คิดมานานแล้วว่าจะเปิดห้องเกี่ยวกับวิจัยดีหรือไม่ เพราะไม่ใช่ปราชญ์ด้านนี้ แต่ด้วยความเป็นคนชอบอ่านงานวิจัย(ชอบทำวิจัยด้วย)จึงพบเห็นข้อที่ควรนำเสนอ วิพากษ์ วินิจ วิจารณ์ เพื่อให้ความเข้าใจในวัฒนธรรมอีสานตรงกัน เชิญปราชญ์ผู้รู้ทั้งหลายร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันได้นะครับ
เปิดประเด็นด้วยความว่า
"หมายคำ สำคัญผิด" ชื่อหมู่บ้านในภาคอีสานหลายหมู่บ้านได้รับการเปลี่ยนแปลงชื่อเพราะความไม่รู้ของคนยุคใหม่(หรือคนต่างถิ่นที่มีอิทธิพล)ทำให้สูญเสียเอกลักษณ์ ขอยกตัวอย่างสักเล็กน้อยนะครับ
บ้านน้ำซับ /ซับ = หนองน้ำที่มีน้ำผุดขึ้นเสมอ/ เปลี่ยนเป็น บ้านน้ำทรัพย์
บ้านเปือย /เปือย-เปียย = ต้นตะแบก/ เปลี่ยนเป็น บ้านเปลือย
บ้านลาดควาย /ลาด = ท่าน้ำหรือเนินดินที่มีลักษณะลาดชัน/ เปลี่ยนเป็น บ้านราชกระบือ
ฯลฯ
มีคนทำงานวิจัยในกลุ่มนี้เยอะมากซึ่งมักใช้ชื่อแนวเดียวกันว่า "ชื่อบ้านนามเมือง" แต่งานวิจัยเหล่านี้ก็ทำได้เพียงสืบหาที่มาของชื่อบ้านนามเมืองแล้วจัดกลุ่มประเภทเท่านั้น แต่ไม่ได้นำผลวิจัยไปกระตุ้นให้ชาวบ้านที่ถูกเปลี่ยนชื่อหมู่บ้านนั้นเป็นการทำลายเอกลักษณ์อัตตลักษณ์ของตนเอง น่าเสียดายอย่างยิ่งที่งานวิจัยเหล่านี้ขึ้นหิ่งเฉย ๆ แต่ไม่ได้ใช้งาน
ปล.ฉบับต่อไปจะเล่าว่าถ้าชาวบ้านพร้อมใจกันเปลี่ยนชื่อหมู่บ้านที่ถูกเขียนผิดแล้วจะเกิดอะไรขึ้นในชุมชน
ตามมาให่กำลังใจ ไทอีสาน
ชื่นชมในภูมิปัญญาท้องถิ่นอิสาน
ร่วมสืบสาน วัฒนธรรมถิ่น