( ๕ ) ผู้นำแบบไทย ไม่ทันสมัยจริงหรือ ?

ผู้นำแบบไทย ๆ ใครว่าล้าสมัย

คติโบราณมีว่า บ้านเมืองจะอยู่ร่มเย็นเป็นสุขสงบเรียบราบ ปลอดภัยและเจริญรุ่งเรืองอยู่สถิตเสถียรมั่นคง เพราะมีผู้นำที่ครองธรรม บำเพ็ญตนให้เป็นแบบอย่างอันดีและ ต้องมีคุณสมบัติ ( ประมุขศิลปและสัมพันธภาพในการปฎิบัติงาน : สุวิทย์ ยิ่งวรพันธ์ 2509 หน้า 65 - 75 ) ดังนี้

1. ตาเมือง หมายเอาปัญญา ผู้นำมีปัญญา ย่อมรู้จักมองลงมาข้างล่างดูผู้น้อยในบังคับบัญชา เพื่อจะได้รู้ทุกข์สุข และการงานของเขา

2. หูเมือง หมายเอาความหนักแน่น ผู้นำที่มีความหนักแน่นเป็นผู้หลักผู้ใหญ่และหูไว ทันกับเหตุการณ์ถือผู้พูดเสมือนผู้หว่าน ถือผู้ฟังเสมือนผู้เก็บเกี่ยว ไม่ปากพล่อย และหูเบา

3. แก่นเมือง หมายเอาศาสนา ผู้นำย่อมเป็นผู้มั่นคงในศาสนาและด้วยการสนใจในศาสนา ประพฤติดำรงตนเป็นแบบอย่างที่ดีของหมู่คณะ

4. หลักเมือง หมายเอาวิชาดี ซึ่งเป็นปัจจัยให้คิดชอบ รอบรู้ และหยั่งรู้ในเหตุผล คนมีวิชาดี ทำให้คิดชอบ ย่อมทำชอบ และย่อมพูดชอบ

5. ฐานเมือง หมายเอาจรรยาดี การรู้จักละอายสิ่งที่ชั่วและกลัวสิ่งที่ผิด เว้นการทำชั่วเป็นนิตย์ จะทำจะพูดจะคิดอะไรล้วนเป็นการดี ซึ่งตนเองและคนอื่นติเตียนไม่ได้

6. ใจเมือง หมายเอานิสัยรักการงาน ผู้นำต้องเป็นคนรักการงาน เพราะเนื้อหาแห่งชีวิตของคนเราคือการงาน เพราะนำมาซึ่งความอุดมสมบูรณ์ และเป็นเครื่องมือป้องกันความเสื่อมโทรมทั้งปวง

7. ขื่อเมือง หมายเอานิสัยซื่อสัตย์ เพราะเป็นหลักค้ำประกันบ้านเมืองให้มั่นคง เพราะอาศัยความซื่อสัตย์ และความประพฤติซื่อจริง ตรงจริง เที่ยงจริง แท้จริง และแน่นอนจริง

8. แปเมือง หมายเอาความขยันขันแข็ง เพราะเป็นผู้แบกภาระของบ้านเมือง เต็มไปด้วยความขยันขันแข็ง ไม่ย่อท้อต่อปัญหาและอุปสรรคใด ๆ

9. ฝาเมือง หมายเอาความสามารถอาจหาญ เพราะเป็นเครื่องประดับบ้านเมืองให้สง่าผึ่งผาย ไม่สะทกสะท้าน หรือเก้อเขินและมีน้ำใจแกล้วกล้า ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรคและภยันตราย

10. เขตเมือง หมายเอามารยาทที่ดี ผู้นำต้องมีกิริยาสุภาพ วาจาสุภาพ และใจสุภาพ ซึ่งเมื่อแสดงออกแก่ใคร ๆ ย่อมเกิดผลเป็นคนสุภาพเรียบร้อย อ่อนโยน น่าเคารพนับถือของสุภาพชน

11. ประตูเมือง หมายเอาความสามัคคี บ้านเมืองจะเจริญอุ่นหนาฝาคั่งได้ คนทุกคน ทุกแผนก จะต้องมีความรัก ความสามัคคีกัน ต้องทำงานเป็นทีม ร่วมกันคิด ร่วมกันทำ ร่วมกันต่อสู และร่วมกันแก้ปัญหา

12. สติเมือง หมายเอาการประหยัด รายได้เสมือนยาบำรุงธาตุ รายจ่ายประหนึ่งว่ายาระบาย รายเหลือคล้ายกับยาย่อยอาหาร แต่ถ้ารายจ่ายออกไปมาก ก็กลายเป็นยาถ่ายอย่างแรง

13. ค่าเมือง หมายเอาความกตัญญู อันเป็นภูมิธรรมดุจพื้นที่ยันแห่งคนดีทั้งหลาย ผู้นำต้องรู้จักกตัญญูต่อผู้มีพระคุณและกตัญญูต่อบ้านเมือง

14. เมฆเมือง หมายเอาพรหมวิหาร อันเป็นคุณธรรมอำนวยให้ผู้นำมีนิสัยสุขุมชุ่มเย็น มีความเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ไปคุ้มครอง ปกป้อง และให้ความเป็นธรรมแก่ผู้น้อย

คุณธรรมของผู้นำตามวัฒนธรรมไทยแม้จะเก่า แต่ก็ใหม่เอี่ยมด้วยคุณภาพ และไม่ล้าสมัยดังที่คิด แต่อย่างใด

เขียนใน GotoKnow โดย ศรีกรม
ใน วัฒนธรรมท้องถิ่น

คำสำคัญ (Tags): #ผู้นำตามวัฒนธรรมไทย

หมายเลขบันทึก: 237608เขียนเมื่อ 26 มกราคม 2009 08:37 น. ()แก้ไขเมื่อ 18 พฤษภาคม 2012 18:52 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่าน