สาเหตุแห่งความยุ่งยากทั้งปวง


อกุศลกรรมทุกอย่างเกิดจากมูลเหตุสำคัญ 3 ประการ

เจริญพร สมาชิกและผู้อ่านทุกท่าน

ปัญหาสังคมในยุคโลกาภิวัตน์ นับวันมีความยุ่งยากและสลับซับซ้อน หลายเงื่อนหลายชั้น จนกระทั่งไม่ว่าจะแก้ปมที่จุดไหนหรืออย่างไร  เพราะมันเกี่ยวพันยุ่งเหยิงไปหมด

สาเหตุที่พบนั้น  มักจะเป็นปลายเหตุมากกว่าจะเป็นต้นเหตุ อย่างเช่น มีคนประกอบมิจฉาชีพกันมากขึ้น  อ้างสาเหตุมาจากความยากจน ไม่พอกินพอใช้ เพราะแสวงหาทางสุจริตไม่ได้ ก็เลยหันไปทางทุจริตเสียเลย  จริงอยู่ ความยากจนเป็นเหตุทำให้ทุจริต แต่ไม่ใช่สาเหตุที่แท้จริง

แล้วอะไรคือ สาเหตุปัญหาที่แท้จริง  อกุศลกรรมหรืิอต้นตอของความชั่วนั่นเอง  อกุศลกรรมทุกอย่าง เกิดจากมูลเหตุสำคัญ  3 ประการ คือ

1. โลภะ ความโลภ ความอยากได้,อยากมี

2. โทสะ ความโกรธ ความคิดประทุษร้าย,อาตฆาตแค้น

3. โมหะ ความโง่ ความหลงผิด,เห็นผิด

ทั้ง 3 ประการนี้  เรียกว่า อกุศลมูล เป็นรากเหง้าของอกุศลหรือความยุ่งยากทั้งปวง ตราบใดที่คนเราไม่สามารถบรรเทาหรือกำจัดมันได้  สังคมโลก สังคมมนุษย์ก็จะไม่มีวันสงบสุขได้.

หมายเลขบันทึก: 284331เขียนเมื่อ 7 สิงหาคม 2009 18:45 น. ()แก้ไขเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2012 08:31 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (40)

กราบนมัสการค่ะ

ตั้งใจทำงานแต่สิ่งที่เราได้รับการสท้อนกลับมาจากผู้ใหญ่ ท่านหนึ่ง

ท่านชอบฟังความแล้วไม่สอบถาม...แต่เชื่อเลย ดิฉันก็ปล่อยเลย ตามเลย...เชื่อว่าทำดีจะต้องได้ดี

แต่มันบ่อยเจ้าค่ะ ยิ่งไม่โต้ตอบ เขายิ่งได้ใจ...

ทำร้ายจิตใจค่ะ...การทำงานกับผู้ป่วยที่เป็นมะเร็ง...มันยิ่งเศร้าๆแล้ว...

มาเจออย่างนี้นะคะ...หัวจิตหัวใจ...มันล้าๆค่ะ...

ผู้ใหญ่เขาน่าจะมีเมตตา มากกว่าจะมาสนใจเรื่องเล็กๆนะคะ....

เจริญพร โยมแดง

อาตมาขอยกเอาธรรมที่ทำให้เป็นสัตษุรุษ(คุณธรรมผู้ดี) ข้อที่ว่า

รู้จักบุคคล คือรู้ความแตกต่างแห่งบุคคลว่าโดยอัธยาศัย ความสามารถ

และคุณธรรม เป็นต้น รู้ที่จะปฏิบัติต่อบุคคลนั้น ว่าควรจะคบหรือไม่

จะตำหนิ ยกย่อง และแนะนำอย่างไร

เจริญพร

  • นมัสการ ค่ะท่านพระปลัด
  • มารับธรรมะจากท่านค่ะ
  • อกุศลมูล เป็นรากเหง้าของความยุ่งยากทั้งปวง..
  • แก้ยากจริงๆค่ะท่าน..ทุกที่ ดูเหมือนจะมีปัญหาเหล่านี้อยู่..
  • เราเป็นส่วนหนึ่งของสังคม ที่จำต้องรับรู้และประสบพบอยู่บ่อยๆๆ..เบื้องต้น..คงทำได้ แค่ ทำใจ ค่ะ..
  •  

เจริญพร โยมครูนัฐพร

หากไม่มีปัญหาอะไรบ้างคนเราก็เกิดสติปัญญา

ปัญหาทุกอย่างมีทางแก้ทั้งนั้นโยมครู แต่ไม่รู้ยิ่งแก้ยิ่งยุ่งหรือเปล่า

เจริญพร

กราบนมัสการ ท่านพระปลัด

@ สังคมมีความยุ่งยากและสลับซับซ้อน หลายเงื่อนหลายชั้น

@ ทางออก ทางแก้ ก็สลับซับซ้อนเฉกเช่นเดียวกัน

@ ตัวเรา...การเข้าใจตนเองโดยมองจากข้างใน

@ การฝึกตนเองเพื่อ การลด ละ "อกุศลมูล" ในที่สุดแล้ว

@ สังคม พลเมือง พลโลก คงมีความสงบสุข 

@ นมัสการครับ

เจริญพร โยมไทบ้านผำ

อาตมาเห็นว่าคนเราฉลาดกันมากเกิน สังคมเลยมีปัญหายุ่งยาก

จนไม่มีทางออกกัน เพราะมัวแต่มีตัว อกุศลมูล ฝังอยู่ในจิตใจเสียแล้ว

เจริญพร

 

กราบนมัสการค่ะพระอาจารย์

พระคุณแม่นั้นคิดถึงอยุ่กครา ได้ดีเพราะมีแม่ดี

แต่แม่นั้นตายจากตั้งแต่ยังเล็กๆ....ก็ตอบแทนโดยการทำความดี...

อุทิศส่วนกุศลให้แม่ค่ะ

เจริญพร โยมแดง

คุณโยมทำความดีตอบแทนให้แม่ อาตมาขออนุโมทนาสาธุด้วย

ความดีที่ทำอยู่เสมอขอให้คุณโยมเจริญสุขสวัสดีตลอดไป

เจริญพร

กราบนมัสการท่านค่ะ

มาอ่านธรรมะ น้อมนำไว้เตือนตน เตือนใจค่ะ

โลภะ โทสะ โมหะ นี้ เจ้าตัวโมหะดูจะสังเกตเห็นยากที่สุด เพราะหน้าตาคล้ายเรามากจนเกือบเป็นคนเดียวกัน

ตามมากราบสาธุ ขอบพระคุณธรรมะที่ทำนำไปให้กับคนไม่มีรากที่บันทึก ที่ว่า...

การสร้างภาพพจน์ให้มีชื่อเสียง เกียรติคุณสูงเกินเลยกว่าข้อเท็จจริง

จะเป็นตัวทำลายชื่อเสียงของผู้นั้นให้ย่อยยับ

ตรงกับที่แม่เคยสอนเสมอว่า ทำดีไม่ต้องอวดตัว เพราะหากมีคนรู้คนเห็น คนยกย่องเข้าเสียแล้ว ความดีที่ควรจะได้รับก็น้อยลงไป เพราะได้รับการยกย่องไปแล้ว...ค่ะ

แต่...ปุถุชนในโลกนี้ รวมทั้งคนไม่มีรากด้วย ก็มักจะหลงไปในลาภ สักการะ สรรเสริญ อยู่เนือง ๆ

สาธุค่ะ

เจริญพร โยมคนไม่มีราก

อาตมาก็เป็นพระระดับปุถุชนเช่นคุณโยมนั่นแหละ

เป็นพระหากไม่มีสติและสัมปชัญญะคุ้มครองอยู่ก็ไม่ต่างกันกับคุณโยมทั่วไป

เจริญพร

กราบนมัสการพระคุณเจ้า เจ้าค่ะ

  • คนเราถ้าขจัดความโลภ ความโกรธได้ ความโง่ก็ไม่ค่อยเกิด
  • ครูอิงคิดว่า ความโง่ มักเกิดขึ้นเมื่อ คนเราเกิดความโลภ ความโกรธ  เพราะทำให้ขาดสติ
  • กราบขอบพระคุณเจ้าค่ะ
  • พระคุณเจ้าสบายดีนะคะเจ้า
  • กราบนมัสการด้วยความระลึกถึงเสมอเจ้าค่ะ

