ทำไมจึงต้องการแบบสอบถามในงานขจัดปัญหาความไร้รัฐความไร้สัญชาติของมนุษย์ ??

        อ.แหววกำลังคิดว่า จะเขียนถึงความเป็นมาของแบบสอบถามเกี่ยวกับสิทธิในสถานะบุคคลอยู่เหมือนกัน จำได้ว่า อ.แหววขอให้ต้องและบีเริ่มต้นทำในราว พ.ศ.๒๕๓๙ เพื่อเตรียมการสำหรับการลงพื้นที่ที่แม่สรวย

            ในครั้งนั้น เราแค่อยากทราบว่า ชาวเขาในบ้านหนึ่งบนดอยวาวีมีคุณสมบัติของคนสัญชาติไทยหรือไม่ ?

             และต่อมา เมื่อมีการทำงานมากขึ้น เพราะคนมาร้องทุกข์กับเราเพียบ เราต้องขยายฐานข้อมูลจนครอบคลุมสถานะบุคคลทุกลักษณะที่มี ตลอดจนสิทธิเสรีภาพที่สำคัญของมนุษย์

              จนถึงวันนี้ มีคนจำนวนมากที่มีส่วนในการพัฒนาแบบสอบถาม

           ขอให้ทราบในประการแรกว่า ข้อเท็จจริงที่เราอยากรู้ ก็คือ ข้อเท็จจริงที่กฎหมายและนโยบายต่างๆ กำหนดเป็นเงื่อนไขในการได้หรือเสียสิทธิ 

           คนมักถามเรามากว่า แบบสอบถามของเราหนามาก ละเอียดมาก เราก็ต้องเสียเวลาตอบทุกหนไปว่า แบบสอบถาม ก็เสมือน  "ปรอทวัดไข้" ไง ถ้าแบบสอบถามไม่ดี เราก็จะไม่ทราบว่า คนป่วยยังมีไข้ไหม คนป่วยมีร่างกายที่สมบูรณ์ขึ้นหรือยัง ให้ยาคนไข้ไม่ถูก  

              หลายปีก่อน โอ๊ต กระจกเงา ก็คิดถึงการทำ "Electronic People Data Base" เพราะแบบสอบถามของเราทวีจำนวนมากขึ้น จนเราไม่มีที่เก็บ และจำไม่ได้

          ในวันนี้ ภาระกิจในการปรับแบบสอบถามให้สอดคล้องกับกฎหมายและนโยบายใหม่ๆ เป็นภารกิจที่ตกทอดมายัง อ.ไหม อ.มิว รวมถึงแก้ว ถ้าถาม อ.แหวว เรื่องของแบบสอบถาม ก็คือเรื่องของการสะสมองค์ความรู้ในเรื่องสิทธิในสถานะบุคคลตามกฎหมายไทยที่เกิดขึ้นระหว่างนักวิชาการรุ่นเยาว์ที่แวะเข้ามานั่งใต้ต้นไม้แห่งความรู้ของ อ.แหวว

            แบบสอบถามจึงไม่ใช่ผลงานของ อ.แหวว แต่เป็นผลงานของเหล่าสุดที่รักของ อ.แหวว

       แบบสอบถามจึงเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ของเราค่ะ ถ้าเราสอบถามอย่างไม่มีคุณภาพ เราก็จะไม่สามารถแก้ปัญหาความไร้รัฐความไร้สัญชาติของคนไข้ของเรา เวชระเบียบมีความสำคัญสำหรับการรักษาพยาบาลในโรงพยาบาลอย่างไร แบบสอบถามก็มีความจำเป็นสำหรับงานช่วยเหลือคนไร้รัฐคนไร้สัญชาติอย่างนั้น