ยิ่งช่วงไหนมีการวางระเบิดในอินเดีย ยิ่งตรวจเข้มมากขึ้น เช่น ลูบไล้ 3 รอบ ตรวจด้วยเครื่องจับโลหะ 1 รอบ ฯลฯ
ถ้าไปกับสายการบินอินเดียนแอร์ไลน์จะมีการตรวจเข้มตั้งแต่สนามบินดอนเมือง เริ่มจากการใช้เครื่องตรวจจับโลหะตรวจ (scan) ไปทั่วตัว เปิดกระเป๋าหรือเป้ประจำตัวดู เพื่อป้องกันการทำระเบิดพลีชีพทางสายการบินจะกั้นคอกผู้โดยสาร ถ้าใครออกไปนอกคอกจะต้องผ่านการตรวจใหม่ สายการบินอินเดียมักจะออกสายพอเป็นพิธี เฉลี่ยประมาณ 1-2 ชั่วโมง
การฟังธรรมและทัวร์ทำบุญในเมืองไทยจะมีสมาชิกเป็นผู้หญิงเป็นส่วนใหญ่ พระอาจารย์รูปหนึ่งท่านว่า ไม่น่าแปลกใจที่สวรรค์มีเทพธิดามาก เพราะอุบาสิกาทั้งหลายหนักแน่นในเรื่องการทำบุญ... สาธุ สาธุ สาธุ
ประเทศอินเดียมีรูปร่างคล้ายขนมเปียกปูน หรือสี่เหลี่ยมตะแคง ด้านบน 2 ด้านมีแนวภูเขาหิมาลัย ด้านล่าง 2 ด้านติดทะเล
สังเวชนียสถานในอินเดียอยู่ค่อนไปทางด้านบน และอยู่ในรัฐที่ยากจนที่สุดคือรัฐพิหาร ซึ่งขุดไปที่ไหนก็พบอิฐจากซากวิหารบ้าง เจดีย์บ้างกระจัดกระจายอยู่ทั่วไป และรัฐที่ยากจนรองลงไปคือ รัฐอุตตรประเทศ
รัฐบาลอินเดียห้ามถ่ายภาพบริเวณสนามบินเมืองคยา ภาษาฮินดีออกเสียงเป็น “กาย่า (Gaya)” ทว่า... คณะของเราก็ถ่ายภาพสนามบินมาจนได้เมืองคยาหรือกาย่าเป็นเมืองขนาดเล็ก เดิมคนส่วนใหญ่ทำไร่ทำนา ปัจจุบันหันมาหากินกับนักแสวงบุญมากขึ้น เช่น ก่อสร้าง ขับรถ นำเที่ยว ขอทาน ฯลฯ
คนกาย่ามีวิธีหาเงินทุกรูปแบบ เช่น เข้ามาทักทายเป็นภาษาไทย "สวัสดีครับ... จำได้ไหม" ช่วยถือของ ขอทุนการศึกษา บอกว่าเป็นเพื่อน(ไม่ทราบว่า เป็นเพื่อนกินมาตั้งแต่เมื่อไหร่) เด็กๆ อาจจะเข้ามารับจ้างสวดมนต์ ฯลฯ ไม่ว่าจะเข้ามาในรูปแบบใด ในที่สุดก็จะจบท้ายด้วยการขอรูปี
บ้านของคนที่นี่ส่วนใหญ่ทำด้วยอิฐก่อชั้นเดียว หลังคาเป็นปูน ไม่ได้ปูกระเบื้อง ฝาผนังบางบ้านมีมูลโคฉาบซ้ำ มูลโคที่นี่ปั้นเป็นก้อนกลมแบนๆ ใช้เป็นเชื้อเพลิงได้ นับเป็นภูมิปัญญาของคนอินเดียที่ประยุกต์ของใกล้ตัวให้ใช้การได้ดีทีเดียว
เมืองกาย่าโตขึ้นมาก เริ่มจากชาวพุทธชาติต่างๆ เข้าไปสร้างวัดและที่พัก มีเงินหมุนเวียนสะพัดจากการแสวงบุญ
ต่อมาโตขึ้นเร็วมากหลังจากรัฐบาลอินเดียเอื้อเฟื้อให้ท่านพระดาไล ลามะจัดตั้งอาศรมที่เมืองธรรมศาลา ชาวธิเบตพลัดถิ่นสร้างวัดบริเวณสังเวชนียสถานหลายแห่ง
บริเวณที่ชาวธิเบตรวมตัวกันมากที่สุดแห่งหนึ่งคือ พุทธคยา (Bodh Gaya) โดยเฉพาะในหน้าหนาวตั้งแต่เดือนธันวาคม-กุมภาพันธ์จะมีชาวธิเบตมาทำบุญที่พุทธคยาอย่างน้อยหลายพันท่าน
ชาวธิเบตทำบุญแบบอลังการ มีทั้งการสวดสาธยาย กราบแบบยืน แล้วกก้มกราบราบไปกับพื้น(อัฏฐางคประดิษฐ์) การเป่าแตร สังข์ ประโคมกลอง จุดกำยาน โครมครามไปอีกแบบหนึ่ง...
สนามบินเมืองกาย่าเดิมเป็นสนามบินทหาร การตรวจผ่านด่านที่นี่ขึ้นกับการหล่อลื่น ทัวร์ไหนจ่ายมากหน่อยก็จะผ่านได้เร็ว ทัวร์ไหนจ่ายน้อยหรือถ้าไปกันเอง ไม่มี “สารหล่อลื่น” ก็จะผ่านด่านได้ช้า ถ้าไปถึงประมาณบ่าย 3 โมงครึ่งจะออกจากด่านได้ประมาณ 1 ทุ่ม
ผู้เขียนไปสังเวชนียสถานมา 7 รอบ รอบแรกๆ ไปทางกัลกัตตา ขึ้นรถไฟเป็นรถนอนจากกัลกัตตามาพุทธคยา รอบหลังๆ มีเที่ยวบินตรงจากกรุงเทพฯ ถึงกาย่า สะดวกขึ้นมาก ไปทำบุญกันได้ทั้งปีทีเดียว
เมื่อถามผู้ที่ไปนมัสการสังเวชนียสถานว่า คุ้มหรือไม่ ทุกรายตอบว่า "คุ้มค่า" ปัญหาในอินเดียก็ยังคงเป็นปัญหา แต่การฝ่าฟันเพื่อไปให้ถึงนี่เป็นภาระของผู้แสวงบุญโดยแท้...
ภาพที่ 2: เมืองคยาหรือกาย่า (Gaya) มองจากบนเครื่องบิน
http://www.gotoknow.org/file/wullopporn/GayaBirdEye.jpgแหล่งข้อมูล: