15. อาขยานสมัยเด็ก (ต่อ)


อันรักษาศีลสัตย์กัตเวที ย่อมเป็นที่สรรเสริญเจริญคน ทรลักษณ์อกตัญญุตาเขา เทพเจ้าก็จะแช่งทุกแห่งหน

        บทอาขยานชั้นประถมปีที่ ๗ ทำให้ผมหลงใหล "ขุนช้างขุนแผน" มาก อ่านได้อ่านดี ทั้งบทเสภา ร้อยแก้ว เรื่องย่อ บทวิจารณ์ สงสารนางวันทองมาก สวยแต่อาภัพ

                                

 

ชั้นประถมปีที่ ๗

๏ ๏ ขุนช้างขุนแผน ๏ ๏
ตอน - พลายงามอาสาไปตีเชียงใหม่

๏ ครานั้นแสนตรีเพชรกล้าได้ฟังถาม
ก็ชื่นชอบตอบความหาช้าไม่
ซึ่งถามเราจะเล่าให้เข้าใจ
เจ้าชาวใต้ไม่รู้จู่ขึ้นมา
เราเป็นเชื้อเจ้าท้าวคำแมน
มียศถึงแสนตรีเพชรกล้า
เป็นเชื้อชาติทหารชาญศักดา
ในลานนาใครใครไม่ต่อแรง
พระครูผู้บอกวิทยา
ชื่อว่าศรีแก้วฟ้ากล้าแข็ง
สถิตยังเขาคำถ้ำวัวแดง
ทุกหนแห่งเลื่องลือนับถือจริง
เจ้าหนุ่มน้อยนี่หรือชื่อพลายงาม
ช่างสมรูปสมนามดูงามยิ่ง
ตละแกล้งหล่อเหลาเพราพริ้ง
รูปร่างอย่างผู้หญิงพริ้งพรายตา
จะเปรียบลูกก็อ่อนกว่าลูกเล็ก
จะเปรียบหลานพาลจะเด็กกว่าหลานข้า
ไม่ควรจะรบสู้กับปู่ตา
กลับไปบอกบิดามารอนราญ
จะได้เป็นขวัญตาโยธาทัพ
เป็นฉบับแบบไว้ในทหาร
ยังเด็กอยู่คอยดูวิชาการ
เฮ้ยเจ้าหลานพ่ออยู่ไหนไปบอกมาฯ


๏ ครานั้นพลายงามทรามคะนอง
ร้องตอบต่อคดีตรีเพชรกล้า
แน่เธออย่าเพ่ออหังการ์
เจรจาหมิ่นประมาทเราชาติเชื้อ
ตัวท่านแก่กายอย่างควายเฒ่า
อันตัวเราถึงเด็กเล็กลูกเสือ
ฝีมือใครไพร่ลาวแหลกเป็นเบือ
อย่าหลงเชื่อว่าผู้ใหญ่จะไม่แพ้
ถ้าไม่ดีที่ไหนใครจะมา
จะขอลองวิชากับตาแก่
ให้ปรากฏฤทธีว่าดีแท้
ฤๅเป็นแต่ปากกล้ากว่าฝีมือ
ขออภัยอย่าให้ถึงบิดา
แต่ลูกยาท่านจะชนะหรือ
มาลองดูสักหนให้คนลือ
จะปลกเปลี้ยเสียชื่อดอกกระมัง

๏ ครานั้นแสนตรีเพชรกล้า
โกรธาตาแดงดั่งแสงครั่ง
เหม่อ้ายนี่หนักหนาว่าไม่ฟัง
มาโอหังอวดรู้สู้สงคราม
เท้ากระทืบกระทบโกลนโผนผก
มุ่นหมกขับคว้างมากลางสนาม
ท่วงทีขี่ม้าสง่างาม
รำง้าวก้าวตามกระบวนทวน

 

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ 

(มศ.๑)

