วัดประเดิม โบราณสถานสำคัญในจังหวัดชุมพร

อยากให้พูดถึงชุมชนและร่องรอยของชุมชนบริเวณวัดประเดิมด้วย จะช่วยอธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงของเมืองชุมพรได้ดีขึ้น

ขอบคุณค่ะที่ติดตาม Blog ของพิพิธภัณฑ์ฯ ชุมพรมาตลอด  สำหรับเรื่องร่องรอยของชุมชนบริเวณวัดประเดิมนั้นยังไม่มีหลักฐานจากการขุดค้นทางโบราณคดีตามหลักวิชาการ  เนื่องจากในจังหวัดชุมพรมีการขุดค้นทางโบราณคดีโดยกรมศิลปากรที่แหล่งโบราณคดีเขาสามแก้ว  สำหรับแหล่งอื่นๆ เป็นการสำรวจเพื่อเก็บข้อมูลเท่านั้น

สมเด็จฯกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้ทรงวิจารณ์เกี่ยวกับเมืองชุมพรว่า มีลักษณะพิเศษแตกต่างไปจากหัวเมืองภาคใต้อื่นๆ ในประชุมพงศาวดารภาคที่ ๕๐ (ตำนานเมืองระนอง) ว่า

“…ในบรรดาหัวเมืองทางแหลมมลายูที่ตั้งมาแต่โบราณ เมืองชุมพรประหลาดผิดกับเพื่อนอยู่อย่างหนึ่ง ที่ไม่มีตัวเมืองเหมือนเมืองไชยา เมืองนครศรีธรรมราช เมืองพัทลุง เมืองสงขลา เมืองปัตตานี และเมืองถลาง เมืองตะกั่วทุ่งทางฝั่งตะวันตก ล้วนมีโบราณวัตถุรู้ได้ว่า เป็นเมืองมาแต่โบราณ แต่ส่วนเมืองชุมพรข้าพเจ้าผู้แต่งหนังสือนี้ (สมเด็จฯกรมพระยาดำรงราชานุภาพ)ได้เข้าค้นหาหนักแล้ว ยังมิได้พบโบราณวัตถุเป็นสำคัญ บางที่จะเป็นด้วยเหตุ ๒ อย่าง คือ มีที่ทำนาไม่พอคนมากอย่าง ๑ อีกอย่าง ๑ อยู่ตรงคอแหลมมลายู มักเป็นสมรภูมิรบพุ่งกันตรงนั้นจึงไม่สามารถสร้างบ้านเมือง แต่ต้องรักษาเป็นเมืองด่าน…”

 และข้อสันนิษฐานเรื่องที่ตั้งเมืองเดิมของชุมพรนั้นยังมีอีกหลายแห่งค่ะ  อาจกล่าวได้กว้างๆ ว่าชุมชนที่เกิดขึ้นในจังหวัดชุมพรมีกระจายทั่วไป  และมีระยะเวลาใกล้เคียงกัน  โดยผลัดเปลี่ยนกันมีความสำคัญขึ้นในแต่ละช่วง  ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายๆ ประการค่ะ

ขอบคุณครับ

วัดประเดิมเป็นวัดที่มีความสำคัญ มีพระบรมสารีริกธาตุ คือกระดูกขององค์พระพุทธเจ้า ที่คาดว่าอัญเชิญมาพร้อมกับพระบมสารีริกธาตุนครศรีธรรมราช แต่ทำไมชาวชุมพรเราถึงไม่ให้ความสำคัญ การที่ครั้งหนึ่งของชีวิตได้เข้าเฝ้าองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะถือเป็นบุญอย่างยิ่ง ถ้ามีโอกาส ตูนขอให้ทางจังหวัดชุม เล็งเห็นถึงความสำคัญ และรักในความเป็นมาของเรา อยากให้มีประเพณีที่สำคัญอย่างจังหวัดนครศรีธรรมราชบ้าง ช่วยเล็งเห็นกันหน่อย

ไม่อยากพูดลองไปดู

หนุอยุ่ใกล้วัดประเดิม อยากบอกเพื่อนว่า ตอนนี้วัดประเดิมมีพิพิธภัณฑ์ฯน่าชมมากเลยค่ะ เป็นศูนย์รวมวัตถุโบราณ มากมาย รวมทั้งมีของใช้ของคนโบราณ <ต้องมาชมเอง>

