ศูนย์เรียนรู้ ในโรงพยาบาลน่าน
“ โรงพยาบาลน่าน โรงพยาบาลคุณภาพ บริการสังคม ’’
เป็นวิสัยทัศน์ของโรงพยาบาล ที่เน้นให้ความสำคัญกับสุขภาพของประชาชนทั้งที่เจ็บป่วย และส่งเสริมสุขภาพกลุ่มที่มีสุขภาพดี ทั้งภายในโรงพยาบาลและชุมชนมาโดยตลอด จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่โรงพยาบาล มีศูนย์การเรียนรู้ สำหรับเด็กและเยาวชน และบุคคลผู้สนใจ ได้เข้ามาศึกษาเรียนรู้ หลายคนอดสงสัยไม่ได้ว่า ทำได้อย่างไร?? ศูนย์เรียนรู้ ในโรงพยาบาล
จึงขอนำเรื่องราวดีๆ มาบอกเล่าสู่กันฟังค่ะ
การจัดตั้งศูนย์เรียนรู้ของโรงพยาบาลน่านเกิดจากแรงบันดาลใจหลายประการ ได้แก่ จากพระราชดำรัส ของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ที่ทรงรับสั่งกับพระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์ ปรากฎในหนังสือ เกิดที่วังปารุสก์ ว่า “คนที่ไปถึงเมืองไหน แล้วไม่ได้ไปดูมิวเซียม คนๆนั้นไม่ศิวิไล” พระราชดำริ สมเด็จฯพระบรมราชชนก ที่ทรงเขียนไว้ในสมุดบันทึกวิชาบักเตรีว่า “True success is not in the learning but in its application to the benefit of mankind” ข้อคิดของศาสตราจารย์นายแพทย์เกษม วัฒนชัย ที่เคยให้ไว้ว่า “ทุกหน่วยงานในทุกภาคส่วน ควรที่จะเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้” และ อาจารย์นายแพทย์บุญยงค์ วงศ์รักมิตร อดีตผู้อำนวยการโรงพยาบาลน่าน ที่อยากให้โรงพยาบาลน่านมีสถานที่จัดนิทรรศการถาวร เพื่อให้สุขศึกษาแก่ผู้ป่วย ญาติ และประชาชนทั่วไป
แรงดลใจทั้งหมดนี้กอปรกับความตั้งใจของผู้อำนวยการโรงพยาบาลน่าน
นายแพทย์คณิต ตันติศิริวิทย์
ที่อยากเห็นเยาวชนในต่างจังหวัดได้รับโอกาสศึกษาเรียนรู้ ถึงแม้จะไม่เท่าเทียมกับเยาวชนในกรุงเทพมหานครหรือเมืองใหญ่ๆที่มีโอกาสได้ชมพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ ท้องฟ้าจำลอง พิพิธภัณฑ์เด็ก (Discovery Museum) รวมทั้งสวนสัตว์ต่างๆ รวมทั้งโรงพยาบาลน่านได้จัดกิจกรรมวันเด็กแห่งชาติซึ่งเป็นกิจกรรมทางด้านวิทยาศาสตร์ สังคม สิ่งแวดล้อม เป็นประจำทุกปีตั้งแต่ประมาณปี 2520 เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน แต่ก็สามารถจัดได้เพียงปีละ 1 ครั้งเท่านั้นซึ่งยังไม่เพียงพอ โรงพยาบาลน่านได้พยายามจัดกิจกรรมเสริมโดยให้โอกาสเยาวชนเข้าศึกษา เยี่ยมชมกิจการ งานที่กลุ่มงาน/ฝ่ายต่างๆในโรงพยาบาลปฏิบัติเป็นงานประจำ หรือตามที่โรงเรียนต่างๆได้ร้องขอ นอกจากนี้โรงพยาบาลยังได้จัดมุมพัฒนาการ และห้องสมุด สำหรับเด็กป่วยในโรงพยาบาล และจัดกิจกรรมค่ายเยาวชนสำหรับบุตรหลานเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลในช่วงปิดเทอมด้วย