๏ ๏ พระอภัยมณี ๏ ๏
ตอนที่ ๑๙
ของ - สุนทรภู่ -

พระฟังคำอ้ำอึ้งตะลึงคิด
จะเบือนบิดป้องปัดก็ขัดขวาง
สงสารลูกเจ้าลังกาจึงว่าพลาง
เราเหมือนช้างงางอกไม่หลอกลวง
ถึงเลือดเนื้อเมื่อน้องต้องประสงค์
พี่ก็คงยอมให้มิได้หวง
แต่ลูกเต้าเขาไม่เหมือนคนทั้งปวง
จะได้ช่วงชิงไปให้กระนั้น
พี่ว่าเขาเขาก็ว่ามากระนี้
มิใช่พี่นี้จะแกล้งแสร้งเสกสรรค์
เพราะเหตุเขารักใคร่อาลัยกัน
ค่อยผ่อนผันพูดจาอย่าราคี
แล้วตรัสบอกลูกน้อยกลอยสวาท
เจ้าหน่อเนื้อเชื้อชาติดงราชสีห์
อันรักษาศีลสัตย์กัตเวที
ย่อมเป็นที่สรรเสริญเจริญคน
ทรลักษณ์อกตัญญุตาเขา
เทพเจ้าก็จะแช่งทุกแห่งหน
ให้ทุกข์ร้อนงอนหง่อทรพล
พระเวทมนต์เสื่อมคลายทำลายยศ
เพราะบิดามาด้วยอุศเรนนี้
คุณเขามีมากล้นพ้นกำหนด
เจ้าทำผิดก็เหมือนพ่อทรยศ
จงออมอดเอ็นดูพ่อแต่พองาม

๏ ๏ โคลงดั้นวิวิธมาลี ๏ ๏
อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ
-พระยาอุปกิตศิลปสาร (นิ่ม กาญจนาชีวะ) -

๏ ลูกเสือควรยึดข้อ.................ภาษิต นี้เทอญ
ควรพึ่งแต่ตัวเรา.................รอบด้าน
บำเพ็ญฝึกฝนกิจ...................การช่วย ตนเทอญ
ทั้งช่วยเพื่อนบ้านด้วย...........ดุษฎี
๏ แม้เราปลงจิตพร้อม...............เพรียงกัน ฉะนี้นา
ต่างฝ่ายต่างกระวี......................กระวาดถ้วน
พยายามฝึกหัดสรร-...................พพิท ยาแฮ
สยามจักหลั่งล้นล้วน...................เลศงาม
๏ ชาติต้องการให้ช่วย.................ฉันใด ก็ดี
อาจช่วยได้ดังความ.....................มุ่งเกื้อ
ชูเทศเทอดไผท...........................เทียมเทศ อารย์พ่อ
สมเกียรติยศผู้เชื้อ......................ชาติไทย


๏ ๏ กฤษณาสอนน้อง ๏ ๏
ของ - สมเด็จกรมพระยาปรมานุชิตชิโนรส

๏ พฤษภกาสร............................อีกกุญชรอันปลดปลง
โททนต์เสน่ห์คง.........................สำคัญหมายในกายมี
๏ นรชาติวางวาย........................มลายสิ้นทั้งอินทรีย์
สถิตทั่วแต่ชั่วดี...........................ประดับไว้ในโลกา



จบ บทท่องจำ ชั้น มัธยมศึกษาปีที่ ๑ ครับ

     กฤษณาสอนน้องบทนี้ นำไปใช้บ่อยมาก โดยเฉพาะงานศพ แต่บางท่านเพียงนำมาใช้ พอถามว่าบทประพันธ์นี้มาจากไหน ก็ตอบไม่ได้ ที่แย่ไปกว่านั้น บางท่านอ่านว่า "พฤษภากาสร"

สงสารภาษาไทยจัง

 

หมายเลขบันทึก: 248500เขียนเมื่อ 14 มีนาคม 2009 23:23 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 20:26 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (9)

กฤษณาสอนน้องบทนี้เคยได้ยินบ่อยค่ะ ท่องได้ด้วยค่ะ แต่ไม่ได้เรียนค่ะ  ดูจากในหนังค่ะ  ไพเราะมากค่ะ  เตือนใจดีด้วยค่ะ

                                  ปฐม ก.กา

 

