กลับมาอีกครั้ง

Gotoknow ส่งอีเมล์ไปเตือนความจำผมหลายครั้งว่ามีคนติดต่อมา พร้อมกับต่อว่าการหายหน้าไปจาก Blog หลายครั้งที่จะกลับมาเขียนต่อ ก็พบกับขีดจำกัดต่างๆนานาสุดที่จะกล่าวอ้าง  แต่ข้ออ้างที่ดูจะสมเหตุผลที่สุดคือ ความเพิกเฉยของผมเองบนพื้นฐานสังขารและจิตใจที่ขึ้นๆลงๆของผม  หลังจากโครงการฯที่ช่วยประคับประคองชีวิตความเป็นอยู่แก่ผมและครอบครัว ผ่านทางองค์กรพรพ. ถึงวันต้องสิ้นอายุขัยลง  ผมเองยังคงทำงานแบบเดิมๆชนิดที่พอจะเรียกว่า ไม่ก่อให้เกิดรายได้ต่อองค์กร  โดยการตระเวนไปให้กำลังใจกับน้องๆตามเครือข่ายในภาคเหนือแบบไร้ค่าตัว  เครือข่ายนับสิบที่ผ่านมาในห้าปีก็ลดทอนจำนวนลงตามการสิ้นสุดของโครงการฯอย่างน่าใจหาย  ผมเหลือเพียงเป้าหมายเล็กๆว่า ระหว่างที่อายุมากขึ้นเรื่อยๆ กำลังวังชาก็เริ่มถดถอย  ผมมีแค่ ทรัพย์สินในปัญญาจำนวนหนึ่ง ที่ซึึ่งผมขโมย หรือครูพักลักจำจากโรงพยาบาลนับร้อยแห่งตลอดห้าปีที่ผ่านมา เ่พื่อผ่องถ่าย สู่พี่ๆน้องๆที่มีโอกาสได้พูดคุยกันอย่างไม่ปิดบังอำพราง

สิ่งที่ยังคงเป็นกำลังใจแก่ผมคือ เครือข่ายสี่ห้าเครือข่ายที่ยังคงเดินหน้าด้วยความรักที่จะเรียนรู้ร่วมกัน แม้ในวันที่ไม่มีผมไปร่วมงานด้วยในบางครั้ง  อีกทั้ง รพ.จำนวนมากทีเดียวที่ยังคงขอให้แวะเวียนไปเยี่ยมดูใจเมื่อว่างหรือผ่านทางไป ซึ่ง กลายเป็นว่า น้องๆเหล่านี้นี่แหละที่กระตุ้นความรู้สึกดีๆ และคุณค่าที่เหลืออยู่ของผม แม้ว่าผมจะไ่ม่ได้มีความสามารถที่เพียงพอที่จะช่วยให้เขาผ่านการรับรองคุณภาพได้  แต่น้องก็ยังกระตือรือล้นที่จะสานเสวนาเรื่องที่หลากหลายกับผม ทั้งยังเลี้ยงดูอาหารกลางวันทุกครั้ง บางทีน้องรู้ว่าระยะทางไกลและรู้ว่าผมมักจะขับรถไปได้ แต่ขากลับมักต้องแวะพัก ก็ยังอุตส่าห์มารับมาส่ง ตรงนี้ก็ขอขอบคุณจริงๆ

