เตือนตนสักนิด...ก่อนคิดถึงพยาบาลขั้นสูง
วิสัญญีพยาบาลหลายท่านคงคล้ายผู้เขียน
เหตุที่หนีงานบริการผู้ป่วยตามหอผู้ป่วยเข้าทำงานในห้องผ่าตัดไปเป็นพยาบาลดมยาด้วยเพราะไม่ถนัดการทำงานที่ยืดเยื้อ ดังนั้นบุคลิคภาพของวิสัญญีพยาบาลจึงออกทางคล่องแคล่ว ว่องไว กล้าพูด กล้าตัดสินใจ กล้าทำ.. ว่ากันชัดๆ ตรงๆ...เพราะลักษณะของงานที่ทำ ทำให้เป็นเช่นนั้น
นั่นเป็นเหตุให้อาจห่างเหินบทบาทของพยาบาลเบื้องต้นกันไปบ้าง
ช่วงนี้ได้เข้ามาใน website ของสภาการพยาบาลบ่อยๆ เลยจะขอนำสาระสำคัญมาให้พวกเราได้ทบทวน...ขณะเป็นพยาบาลดมยา และก่อนข้ามขั้นเป็นพยาบาลขั้นสูง
สมรรถนะหลักที่จำเป็นของผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์
ผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ ตามความหมายของ พระราชบัญญัติวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ พ.ศ. 2528 และที่แก้ไขเพิ่มเติมโดย พระราชบัญญัติวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2540 นั้น หมายถึง บุคคลซึ่งได้ขึ้นทะเบียนและรับใบอนุญาตเป็น ผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ จาก สภาการพยาบาล ซึ่งสภาการพยาบาลได้กำหนดสมรรถนะหลักของผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลและผดุงครรภ์ ชั้นหนึ่ง ไว้ดังนี้
สมรรถนะที่ 1 การปฏิบัติการพยาบาลอย่างมีจริยธรรม ตามมาตรฐาน และกฎหมายวิชาชีพการพยาบาล และการผดุงครรภ์ และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง
1.1 ประเมินภาวะสุขภาพและความต้องการผู้ใช้บริการอย่างเป็นองค์รวม
1.2 วินิจฉัยการพยาบาล
1.3 วางแผนการพยาบาล
1.4 ปฏิบัติการพยาบาล
1.5 ติดตามการประเมินผลการปฏิบัติการพยาบาล
1.6 จัดการสิ่งแวดล้อมให้มีความปลอดภัย
สมรรถนะที่ 2 ปฏิบัติการผดุงครรภ์อย่างมีจริยธรรม ตามมาตรฐาน และกฎหมายวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง
2.1 ประเมินปัญหาและความต้องการผู้ใช้บริการ
2.2 วินิจฉัยการพยาบาลในหญิงตั้งครรภ์
2.3 วางแผนการพยาบาลในหญิงตั้งครรภ์
2.4 บริบาลครรภ์ โดยการรับฝากครรภ์ คัดกรอง และส่งต่อในรายผิดปกติ และประยุกต์หลักการดูแลให้สอดคล้องกับสภาพและวัฒนธรรมของหญิงตั้งครรภ์
2.5 ทำคลอดปกติ
2.6 ตัด และซ่อมแซมฝีเย็บ
2.7 เตรียมและช่วยคลอดกรณีคลอดปกติ
2.8 ส่งเสริมสัมพันธภาพระหว่างบิดา มารดา และทารก ตลอดการตั้งครรภ์ การคลอด และหลังคลอด
2.9 ส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
2.10 ดูแลมารดา และทารกที่ปกติ มีภาวะแทรกซ้อน และฉุกเฉิน
2.11 ให้ความรู้ และให้การปรึกษาครอบครัวในการวางแผนครอบครัว และการเตรียมตัว เป็นบิดา มารดา และการดูแลตนเองของมารดาในทุกระยะของการตั้งครรภ์
2.12 ติดตามประเมินผลการปฏิบัติการผดุงครรภ์
สมรรถนะที่ 3 ส่งเสริมสุขภาพบุคคล กลุ่มคน และชุมชน เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ สามารถดูแลสุขภาพตนเองได้ในภาวะปกติ และภาวะเจ็บป่วย และลดภาวะเสี่ยงการเกิดโรค และเกิดความเจ็บป่วย
3.1 ให้ความรู้ด้านสุขภาพแก่บุคคล ครอบครัว กลุ่มคน และชุมชน
3.2 สนับสนุนและช่วยเหลือบุคคลครอบครัวและกลุ่มต่างๆ ในการจัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพ
3.3 ให้ข้อมูลและจัดการช่วยเหลือให้ผู้ใช้บริการได้รับสิทธิด้านสุขภาพ
3.4 จัดการสิ่งแวดล้อม เพื่อความปลอดภัย และส่งเสริมสุขภาพ
สมรรถนะที่ 4 ป้องกันโรคและเสริมภูมิคุ้มกันโรค เพื่อลดความเจ็บป่วยจากโรคที่สามารถป้องกันได้
4.1 เก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับภาวะสุขภาพของชุมชน และการระบาดของโรคในชุมชน
4.2 เสริมสร้างความสามารถในการดูแลตนเองของชุมชนเพื่อป้องกันโรค
4.3 เฝ้าระวัง ค้นหา และสืบสวนโรคที่เกิดในชุมชน
4.4 ให้วัคซีน สร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคแก่ประชาชน
สมรรถนะที่ 5 ฟื้นฟูสภาพบุคคล กลุ่มคน และชุมชนทั้งด้านร่างกาย จิตสังคม เพื่อให้สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างเต็มศักยภาพ
5.1 ป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากความเจ็บป่วย
5.2 เลือกใช้วิธีการฟื้นฟูสภาพ
5.3 แนะนำการใช้กายอุปกรณ์ และอวัยวะเทียม
5.4 ให้ความรู้ สนับสนุน ช่วยเหลือ และแนะนำแหล่งประโยชน์ในการฟื้นฟูสภาพอย่างต่อเนื่องแก่ ผู้ใช้บริการ ญาติ และผู้เกี่ยวข้อง
5.5 ประสานกับแหล่งประโยชน์เพื่อฟื้นฟูสุขภาพชุมชน
สมรรถนะที่ 6 รักษาโรคเบื้องต้น ตามข้อบังคับของสภาการพยาบาล
6.1 คัดกรองโรคเบื้องต้น
6.2 วินิจฉัยโรคเบื้องต้น
6.3 รักษาโรคเบื้องต้น
6.4 ให้การผดุงครรภ์ และวางแผนครอบครัว
สมรรถนะที่ 7 สอนและให้การปรึกษาบุคคล ครอบครัว กลุ่มคน และชุมชน เพื่อการมีภาวะสุขภาพที่ดี
7.1 ส่งเสริม สนับสนุน และสอนผู้ใช้บริการให้เกิดการเรียนรู้ และสามารถดูแลสุขภาพตนเอง
7.2 ให้การปรึกษาแก่บุคคล ครอบครัว และชุมชน ที่มีปัญหาทางกาย จิต สังคม ที่ไม่ซับซ้อน
7.3 แนะนำและส่งต่อผู้ใช้บริการที่มีปัญหาสุขภาพที่ซับซ้อน
สมรรถนะที่ 8 ติดต่อสื่อสารกับบุคคล ครอบครัว กลุ่มคน และชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
