คำถามที่อยู่ในความสนใจของวัยรุ่น

เมื่อเร็วๆนี้โรงเรียนได้เชิญคุณหมอมาบรรยายให้ความรู้กับนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑-๓ ณ หอประชุมโรงเรียนจิระศาสตร์วิทยา ซึ่งนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรมครั้งนี้ได้ให้ความสนใจสอบถามปัญหาต่างๆที่อยู่ในความสนใจของวัยรุ่นเป็นอย่างมากและได้รับความกรุณาตอบคำถามโดย  แพทย์หญิงสาริณี จุฬาลักษณ์ศิริบุญ จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น และนายแพทย์อิทธิฤทธิ์ จุฬาลักษณ์ศิริบุญ แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว (family doctor) จึงขออนุญาตนำมาเผยแพร่แลกเปลี่ยนเรียนรู้ในเวทีแห่งนี้ครับ

 

*********************

Q             ทำไมวัยรุ่นถึงมีสิว แล้วจะรักษาอย่างไร/มีวิธีไหนบ้างที่ทำให้สิวไม่ขึ้น

เป็นสิวจะหายได้อย่างไรคะ

A          ขอรวมคำถามด้วยกันนะครับ เรื่องสิวเป็นเรื่องที่น่าปวดเศียรเวียนเกล้าสำหรับคนที่เป็น ซึ่งมักเป็นในวัยรุ่น สิวเกิดจากการที่ต่อมไขมันถูกกระตุ้นด้วยฮอร์โมนตัวหนึ่งชื่อ Androgen จนต่อมไขมันสร้างไขมันเพิ่มมากจนระบายออกไม่ทัน ไขมันที่อุดตันจะเป็นอาหารให้แบคทีเรียกินจนเกิดการอักเสบขึ้น ถ้าเป็นสิวที่ยังไม่ถูกแบคทีเรียกินก็จะเป็นเพียงสิวอุดตัน

สิ่งที่กระตุ้นทำให้เกิดสิวมีหลายอย่างเช่น รอบเดือน ความเครียด อดนอน ฝุ่น ความร้อน การเสียดสี การแคะแกะเกา เครื่องสำอาง สบู่ที่ผสมยาฆ่าเชื้อ บางทฤษฎีของแพทย์แผนจีนเชื่อว่าอาหารที่อุดมด้วยไขมันและนม อาจกระตุ้นการเกิดสิว

สิวที่ควรรับการรักษา คือ สิวอักเสบที่มีการอักเสบค่อนข้างมาก เพราะถ้าไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องอาจทำให้การติดเชื้อลุกลาม อาจทำให้เกิดแผลเป็น ควรปรึกษาแพทย์ผู้ชำนาญ

การรักษามีหลายอย่างทั้งการทายา กินยา ฉีดสิว แต่แนะนำเบื้องต้นสำหรับคนที่เป็นสิวอยู่ ให้ใช้ Benzoyl Peroxide 2.5%ทาก่อนล้างหน้า 10 นาที เช้าเย็นครับ

 

Q             ยายหนูเป็นมะเร็ง ตระกูลยายของหนูก็เป็น หนูควรทำอย่างไรดีคะ

A             ขึ้นอยู่กับว่าเป็นมะเร็งที่อวัยวะใดค่ะ มะเร็งบางชนิดมีเรื่องกรรมพันธุ์เป็นปัจจัยเสี่ยงได้บ่อย บางชนิดก็ไม่ค่อยมีส่วน สำหรับผู้หญิงควรให้ความสนใจเป็นพิเศษกับ 2 มะเร็ง คือ มะเร็งเต้านม และมะเร็งปากมดลูก โดยทั่วไปในวัยของหนูยังพบมะเร็งสองชนิดนี้ได้น้อย แต่ถ้าผู้หญิงคนไหนเคยมีเพศสัมพันธ์แล้ว ควรไปตรวจหามะเร็งปากมดลูกประมาณปีละครั้ง เห็นไหมคะการไม่มีเพศสัมพันธ์สามารถลดปัจจัยเสี่ยงในการเป็นมะเร็งปากมดลูกได้ด้วย

 

Q             มะเร็งเต้านมเกิดมาจากอะไร

A             เกิดจากหลายสาเหตุค่ะ กรรมพันธุ์ อาหารไขมันสูง ความเครียด ฮอร์โมนบางอย่าง แต่หลายครั้งไม่ทราบสาเหตุจริงๆ ค่ะ