เจริญพร โยมครูอิง

เพราะขาดสติอย่างเดียวจึงทำให้คนเราต้องโดนกิเลส 3 ตัวนี้เล่นงาน

อาตมาสบายดีขอบใจโยมครูมากที่ระลึกถึง

เจริญพร

กราบนมัสการเจ้าค่ะ หลวงน้า

....หลานแวะมากราบหลวงน้าด้วยความรำลึกถึงเจ้าค่ะ ช่วงนี้เป็นอย่างไรบ้างคะ สบายดีไหม รักษาสุขภาพด้วยนะเจ้าค่ะ ....หลานจิ

เจริญพร หลานจิ

หลวงน้าสบายดี ขอบใจหลานจิมากที่เข้ามากราบระลึกถึงเสมอ

เจริญพร

กราบนมัสการเจ้าค่ะพระอาจารย์

ดิฉันแวะมาฟังพระธรรมซาบซึ้งมากเจ้าค่ะ

ผ่อนหนักให้เป็นเบาลงอักโข

กราบนมัสการเจ้าค่ะ

เจริญพร โยมอุบาสิกา

อาตมาดีใจด้วยที่ทำให้คุณโยมผ่อนภาระจากหนักเป็นเบาได้

เจริญพร

กราบนมัสการเจ้าค่ะพระอาจารย์

วันนี้เป็นวันที่มีเรื่องหนักโคจรเข้ามาในจิตใจค่ะ

คือ มีเรื่องเกิดขึ้นระหว่างเด็กที่รับใช้พระสงฆ์ในวัดกับอุบาสิกาที่ศรัทธาในธรรม

ไปปฏิบัติธรรมในวัดที่อยู่ห่างไกลความเจริญ ด้วยสังคมและวิถีชีวิตของแต่ละท้องถิ่นแตกต่างกันมาก ทำให้เกิดเรื่อง สงสารเจ้าอาวาสต้องเรียกญาติโยมที่มีความเกี่ยวข้องในศาสนา (วัดนี้)ไปประชุม เพื่อทำความเข้าใจกัน ให้ผู้ที่อยู่เป็นญาติธรรมต้องเกิดความเข้าใจกัน แต่ด้วยทิฐิของเด๊กรับใช้ในวัดไม่ยอมขอโทษอุบาสิกา ยืนกรานไม่ยอม ไม่มีใครจะสามารถกล่อมได้ เพราะเขาไม่ถูกชะตากันกับอุบาสิกาที่ได้มาปฏิบัติธรรมที่วัด

อุบาสิกาดังกล่าวเพียบพร้อมด้วย วัยวุฒิ คุณวุฒิ และเป็นผู้ที่เจริญด้วยทรัพย์ มีจิตที่อนุโมทนาบริจาคทาน เสียสละทั้งกาย วาจา ใจ และทรัพย์สิน ส่วนเด็กทางวัดจะต้องพึ่งกำลัง ทั้งเรื่องขับรถ ทำงานจิปาถะในวัด รวมถึงข้าวปลาอาหารถวายพระ ภรรยาของเด็กวัดจะเป็นผู้จัดการหุงหา ดิฉันก็ได้แต่ปลอบอุบาสิกาท่านนั้น เพราะในความเป็นจริงขณะนี้ก็ทำตัวเป็นกลาง พยายามให้ทั้งสองฝ่ายดีกันแต่ก็ไม่เป็นผล อุบาสิกาก็คงไม่อยู่จนถึงออกพรรษา เสียดายศรัทธาที่อุบาสิกาท่านนั้นมีต่อทางธรรม และเจ้าอาวาส ตลอดจนธรรมชาติของแหล่งธรรมะ ดิฉันเขียนมากเกรงว่าจะทำให้เกิดความวกวน ขอยุติเพียง เท่านี้เจ้าค่ะ

กราบนมัสการด้วยความเคารพยิ่ง

เจริญพร โยมอุบาสิกา

ความโลภ คอยช่วยให้ใจตัดสินว่า ชอบ

ความโกรธ คอยช่วยให้ใจตัดสินว่า ชัง

ความหลง คอยช่วยให้ใจตัดสินว่า เฉย

และความหลง ยังคอยช่วยเสริม ความโลภและความโกรธ ให้กลายเป็น

หลงโลภ หลงโกรธ อีกด้วย

เจริญพร

 

