ศิลปะและวัฒนธรรมเป็นสิ่งแสดงความเจริญด้านภูมิปัญญา ความคิดสร้างสรรค์ และความเป็นอกลักษณ์ของกลุ่มชน โดยถ่ายทอดจากบรรพชนสู่ชนรุ่นหลัง ผ่านทางขนบธรรมเนียม ประเพณี วิถีชีวิต ความเชื่อ การแสดง และการละเล่นพื้นบ้าน
สังคมไทยเป็นสังคมที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมอันเนื่องจากเป็นแหล่งรวมผู้คนจากทุกสารทิศนับแต่โบราณกาล การที่ชนกลุ่มต่าง ๆ สามารถอยู่ร่วมกันได้นั้นมีสาเหตุหลายประการ โดยสาเหตุที่สำคัญประการหนึ่งคือ โลกทัศน์ที่มีต่อสรรพสิ่งรอบตัว ซึ่งเมื่อมองลึกลงไปในความเชื่อของกลุ่มชนต่าง ๆ จะพบว่ามีความคล้ายคลึงกันในการให้ความเคารพต่อธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม
แต่จากการครอบงำของระบบทุนนิยมที่มีต่อความคิด การผลิต การบริโภค ทำให้ผู้คนส่วนใหญ่ลืมเลือนคำสอนของบรรพชน หันไปสนใจแต่ความเจริญทางเทคโนโลยีและสิ่งประดิษฐ์ใหม่ ๆ มุ่งแสวงหาเงินทองเป็นสำคัญ ศิลปะวัฒนธรรมถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือในการสร้างความร่ำรวย โดยไม่แยแสสนใจข้าวของภูมิปัญญาและวัฒนธรรมอย่างจริงจัง หลายคนได้ชื่อว่าเป็นผู้ดูแลวัฒนธรรมแต่กลับไม่เข้าใจวัฒนธรรมอย่างถ่องแท้ ไม่เข้าใจรากฐานความคิดของวัฒนธรรมอันจะนำไปสู่การพัฒนาที่มั่นคงและยืนยาว ทำให้วัฒนธรรมเป็นเพียงเครื่องมือให้คนเหล่านั้นก้าวหน้าในตำแหน่ง หน้าที่การงานเท่านั้นเอง ไม่มีคุณค่าต่อสังคมและชุมชนเลยสักนิด ทำให้เกิดความคิดว่าน่าเสียดายที่วัฒนธรรม ภูมิปัญญาอันทรงคุณค่าแห่งกลุ่มชนอันยิ่งใหญ่ถูกทำลายด้วยมือของลูกหลานผู้โฉดเขลา
เห็นด้วยอย่างยิ่ง แล้วจะทำอย่างไรให้คนรุ่นหลังเห็นคุณค่าของรากเหง้าที่แท้จริงของชีวิต ถ้าผู้ที่เกิดก่อนใช้เป็นเพียงขั้นบันไดในการก้าวเดินเท่านั้น
ถ้าจะให้คนรุ่นหลังเห็นคุณค่าของรากเหง้าที่แท้จริงของชีวิต ก็คงต้องฝากไว้ที่คุณครู โดยอาศัยความร่วมมือกับท้องถิ่น และชาวบ้านในการจัดการเรียนรู้ร่วมกัน เป็นศูนย์การเรียนรู้ชุมชน ให้ชาวบ้านเป็นแกนหลัก ไม่เน้นผลประโยชนืที่เป็นตัวเงินหรือตำแหน่ง เน้นที่ความรู้และจิตสำนึกที่จะเกิดกับเยาวชน อันุ่นี้เป็นหลักการกว้าง ๆ นะครับ รายละเอียดต้องศึกษาบริบทของพื้นที่และกลุ่มชนนั้น ๆ อย่างละเอียดอีกครั้งหนึ่งถึงดำเนินการที่ไม่เกิดการต่อต้าน
สวัสดีครับ อ.ตุ้ย
เห็นภาพไม่บอกไม่รู้ว่าเป็นคนคุ้นเคย
คิดว่าความรู้ ประสบการณ์ที่อาจารย์มี หากนำมาถ่ายทอดใน gotoknow จะได้เป็นอย่างดี
ผมจะรออ่านเรื่องราวนะครับ
สวัสดีครับ อ.ตุ้ย..
ยินดีที่ได้มาเจอในโลกใบนี้ครับ
ประเทศไทยอาจเร่งรุดไปด้วยกระแสเทคโนโลยีมากมาย ทรงพลังและแดกดิบ...แต่ก็คงไม่ลืมว่าคนส่วนใหญ่ยังเป็น "เกษตรกร" -ชาวนา และนั่นก็หมายถึงอย่าลืมรากเหง้าของเรา..ของบรรพชน
ขอบพระคุณครับ
มาทักทายในเช้าที่ชีวิตดูเหมือนกำลังจะได้พักผ่อนอีกครั้ง