ตอนนี้มีข่าวดีจะบอกเพื่อนๆว่าเขากำลังจะปรับปรุงใหม่

ท่านที่มีใจเป็นกุศล ขอเชิญรวมทำบุญได้ค่ะ

จะทามอย่างงั้ยให้วัดประเดิมเป็นวัดที่มีชื่อเสียงได้บ้าง ทั้งทั้งที่มีประวัติ และคุณค่าทางด้านโบราณสถาน ที่ชาวชุมพร และทางผู้ว่าราชการจังหวัดน่าจะเห็นและตระหนัก

วัดประเดิมควรค่าที่จะได้รับเป็นพระอารามหลวงเนื่องด้วยเป็นวัดที่แสดงถึงรากเหง้าของชาวชุมพร

555

ช่วยเขียนประวัติ วัดหาดทรายแก้ว ให้หน่อยคับ

ขอบคุนล่วงหน้าคับ

นำมาฝากผู้สนใจครับ

โดยตำนานเมืองชุมพรนั้น เป็นเมืองบริวาร ๑๒ นักษัตร ถือตราแพะเป็นเครื่องหมายประจำเมือง ทั้งนี้เนื่องจากเป็นชุมทางจุดยุทธศาสตร์ เป็นเมืองหน้าด่านที่ได้รับผลกระทบเสมอ อีกประการเมืองอยู่บนเส้นทางวาตภัย จึงได้รับความเสียหาย เคราะห์ร้ายมาแต่โบราณ บ้างก็เรียกว่า "เมืองเสดสา" เมืองชุมพรในยุคแรกชื่อเมืองท่าตะเภา จากจดหมายเหตุจีนสันนิษฐานว่าชื่อ Dan Sun.

จาก

เขมิกา หวังสุข. ภาคใต้:ประวัติศาสตร์และโบราณคดี. สงขลา:สถาบันทักษิณคดีศึกษา, ๒๕๕๑.

โอ! ตอนนี้มีดีดีเยอะมากๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ

กำลังอุ๊ย! ไม่ใช่เสร็จแล้ว

คือ ไม่บอกต้องมาดูเอง

โห บ้านเกิด ของ ป๋ม มีดี จริง ๆ

ดี ที่ เกิด ม า ไม่ เสีย ชาติ เกิด

ขอให้ วัด ประ เดิม อยู่ กับ ตำบล ตากแดด ตลอด ไป

ที่บ้านป๋มมีที่เที่ยวที่โบราณด้วยหรอ

ภูมใจจริงๆๆสวยด้วย...!

ผมว่า วัดพระขวาง เก่าแก่กว่าวัดประเดิมแน่นอนครับ

ผมเคยเห็น ที่วัดพระขวางมีพระหยก หน้าตักประมาณ ๑ ศอก อยู่ ๒ องค์ ขณะนี้ทราบว่าเหลืออยู่ ๑ องค์ หรืออาจจะไม่เหลือแล้วก็ได้ น่าเสียดายจริงๆ "เด็กวัดพระขวาง"

สวีก้อมีพระธาตุสวีอายุ700กว่าปีแล้ว ซึ่งอาจจะเก่ากว่าพระธาตุนคร

แต่ว่าขาดการฟื้นฟูพัฒนา ลูกหลานจะไม่รู้จักอยุ่แล้ว

วัดนี้มีความเป็น "วัด" ของคนไทยแต่ดั้งเดิมจริง ๆ ไม่เจริญทางวัตถุ แต่เจริญทางจิตใจ ชาวบ้านไปวัดนี้ไม่ยึดติดกับความสิวิไลส์ของเมืองใหม่ ยังคงรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีไทยไว้อย่างเข้มแข็ง เจดีย์ที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ ยังเป็นรูปทรงเก่า ไม่ได้ทำด้วยหินอ่อน หรือประดับประดาด้วยแก้วแหวนเงินทอง ชาวบ้านช่วยกันรักษารูปแบบเดิม ๆ ไว้ มีการเปลี่ยนผ้าห่มพระธาตุทุกปี ซึ่งมีชาวบ้านและผู้คนจากที่อื่น ๆ มาร่วมพิธีจำนวนมาก

อยากให้วัดประเดิม เป็นวัดประเดิมในแบบนี้ตลอดไป อย่าเปลี่ยนแปลงให้ทันสมัยเลย เมื่อใดที่ความเจริญทางวัตถุย่างกรายเข้ามา ความเจริญทางด้านจิตใจจะลดต่ำลง ให้คนมาวัดด้วยศรัทธาดีกว่า

555555555555555555555555555555

ผมเกิดที่วัดประเดิมครับ แต่ตอนนี้อยู่อุดรธานี ภูมิใจในบ้านเกิดจังหู้ พี่น้องวัดเดิมมีความสุขมากๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆครับบบบบ

เพิ่มเติมครับ วัดประเดิมหรือวัดเดิมมีมานานเท่าไรไม่มีหลักฐานที่ชัดเจนครับ อาจเป็นเพราะชุมพรอย่ในเขตมรสุมมีนำท่วมและเป็นจุดสู้รบในสงครามโลกครั้งที่2จึงเป็นสาเหตุที่ทำให้หลักฐานสำคัญได้รับความเสียหายก็เป็นได้ แต่คำว่าวัดเดิมในภาษาท้องถิ่นคนชุมพรรู้จักดีหากจะกล่าวว่า วัดเดิมเคยเป็นที่ตั้งเมืองเก่ามาก่อนคนที่เชื่อคงจะมีไม่น้อย ในประวัติเท่าที่บันทึกได้ก็ไม่ตำกว่า400ปีครับ วัดเดิมมีแม่นำชุมพรผ่ากลางหมู่บ้านและในจุดนี้มีสถานที่ท่องเทียวที่น่าสนใจอีกจุดหนึ่งที่ท่านควรรู้และหาโอกาศไปเยี่ยมชม คือ สะพานแขวนแห่งแรกของไทย ลักษณะเป็นสะพานแขวนโดยมีลวดสลิงคู่เป็นสายยาวมีคานไม้ขวางเป็นลูกสะพานชาวบ้านเรียกสะพานี้ว่า สะพานสาย หรือ พานสายในภาษาท้องถิ่นและตรงตีนสะพานมีต้นฉำฉาขนาดเส้นผ่ากลาง4เมตรอยู่เป็นที่ร่มรื่นเหมาะแก่การพักผ่อนมากครับ หากได้ไปวัดเดิมอย่าลืมนะครับแวะใหว้พระธาตุวัดประเดิม และใหว้พ่อปู่แพชร พ่อปู่เวส พ่อปู่เย็นที่เป็นบรรพบุรุษของคน วัดเดิม ด้วยครับ

วัดประเดิมหรือวัดพระขวางหรือวัดหาดทรายแก้ว ล้วนแล้วแต่อยู่ในละแวกเดียวกัน สำหรับวัดประเดิมนั้น มีหลักฐานปรากฎอยู่ในบริเวณดังกล่าวอยู่หลายประการที่แสดงให้เห็นถึงความเก่าแก่และสนับสนุนข้อสันนิษฐานที่ว่าเป็นวัดประจำจังหวัดชุมพรและเป็นวัดที่ถูกสร้างขึ้นเป็นวัดแรก อาทิเช่น พระเสื้อเมือง พระหลักเมือง กำแพงเก่า ที่อยู่ร่วมกับวัดประเดิมเรื่อยมาซึ้งทำให้ข้อสันนิษฐานที่ว่า เมืองชุมพรนั้นแต่เดิมตั้งอยู่ในละแวกหมู่ ๒ ตำบลตากแดด อำเภอเมือง จังหวัดชุมพรนั้นชัดขึ้น แต่อย่างไรก็ตาม การที่เราจะอยู่ใกล้วัดใดก็ตาม วัดนั้นยิ่งใหญ่ เก่าแก่ปานใดก็ตาม หากคนในชุมชนยังคงมองข้ามวัด ไม่ได้มองเข้าไปถึงความสำคัญของพระพุทธศาสนา วัดที่ตั้งอยู่ก็มีไปเพียงเพื่อเป็นสถานที่ท่องเที่ยว หากหลายคนยังต้องการเอาชนะกันเพียงแต่ความยิ่งใหญ่ความเก่าแก่ของวัดที่ต้นสังกัดหรืออยู่ใกล้มันก็เท่านั้น เอาเป็นว่าจะวัดไหน จะสังกัดวัดใด ก็ขอให้ทำนุบำรุงและเข้าใจไปถึงคำสอนของพระพุทธองค์ และสุดท้ายนี้อย่าพยายามยกข้อความใดใดที่จะทำให้คนในชุมชนหรือองค์กรต้องเกิดความแก่งแย่งชิงดีกัน อย่าให้ใครต่อใครมาทะเลาะเพื่อเอาชนะกัน เพราะวัดประเดิม วัดพระขวาง วัดหาดทรายแก้ว ล้วนแล้วแต่เป็นพี่น้องกัน มีความสัมพันธ์กันมายาวนาน จะวัดไหนได้ดีได้ความเอาใจใส่ ได้รับเกียรติใดใด ก็ให้ยินดีกับชุมชน เพราะเราเป็นคนชุมพรและเราก็เกิดมาภายใดคำสอนของพระศาสดาองค์เดียวกัน ขอบคุณที่อ่านครับ