ช่วงที่ห่างหายไปนั้น มีโอกาสได้เข้าไปทำงานใหม่สองงาน งานใหญ่แรก คืองาน Humanized Health Care ซึ่งพี่ชายที่แสนดีของผมคนหนึ่งที่จากไปแล้ว (พี่สงวน) ได้ทิ้งความฝันไว้ให้ พรพ.ช่วยสานต่อ (ในขณะเดียวกันในสปสช.ก็มีส่วนงานที่มีความชัดเจนเรื่องการมีส่วนร่วมกับภาคประชาชนเช่นกัน) วันก่อนสุดท้ายที่แกจะสิ้นลม ผมได้มีโอกาสสั้นๆเข้าไปกระซิบที่ข้างหูแกว่า  ขอบคุณพี่มากๆ แม้ผมไม่มีโอกาสที่จะได้ร่วมงานกับพี่ในสปสช.เหมือนที่เคยสัญญากันไว้ตั้งแต่ร่วมงาน สปร.และบัตรสุขภาพ ราวสิบปีก่อนออกจากราชการ  แต่ผมจะทำงานนี้ต่อไป โดยเห็นเป็นเฉกเช่นหนทางสว่างไสว ที่ผู้คนจะได้แบ่งปันความสุขและใช้สรรพกำลังเพื่อให้ผู้ป่วย ผู้ทุกข์ยาก และครอบครัว ได้เป็นสุขมากขึ้น ผ่านทางโลกทัศน์และกระบวนทัศน์ที่ค่อยๆคลี่คลายและเปลี่ยนไปของบุคลากรสาธารณสุข

ผมยังคงเชื่อมั่นว่า การที่โรงพยาบาลเป็นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพที่แท้จริง อย่างค่อยเป็นค่อยไป และไม่ละทิ้งแนวคิดการพัฒนาคุณภาพ เป็นเป้าหมายที่ รพ.แบบไทย มีพื้นฐานและสิ่งแวดล้อมที่เอื้อให้เป็นไปได้อย่างราบรื่นกลมกลืน  ยิ่งในกระแสสองปีหลังที่ มีงาน Humanized Health care (ต่อจากนี้ของย่อว่า HHCก็แล้วกัน ไม่ใช่ Home health care นะครับ) หรือที่บางคนเรียกยาวๆว่า การบริการด้วยหัวใจของความเป็นมนุษย์ ซึ่งบางคนก็เกิดอาการแง่งอนเล็กๆว่า  ที่ผ่านมาไม่ได้บริการแบบมนุษย์ หรือพวกเราไม่ใช่มนุษย์หรือ  ก็คงต้องวิงวอนให้มองโลกในแง่ดีนะครับ ว่า คงไม่มีเจตนาจะว่าใคร คงเป็นมุมมองภาพสะท้อนจากความรู้สึกของผู้รับบริการจำนวนหนึ่งมากกว่า  ปลาป่วยปลาเน่าเลยกลายเป็นภาพลักษณ์ไว้วิพากษวิจารณ์ เป็นธรรมดา เหมือนที่ว่า การจะ้ขึ้นเป็นข่าวนั้น เรื่องร้ายๆจะลงฟรี เรื่องดีๆต้องเสียตังค์ อย่างนั้นแหละครับ  พวกเราคงรู้สึกเองว่าบางครั้ง แต่ละวันทำงานจิตใจบางครั้งหรือหลายๆครั้งไม่ค่อยอยู่กับเนื้อกับตัว  วันๆหมดกับระบบ วินัย ความเกร็ง ความกลัว และงานประจำ อ้อ พัฒนาคุณภาพด้วย  กอปรกับผู้รับบริการก็ไม่ใช่น่ารักเสมอไป ไม่รู้ว่าไก่เกิดก่อนไข่หรือไข่เกิดก่อนไก่  พวกเราส่วนหนึ่งจึงเกิดอาการจิตตกตลอดเวลา  ตรงนี้เลยห่างความเป็นมนุษย์ตามคำจำกัดความดั้งเดิม เพราะ มนุษย์ แปลว่าผู้มีจิตสูง  ตรงนี้ไม่ได้หาเหตุผลอธิบายหรอกครับ เป็นเพียงคิดเ่ล่นๆเพื่อคอยเตือนตัวเองต่างหากครับ เพราะจิตตกคงไม่ได้ตรงข้ามกับจิตสูง  คนจิตสูงก็จิตตกได้  คนจิตนิ่งไม่ตกอาจเป็นจิตต่ำไม่ใช่จิตสูงก็ได้ใช่ไหมครับ งง แฮะ

อีกงานที่เจ้านายให้ช่วยทำคืองาน LEAN ฟังแล้วน่ากลัวนะครับ  ยิ่งเห็นปีนี้ LEAN and Seamless เป็นหัวเรื่องนำforum HA ปีนี้  หลายคนแอบถามว่า พรพ.อ่อนตัวลงด้วยการผลักดันมุมมอง HPH แล้ว คลี่คลายมาเป็น Living Organization สุดท้ายปีที่แล้ว ถึงจุดสมดุลย์ด้วย Humanized Health care ปีนี้ จะมากลับมาเป็นคุณภาพเชิงวิทยาศาสตร์สุดๆ ด้วย การบีบรีดให้องค์กรผอมไร้ไขมันมุ่งลดทอนสิ่งไม่จำเป็นจนไร้เอวไร้รอยตะเข็บเลยหรือ  ผมขอเรียนว่า คำว่า LEAN ดูเหมือนจะเป็นคำที่มีภาพลบในกระแสพัฒนาคุณภาพ ที่ว่าลบคือลบและเป็นศัตรูกับ Living organize และ Humanized health care  ตรงนี้ขอเรียนชี้แจงแต่ต้นว่า คงเป็นการมอง LEAN และการทำไปใช้อย่างไม่รอบคอบ หรือมีเจตนาแอบแฝงมากกว่าครับ  ที่จริงแล้ว LEAN เป็นเครื่องมือเชิงบวกนะครับ  เอาไว้จะค่อยๆเล่าไปเล่ามา ตลอดเท่าที่จะไม่เกิดอาการเพิกเฉยต่อการเีขียนblog ขึ้นอีกนะครับ 

จากนี้ไปก็จะเขียนทั้งสองเรื่องที่อยู่ในงานที่ว่านี่แหละครับ กลับไปกลับมาก็แล้วกันจะครับ ตามอารมณ์และความรู้สึกว่าจะ in กับเรื่องไหนวันไหนนะครับ  อย่างไรทั้งสองเรื่องก็ขอยืนยันว่ายังอยู่ใน ข่ายเรื่องโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพด้วยกระบวนการคุณภาพนะครับ   เอาว่าถ้าเพี้ยนหนักเมื่อไหร่ก็จะขออพยพไปที่อื่นอีกที ค่อยว่ากันนะครับ

วราวุธ

[pa_daeng]

• สวัสดีค่ะ อาจารย์
• รออ่านต่อค่ะ
• ขอบคุณค่ะ

[นาย วราวุธ สุรพฤกษ์]

ลูกค้ารายแรกเลยครับ สวัสดีปีใหม่+31 วันนะครับ มีกำลังใจขึ้นอักโขเลยครับ

วราวุธ

[วรรัตน์]

เข้ามาอ่านด้วยความสนใจมากครับ

แต่ไม่สามารถอ่านได้ตลอดรอดฝั่ง

เพราะตัวหนังสือเล็กมากและข้อความยาวพรืดลายตายไปหมด

หนที่สุดต้องอ่านโดดข้ามบรรทัด

HA เป็นเพียงแค่ความฝันบนฟ้าที่จับต้องไม่ได้ เพราะบุคคลกรทางการแพทย์ไม่ให้ความร่วมมือ

รพ.ชุมชน (รพ.ประจำอำเภอ)ไม่มีศักยภาพเพียงพอในการรักษาพยาบาลเฉพาะทางได้ มีเพียงแพทย์ธรรมดาแค่ รพ.ละ 2-3 ท่าน เท่านั้น

ในขณะที่ประชาชนทั่วไปมองภาพ รพ.ชุมชนว่าน่าจะเป็นที่พึ่งได้เหมือนรพ.ในฝัน

[นาย วราวุธ สุรพฤกษ์]

ขอบคุณครับ สำหรับความสนใจ ผมเองต้องปรับปรุงอีกมากครับสำหรับการทำหน้าจอแสดงผล เริ่มเขียนblog ตั้งแต่ gotoknow เริ่มใหม่ๆครับ ตอนนั้นยังไม่มี skype hi5 chat เลยครับ หายไปแบบทิ้งงานเสียสองปี กลับมาอีกทีเลยใช้องค์ความรู้แบบโบราณครับ เมื่อครู่เพิ่งดาวโหลดเอาคู่มือไปอ่าน อยากใส่รูปสวยๆ และตัวหนังสือที่อ่านง่ายๆครับ แนะนำมาได้นะครับ ต้องเรียนรู้จากคนรุ่นหลังที่ชำนาญกว่าครับ

เรื่องยาวๆคงเป็นนิสัยเก่าเหมือนกันครับ นิสัยมันอย่างนั้นเอง เวลามีจำกัดแต่ละวันครับ ว่างๆเขียนเอาไว้เวลาเดินทาง พอถึงที่มี เน็ต ก็อัดใส่เ้ข้าไปครับ แอบไปดูวัยรุ่นเขาเขียนกัน เป็นเรื่องสั้นๆ ก็ติดจะอิจฉาเขาเหมือนกันครับ ไม่รู้จะปรับปรุงตัวเองรอดไหมนะครับ จะพยายามนะครับ แนะนำสิ่งที่ดีๆให้มั่งนะครับ

เรื่อง HA คงเป็นความฝันที่เป็นจริงได้กว่าไม่ฝันกระมังครับ โลกเราก็อย่างนี้แหละครับแต่ละยุคแต่ละสมัยก็มีความเหมาะสมไม่เหมือนกัน ยุคนี้ประชาชนเรียกร้องสิทธิ ข้าราชการก็ิิหวงสิทธิของตนเช่นเดียวกัน เลยถ่วงดุลย์ลำบากระหว่าง สิทธิกับหน้าที่ ครับ

ผมไม่ได้ใฝ่ฝันเลยที่จะเห็นรพ.ได้รับการรับรองครับ บอกจริงๆ แต่ใฝ่ฝันให้เขาพัฒนาตามศักยภาพอย่างต่อเนื่องมากกว่า วันนี้ควรดีกว่าเมื่อวาน พรุ่งนี้ควรดีกว่าวันนี้ หมอสองคนมีน้อย พยาบาลมีสิบกว่าคน ก็ควรเข้มแข็งที่จะบอกตนเองว่า จะพยายามสร้างสิ่งที่ดีขึ้น มันไม่ต้องเรียกว่า HA ก็ได้ ควรเรียกว่า ให้คนไข้ปลอดภัยและมีความสุขมากขึ้นกว่าที่เคย ก็เอาแล้วครับ ผมเองอยู่สถานีอนามัย และรพ.ชุมชนมาค่อนชีวิตเหมือนกัน เ้้ข้าใจน้องๆและสถานการณ์ที่ยากลำบากครับ แต่ก็เป็นกำลังใจให้กับทุกคน ก็เลยพยายามเอาเรื่องดีๆที่รับรู้มา มาปลุกปลอบหัวใจที่อ่อนล้าของน้องๆเท่าที่จะสามารถนะครับ

วราวุธ

ปล.เวลาพิมพ์ในช่องตอบข้อความ ช่องระหว่างบรรทัดแคบมากครับ ปรับอย่างไงให้ช่องว่างระหว่างบรรทัดกว้างขึ้นเหมือนที่เห็นของน้อง (เดาว่าอายุน้อยกว่านะครับ ถ้ามากกว่าขออภัยด้วยครับ) แนะนำเป็นกุศลนะครับ

[Pimwalaun Pungphaasuk]

สวัสดีค่ะ..อาจารย์หมอวราวุธ..นึกว่าจะไม่ได้อ่าน..อีกซะแล้ว..เห็นด้วยกับอาจาย์ทุกประการ..เกี่ยวกับการพัฒนาตามศักยภาพอย่างต่อเนื่องและพยายามสร้างสิ่งที่ดีขึ้นจะเรียกอะไรก็ช่างเถอะ..สุดท้ายคนไข้ปลอดภัยและเจ้าหน้าที่เรามีความสุขก็น่าจะพอ..สิ่งสำคัญคือ..หัวใจที่เข้มแข็งและมีพลังของคนทำงาน..ต่างหาก

[Naowarut]

สวัสดีค่ะอาจารย์

ส่งกำลังใจมาให้อาจารย์ค่ะ พวกเราที่เสาไห้ รักและเคารพ+ห่วงใยสุขภาพ อาจารย์เสมอค่ะ