8.1 ติดต่อสื่อสารและสร้างสัมพันธ์ภาพกับคนทุกเพศ ทุกวัย ทั้งในระดับบุคคล ครอบครัว กลุ่มคน ชุมชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
8.2 บันทึกและเขียนรายงานได้อย่างถูกต้อง
8.3 นำเสนอความคิด ผลงานต่อสาธารณชน
8.4 ใช้ภาษาอังกฤษเพื่อการติดต่อสื่อสารในงานที่รับผิดชอบ
8.5 ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการสื่อสาร
สมรรถนะที่ 9 แสดงภาวะผู้นำและการบริหารจัดการตนเอง และงานที่รับผิดชอบได้อย่างเหมาะสม
9.1 มีวิสัยทัศน์ สามารถวางแผน แก้ปัญหา และตัดสินใจ
9.2 รับผิดชอบงานในหน้าที่
9.3 วางแผนและจัดการทรัพยากร และเวลา
9.4 เจรจาต่อรองเพื่อรักษาประโยชน์ของผู้ใช้บริการ และงานที่รับผิดชอบ
9.5 ประสานงานกับผู้ร่วมงาน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
9.6 พัฒนาคุณภาพของงานอย่างต่อเนื่อง
9.7 จัดการให้ผู้ใช้บริการได้รับการบริการ
9.8 ปฏิบัติงานในฐานะหัวหน้าทีม หรือลูกทีม
สมรรถนะที่ 10 ปฏิบัติการพยาบาลและการผดุงครรภ์ตามจรรยาบรรณวิชาชีพโดยคำนึงถึงสิทธิมนุษยชน
10.1 ดูแลผู้ป่วยและผู้ใช้บริการให้ได้รับสิทธิพื้นฐานตามที่สภาวิชาชีพกำหนดไว้ใน "สิทธิผู้ป่วย"
10.2 ปฏิบัติตนตามจริยธรรมแห่งวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ ตามที่สภาการพยาบาลกำหนด
10.3 ปฏิบัติการพยาบาลตามมาตรฐานวิชาชีพ ในขอบเขตวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ตามพระราชบัญญัติวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์
10.4 ประกอบวิชาชีพโดยตระหนักถึงกฎหมาย กฎ ระเบียบ และข้อบังคับต่างๆ ที่เกี่ยว ข้องกับการประกอบวิชาชีพ
10.4 ปฏิบัติการพยาบาลโดยให้ความเสมอภาคต่อทุกกลุ่ม เชื้อชาติ ศาสนา วัฒนธรรม เศรษฐานะ และภาวะสุขภาพ
สมรรถนะที่ 11 ตระหนักในความสำคัญของการวิจัยต่อการพัฒนาการพยาบาล และสุขภาพ
11.1 มีความรู้เกี่ยวกับระเบียบวิธีวิจัย
11.2 ใช้ผลการวิจัยในการปฏิบัติการพยาบาล
11.3 ให้ความร่วมมือในการทำวิจัย
11.4 คำนึงถึงจรรยาบรรณนักวิจัย และสิทธิมนุษยชน
สมรรถนะที่ 12 ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อสนับสนุนการปฏิบัติการพยาบาล
12.1 สืบค้นข้อมูลด้านสุขภาพและความรู้ที่เกี่ยวข้อง
12.2 เลือกใช้ฐานข้อมูลด้านสุขภาพ
12.3 บันทึกข้อมูลสุขภาพ และการปฏิบัติการพยาบาลโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
สมรรถนะที่ 13 พัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง เพื่อสร้างคุณค่าในตนเอง และสมรรถนะในการปฏิบัติการพยาบาล
