การสอนโดยวิธีแก้ปัญหา หรือการสอนโดยวิธีการทางวิทยาศาสตร์

           การสอนโดยวิธีการแก้ปัญหานี้จะช่วยให้เกิดการบูรณาการขึ้นเมื่อนักเรียนสามารถนำเอาประสบการณ์การแก้ปัญหาที่นักเรียนได้เรียนมาไปใช้ในการแก้ปัญหาในชีวิตจริง  เมื่อสามารถแก้ไขปัญหาในชีวิตประจำวันได้ชีวิตก็มีความสมบูรณ์ขึ้น

แนวการสอนโดยวิธีการแก้ปัญหา

1.        การกำหนดปัญหา  ผู้แก้ปัญหาจะต้องรู้ว่าปัญหาคืออะไร  เป็นปัญหาที่ยากง่ายเพียงใด  การ

กำหนดปัญหาควรพิจารณาดูให้เหมาะสมกับวัยของเด็ก  เพื่อจะสามารถแก้ไขได้เพราะการแก้ปัญหาแต่ละเรื่องนั้นผู้แก้จะต้องมีประสบการณ์และพื้นความรู้มาบ้างเพื่อเป็นแนวทางในการแก้ปัญหา

2.        ขอบเขตของปัญหา  ให้นักเรียนช่วยกันกำหนดหรือจำกัดขอบเขตของปัญหาว่ามีความกว้าง

แค่ไหน  ทำได้โดย

2.1     หาจุดมุ่งหมายที่แท้จริงของปัญหา  กำหนดแนวทางที่เป็นไปได้อย่างมีเหตุผลของปัญหา

2.2     อาจมีตัวอย่างขอบเขตของการแก้ปัญหาและทดลองแก้กันก่อน

3.        การค้นคว้าหาข้อมูล  ครูอาจารย์อาจช่วยได้โดยให้รายชื่อหนังสือต่าง ๆ  เพื่อให้นักเรียนได้ไป

ค้นคว้า  แนะนำการใช้ห้องสมุดและแหล่งหนังสืออื่น ๆ  อาจจะช่วยเป็นกรณีพิเศษเป็นราย ๆ  ไป

                ในขั้นตอนแรกอาจารย์ควรส่งเสริมให้นักเรียนพยายามนำประสบการณ์และความรู้เก่า ๆ  มาใช้ในการแก้ปัญหานั้น ๆ  ก่อน

4.        การจัดระเบียบข้อมูล  ควรมีการจัดระเบียบข้อมูลให้เรียบร้อย  เมื่อได้ข้อมูลมาบางส่วนอาจไม่

สอดคล้องกับสิ่งที่ต้องการ  เมื่อรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ  มาได้อาจมีปัญหาคือ  การแปลความหมาย  การวิเคราะห์  ต้องพยายามจัดข้อมูลให้ตรงตามจุดมุ่งหมายเพื่อเป็นแนวทางในการแก้ปัญหา

5.                    การกำหนดสมมติฐาน  และการทดสอบ  เมื่อได้ตั้งปัญหาแล้วจะมีการนำเอาปัญหามาอภิปรายในกลุ่มและมีการตั้งสมมติฐาน  คือสิ่งที่คาดว่าควรจะเป็นสมมติฐานอาจมีเพียงข้อเดียวหรือหลายข้อก็ได้  บางครั้งมีเพียงอันเดียว  แต่เมื่อพิสูจน์แล้วใช้ไม่ได้ก็ยกเลิกไป  ต้องตังขึ้นใหม่  การที่นำเอาสมมติฐานมาใช้นับเป็นการเริ่มต้นของการทดสอบสมมติฐาน

6.                   ส่งเสริมความเป็นอิสระในการค้นคว้า  และการประเมินผล  การส่งเสริมให้นักเรียนได้ค้นคว้า  และประเมินผลอย่างอิสระจะทำให้นักเรียนได้มีโอกาสวางแผนว่าจะทำอย่างไร  เมื่อใด  มีการทำตารางการทำงานของตน  ซึ่งเป็นการฝึกความเป็นตัวของตัวเองได้อย่างเต็มที่ไม่ต้องมีใครมากำหนดว่าจะต้องทำอะไร  เมื่อใด  อย่างไร

นักเรียนที่ได้ฝึกขั้นตอนของการสอนโดยวิธีการแก้ปัญหา  จะมีความชำนาญในการกำหนดปัญหา 

รู้และเข้าใจในการใช้ข้อมูลในการแก้ปัญหาซึ่งเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในชีวิตประจำวัน  โดยเฉพาะในอาชีพครูและในกรณีที่เป็นนิสิตฝึกสอน  ควรได้ฝึกไว้เพื่อนำไปใช้ในชีวิตประจำวันในการสอนเด็ก