เดิมที อาคารศูนย์เรียนรู้ เป็นโรงอาหาร ที่ไม่ใช้งานแล้ว เป็นอาคารชั้นเดียว จึงมีการปรับปรุงโดยใช้งบประมาณเงินบำรุง จำนวน 980,000 บาท แล้วเสร็จเมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน 2545 ทั้งนี้ได้มีกองทุนตันติศิริวิทย์ มูลนิธิพระครุพุทธมนต์โชติคุณ นายแพทย์บุญยงค์ วงศ์รักมิตร รวมทั้งภาคเอกชนต่างๆ ได้สนับสนุนทุนเพื่อจัดหาวัสดุ อุปกรณ์ทางด้านวิทยาศาสตร์ เอกสาร หนังสือ สื่อการเรียนรู้ต่างๆ และเครื่องมือทางการแพทย์ที่หมดอายุการใช้งาน เช่น เครื่องเอ๊กซ์เรย์คอมพิเตอร์(CT Scan) เป็นต้น เปิดให้เข้าชมแล้วตั้งแต่ปี 2546 เป็นต้นมา และทำพิธีเปิดอย่างเป็นทางการโดยสมเด็จพระเทพรัตน์ราชสุดา สยามบรมราชกุมารี เสด็จเป็นองค์ประธานในพิธี เมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม 2548 ในวโรกาสที่พระองค์เสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมราษฎรและทรงงานในจังหวัดน่าน ภายใน ศูนย์เรียนรู้ จะเน้นการเรียนรู้ที่จะส่งเสริม พัฒนาการเด็ก ทั้งด้าน IQ และ EQ มีความสุขไป พร้อมกับ การเรียนรู้จากการที่ได้สัมผัสจับต้องและบางครั้งได้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง (Play and Learn)
ส่วนสิ่งที่นำมาแสดง ตัวอย่างเช่น กระจกเงาขำขัน 
ลูกบอลพลาสม่า การลอยตัวของลูกบอลตามหลักการของแบร์นุยยี (Bernoulli’s Principle) ความรู้เกี่ยวกับแสง การเล่นเงา ซึ่งโยงไปถึงการทำงานของแสง X-ray
โดยนำเครื่อง เอ๊กซเรย์ มาตั้งโชว์ไว้ด้วย ความรู้เกี่ยวเสียง คุณสมบัติของเสียง การเรียนรู้เกี่ยวกับเสียงสะท้อนที่จะเชื่อมโยงไปถึงการใช้ประโยชน์ของเครื่องตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง (Ultrasound) ของเล่นทางด้านเคมี เช่น ผลไม้นักสืบ การสดสอบน้ำประปา
การทำสบู่ แชมพู การทำน้ำเกลือแร่ และประโยชน์ในการรักษาผู้ป่วยท้องเดิน ทางด้านชีววิทยา จะมี กล้อง Microscope ชนิดต่างๆช่วยดูแลสุขภาพได้อย่างไร การตรวจหาหมู่เลือด การตรวจการเข้ากันได้ของเลือด
ตัวอย่างชิ้นอวัยวะต่างๆที่เกิดจากโรค หรืออุบัติเหตุ รวมทั้งหุ่นจำลองหรือของจริง
( เช่น โครงกระดูกมนุษย์)ที่สามารถจับต้องได้
