ดูแลด้วยใจ คุณค่าของการดูแล

หลังจากใส่ peacemaker ให้ทุกคนแล้ว ก็ต้องให้ยา “ใจ” เพิ่ม เช้าวันเดียวกันนั้น เอาน้องหมีน้อยขึ้นไปทำงานด้วย เสร็จจากกิจกรรม just a minute ให้น้องหมีแนะนำตัว ยื่นน้องหมีให้นักศึกษาคนที่นั่งถัดไป บอกให้เขาช่วยส่งต่อๆให้เพื่อนทุกคน เด็กๆ มองอย่าง งงๆ อาจารย์มามุขไหนเนี่ย แต่ก็ยอมส่งน้องหมีน้อยไปจนรอบวง ระหว่างส่ง บางคนก็จับๆ แล้วส่งต่อ บางคนก็ส่งผ่านไปเลย บางคนก็เอามาดมแล้วส่ง

 

เมื่อครบรอบ คราวนี้ครูบอก เอาใหม่นะ คราวนี้เวลาส่งครูอยากให้พวกเราส่งน้องหมีให้เพื่อนด้วยความรักนะ ส่งด้วยหัวใจ การส่งครั้งนี้ผ่านไปด้วยความเรียบง่าย สัมผัสได้ถึงกระแสความอ่อนโยนและความตั้งใจที่จะมอบสิ่งดีด้วยความรักให้กับผู้รับ

 

เมื่อครบรอบ เปิดวงอภิปราย ถามถึงความรู้สึกที่เกิดขึ้น และจากประสบการณ์ครั้งนี้จะเอามาใช้กับการดูแลผู้ป่วยอย่างไร ทุกคนได้แลกเปลี่ยนความคิดกัน แผนการพยาบาลก็เหมือนตุ๊กตาหมี การปฏิบัติตามแผนการพยาบาลเป็นสิ่งที่ทุกคนทำได้หมด แต่เมื่อเอาแผนการพยาบาลมาบวกกับการให้ด้วยใจและความรัก การดูแลนั้นคงมีความหมายมากมายสำหรับทั้งผู้ให้และผู้รับ

 

ในวันสุดท้ายของการฝึกงานของสัปดาห์ ช่วงประชุมปรึกษาหลังให้การพยาบาล ให้นักศึกษาแลกเปลี่ยนความรู้ ตอบการบ้านที่ครูให้กลับไปค้น เล่าถึงการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นในสัปดาห์ และปิดท้ายให้ทุกคนเล่าถึงความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้นจากการดูแลคนไข้ของตัวเอง

 

นักศึกษาคนหนึ่งเล่าให้ฟังว่า คนไข้ที่ดูแล มีปัญหา เรื่องสะอึกตลอดเวลา 24 ชั่วโมง วันหนึ่งขณะที่หนูอยู่ดูแลให้คนไข้ทานข้าว คนไข้เขาก็ร้องไห้ออกมา หนูก็บอกเขาว่าให้ทานไปเรื่อยๆ หนูจะอยู่เป็นเพื่อนเขาเอง วันต่อมาหมอปรับยาให้ใหม่ คนไข้ไม่สะอึกแล้ว พอตอนเที่ยงหนูดูแลให้คนไข้ทานข้าว คนไข้ยังคงร้องไห้อีก หนูจึงได้รู้ว่าคนไข้มีความทุกข์มากมายเหลือเกิน หนูอยากช่วยเขา ที่ผ่านมาหนูก็ดูแลคนไข้ทุกคนอย่างเต็มที่ แต่ในสัปดาห์นี้ต่างออกไป หนูรู้สึกให้ด้วยใจ ดูแลเหมือนดูแลญาติ พยายามให้เขาช่วยเหลือตัวเองให้มากที่สุด และเป็นกำลังใจให้เขา

 

ส่วนนักศึกษาคนอื่นๆ เล่าถึงความประทับใจจากการดูแล  ทุกคนรู้สึกดีและภูมิใจที่เป็นส่วนหนึ่งของการดูแลและทำให้คนไข้ดีขึ้น บอกว่า คนไข้ใจดี   ให้ความร่วมมือ พร้อมทั้งเล่าเรื่องมากมายให้ฟัง “ทั้งๆ ที่คนไข้เล่า จริงๆ ในวันแรกหนูก็ถามเขาเหมือนกัน แต่ดูเหมือนว่าการเล่าครั้งหลังจะเป็นธรรมชาติมากกว่าการถามตอบ”  “ทุกๆเช้า หนูรู้สึกอยากขึ้นฝึกปฏิบัติงาน”  “มีความสุขในการเรียนรู้และดูแลผู้ป่วย”  “หนูรู้สึกว่าหนูมีค่า”

 

ก่อนเลิกเรียนวันนั้น เลยให้ทุกคนลองค้นหาคุณสมบัติที่ดีของตัวเองที่ทำให้ได้รับสิ่งดีๆ เหล่านี้จากคนไข้ ดูเหมือนว่าคำตอบแรกสุดที่ได้รับจากเด็กๆ ก็เหมือนวัยรุ่นยุคใหม่ทุกคนคือ “หนูสวยค่ะ คุยเก่งค่ะ”  ครูเลยต้องบอกว่า “จ๊ะ ครูเห็นแล้ว ทุกคนสวยจ๊ะ แต่ความสวยอะไรจากภายในค่ะ ที่ฉายออกมาทำให้คนไข้เห็นคุณค่านั้น”

 

“ความจริงใจ – ใส่ใจ – สม่ำเสมอ” เป็นคำตอบสุดท้ายจากบทเรียนในวันนั้น

และวันนั้นจึงเป็นวันแห่งความสุขอีกวัน

**หมายเหตุ กิจกรรมการดูแลด้วยใจ ประยุกต์มาจาก คู่มือกิจกรรมใน Value based education for young adult