้าอยู่ในครอบครัว   ความเชื่อเรื่องผีแบบนี้  ลงตัวและได้ประโยชน์ในปกป้องชื่อเสียงของครอบครัวอย่างพอดี   ถือเป็นความฉลาดที่แยบคลาย  ไม่ใช่  ความโง่งมงาย  ไร้การศึกษาแต่อย่างใด  เอวังก็จบลงด้วยประการฉะนี้  สาธุ

---

[A] เป็นเภสัชกร ที่ทำงานโรงพยาบาลชุมชน มาตั้งแต่ปี 2538 ชอบงาน patient care และงาน  primary care เป็นชีวิตจิตใจ

[B] ปัว แปลว่า รักษา

[C] ไปยาม แปลว่า ไปหา ไปเยี่ยม

[D] ประยุกต์นำ แนวคิดของผังครอบครัวทางจิตวิทยา ผสมลงไปด้วย

[Kesanee Sottas]

• มานุษยวิทยา เป็นวิชา ที่ศึกษาเรื่องของมนุษย์ เพื่อ ที่ให้ เรา เข้าใจคนอื่น มากขึ้น เข้าใจตนเอง มากขึ้น ความเข้าใจ นำไปสู่สันติภาพ นำไปสู่การแก้ปัญหา นำไปสู่การพัฒนา นำไปสู่สิ่งค้นพบใหม่ๆ ทฤษฏีใหม่ๆ
• เห็นด้วยค่ะ

[นาย ศุภรักษ์ ศุภเอม]

ขอบคุณ คุณ เกด เกศนี บุณยวัฒนางกุล

 

ที่ มาให้กำลังใจและข้อคิดเห็นครับ

[โรจน์]

ผมมีประสบการณ์เล็ก ๆ เกี่ยวกับ "ผี" มาแลกเปลี่ยนครับ ยาไล่ผี

บางทีคำว่า "ผี...อาจแทนความหมาย...ใช้อธิบาย อาการ อีกทั้งยังเป็นตัวแทนความเชื่อ..วิถีชีวิต"

อีนัยหนึ่ง...การมีผีก็ดีเหมือนกันนะครับ....ดีกว่าโทษตัวเองที่เป็นต้นเหตุที่ทำให้ลูกป่วย

ผมรวม blog นี้ใน planet ผมนะครับ

[นาย ศุภรักษ์ ศุภเอม]

อ่าน อีกที ก็น่าสนใจครับ