เดินป่านายูง รอบสาม ป่าดิบแล้ง
20 พฤศจิกายน 2551 วันนี้นัดออกเดินทางตอนแปดโมงเช้า แต่พอดีนึกได้ว่าอย่างน้อยในพื้นที่น่าจะได้เห็นความก้าวหน้า โดยเฉพาะพี่หนึ่งพิทักษ์ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ของพื้นที่ในการอำนวยความสะดวกในการเข้าพื้นที่ มักจะถามอยู่เสมอเวลาเจอกันทุกครั้งว่าได้ข้อมูลสมุนไพรไปแล้วจะไปทำอะไร ผมก็ตอบว่ามันน่าจะกลับเข้าพื้นที่เพื่อให้คนในพื้นที่ได้รู้จักและช่วยกันรักษาให้คงอยู่ไว้ ปุ๊กก็นัดพ่อมา ทีมพ่อชาย พ่ออำนวย พี่สมัย และทีมงานเป็นที่เรียบร้อย พ่อมามารอแต่เช้าเลย ผมมาถึงก็มาพิมพ์รายชื่อสมุนไพร แยก 2 ประเภทป่า คือป่าเต็งรัง และป่าเบญจพรรณ ซึ่ง ป่าเต็งรังมีข้อมูลของสมุนไพร 29 ชนิด ป่าเบญจพรรณมี 66 ชนิด โชคดีที่มีความรู้เกี่ยวกับโปรแกรมระบบฐานข้อมูลบ้าง ก็เลยให้โปรแกรมประมวลผลให้และพิมพ์ออกมา ในวันนี้เราจะไปที่ป่าดิบแล้งกัน ล้อหมุนตอนประมาณ 08.15 น. ก็พอดี ๆ แวะรับทีมที่ทางแยกเข้าอำเภอบ้านผือ มาถึงพื้นที่ตอน 10.00 น. พอดีพี่หนึ่งเป็นหัวหน้าทีมงานในพื้นที่ ก็ได้ทำความเข้าใจกันในเบื้องต้นเกี่ยวกับความก้าวหน้าของโครงการ โดยตอนนี้เรากำลัง สำรวจรวบรวม ซึ่งทำไปได้ 2 ป่าแล้ว ทั้งในงานทางวางแปลง และ GROUND CHECK ซึ่งการระบุชื่อวิทยาศาสตร์นั้นอาจารย์ศิวพงษ์ขอข้อมูลเพิ่มเติม และในส่วนของการวางแปลงนั้นคงจะได้ขอให้ทางผู้เชี่ยวชาญได้แปรผลการสำรวจดังกล่าว จากนั้นเราจะเชิญทั้งพ่อมา พ่อชาย อาจารย์มาประชุมร่วมกันเพื่อเติมเต็มข้อมูลให้ได้สมบูรณ์ที่สุด แล้วพิมพ์ออก เพื่อนำไปใช้เป็นข้อมูลสำหรับการทำประชาคมในพื้นที่เพื่อขอความเห็นเกี่ยวกับแนวทางการคุ้มครองสมุนไพรในพื้นที่ สุดท้ายก็คือการประชุมสรุปผลงานให้ผู้บริหารทราบในที่ประชุมจังหวัดอีกทีหนึ่ง นี่ก็เป็นการเล่าความก้าวหน้าให้ทีมฟัง แต่ขณะนี้บรรยากาศของทางทีมพี่หนึ่ง มีพี่จำปี พี่นิสสัย ซึ่งอยากจะรู้จักสมุนไพรให้มากขึ้น ก็คุยกับพ่อมา พ่อชายอย่างออกรส และเห็นว่านัดกันไปดูต้นนั้น ต้นนี้