                   นะโมข้าจะไหว้  วระไตรระตะนา 

ใส่ไว้ในเกศา วระบาทะมุนี

คุณะวะระไตร ข้าใส่ไว้ในเกษี

เดชะพระมุนี  ขออย่ามีที่โทษา

ข้าขอยอชุลี. ใส่เกศีไหว้บาทา 

พระเจ้าผู้กรุณา อยู่เกศาอย่ามีภัย

ข้าไหว้พระสะธรรม ที่ลึกล้ำคัมภีร์ใน

ได้ดูรู้เข้าใจ ขออย่าได้มีโรคา

ข้าไหว้พระภิกษุ ที่ได้ลุแก่โสดา 

ไหว้พระสกินาคา อะระหาธิบดี

ข้าไหว้พระบิดา ไหว้บาทาพระชนนี 

ไหว้พระอาจารีย์ ใส่เกศีไหว้บาทา 

ข้าไหว้พระครูเจ้า ครูผู้เฒ่าใส่เกศา

ให้รู้ที่วิชา ไหว้บาทาที่พระครู 

จะใคร่รู้ที่วิชา ขอเทวามาค้ำชู

ที่ใดข้าไม่รู้.. เล่าว่าดูรู้แลนา

ไชโยขอเดชะ ชัยชนะแก่มารา

ระบือให้ลือชา  เดชะสามาไชโย

ไชโยขอเดชะ ัชัยชนะแก่โลโภ 

โทโสแลโมโห อย่าโลเลโจ้เจ้ใจ

กุมาระกุมารี  ตะรุณีย์ที่เยาว์ไว

จะฬ่อพอเข้าใจ ให้รู้จำคำวาที 

ว่าไว้ใน ก กา ก ข ขา อา อิ อี

ว่าไว้ในเท่านี้  ที่พอได้ใน ก กา 

แต่พอให้รู้เล่า ที่ผู้เขลาเยาวะพา 

ได้ดูรู้แลนา กุมาราตะรุณี 

จะใคร่ได้รู้ธำม์ ที่ลึกล้ำจำไว้ดี 

ได้แน่แต่เท่านี้ ดีจำเอาเบาใจครู 

จะว่าแต่ฬ่อๆ  ว่าแต่พอฬ่อใจดู 

ว่าไว้ได้พอรู้ ดูว่าเล่าเอาใจใส่ 

 

 

๏ พฤษภกาสร............................อีกกุญชรอันปลดปลง
โททนต์เสน่ห์คง.........................สำคัญหมายในกายมี
๏ นรชาติวางวาย........................มลายสิ้นทั้งอินทรีย์
สถิต ทั่ว แต่ชั่วดี...........................ประดับไว้ในโลกา

                จบ บทท่องจำ ชั้น มัธยมศึกษาปีที่ ๑ ครับ

     กฤษณาสอนน้องบทนี้ นำไปใช้บ่อยมาก โดยเฉพาะงานศพ แต่บางท่านเพียงนำมาใช้ พอถามว่าบทประพันธ์นี้มาจากไหน ก็ตอบไม่ได้ ที่แย่ไปกว่านั้น บางท่านอ่านว่า "พฤษภากาสร"

          สงสารภาษาไทยจัง

     สงสารคนเขียนจัง  คริ คริ...

       รักปู่ดอกจึงหยอกเย้า

สวัสดีครับ ซือเฮีย นำของชอบมาบอกกล่าวกันอีกแล้ว ทุกเย็นก่อนกลับบ้านท่องอาขยานทุกวันยังจำมาถึงวันี้ "แล้วสอนว่าอย่าไว้ใจ ในมนุษย์ มันสุดซึ้งลึกลำเหลือกำหนด ........

ผมพลาดไม่ได้ตอบคุณดุจดาวอีกแล้ว

เอ... หรือว่า คราวนั้น มีปัญหาด้าน e-mail ของผม

ขออภัยย้อนหลังครับ แหะ แหะ

สวัสดีครับ small man

ผมแย่มากจริงๆ ไม่ได้ตอบท่าน ทั้งๆ ที่ ท่านนำ ปฐม ก.กา มาฝาก

ขอโทษจริงๆ ครับ และขอบคุณในความอารีย์ครับ

รักปู่ดอกจึงหยอกเย้า

ขอให้รักตลอดไปนะครับ ฮ่า ฮ่า

ใครลืมคำพูด (คำเขียน) ขอให้ ขอให้.....อะไรดีล่ะ ฮ่า ฮ่า

อย่างว่า แก่แล้ว เข้าตำรา

กินของขม

ชมเด็กสาว

เล่าความหลัง......

เฮ้อ..... อดีต เหลือไว้เพียง...ความอิ่มเอิบใจ ก็เพียงพอแล้ว

ดีใจที่ตี๋เข้ามาแวะเยี่ยมครับ

 

โททนต์สเน่งคง สำคัญหมายในกายมี เท่าที่รู้ ไม่ใช่สเน่ห์คงครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท