ครูคือ นัก "เจียระไน" มิใช่ "ตุลาการ" ... (ว.วชิรเมธี)
ช่วงนี้อ่านหนังสือของท่าน ว.วชิรเมธี ได้ดีช่วงหนึ่ง คนเหนือจะเรียกว่า "อ่านแล้วม่วน" ไม่ได้ยืมห้องสมุดมาเหมือนแต่ก่อน ลงทุนด้วยกระเป๋าตัวเอง เล่มนี้เป็นเล่มที่สองแล้วในชุดนี้ ... กำลังคิดว่า ตังค์จะเหลือถึงปลายเดือนหรือเปล่าเนี่ย อิ อิ
ธรรมะเกร็ดแก้ว ของท่าน ว.วชิรเมธี
ตอนแรกที่ไปเลือก ๆ ดูไม่แน่ใจเหมือนกันว่า เล่มไหนดี แต่พอมาเปิดเล่มนี้ พิมพ์ครั้งที่ ๑๖ มันการันตีอะไรได้บางอย่าง จึงเปิดดู พบว่า เป็นเกร็ดความคิดสั้น ๆ มิน่า คนไทยถึงชอบอ่าน อิ อิ มันสั้น และเข้าใจง่ายนี่เอง
ขอนำมาฝากท่านทั้งหลาย ๑ บท
ครูคือ นัก "เจียระไน" มิใช่ "ตุลาการ"
ยังจำคำปรามาสที่ครูคนหนึ่งประทับตราให้แก่ไอน์สไตน์ได้หรือไม่
สำหรับผู้เขียนแล้ว ครูคนนี้ไม่สมควรถูกตำหนิเสียทีเดียว แต่ควรได้รับคำชมด้วยเหมือนกัน ใครจะไปรู้ล่ะ ว่าที่ไอน์สไตน์พยายามสอบเข้านั่นสอบเข้านี่ตั้งหลายครั้งหลายหน บางทีนั่นอาจเป็นเพราะว่าเขากำลังต้องการเอาชนะคำปรามาสของครูคนนั้นอยู่ก็เป็นได้ และถ้านี่คือ วิธีคิดของไอน์สไตน์ ครูคนนี้ก็สำคัญไม่น้อยไปกว่าพ่อผู้ซื้อเข็มทิศให้เขาตอนเด็ก ๆ ลุงผู้จุดประกายให้ไอน์สไตน์สนใจพีชคณิต และผู้อำนวยการสถาบันเทคโนโลยีแห่งซูริก สวิตเซอร์แลนด์ คนนั้น
ในทางกลับกัน ถ้าไอน์สไตน์ไม่คิดเอาชนะครูอย่างที่เราพยายามมองโลกในแง่ดีกันล่ะ จะเป็นอย่างไรต่อไป หากนักเรียนที่เคยถูกครูปรามาสอย่างเขา เกิดสรุปเอาเองว่าตนไม่มีคุณค่า ไร้ความสามารถ ทึ่ม เข้ากับใครไม่ได้ ครูไม่รัก จะอยู่ไปทำไม
อะไรจะเกิดขึ้น
แต่โชคดีที่ไอน์สไตน์ไม่คิดเช่นนั้น แต่กับนักเรียนคนอื่นที่ตกอยู่ในชะตากรรมเดียวกันกับเขาทั่วโลกเล่า ใครจะรับประกันได้ว่า "คำพิพากษา" ที่ครูบางคนมองให้จะไม่กลายเป็นชนวนแห่งการตัดสินใจได้ทำ "อัตวินิบาตกรรม" อย่างที่นักเรียนนักศึกษาไทยนิยมกระทำกัน
มีเรื่องทำนองนี้เช่นกันในพุทธประวัติ คือ กุลบุตรคนหนึ่งเข้ามาบวชในพระธรรมวินัย ไม่นานท่านก็บรรลุอรหัตผล สำเร็จเป็นพระอริยบุคคลชั้นสูงสุด ความสุขจากชีวิตที่เป็นไททำให้ท่านนึกถึงน้องชาย จึงไปชวนเขามาบวชด้วย แต่โชคไม่ดีที่น้องชายของท่านเป็นคนหัวขี้เลื่อย พี่ชายให้เรียนอะไรไม่เคยจำได้สักที
พระพี่ชายมองคาถาที่ประพันธ์เป็น "กวีนิพนธ์" ให้ไปท่องหนึ่งบท บทหนึ่งมีสี่บาท พระผู้น้องใช้เวลาท่องกวีนิพนธ์สี่บรรทัดนี้อยู่สามเดือนก็จำไม่ได้ อยู่ไปก็หมดอนาคต สึกเสียเถิด พระน้องชายเสียใจมาก ใจยังรักที่จะบวชต่อไป แต่พี่ชายสั่งให้สึก เธอน้อยอกน้อยใจพาตัวเองขึ้นไปยืนอยู่เหนือปากเหว เตรียมฆ่าตัวตายประชดผู้เป็นพี่ พระพุทธองค์ทรงทราบเหตุการณ์นี้โดยตลอด ก่อนที่นาทีสุดท้ายแห่งชีวิตจะมาถึงทรงปรากฎตัวขึ้นและตรัสว่า
"คนที่ท่องจำไม่เก่ง ไม่ได้หมายความว่าเอาดีอะไรไม่ได้ มาสิ ตามฉันมา"
ทรงมอบผ้าขาวผืนหนึ่งให้เธอไปพิจารณา ใช้เวลาเพียงครึ่งวัน พระบวชใหม่หัวขี้เลื่อยผู้อาภัพก็สำเร็จเป็นพระอรหันต์อย่างพลิกความคาดหมาย แถมมีฤทธานุภาพมากมายอีกต่างหาก พระพี่ชายทราบข่าวนี้อย่างชนิดไม่เชื่อหูตัวเอง
.....................................................................................................................................
เวลาครูสอนลูกศิษย์ ... อย่าได้ไปคิดว่า ลูกศิษย์ที่เรียนกับตัวเองไม่เข้าใจ เป็นเด็กหัวช้า สมองไม่ดี แต่สิ่งที่ครูควรคิด คือ การถามตัวเองว่า วิธีการสอนของครูนั้น เหมาะสมกับเด็กคนนั้นแล้วจริง ๆ หรือ เพราะเด็กทุกคนย่อมมีความแตกต่างกันทั้งหมดทั้งสิ้น ไม่มีใครเหมือนใคร
อย่าลืมจิตวิทยาการเรียนรู้ เรื่อง "ความแตกต่างระหว่างบุคคล" โดยเด็ดขาด
อย่าเอาตัวครูเป็นศูนย์กลางของจักรวาลที่พอเด็กเรียนไม่รู้เรื่อง ไปโทษว่าเด็กไม่ดี เด็กมันโง่เอง
โปรดพิจารณาสิ่งที่พระพุทธองค์กำลังสอนท่านอยู่
บุญรักษา ครูดีครับ ;)
.....................................................................................................................................
หนังสือธรรมดี ๆ
ว.วชิรเมธี. ธรรมะเกร็ดแก้ว. พิมพ์ครั้งที่ 16. กรุงเทพฯ: อมรินทร์, 2552.
ความเห็น (12)
- สวัสดีค่ะ อาจารย์ Wasawat Deemarn
- เป็นบันทึกที่สะกิดเตือนใจใครหลายคน
- โดยเฉพาะคุณครูทั้งหลายที่เคยปฏิบัติเช่นนี้
- หลักฐานยืนยันที่เห็นได้ชัดก็คือปัญหาสาเหตุ
- ในการที่จะทำวิจัยในชั้นเรียนในแต่ละเรื่อง
- เอาตัวครูเป็นศูนย์กลางของจักรวาลแทบทั้งสิ้น
- เห็นแล้วละเหี่ยใจค่ะ
ขอบคุณครับ คุณ ครูแป๋ม ... ที่เป็นภาพสะท้อนที่ชัดเจนท่านหนึ่งครับ ;)
สวัสดีค่ะคุณครูผู้เป็นเมล็ดพันธุ์แห่งความดี ขอบคุณมากมากเลยค่ะท่ทำให้ครูแมวได้มีโอกาสได้เรียนรู้เรื่องท่ไม่เคยรู้ แล้วจะคอยติดตามอ่านค่ะ
อาจารย์ค่ะ
มีเรื่องปรึกษาค่ะ
สวัสดีค่ะอาจารย์
อันนี้เจอมาเหมือนกันค่ะ การเจียรไนนี่ก็ยากเอาการนะคะ
ต้องใช้ความพยายามมากกับเพชรบางเม็ด ที่ไม่รู้และตระหนักใน
ศักยภาพและความแตกต่างของบุคคล ต้องอธิบายและให้เหตุผลกัน
ยืดยาว เพราะนักเรียนเอาตัวเองไปเทียบกับคนอื่นว่าทำไมเขาทำได้
ทำไมเขาทำไม่ได้...ในฐานะครูลองแล้วว่าบางอย่างที่ยากเกินไป
สำหรับเขาเหล่านั้น...ก็เลี่ยงเสีย...เพราะคิดว่าเป็นความแตกต่าง
ระหว่างบุคคล...จนบางครั้งคิดว่า เอ..หรือเราประเมินเขาไม่ดีหรือ
เปล่านะคะ...แต่ก็บอกเสมอว่าทุกคนมีคุณค่าและศักยภาพในการ
พัฒนาในตนเอง...ที่เขาสามารถทำได้ก็ดีแล้ว...ไม่จำเป็นต้องเอา
เกณฑ์ของคนอื่นมาตัดสินตนเองเสมอไป ใช่ไหมคะอาจารย์...
คงต้องใช้ความพยายามและความอดทนอีกมากในการเจียรไนเพชร
(มองว่าทุกคนคือเพชร) ให้เป็นเพชรที่มีคุณค่าทั้งต่อตนเองและผู้อื่น
นะคะ...ขอบคุณคะ ^_^ เหนื่อยจัง...สู้ๆคะอาจารย์
ครับ คุณ ครูเอ ;) ... หลังไมค์ได้เลยครับ
มารอคำตอบค่ะ
ส่งเมล์กลับแล้วนะครับ คุณ ครูเอ ;)
พี่ลืมตอบน้องคุณครู เทียนน้อย อ่ะ ... ขออภัยด้วยนะครับ
เป็นครูไม่ยากไปกว่าการเป็นครูที่ดีไงครับ
สู้ สู้ ครับ ;)
ครูเป็นปุถุชนธรรมดานะ มิใช่พระผู้เป็นเจ้า การทำตัวเป็นครูแม่พระ พ่อพระ มากเกินไปใช่ว่าจะดี สอนโดยการให้ และนักเรียนคอยแต่รับ จะทำให้จิตเขาอ่อนแอ เมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ก็จะกลายเป็นผู้ใหญ่ใจเสาะไร้เกราะป้องกันใจเจอกับสภาวะกดดันบีบคั้นเล็กๆน้อยๆก็คิดมาก จนบางคนคิดสั้นถึงกับฆ่าตัวตายไปเลยก็ได้ คนถ้ารักดีไม่ต้องสอนมากถึงเขาจะไม่เก่งแต่ก็สามารถเอาตัวรอดในสังคมปัจจุบันได้ แต่ก็ต้องระวังเหมือนกันอย่าดีเกินไปจนกลายเป็นเหยื่อของคนฉลาดที่คิดแต่จะทำเรื่องเลวๆ
ขอบคุณครับ คุณครู วิญญาณ ...