13.1 มีความคิดสร้างสรรค์ และคิดอย่างมีวิจารณญาณ
13.2 มีความตระหนักในตนเอง และมีความเห็นใจผู้อื่น
13.3 จัดการกับอารมณ์ และความเครียดของตนเอง
13.4 ศึกษาค้นคว้า หาความรู้ ความชำนาญในการปฏิบัติงานอย่างต่อเนื่อง
13.5 มีความตระหนักในการปกป้อง รักษาสิทธิด้านสุขภาพแก่ประชาชน
สมรรถนะที่ 14 พัฒนาวิชาชีพให้มีความเจริญก้าวหน้า และมีศักดิ์ศรี
14.1 มีทัศนคติที่ดีต่อวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์
14.2 ตระหนักในความสำคัญของการเป็นสมาชิกองค์กรวิชาชีพ
14.3 รู้รักสามัคคีในเพื่อนร่วมวิชาชีพ
14.4 ให้ความร่วมมือ ในการทำกิจกรรมต่างๆ ขององค์กรวิชาชีพ
14.5 ตระหนักในความสำคัญของการสนับสนุนและมีส่วนร่วมในการสอนนักศึกษาและบุคลากรใหม่ในสาขาวิชาชีพ
(ที่มา : สภาการพยาบาล, http://www.tnc.or.th/knowledge/know06.html )
วิสัญญีพยาบาลรุ่นโบราณเช่นผู้เขียนควรได้อ่านเพราะสมัยก่อนนั้นไม่มีการว่าด้วยสมรรถนะต่างๆ ไม่มีในหลายบทบาทเช่นการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ จนอาจเป็นเหตุให้คนโบราณหลงตนเองว่า ถ้าเราทำได้ ใช้คอมพิวเตอร์เป็นก็เป็นขั้นสูง...จริงๆแล้วเป็นเพียงสมรรถนะขั้นพื้นฐานเท่านั้น....
...แล้วจะนำเอาสมรรถนะขั้นสูงมาเล่าต่อ จะได้เห็นข้อแตกต่าง เพื่อการก้าวข้ามอย่างภาคภูมิใจ
ความเห็น (4)
พี่ติ๋ว สวัสดีครับ
"บุคลิกภาพของวิสัญญีพยาบาลจึงออกทางคล่องแคล่ว ว่องไว กล้าพูด กล้าตัดสินใจ กล้าทำ.. ว่ากันชัดๆ ตรงๆ...เพราะลักษณะของงานที่ทำ ทำให้เป็นเช่นนั้น"
เชื่อ 100% ครับ...อย่างนี้ถ้าคนไข้ดิ้นสู้...ก็โปะทีเดียวให้สลบซะเลย - อ้ะเปล่าครับ? ;-)
ตอนนี่ดูเหมือนพี่ๆ ที่ขอนแก่นติด 'หวัดเมฆ' ไปหลายท่านแล้วครับ ดูตัวอย่างพี่ไก่สิครับ
189 : เมฆหมาบ๊อกๆ ของพี่ไก่-กัญญา กำลังทำอะไร? มาทายกัน!
ตอบดี....ได้รับรางวัลเป็น...หอมแก้ม อ.หมอ JJ หนึ่งฟอดครึ่ง (ฮาฮา)
สวัสดีค่ะ อ.ชิว
- เห็นรางวัลแล้วม่ายอยากตอบเลยอ่ะ...เพราะเจ้าของรางวัลไม่ชอบผู้สูงอายุ...อิอิ
- นี่ อ.ชิวหายไปไหนมาเนี่ย...ทำหนังสือถึงไหนแล้วคะ
สวัสดี่ค่ะ คุณติ๋ว
APN รุ่นที่7 สาขาวิสัญญีพยาบาลคนแรกของรพ ศรีนครินทร์ ยินดีด้วยค่ะ งานนี้ต้องฉลอง......
สวัสดีค่ะ พี่แขกpkaek หรือจะเรียกว่า แพนเค็กดี
- ขอบคุณมากๆค่ะ
- มิอาจฉลองอะไรได้ค่ะเพราะมีเป้าหมายใหญ่คือ ต้องทำเพื่อให้วิชาชีพวิสัญญีพยาบาลซึ่งไม่เป็นที่รู้จักมานานเป็นที่ประจักษ์ให้ได้... นี่เพียงจุดเริ่มต้นค่ะ ยังต้องทำอีกมากมาย...แต่ก็ขอขอบคุณมากๆนะคะ....(โต๊ะจีนนนนน.....)