โพแทสเซียม อาหารต้านนิ่ว

 

...

นิ่วเป็นโรคที่มีอยู่คู่กับโลก... การศึกษาในมัมมี่อียิปต์พบมัมมี่บางพระองค์หรือบางท่าน (ส่วนใหญ่ทำในพระราชวงศ์ หรือคนชั้นสูง) เป็นโรคนิ่ว วันนี้มีข่าวดีคือ โลกเราอาจจะมีอาหารต้านนิ่ว

เด็กๆ ที่ดื้อต่อยากันชัก และได้รับการรักษาด้วยอาหารไขมันสูง (high-fat ketogenic / 'K' diet; fat = ไขมัน; diet = อาหาร ควบคุมอาหาร ลดความอ้วน), คาร์โบไฮเดรต (แป้ง น้ำตาล ข้าว) ต่ำ เพื่อต้านอาการชัก (seizure)

...

ข้อดีคือ ช่วยให้ควบคุมอาการชักได้ดีขึ้น... ทีนี้ข่าวดีย่อมมาคู่กับข่าวร้าย ข่าวร้ายคือ อาหารสูตรไขมันสูง-คาร์บ(แป้ง-ข้าว-น้ำตาล)ต่ำทำให้เกิดนิ่วในไตได้ประมาณ 6%

อ.ดร.อีริค คอสซอฟฟ์ (Eric Kossoff) และคณะแห่งศูนย์โรคเด็กจอห์น ฮอพคินส์ บัลทิมอร์ ทำการศึกษากลุ่มตัวอย่างเด็กที่ได้รับอาหารสูตรไขมันสูง-คาร์บต่ำ 301 ราย

... 

ให้ธาตุโพแทสเซียม (potassium citrate) เสริมวันละ 2 ครั้ง เพื่อหวังผลในการป้องกันนิ่วในไต  (kidney stone; kidney = ไต; stone = นิ่ว) 

ผลการศึกษาพบว่า เมื่อเสริมโพแทสเซียมเข้าไป... โอกาสเป็นนิ่วในไตลดลง 7 เท่า (7-fold; fold = เท่า จำนวนเท่า)

...

อ.คอสซอฟฟ์แนะนำให้เสริมโพแทสเซียมในเด็กที่ได้รับอาหารสูตรนี้ทุกราย แต่ไม่ได้ให้ความเห็นว่า คนทั่วไปควรเสริมโพแทสเซียมเพื่อป้องกันนิ่วในไตหรือไม่

วิธีป้องกันนิ่วในไตที่สำคัญที่สุด คือ ดื่มน้ำให้มากพอ วันละ 2-3 ลิตร ดื่มเพิ่มทันทีที่หิวน้ำ... วิธีสังเกตว่า ดื่มน้ำมากไปน้อยไปหรือไม่ ให้ "ก้มหน้าก้มตา" ดูอะไรตรงใต้สะดือเป็นประจำ (โปรดอย่าคิดมาก)

...

เรื่องของเรื่องคือ ควรตรวจสอบภาวะขาดน้ำง่ายๆ ดังนี้

(1). สีน้ำปัสสาวะ

• ถ้าออกเหลืองจางๆ หรือมองไม่เห็นสี ส่วนใหญ่จะบอกว่า ดื่มน้ำมากพอ, ถ้าออกสีเหลืองเข้มโดยไม่ได้กินวิตามินบีรวม ส่วนใหญ่จะบอกว่า ดื่มน้ำน้อยไป

(2). ความถี่

• ถ้าปัสสาวะบ่อยเกินชั่วโมงละครั้งแสดงว่า ดื่มน้ำมากไป, ถ้าปัสสาวะน้อยกว่า 2 ชั่วโมงต่อครั้งแสดงว่า ดื่มน้ำน้อยไป

...

ถ้าเป็นนิ่วไปแล้ว หรือมีประวัติเป็นนิ่วมาก่อน, ควรดื่มน้ำเพิ่มขึ้นเป็นวันละ 3.2 ลิตร และไม่ควรดื่มน้ำมากก่อนนอน 2 ชั่วโมง เพื่อลดปัญหาปวดปัสสาวะตอนหลับ ซึ่งอาจทำให้หลับๆ ตื่นๆ, ต้องลุกไปปัสสาวะ, ฝันร้าย, หรือคุณภาพของการนอนตกลง

การออกแรง-ออกกำลังบ่อยๆ ช่วยลดเสี่ยงนิ่วได้เช่นกัน วิธีที่ดีมากๆ คือ ลุกขึ้นเดินอย่างน้อยทุกๆ 2 ชั่วโมง ขึ้นลงบันได 1-2 ชั้น เดินแนวราบอีก 2-3 นาที แล้วเดินไปปัสสาวะเป็นประจำ

... 

โพแทสเซียมมีมากในอาหารที่มาจากพืช นมไขมันต่ำหรือนมไม่มีไขมัน และนมถั่วเหลืองเสริมแคลเซียม

แคลเซียมที่กินพร้อมอาหารช่วยลดนิ่ว โดยจับกับเกลือออกซาเลตในอาหาร แล้วขับถ่ายออกไปทางอุจจาระ ทำให้เกลือออกซาเลตที่เพิ่มเสี่ยงนิ่วดูดซึมได้น้อยลง

...

การกินผลไม้ที่ไม่หวานจัดทั้งผล หรือปั่นรวมกาก-ไม่กรองกากทิ้ง กินผัก ถั่ว งา เห็ด เต้าหู้ โปรตีนเกษตรเป็นประจำ

และที่สำคัญาก คือ การเปลี่ยนข้าวขาวเป็นข้าวกล้อง, ขนมปังขาวเป็นขนมปังโฮลวีทอย่างน้อย 1/2 ช่วยให้ได้รับโพแทสเซียมมากพอ

...

แคลเซียมและโพแทสเซียมมีส่วนช่วยป้องกันโรคความดันเลือดสูง การศึกษาที่ผ่านมาพบว่า ภาวะขาดน้ำเพิ่มเสี่ยงสโตรค หรือหลอดเลือดสมองแตก-ตีบตัน อัมพฤกษ์ อัมพาต, เพิ่มเสี่ยงหลอดเลือดดำอุดตัน (ส่วนใหญ่เริ่มต้นที่น่อง) ซึ่งอาจมีลิ่มเลือดลอยไปอุดหลอดเลือดปอด ทำให้ตายได้

สุขภาพดีเริ่มต้นง่ายๆ ที่การดื่มน้ำ, เดิน-ขึ้นลงบันได, และกินแร่ธาตุให้มากพอ

...

ถึงตรงนี้... ขอให้พวกเรามีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ 

 > Thank Reuters

ที่มา                                                                      

• Thank Reuters > David Douglas. Potassium cuts kidney stones in kids on "K" diet. August 6, 2009. / Source > Pediatrics, August 2009.
• นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ รพ.ห้างฉัตร ลำปาง สงวนลิขสิทธิ์. ยินดีให้นำไปเผยแพร่โดยอ้างอิงที่มาได้. ห้ามนำไปใช้เพื่อการค้า > 7 สิงหาคม 2552.
• ข้อมูล ทั้งหมดเป็นไปเพื่อการส่งเสริมสุขภาพ ไม่ใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรค ท่านที่มีโรคประจำตัวหรือความเสี่ยงต่อโรคสูงจำเป็นต้องปรึกษาหมอที่ดูแล ท่านก่อนนำข้อมูลไปใช้.