กราบนมัสการเจ้าค่ะพระอาจารย์

เจ้าอาวาสท่านบอกว่าท่านเปรียบดังคนหูหนวก

จะบอกให้เด็กวัดมาขอโทษอุบาสิกาก็บอกไม่ได้

จะเตือนอุบาสิกาให้ละ ความโกรธ ก็ไม่สามารถทำได้

เพราะเหตุเกิดกับผู้กระทำเจ้าอาวาสท่านมิได้กระทำการใดๆ

กับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ท่านเทศว่าทุกอย่างมีเกิดแล้วย่อมมีดับ

ถ้าหากเหตุจะลุกลามต่อไปท่านก็ไม่สามารถห้ามได้ เพราะท่านอยู่ในศีล

ในธรรมสุดแท้แต่ญาติโยมจะพิจารณาเอา เด็กวัดก็คนบ้านนอกไร้การศึกษา

แต่เขาก็เป็นผู้อุปถาก วัดวาอารามมานานแล้ว (อันนี้ความเห็นส่วนตัวดิฉันเจ้าค่ะ)

อุบาสิกาโกรธมาก ว่ากล่าวให้เจ้าอาวาส อุบาสิกาท่านนั้นจะได้รับผลกรรมจากการที่ได้กล่าวคำต่างๆที่แสดงถึงความไม่เคารพต่อท่านเจ้าอาวาสหรือไม่เจ้าคะ ปกติถ้าสละตน

เข้าสู่ทางธรรมแล้ว ทิฐิย่อมไม่เกิด การอภัยทานถือเป็นกุศลที่สูงส่งใช่หรือไม่เจ้าคะ โดยเฉพาะเด็กวัดเขาการศึกษาน้อย แต่เขามีพลังกายในการช่วยวัด ฐานะครอบครัวก็ยากจน ได้กินอยู่ในวัด นิสัยแข็งกระด้าง ไม่ยอมใคร ซึ่งแตกต่างกันราวฟ้าดินกับอุบาสิกา

...กราบนมัสการด้วยความเคารพยิ่ง

เจริญพร โยมอุบาสิกา

ทุกข์เมื่อเกิดขึ้นแล้ว คนเราจะมีอาการแสดงออกมาสองอย่างคือ การ

หลงลืมสติและการแสวงหาเหตุปลดเปลื้องทุกข์ภายนอก

การหลงลืมสติ จะมีอาการมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับความหนักเบาของทุกข์

ที่ได้ประสบ ถ้าทุกข์หนักเกิดขึ้นอย่างกะทันหันบางรายถึงกับหมดสติไป

ก็มี บางรายมีอาการเพ้อคลั่งลืมตัวก็มี

หากมีลักษณะเบาบางลงหน่อยก็มีอาการ โศกเศร้า(โสกะ) คร่ำครวญ

ร่ำไห้รำพัน(ปริเทวะ) ทรมานกาย(ทุกขะ) เช่น ไม่กินไม่นอน จนเจ็บ

ป่วยทางกาย ทรมานใจ(โทมนัส) เพราะคิดวนเวียนอยู่แต่เรื่องทุกข์

คับแค้นใจ(อุปายาส) หรือที่เรียกกันว่า เครียด

การแสวงหาเหตุปลดเปลื้องทุกข์ภายนอก เกิดขึ้นเมื่อผ่านระยะหลงลืม

สติไปแล้วหรือเป็นกรณีที่ทุกข์ไม่หนักมาก ก็จะใช้วิธีนี้ดับทุกข์กันเป็น

ส่วนมาก มีการเที่ยวหาผู้ที่จะช่วยเหลือได้ทั้งในด้านการระงับเหตุแห่ง

ทุกข์และเป็นที่พึ่งทางใจ เช่น ผู้ใหญ่ที่มีอำนาจ พระ หมอดู รดน้ำมนต์

ทำพิธีสะเดาะเคราะห์หรือเข้าหาสิ่งเสพติดให้โทษ ทั้งนี้เพื่อให้ลืมทุกข์เสีย

เจริญพร

กราบนมัสการพระอาจารย์เจ้าค่ะ

ดิฉันเป็นทุกข์แทนคนอื่น เพราะเจ้าอาวาสท่านเป็นพระที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ

สมควรแก่การเคารพกราบไหว้ของอุบาสก อุบาสิกา ในพระพุทธศานา

แต่เมื่อมีเหตุการณ์อย่างนี้เกิดขึ้น ดิฉันและญาติโยมที่เคารพท่านต่างก็เสียใจ

เพราะท่านจะต้องมาจิตตกเพราะเมตตาธรรม รับผู้ที่คิดว่าตนเองมีความพร้อมในทางธรรม

เมื่อมาอยู่ใช้ชีวิตกับชนบทไม่สามารถปรับเข้าสภาพแวดล้อมได้ จึงทำให้มองเห็นการกระทำของชาวบ้านเป็นทางลบไปทุกอย่าง จึงทำให้เกิดปัญหา ไม่มีทางใดเลยที่จะทำให้

อุบาสิกาท่านั้น ลดอคติลงได้ ดูเหมือนจะจองเวรกับเด็กวัดและพูดหมิ่นต่อเจ้าอาวาส

กราบนมัสการพระอาจารย์ด้วยความเคารพเจ้าค่ะ

เจริญพร โยมอุบาสิกา

กิเลสนั้นเมื่อไม่ปรากฏออกมา จะอยู่ในรูปของ อนุสัย

อนุสัย จะแสดงตัวให้ปรากฏออกมาเป็นกิเลส เมื่อถูกกระตุ้นด้วยผัสสะ

และเวทนา

คำว่า อนุสัย คือ ความนอนเนื่องอยู่ในสันดาน ซึ่งหมายถึงกิเลสที่

ซ่อนเร้นอยู่ในส่วนลึกของจิตใจ หรือที่เรียกว่า จิตใต้สำนึก นั่นเองและ

กิเลสที่ซ่อนเร้นอยู่ลึกๆนี้เมื่อมีผัสสะและเวทนาเกิดขึ้นก็จะผุดขึ้นมาครอบงำจิตใจในขณะนั้นทันที

เจริญพร

นมัสการท่านพระปลัดค่ะ

ไม่ได้มากราบท่านนานหลายวัน

ท่านคงสบายดีนะคะ

สาธุค่ะ

กราบนมัสการเจ้าค่ะพระอาจารญ์

สาธุ ชัดเจนแล้วเจ้าค่ะ

สังคมสูง การศึกษาสูง มิได้กล่อมเกลาให้คนที่มีกิเลสหนา

ลด อนุสัย ลงไปได้เลยเจ้าค่ะ

กราบนมัสการขอบพระคุณพระอาจรย์อย่างสูงเจ้าค่ะ

กราบนมัสการพระคุณเจ้า

แวะมารับธรรม เตือนสติ ก่อนนอน เจ้าค่ะ

กราบนมัสการพระอาจารย์ค่ะ ฝนตกหนักไหมคะ

การให้ความสุขกับผู้อื่น...ผู้ให้ก็มีความสุขด้วยเช่นกันค่ะ

 

กราบนมัสการ "พระปลัด"...ท่านชี้ชัดนั้นดีมีความหมาย

พระดีชี้ต้นปลาย...บอกที่หมายให้ญาติโยม

"อกุศลกรรม"ทำลายจิต...ให้คิดผิดติดโง่งม

จิตดีที่ฝึกข่ม...เกิดนิยม"กุศลกรรม"

เสียดายพระหลายรูป...ชอบคิดสูบ"อกุศล"จนเหลวไหล

โลภะ โทสะ โมหะใช้...ให้ทำตนจนตกต่ำ

เรื่องนี้มีจริงอยู่...นึกหดหู่ดูเขาทำ

จิตต่ำเขาเหยียบย่ำ...ทำลายศาสน์ไม่หวาดกลัว

เจริญพร โยมคนไม่มีราก

อาตมาสบายดี ขอบใจคุณโยมมาก

เจริญพร

เจริญพร โยมอุบาสิกา

การศึกษาสูงๆ(ทางโลก)นั้นก็เพื่อใช้ในการประกอบอาชีพ

เลี้ยงตัวเองและครอบครัวให้มีฐานะมั่นคงเท่านั้น

ส่วนการศึกษาทางจิตวิญญาณที่สำคัญสำหรับมนุษย์นั้นกลับ

น้อยนักเอามาเทียบเคียงกันไม่ได้เลย

เข้าหลักที่ว่า ไอคิวสูง แต่อีคิวต่ำ(สังคมยกย่องแต่คนไอคิวสูง)

เจริญพร

เจริญพร โยมsila

ฟังดนตรีธรรมะก่อนเข้านอนก็ดีนะคุณโยม

เจริญพร

เจริญพร โยมแดง

ทางใต้ฝนตกหลายพื้นที่เช่นกันโยมแดง

ฝนตกให้ชาวนาได้น้ำทำนา(ทางใต้นาดำเป็นส่วนใหญ่)

เจริญพร

เจริญพร โยมวิโรจน์

คุณโยมมีความสามารถแต่งกลอนได้สุดยอดจริงๆ

อาตมาแต่งกลอนไม่เป็นเลย

เจริญพร

กราบนมัสการค่ะ พระอาจารย์ สบายดีนะคะ

มะเรงในเด็กที่เป็นรายใหม่ๆเยอะมากๆค่ะ

เห็นความเศร้าของพ่อแม่ ไม่เว้นในแต่ละวันเลย....

ต้องทำใจ...ปลอบใจ...เกิด แก่ เจ็บ ตาย ไม่มีใครหนีพ้นเลย

 

เจริญพร โยมแดง

อาตมาสบายดีโยมแดง

สุขภาพเลือกได้ แต่โรคเลือกไม่ได้ น่าสงสารเด็กน้อยที่ต้องทรมาน

กับโรคภัย อาตมาดูแล้วน้ำตาล้นเบ้าตา โดยไม่สามารถช่วยเหลือได้

เจริญพร

กราบนมัสการพระคุณเจ้า เจ้าค่ะ

  • ไม่ได้แวะเข้ามานานพอสมควร
  • แวะเข้ามาครั้งนี้ได้รับธรรมดี ๆ
  • พระคุณเจ้ามีธรรมะที่ทันสมัยจริง ๆ เจ้าค่ะ
  • อ่านบันทึก และอ่านข้อคอมเม้นท์ตอบ คุณ "อุบาสิกา" แล้ว
  • ทำให้เข้าใจอะไร  ชัดเจน มากเจ้าค่ะ
  • และเรื่องแบบนี้ยังมีอยู่ทั่วไปในสังคมไทยเจ้าค่ะ
  • หลักสูตรการศึกษาไทย จึงควรเพิ่มเติมในเรื่องของ

                การศึกษาเพื่อจิตวิญญาณ

  • ให้มากกว่านี้  ขอบพระคุณเจ้าค่ะ
  • ช่วงนี้ทางใต้คงฝนตก  ดูแลสุขภาพด้วยนะเจ้าคะ

เจริญพร โยมครูอิง

ทางใต้ฝนตกหนักบางพื้นที่และตกบ่อยขึ้นเพราะเข้าช่วงหน้าฝนแล้ว

ขอบใจโยมครูมากที่ให้ดูแลสุขภาพ ขอให้โยมครูมีสุขภาพดีเช่นกัน

เจริญพร

นมัสการพระคุณเจ้าพระปลัด  เดือนนี้เป็นเดือนแห่งความเมตตา ความมีศิริมงคล ของมวลมุสลิม เสีบดายหลายคนละทิ้งโอกาสทองอย่างน่าเสียดาย

เจริญพร โยมวอญ่า

เห็นด้วยอย่างยิ่งเลยบัง ส่วนใหญ่เสียด้วยที่ทิ้งโอกาสที่ดีไป

เจริญพร

กราบนมัสการพระอาจารย์  ไม่ได้มากราบพระอาจารย์เสียนาน..ขอบพระคุณท่านที่ให้ความกรุณาเสมอมา  ครับ

เจริญพร โยมหนุ่มกร

คุณโยมคงมีภาระหน้าที่เยอะ จึงห่างหายเสียหลายวัน

หวังว่าคงสบายดีนะคุณโยม

เจริญพร

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท