แก๊สน้ำตา (Tear gas) หรือ CS gas ที่เป็นชื่อสามัญของ 2-chlorobenzalmalononitrile หรือ o-Chlorobenzylidene Malononitrile มีสูตรทางเคมีคือ C10 H5 Cl N2
แก๊สน้ำตาค้นพบโดยชาวอเมริกันสองคนที่ชื่อว่า Ben Corson และ Roger Staughton เมื่อปี ค.ศ. 1928 ซึ่งชื่อแก๊ส CS ก็ได้มาจากตัวอักษรแรกของนามสกุลทั้งสองคน
โดยปกติแล้วตัว CS จะเป็นของแข็งที่อุณหภูมิห้อง เพราะมีจุดหลอมเหลวที่ 93 องศาเซลเซียส และจุดเดือดที่ 310 องศาเซลเซียส ซึ่งเมื่อเวลาจะนำมาใช้งาน ต้องทำให้กลายเป็นควัน ซึ่งมีหลากหลายเทคนิคและวิธีการครับ
แก๊สน้ำตาจะส่งผลให้ผิวหนังระคายเคือง ปวดไหม้ น้ำไหลออกมาจากตา จมูก ปาก รวมทั้งทางเดินหายใจ อย่างไรก็ตาม อาการต่างๆ เหล่านี้จะเกิดขึ้นเพียงชั่วคราวเท่านั้น ความเจ็บปวดจากแก๊สน้ำตาจะหายไปหลังจากสัมผัสแล้วประมาณ 5-30 นาที
ส่วนวิธีการรักษานั้น ควรอยู่ในความสงบเพราะถ้ายิ่งตื่นตกใจก็จะยิ่งทำให้เกิดความระคายเคือง หายใจช้าๆ และระลึกไว้ว่า อาการเหล่านี้จะเกิดขึ้นเพี่ยงชั่วคราวเท่านั้น
หากเห็นว่ามีการยิงแก๊สน้ำตาหรือมีสัญญาณเตือน ควรรีบสวมอุปกรณ์ป้องกัน หากเป็นไปได้ ให้เคลื่อนหนีและอยู่ในตำแหน่งเหนือลมให้เร็วที่สุด
หากสัมผัสแก๊สน้ำตาหรือสเปรย์พริกไทย ให้รีบสั่งน้ำมูก, บ้วนน้ำ, ไอ และพ่นน้ำลาย พยายามอย่ากลืนลงไป และถ้าหากสวมคอนแทคเลนส์ พยายามถอดคอนแทคเลนส์ออกหรือให้คนอื่นช่วยถอดออก ทั้งนี้ต้องคำนึงถึงความสะอาด และนิ้วมือต้องไม่มีสิ่งปนเปื้อนด้วย