การแสดงอุปกรณ์ช่วยเหลือคนไข้ เช่น ขาเทียม แขนเทียม ไม้เท้า ไม้ค้ำยัน การดัดแปลงใช้เครื่องมือช่วยฟื้นฟูสภาพเด็กพิการ(งานกิจกรรมบำบัด) ชิ้นส่วนอวัยวะ การฝึกปฐมพยาบาลโดยอาศัยหุ่นฝึกจริง เป็นต้น ยังมีเรื่องราวดีๆ อีกมากมาย เล่าได้ไม่หมด ท่านต้องหาโอกาส ไปสัมผัสด้วยตัวเอง หากมีโอกาส พา ลูก พาหลาน ไปเยี่ยมชม ได้ทุกวันเว้นวันหยุดราชการ
อ้อ!!! ใกล้ๆกันกับศูนย์การเรียนรู้ยังมี ห้องสมุดประชาชน และห้องสมุดเด็กด้วยนะคะ โอกาสหน้าจะหารูปมาฝากนะคะ
หรือจะเข้าไปดูไปเวปไซต์ ของ โรงพยาบาลน่าน ก็ได้ที่นี่ค่ะ
http://www.nanhospital.go.th/
ความเห็น (8)
สวัสดีปีใหม่ค่ะ ชาวคุณภาพรพ.น่าน ทุกท่านค่ะ ขอให้มีความสุขมากๆนะคะ
สวัสดีค่ะคุณ กล้วยแขก คุณ NUCH และคุณ paula ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมเยือนนะคะ สวัสดีปีใหม่ ขอให้มีความสุข มากๆ เช่นกันค่ะ
อ้อ ! Blog ของ คุณ paula น่ารักจังค่ะ
- น่าสนใจมากเลยทีเดียวครับ
- เห็นคุณหมอคณิตเล่าให้ฟังบ่อยๆ อยู่ใกล้ๆ แค่นี้ยังไม่เคยเข้าไปสักที คงต้องหาโอกาสสักหน่อยแล้วครับ
- จะไปแนะนำคนอื่นๆ ครับ
สวัสดีค่ะ พ่อน้องซอมพอ คุณหมอคณิต เล่าให้คนอื่นๆ ฟัง ก็อดไม่ได้ที่จะช่วยเล่าผ่าน Blog นี้ค่ะ แต่ว่าคุณหมอคณิตก็ยังไม่เคยเห็น Blog นี้เลยนะคะ
ไม่รู้จะชอบรึเปล่า แต่ท่านก็ฝากให้เขียนเรื่องห้อมสมุดเด็กเพิ่มด้วยค่ะ
คิดว่า ไม่นานนี้ จะหารูปสวยๆ มาฝากด้วยค่ะ อย่าลืมติดตามอ่านนะคะ
ได้โอกาสอ่านแล้วครับ ขอบคุณมากที่ช่วยประชาสัมพันธ์ ศูนย์เรียนรู้น่าจะเกิดได้ในทุกสถานที่ไม่ว่าจะเป็นวัดวาอารามซึ่งเป็นต้นกำเนิดแหล่งเรียนรู้มาแต่รุ่นบรรพกาล หน่วยราชการ หน่วยงานเอกชนหรือแม้แต่ร้านค้า และคงต้องนับรวมถึงทุกครัวเรือน เป็นแหล่งเรียนรู้ได้หมด อยู่ที่เรามองเห็นหรือไม่เท่านั้น โรงพยาบาลมีทรัพยากรทั้งบุคคล สถานที่ วัสดุอุปกรณ์โดยเฉพาะงบประมาณที่จะสนับสนุนได้ จึงจำเป็นที่จะต้องมีส่วนช่วยสังคมโดยเน้นที่เยาวชน แต่ในความเป็นจริงเป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญของเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลเอง ด้วยต่างฝ่ายต่างต้องสร้างองค์ความรู้พร้อมกับแสดงออกให้เพื่อนร่วมงานต่างสาขา ต่างวิชาชีพได้เรียนรู้ด้วย ก็จะเป็นประโยชน์ยิ่ง ๆ ขึ้น นอกจากนี้ยังน่าจะใช้เป็นจุดที่จะทำ group health education ทั้งในส่วนของงานแม่และเด็กซึ่งเป็นงานชูโรงของส่งเสริมป้องกัน ตลอดจนงานรักษาพยาบาลเฉพาะโรคต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดีที่สุด
ขอบคุณอีกครั้ง
ขอขอบคุณ ลุงหมอคณิต สำหรับ ข้อคิดดี ดี ที่จะได้นำไปเป็นแนวทางในการพัฒนางานต่อไปค่ะ