ครูเพื่อศิษย์ คือ ครูที่รู้จักบูรณาการ

จากบันทึกของ อ.วิจารณ์ ที่เกี่ยวข้องกับการวางแผนขับเคลื่อน “ครูเพื่อศิษย์” เป็นบันทึกที่มีการชวนให้คิดว่าครูเพื่อศิษย์ควรมีลักษณะอย่างไร

ยุคนี้หากกิจกรรมหรือโครงการใดที่พุ่งเป้าไปที่เยาวชน มักจะมุ่งไปยังสถานศึกษาก่อน ขอความร่วมมือผ่านทาง สพท.-สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา หรือ ขอประสานงานไปยังผู้อำนวยการโรงเรียนโดยตรง หลังจากนั้นก็จะมีการมอบหมายงานให้กับผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องดำเนินการต่อไป ฟังดูก็เป็นขั้นตอนปกตินะครับ

แต่ไม่ปกติก็คือ มักจะทำกันอย่างนี้เกือบทุกหน่วยราชการที่มีโครงการหรือกิจกรรมที่เกี่ยวกับเยาวชน ลองคิดดูเล่นๆครับ ถ้ามีประมาณ 4-5 หน่วยงานไปติดต่อโรงเรียน เชิญครูและนักเรียนแกนนำ มาร่วมประชุม ร่วมอบรม ทำกิจกรรมต่างๆ ซึ่งก็ส่งผลให้นักเรียนแกนนำกลุ่มนี้เก่งขึ้น มีความสามารถ กล้าแสดงออก เพราะมีการเรียนรู้ที่หลากหลาย เรียนจากประสบการณ์ในการทำงานจริง เห็นได้ชัดว่าการทำกิจกรรมได้ฝึกให้นักเรียน คิดเป็น ทำจริงได้มากทีเดียว

แต่นักเรียนกลุ่มนี้ถ้าใกล้ช่วงปิดงบประมาณ มีการเร่งดำเนินการในการทำกิจกรรมต่างๆ เพื่อให้ทันปิดงบประมาณของหน่วยราชการที่บอกว่าเอางบมาสนับสนุน เป็นอันว่าทั้งสัปดาห์ก็อาจไม่ได้เรียนกันเลยทีเดียว คุณครูเองก็อยู่ในสภาพเช่นเดียวกันครับ คือทำทุกอย่างเช่นเดียวกัน ยกเว้นการสอนหนังสือ

ที่เล่ามาเป็นประสบการณ์และมุมมองที่ได้รับการถ่ายทอดมาจาก คุณครูและนักเรียนแกนนำจำนวนหนึ่งเท่านั้นที่มีโอกาสได้ไปพูดคุยแลกเปลี่ยนประสบการณ์ด้วย อาจไม่สะท้อนภาพใหญ่ทั้งหมดนะครับ ที่นี้ถ้าตั้งต้นจากภาพนี้ แล้วมองว่า ครูเพื่อศิษย์ ควรมีคุณลักษณะอย่างไร หรือ ควรมีCompetency อะไรบ้าง

ผมมองว่าควรเป็นคุณครูที่มองที่การเรียนรู้ ของศิษย์เป็นตัวตั้ง มองที่การพัฒนาศักยภาพของศิษย์ทั้งในและนอกห้องเรียน

ไม่ใช่ครู ที่ทำผลงาน ทำกิจกรรม เพื่อประโยชน์ของตนเอง เพื่อตอบโจทย์ของหน่วยงานที่นำงบประมาณมาสนับสนุน เป็นครูที่ไม่ได้มองที่การพัฒนาของตัวศิษย์เป็นสำคัญ ครูแบบนี้จะไม่ปกป้องศิษย์ แต่จะให้ศิษย์ทำงานเพื่อตนเอง

ถ้าเป็นครูเพื่อศิษย์จริง จะคอยเข้มงวดดูแลเรื่องการเรียนของศิษย์ด้วย ไม่ยอมให้การทำกิจกรรมนอกห้องเรียน มาทำให้การเรียนปกติของศิษย์มีปัญหา ต้องคอยกระตุ้นเตือน และกำชับให้ศิษย์ตั้งใจเรียนควบคู่ไปด้วย

ดังนั้นครูเพื่อศิษย์ต้องมีความสามารถในการคิดบูรณาการกิจกรรมต่างๆ ที่เข้ามา ให้เข้ากับเนื้อหาการเรียนการสอน การทำกิจกรรมของนักเรียน รวมทั้งการดูแลนักเรียนในการดำรงชีวิตนอกห้องเรียนด้วย

ที่สำคัญต้องมีคุณสมบัติที่จะกล้าปฏิเสธ หน่วยราชการ หรือ แหล่งอื่นๆที่บอกว่าจะมาสนับสนุนงบประมาณในการกิจกรรม ที่มุ่งหวังประโยชน์ฝ่ายเดียว ไม่ได้มองที่การพัฒนาการเรียนรู้ของนักเรียนที่จะเกิดขึ้น

ถ้าครูที่มีคุณลักษณะที่สามารถคิดบูรณาการงานต่างๆเข้ากับการเรียนการสอน เข้ากับภารกิจของตนเองที่จะพัฒนาศักยภาพของนักเรียน จะเป็นครูที่เริ่มต้นทำด้วยตนเอง ไม่โทษระบบ ไม่โทษงบประมาณ ไม่บอกว่าต้องให้ผู้บริหารสั่ง หรือให้ผู้บริหารเริ่มก่อน แต่ตั้งต้นทำด้วยตนเองทันที เพื่อประโยชน์ของศิษย์ตน ผมเองเชื่อว่ามีครูอย่างนี้อยู่ในประเทศไทยแน่นอนครับ

ดังนั้นถ้าจะมองหาครูเพื่อศิษย์ เพื่อมาร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อขยายขบวนการครูเพื่อศิษย์ น่าจะลองหาครูที่มีลักษณะอย่างนี้มาเล่าเรื่องดู ผมว่าจะได้วิธีคิด วิธีการทำงานที่สนุก รวมทั้งวิธิคิดที่ปกป้องศิษย์ของตนด้วย

[JJ]

ครูสร้างศิษย์ คิดสร้างสรรค์ ไม่ใช่ สอนแต่นอกเวลา หรือ หาผลประโยชน์ ครับ

[ธนิตย์ สุวรรณเจริญ]

• มีทั้งเห็นด้วยและไม่เห็นด้วยครับ ดังนี้..
• ยิ่งช่วงใกล้สิ้นปีงบประมาณ ทำทุกอย่าง ยกเว้นการสอนหนังสือ..จากประสบการณ์ เห็นด้วยมากๆครับ และน่าจะมีส่วนทำให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำ อย่างที่สังคมเราชอบบ่นๆกัน
• ที่บอกว่า สำคัญต้องมีคุณสมบัติที่จะกล้าปฏิเสธ หน่วยราชการ หรือแหล่งอื่นๆ..หน้าที่ปฏิเสธนี้ น่าจะเป็นหน้าที่ของผู้บริหารครับ ฉะนั้น ครูกล้าจะปฏิเสธผู้บริหารหรือเปล่า?..ถามอย่างนี้ดีกว่ามั้ยครับ
• ครูที่มีคุณลักษณะที่สามารถคิดบูรณาการงานต่างๆเข้ากับการเรียนการสอน เข้ากับภารกิจของตนเองที่จะพัฒนาศักยภาพของนักเรียน.. ไม่เข้าใจว่าบูรณาการงานอะไร ถ้าเป็นงานสอน ก็น่าจะบูรณาการอยู่แล้ว ถ้าเป็นงานนอกเหนืองานสอน ซึ่งมาก นึกไม่ออกว่าจะบูรณาการได้อย่างไรครับ
• ขอบคุณสาระดีๆ ที่ครูควรทำความเข้าใจ..

[วิจารณ์]

ขอบคุณครับ เป็นความเห็นที่ดีจริงๆ ถ้าผมจะทำ ก็ต้องคิดเรื่องนี้ด้วย

วิจารณ์

[Ajarn Pop]

ขอบคุณความเห็นที่ดีจากบันทึกนี้ครับ อ.มณฑล