ประวัติสถานีอนามัย (เพิ่มเติม)

ประวัติความเป็นมาสถานีอนามัย JJJ.

           สถานีอนามัย เป็นสถานบริการสาธารณสุขระดับต้นของกระทรวงสาธารณสุขและเป็นหน่วยงานอยู่ใต้บังคับบัญชาของสาธารณสุขอำเภอ โดยมีคณะกรรมการประสานงานสาธารณสุขระดับอำเภอ ( คปสอ. ) เป็นองค์กรประสานงานและสนับสนุนการดำเนินงานให้บรรลุเป้าหมายตามนโยบายของกระทรวงสาธารณสุขมีวิวัฒนาการดังนี้

           พ.ศ. 2456 มีการจัดตั้ง “โอสถสภา” ( โอสถศาลา หรือโอสถสถาน ) ขึ้นในบางจังหวัดให้เป็นทั้งสถานที่   

                           บำบัดโรคและสำนักงานของแพทย์สาธารณสุข

           พ.ศ. 2475 ได้เปลี่ยนแปลงชื่อเป็น “สุขศาลา” ระหว่างที่ยังเป็น “สุขศาลา” อยู่นั้น ในท้องที่ที่เป็นชุมชน

                             หนาแน่น ราชการส่งแพทย์ไปประจำเพื่อให้บริการแก่ประชาชน “สุขศาลา“ ประเภทนี้เรียกว่า

                             เป็น “สุขศาลาชั้นหนึ่ง” ส่วน “สุขศาลาชั้นสอง” คือ สุขศาลาที่ไม่มีแพทย์ประจำ

          พ.ศ. 2485 มีการสถาปนากระทรวงสาธารณสุข  กรมการแพทย์รับโอน “สุขศาลาชั้นหนึ่ง ” ที่ตั้งอยู่ใน 

                           จังหวัดและอำเภอใหญ่ ๆ บางแห่งไปปรับปรุงเป็นโรงพยาบาลประจำจังหวัด และโรงพยาบาล  

                           อำเภอ บางส่วนเทศบาลรับไปดำเนินการ “ สุขศาลาชั้นหนึ่ง ” ที่มิได้โอนไปอยู่กับเทศบาลและ

                           มิได้รับการยกฐานะเป็นโรงพยาบาลอยู่ภายใต้การดูแลของกรมอนามัยซึ่งต่อมา “ สุขศาลา

                           ชั้นหนึ่ง ” เหล่านี้พัฒนามาเป็น “ สถานีอนามัยชั้นหนึ่ง ”
                           พ.ศ. 2497    เป็น “ ศูนย์การแพทย์อนามัยชนบท ”

                            พ.ศ. 2515    เป็น “ ศูนย์การแพทย์และอนามัย ”
                            พ.ศ. 2517    เป็น “ โรงพยาบาลอำเภอ ” ( พ.ศ. 2518 ) จนถึงปัจจุบัน

       สำหรับ “ สุขศาลาชั้นสอง” ส่วนใหญ่อยู่กับกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งต่อมาเปลี่ยนชื่อตามลำดับดังนี้
                          พ.ศ. 2495    เป็น “ สถานีอนามัยชั้นสอง”

                          พ.ศ. 2515    เป็น “ สถานีอนามัย ”  มาถึงปัจจุบัน

     สำหรับ ”สำนักงานผดุงครรภ์”คาดว่า เริ่มในปี พ.ศ. 2470

                         พ.ศ. 2470 อบรมหมอตำแยครั้งแรก  งวดละ 20 คน ระยะเวลาการอบรมงวดละ 3 สัปดาห์  

                                          เมื่อเสร็จการอบรมแล้วสงกลับภูมิลำเนาเดิมให้ช่วยเหลือประชาชนเกี่ยวกับการคลอด

                                          บุตรเพื่อลดอัตราการตายของทารก

                        กรมสาธารณสุข กระทรวงมหาดไทยจัดตั้งโรงเรียนอบรมผดุงครรภ์ชั้น2  ในวชิระ -

                                          พยาบาล

                       พ.ศ. 2478 – พ.ศ. 2481  มีปัญหาอุปสรรค หยุดการอบรม 4 ปี

                       พ.ศ. 2482   จึงได้มีการอบรมนักเรียนผดุงครรภ์ ชั้น 2 ซึ่งส่วนใหญ่ส่งไปอยู่ตามท้องที่ตำบลที่ยังไม่

                                          มีการสร้างสถานีอนามัย โดยให้ไปตั้งเป็น“สำนักงานนางผดุงครรภ์ชั้นสอง“ ที่บ้าน

                                          กำนัน ต่อมามีการสร้างสำนักงานผดุงครรภ์ขึ้นโดยแบ่งเป็น 2 แบบ

                                              แบบที่ 1 มีทุนผูกพันให้ผู้บริจาคทรัพย์สร้างสำนักงานผดุงครรภ์ส่งลูกหลานเข้าเรียน

                                                            ผดุงครรภ์ได้ แล้วกลับไปประจำที่สำนักงานผดุงครรภ์นั้น

                                              แบบที่ 2 เป็นแบบไม่มีทุนผูกพัน ใน พ.ศ. 2525 มีการยกฐานะสำนักงานผดุงครรภ์

                                                           ทั้งหมดกว่า 1,400 แห่ง ขึ้นเป็นสถานีอนามัยทำให้มีจำนวนสถานีอนามัย

                                                          เพิ่มขึ้นในปีดังกล่าว

 

ผังวิวัฒนาการสถานีอนามัยจากอดีตถึงปัจจุบัน
 สุขศาลาชั้น 1 สุขศาลาชั้น 2 ก่อน พ.ศ.2485
 สถานีอนามัยชั้น 1 พ.ศ.2497 สถานีอนามัยชั้น 2 พ.ศ.2495
 ศูนย์การแพทย์อนามัยชนบท พ.ศ.2515 สถานีอนามัย พ.ศ.2515
 ศูนย์การแพทย์และอนามัย พ.ศ.2517
 โรงพยาบาลอำเภอ พ.ศ.2518
 โครงการ ทสอ. พ.ศ.2535

 

         U  ต่อมาในปี พ.ศ. 2535 กระทรวงสาธารณสุข ได้มีนโยบายการพัฒนาสถานีอนามัย จึงได้จัดทำโครงการ
“ทศวรรษแห่งการพัฒนาสถานีอนามัย“ กำหนดระยะเวลาตั้งแต่ ปี 2535-2544 รวม 10 ปี โดยได้กำหนดสถานีอนามัยเป็น 2 ประเภทคือ สถานีอนามัยทั่วไป และสถานีอนามัยขนาดใหญ่

         U สถานีอนามัยทั่วไป หมายถึง สถานีอนามัยส่วนใหญ่ของประเทศ มีบทบาทและความรับผิดชอบตามที่กำหนดไว้ทั้งสิ้น 4 งาน ได้แก่การบริการสาธารณสุขผสมผสาน การสนับสนุนงานสาธารณสุขมูลฐานและพัฒนาชุมชนบริหารงานวิชาการ งานสุขศึกษาและประชาสัมพันธ์ มีกรอบอัตรากำลังและอาคารบ้านพักตลอดจนครุภัณฑ์ตามที่กำหนด

      U  สถานีอนามัยขนาดใหญ่หมายถึง สถานีอนามัยทั่วไปจำนวนหนึ่งซึ่งถูกคัดเลือกให้พัฒนาขึ้นเป็นสถานีอนามัยขนาดใหญ่ในโครงการทศวรรษแห่งการพัฒนาสถานีอนามัย ซึ่งมีเป้าหมายจะพิจารณาสถานีอนามัยจำนวน
ประมาณ 1 ใน 5 ของสถานีอนามัยทั่วประเทศโดยคัดเลือกเลือกจากสถานีอนามัยซึ่งมีที่ตั้งอยู่ศูนย์กลางของชุมชน
ทั้งด้านการคมนาคมสภาพทางเศรษฐกิจและสังคม อันจะทำให้สามารถให้บริการแก่ประชาชนในพื้นที่ใกล้เคียงได้กว้างขวางกว่าสถานีอนามัยทั่วไป   สถานีอนามัยขนาดใหญ่ จะมีบทบาทหน้าที่เช่นเดียวกับสถานีอนามัยทั่วไป แต่จะมีขีดความสามารถในการปฏิบัติงานบางอย่างสูงกว่า เช่น งานทันตกรรมพื้นฐาน ซึ่งยังไม่มีในสถานีอนามัยทั่วไป นอกจากนี้ยังทำหน้าที่เสมือนพี่เลี้ยงสนับสนุนสถานีอนามัยทั่วไปที่กำหนดเป็นสถานีอนามัยลูกข่ายทั้งในด้านการบริการรับส่งต่อผู้ป่วย การบริหารและวิชาการ

หมายเหตุ พ.ศ. 2523 มีการจัดตั้งสถานบริการสาธารณสุขชุมชนในหมู่บ้านพื้นที่เป้าหมายเฉพาะแห่ง
ขึ้นกับสถานีอนามัยในตำบลนั้น ๆ

[กิตติพัฒน์]

• จานนี้ของโปรดของกระผมนายก้ามกุ้งขอรับ
• ท่านอยู่นครสวรรค์ คงบ่มัก
• ตั๊กแตนทอดครับ
• ให้ท่านอยู่ดีมีแฮงสู้ในการเฮ็ดงานเด๊อครับ