อยากรู้ก็ต้องกล้าถาม-การตรวจสอบสุขภาพองค์กร

อยากรู้ก็ต้องกล้าถาม-การตรวจสอบสุขภาพองค์กร

 

           หลายๆ องค์กรที่มีการดำเนินงาน พัฒนา ปรับปรุงตัวเองมาอย่างต่อเนื่อง ในช่วงเวลาหนึ่งอาจต้องการรู้ว่าสถานะขององค์กรเป็นอย่างไร สถานะที่ว่านี้เป็นสถานะที่คนในองค์กรคิดหรือมอง บางครั้งเราเรียกว่าการตรวจสอบสุขภาพองค์กร (Organization Health Check), การสำรวจความพึงพอใจพนักงาน หรือบางที่อาจเรียกการพัฒนาองค์การ (Organization Development) ก็สุดแท้แต่จะเรียกแต่ผลลัพธ์ที่ต้องการทราบคือความรู้สึกการรับรู้ มโนภาพของคนในองค์กรที่มีต่อองค์กร ซึ่งวิธีที่จะได้มาซึ่งข้อมูลนี้อาจทำการสำรวจโดยใช้เครื่องมือต่างๆ เช่น แบบสอบถาม การสังเกต การสัมภาษณ์ผู้บริหาร พนักงาน เป็นต้น

            แต่ต้องบอกท่านผู้บริหารทั้งหลายก่อนว่าถ้าอยากจะสำรวจความพึงพอใจพนักงาน ท่านต้องการอะไร ถ้าแค่อยากรู้ว่าพนักงานรู้สึกอย่างไรกับองค์กรอย่างเดียวนั้นไม่พอ ท่านต้องพร้อมที่จะพัฒนาจุดด้อย เสริมจุดเด่นตามความเห็นของพนักงานของท่านด้วย เพราะเมื่อท่านได้ทำการสำรวจความพึงพอใจพนักงานแล้ว สิ่งที่เป็นจุดด้อยที่พนักงานคิด คาดหวังหรืออยากให้เป็นนั้นจะถูกเล่าออกมา พนักงานจะเริ่มคาดหวังในสิ่งๆ นั้น ยิ่งถ้าท่าน Survey มากแต่ไม่เคยนำมาพิจารณาปรับปรุงอะไรเลย ปล่อยให้หายไปกับสายลม จะเกิดประเด็นความขัดแย้งกันเปล่าๆ เหมือนมาแหย่ให้อยาก (ได้) แล้วจากไป

            หลายที่มีความพร้อมที่จะปรับปรุงองค์กรแต่ไม่รู้ว่าจะเริ่มสำรวจอย่างไร ผมว่าถ้าเอาแบบมืออาชีพไม่ต้องคิดอะไรมาก ขอให้เป็นป๋าที่มีเงินถึงอย่างเดียวจ้างบริษัทที่เป็นมืออาชีพด้านนี้มาเลยครับ เพราะปัจจุบันในการสำรวจนี้มีองค์กรที่ให้บริการรับสำรวจความพึงพอใจพนักงานอยู่มากทั้งสัญชาติไทยแท้ๆ หรือบริษัทดังๆ จากต่างชาติ เหล่านี้มี Package มากมายให้ท่านได้เลือก อยากจะประเมินหัวข้อไหน เจาะลึกเรื่องไหน ใช้วิธีการใด ท่านเลือกๆ ชี้ๆ เค้าก็ทำให้ท่านได้หมด

            บางที่อยากประหยัดไปหาแบบสอบถามมาแล้วอาจให้ HR (ฝ่ายบุคคล) ทำการสำรวจเอง ข้อนี้ต้องระวังครับเพราะการที่ชงเองกินเองต้องดูว่าลำเอียงหรือเปล่า มีความเป็นกลางในการวิเคราะห์ข้อมูลไหม ถึงมีความเป็นกลางจริง พนักงานเค้าจะคิดแบบนั้นด้วยหรือเปล่า ทางที่ดีควรมีคนกลางมีทำให้ดีกว่าครับ แต่ถ้าเบี้ยน้อยหอยน้อย ไม่มีไปจ้างมืออาชีพ ผมมีอีกทางเลือกรับรองว่าน่าเชื่อถือ และมีความเป็นมืออาชีพไม่แพ้กัน นั่นก็คือตามมหาวิทยาลัยที่มีคณะจิตวิทยาไงครับ เช่น มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยบูรพา ล้วนแต่มีนักวิชาการที่มีฝีมือ แต่ต้องลองเข้าไปติดต่อดูครับ

            เมื่อได้มืออาชีพที่เป็นคนกลางมาแล้วก็ถึงเวลาที่ต้องมาดูว่าจะเลือกสำรวจเรื่องอะไรบ้าง เช่น ความสัมพันธ์ในการทำงาน ภาพลักษณ์ขององค์กร ความภาคภูมิใจในองค์กร ระบบการทำงานในองค์กร เป็นต้น แต่เรื่องยอดนิยมที่ถึงแม้องค์กรไม่สำรวจแต่พนักงานคงอยากบอกนั่นก็คือเรื่องเงินเดือนและสวัสดิการ ขอบอกว่าถ้าจะทำหัวข้อนี้ต้องคิดดีๆ ครับเพราะเรื่องเงิน ผลประโยชน์นั้นเติมเท่าไหร่ก็ไม่เต็มครับ ให้มากเท่าไหร่ก็บอกว่าน้อย เป็นธรรมดาของมนุษย์ ถ้าไม่มีเหตุใดที่จำเป็นจริงๆ ควรตัดเรื่องนี้ออกไปเลยดีกว่าครับ อย่าไปถามตรงๆ เชื่อไหมว่าถึงไม่ถามแต่ก็จะมีข้อมูลปรากฏในช่วงข้อเสนอแนะอื่นๆ....... สำรวจเรื่องนี้ให้คาดหวังเปล่าๆ แต่ถ้าท่านเงินหนาไม่ว่ากันตามสบาย

            ในการสำรวจนี้ตอนที่วิเคราะห์และสรุปผล ขอให้ดูหลายมุมมองนะครับเช่น ภาพรวมทั้งบริษัท ตามอายุงาน ตามอายุตัว ตามหน่วยงาน เพื่อให้เห็นลักษณะในทุกๆด้านขององค์กร ที่สำคัญหลังจากการสำรวจนี้แล้วเราจะได้ Focus พัฒนาระบบงานในกลุ่มที่มีปัญหาได้อย่างตรงจุดเป็นการ Check สุขภาพขององค์การก่อนที่จะเป็นโรคร้ายแรงเรื้อรังรอวันผุพังไปตามสังขาร.

ดีจังครับ

ที่ไหนมีระบบการประเมินดีๆ บ้างครับ