เราเริ่มออกเดินกันจริง ๆ ก็ตอน 10.30 น. ใช้เวลาเดินเพื่อให้ไปถึงพื้นที่ที่ต้องการสำรวจ ซึ่งพี่หนึ่งเล่าว่ามันจะมีลักษณะดิบแล้ง สลับกับเบญจพรรณ ในพื้นที่ที่จะเข้าไป ซึ่งถ้าเอารถขึ้นก็ได้ แต่ต้องอ้อมไปอีกทางหนึ่งระยะทางกว่า 40 กม. ถ้าเดินด้วยเท้าจะง่ายกว่า สำหรับคนที่เดินประจำ เราเดินกันไป เริ่มออกเดิน พ่อมากับพ่อชายเข้าคู่กันได้ ก็จับนู่นดูนี่ ไปไม่ถึงไหน มีต้นใหม่ ๆ ในป่าเบญจพรรณที่เราเคยผ่านทางมาแล้ว เช่น บ้งเลน , ด้ามขวานหัก เป็นต้น เราก็เดินไปเรื่อย ๆ น้อง ๆ ผู้หญิงมีปุ๊ก เจี๊ยบ สงัด พวกนี้เก่ง เดินไม่หยุด เดินไปคุยไป ดูนาฬิกาอีกที 12.00 น. ผมลงข้างทางไปหาที่เบา แล้วกลับขึ้นมา ยังไม่ถึงที่ ก็เริ่มเร่งเท้าและเรียทั้งพ่อมา พ่อชายให้มาให้ทัน เนื่องจากเราจะต้องเข้าไปด้านซ้ายของป่าเต็งรัง เพื่อเข้าพื้นที่ป่าดิบแล้ง ลุยหญ้าเข้าไปสูงครับ บางทีแทงหูแทงตา วันนี้ผมใส่เสื้อสนามมาด้วยเลยเอาหมวกออกมาคลุม ปิดร่างกายมิดชิดเลยครับ และเข้าฤดูหนาวแล้ว ถึงแม้ฟ้าจะเป็นครึ้ม ๆ แต่ก็ไม่มีทีท่าว่าฝนจะตก ระหว่างทางที่เราพยายามฝ่าเข้าไปก็มีเส้นทางเก่าที่หญ้ากลับมาปกคลุมเนื่องจากช่วงฝนตกหญ้าก็ดีใจเป็นธรรมดา มีเกล็ดลินใหญ่ขึ้นอยู่เป็นหย่อม ๆ เต็มไปหมดเลยครับ มีเครือคางควายด้วย และตรงที่เรานั่งกินข้าวเที่ยงกันมีต้นยางบง ซึ่งคุยกันว่ามีแนวโน้มหายาก เพราะเขามาปล้ำเอาไปทำธูป กินข้างเที่ยงกันเจี๊ยบเตรียมหมูทอดข้าวเหนียวไปให้ พร้อมกับแจ่วของพี่นิสสัย ส่วนพี่จำปีเด็ดเอาเครือออบแอบแถวนั้นแหละ เดินเข้าไปหานู่นหานี่มาเป็นผักแนม เช่น ผักกูด ก็ทำให้ผมได้คิดว่าจะมีงานอะไรที่ได้ทำแล้วมีความสุขขนาดนี้ ไปเรื่องปวดขาธรรมดาครับ โอเค เราเริ่มการสำรวจโดยแบบ่งทีมพ่อชายไปวางแปลง พี่หนึ่งนำทีมกราวน์เช็ค พร้อมกับพี่นิสสัยเหน็บยากันยุงใส่ไม้เดินตาม ผมถ่ายรูปใช้กล้องของสงัด เจี๊ยบบันทึก ปุ๊กอัดเสียง ตอนแรกก็ลองใช้แบบบักทึกลักษณะของต้นไม้ แต่ใช้เวลานานมากต่อต้น ก็เลยใช้วิธีถ่ายรูปมาก ๆ เอา เดินไปเรื่อย ๆ ทำไปเรื่อย ๆ ได้เวลาประมาณ บ่าย 2 โมง มาเจอะกับทีมที่วางแปลงพอดี และทีมงานก็กำลังออกล้าเล็กน้อย ส่วนสงัดนะหรือให้แยกไปกับทีมวางแปลง เพราะคาดว่าจะเดินลำบาก น้องอรุณจาก สอ.ห้วยทราย คนนี้มาช่วยด้วยตลอด ช่วงนั้นก็หมดป่าเต็งรัง เป็นรอยต่อของเบญจพรรณ มีคนเอากระจ้อนเน่ามาให้กันดม ก็เฮฮากันใหญ่ ไปดูเถาจางจืด พี่ ๆ ขุดเอากันใหญ่ครับ กะว่าจะเอาไปกินเหล้าแล้วให้เมายากสักหน่อย และมีอีกหลาย ๆ เถาเลย เราเดินตัดป่าเบญจพรรณเข้าไป เพื่อจะไปถึงป่าดิบแล้งอีกที่หนึ่ง มีไผ่ตายขีอยู่ข้างหน้า ทั้งต้องกระโดดข้ามห้วยเล็ก ๆ ปีนป่าย โยกตัว บางที่ต้องก้มลอดป่าไผ่ นี่มาสำรวจสมุนไพรครับ ออกมาอีกด้านเลยคุยกันว่าอาจจะต้องมีเที่ยวหน้า เพราะตอนนี้ได้รายชื่อไปประมาณ 30 ตัวอย่างแล้ว ก็พากันย้อนรอยกลับทางเดิม แต่ต้องลงทางที่เคยลงเมื่อคราวที่แล้ว ระหว่างทางย้อนรอยนั้นมีต้นที่น่าสนใจอีกเช่น กระบาก , รกฟ้า หรือเกล็ดลินที่ขึ้นสวยมากจนอดถ่ายรูปไว้ไม่ได้ ส่วนปุ๊กกับเจี๊ยบ ก็เดินลิ่ว ๆ ไปเรื่อย เลย ทางลงก็จำลองภูกระดึงมานี่แหละครับ แต่โหดน้อยกว่าแยะ เพราะเป็นระยะทางที่ปีนเขาไม่มาก ประมาณว่า 1 ใน 4 ของซำแฮก ลงมาได้รถกระบะแบบที่เขาใช้ขนคนงานนะครับ คือเป็นรถกระบะมีไม้แป้นพอนั่งสบายก้นวางพาดกระบะ อีก 2 แถวแนวขวางนะ วันนี้ก็ได้ทั้งงานและความประทับใจอีกวันหนึ่ง และ คาดว่าจะให้ปุ๊กลองดูเรื่องของการหยุดเพื่อไปต่อ คือการสรุปความก้าวหน้าว่าได้อะไร ตรงไหนที่ทำได้ดี ตรงไหนที่ต้องปรับปรุง และจะไปไหนต่ออย่างไร
WHAT |
HOW |
WHERE |
WHEN |
WHOM |
COLLECT
|
สำรวจ วางแปลง |
ป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง |
|
ขอแรงพี่ปัญญา แปรผล |
CLARIFY
|
เวทีเสวนาร่วมกับผู้เชี่ยวชาญ |
มาดูกันว่าครบถ้วนหรือยังในส่วนของสรรพคุณ หรือชื่อวิทยาศาสตร์ |
|
อจ.ศิวพงษ์ พ่อมา พ่อชาย |
PRINTING / TRANSFORM
|
-ทะเบียนสมุนไพร -รายละเอียด -ผู้เข้าร่วมกิจกรรม -แผนที่ป่า |
|
|
|
BROADCAST
|
เวทีประชาคม 1.มีสมุนไพรอะไรในพื้นที่ 2.ความคิดเห็นเกี่ยวกับแนวทางการคุ้มครองสมุนไพร 4 ประเด็น |
อบต.ห้วยทราย |
|
ครู นักเรียน อบต. ตู้แหวง โดยให้ สสอ. / รพ.นัด อจ.แอ้ พี่ปุ้ย เป็นวิทยากร |
เอารูปลงให้ดูหน่อยครับ ลองใช้วิธีของผมดู
ไปสมัคร picture Gallarry ของ Picasa โดยเข้า googles นะเลือกรูปภาพแล้วสมัครดูแทรกลิงค์มาที่ Blog ของเราง่ายๆเอง