 

Q             มะเร็งมดลูกเกิดมาจากอะไรคะ

A             เกิดจากหลายสาเหตุอีกเช่นกันค่ะ กรรมพันธุ์ ความเครียดมีส่วน ถ้ามะเร็งมดลูกที่น้องพูดหมายถึงมะเร็งปากมดลูกซึ่งเป็นมะเร็งยอดฮิตของผู้หญิงด้วยแล้ว ประวัติการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์เป็นปัจจัยเสี่ยงด้วยค่ะ โดยเฉพาะติดเชื้อไวรัสชื่อ HPV

 

Q             โรคมะเร็งเกิดขึ้นในเด็กอายุต่ำกว่า 13 ได้หรือไม่

A             ได้ค่ะ มะเร็งบางชนิด พบไม่บ่อยหรอกค่ะ

 

Q             ยุงไปกัดคนเป็นเอดส์แล้วมันมากัดเรา จะติดเอดส์ไหมคะ

A          ไม่ติดครับ การติดเชื้อHIV มีได้สามทางเท่านั้นคือ ติดทางการได้รับเลือด จากการมีเพศสัมพันธ์ และจากแม่ตั้งครรภ์สู่ลูกตอนที่คลอดครับ

 

Q             ทำอย่างไรหน้าถึงขาวคะ

A             ปัจจุบันเกิดการสร้างกระแสเพื่อประโยชน์ทางการค้าเช่น ต้องผมตรง ต้องหน้าขาว ต้องรักแร้ขาว ต้องมีมือถือที่ลูกเล่นมากๆ ซึ่งหลายคนไม่รู้เท่าทันแล้วคิดอยากทำตาม

โฆษณาเรื่องการทำให้หน้าขาวใสยังพยายามทำให้ทุกคนเชื่อว่า ถ้าหน้าขาวจะหาแฟนง่าย ผู้ชายรัก ผู้ชายหลายคนก็เออออไปด้วยว่าต้องผู้หญิงหน้าขาวถึงจะดี ผมว่ามันเริ่มเกิดความเชื่อผิดๆมากเกินไปแล้ว

การทำหน้าขาวใสมีหลายวิธี เช่นการใช้กรดผลไม้ลอกหน้า การทำtreatment เช่น ไอออนโต โฟโน การใช้แสงเลเซอร์ ซึ่งแต่ละวิธีมีข้อดีข้อเสียต่างกัน แต่มีข้อเตือนใจครับว่า การทำให้หน้าขาวใสด้วยวิธีการเหล่านี้ทำให้ผิวหน้าบางลง เพิ่มโอกาสเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งผิวหนังครับ

ขอแนะนำวิธีการป้องกันเพิ่มไม่ให้หน้าคล้ำ คือ ต้องใช้ครีมกันแดด และป้องกันการโดนแสงแดดจัดโดยการกางร่มUV หรือสวมหมวกปีกกว้าง

สิ่งที่สำคัญที่สุดที่กำหนดสีผิว คือ พันธุกรรม ถ้าพ่อแม่ผิวคล้ำ คงยากมากครับที่ลูกออกมาจะตัวขาวจั๊ว ฉะนั้นสิ่งที่เราเป็นนั่นแหละดีที่สุดแล้วครับ

 

Q             บางครั้งรู้สึกขาดความอบอุ่น ต้องการคนสนใจ ทำอย่างไรดีคะ

A             เป็นคำถามที่ดีนะคะเพราะมันแสดงถึงว่าน้องเข้าใจความรู้สึกของตัวเองได้ดีทีเดียว คำตอบง่ายๆ ก็คือน้องต้องให้ความสนใจคนอื่นก่อนค่ะ สำหรับวัยของน้องเรื่องเพื่อนคงเป็นเรื่องใหญ่ ถ้าน้องอยากให้ใครดีกับน้อง น้องก็แสดงความเป็นมิตรกับเขาก่อน ใช้ได้กับทั้งเพื่อนชาย เพื่อนหญิงนะคะ ที่สำคัญลองเริ่มทำแบบนี้กับคุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองดูสิคะ ผลที่ตอบกลับมาน้องอาจไม่ใช่เด็กขาดความอบอุ่นอีกเลยก็ได้

 

Q             หนูแอบชอบเพื่อนสนิท จะบอกเขาอย่างไรดี

A             การแอบชอบเพื่อนสนิทเป็นเรื่องที่อึดอัดนะคะ อึดอัดทั้งเราทั้งเพื่อน หมอว่าการแอบชอบไปเรื่อยๆ ก็ไม่ใช่เรื่องเสียหาย ยังได้อยู่ใกล้ชิดกัน ได้มีกิจกรรมร่วมกันแบบเพื่อน แต่ถ้าน้องมั่นใจว่าเพื่อนคนนี้ก็มีท่าทีชอบน้องแบบเดียวกับที่น้องรู้สึก หรือมันอึดอัดเต็มทีแล้ว อยากจะบอกก็บอกไปตรงๆ ก็ได้ค่ะ “เราชอบเธอนะ” แต่ที่สำคัญเผื่อใจไว้ด้วยนะคะ ถ้าจะเป็นได้แค่เพื่อนสนิทก็ทำใจยอมรับดีที่สุดค่ะ

 

Q             โรคฮิสทีเรียเกิดจากอะไร/ ถ้าเป็นโรคฮิสทีเรีย จะทำไงดี

A             คำนี้มาจากภาษาอังกฤษว่า Hysteria ซึ่งมาจากภาษากรีกโบราณอีกทีว่า Uterus hystera หมายถึง ผู้หญิง เมื่อประมาณ 60 ปีก่อน นักจิตวิเคราะห์ชาวออสเตรีย ชื่อ Wilhelm Reich ได้ทำการวิเคราะห์ทางจิตพบว่าผู้หญิงที่มีลักษณะแบบ Hysteria คือผู้หญิงที่มีเสน่ห์ดึงดูดทางเพศ ขี้กังวล และยึดติดกับเรื่องทางเพศอันเกิดจากพัฒนาการที่ผิดเพี้ยนในวัยเด็ก พวกเราชอบนำคำนี้มาว่ากันในลักษณะที่ว่าผู้หญิงที่ขาดผู้ชายไม่ได้ แต่ความเป็นจริงคงไม่ตรงความหมายซะทีเดียว สรุปแล้วคำนี้ไม่ใช่ชื่อโรคค่ะ เป็นเพียงลักษณะอย่างหนึ่งทางบุคลิกภาพเท่านั้น อาจแฝงอยู่ในคนคนไหนก็ได้

 

Q             อยากรู้ว่าการที่เรารักใครแล้วไม่กล้าแสดงออกแล้วจะทำไงดีครับ

A             คำว่าแสดงออกกินความหมายกว้างนะคะ การแสดงความห่วงใย คอยช่วยเหลือ เป็นกำลังใจ ก็ถือเป็นการแสดงออกเหมือนกัน ไม่ได้จำกัดว่าต้องบอกรัก หรือคอยเดินตามเท่านั้น เพราะฉะนั้นถ้าน้องรักชอบใครก็แสดงออกให้เหมาะสมกับสถานภาพตอนนั้น เมื่อเวลาผ่านไปจนมั่นใจว่าควรแสดงออกให้ชัดเจนกว่าที่ผ่านมาก็ค่อยพัฒนาการแสดงออกได้ ไม่สายไปแน่นอน

 

Q             ควรวางตัวเป็นวัยรุ่นที่ดีอย่างไร

A             เป็นคำถามที่น่าชื่นชมมากค่ะ แค่เห็นคำถามก็คิดได้ว่าน้องเป็นวัยรุ่นที่ดีคนหนึ่งแล้ว เพราะน้องคิดดีไงคะ พอคิดดีเราก็จะแสดงออกมาดีโดยธรรมชาติ จะว่าไปก็ไม่มีอะไรเป็นพิเศษ วัยรุ่นก็คือวัยเรียน เป็นนักเรียนที่อยู่ในกฎระเบียบ วัยรุ่นยังเป็นวัยที่ต้องพึ่งพาพ่อแม่ ก็ควรจะเคารพพ่อแม่ ไม่ทำเรื่องที่ท่านจะไม่สบายใจ ท่านจะได้รู้สึกอยากหาเงินมาให้น้องใช้อยู่ วัยรุ่นเรื่องเพื่อนสำคัญ (มาก) ก็วางตัวเป็นเพื่อนที่ดี ชักนำกันไปสู่หนทางดีๆ ที่สำคัญเราควรเป็นคนดีเพื่อตัวเราเองค่ะ

 

Q             ถ้าเราทะเลาะกับแฟนอยู่ แล้วเราอยากคืนดีกับเขาแต่เราไม่กล้าพูด ควรทำอย่างไรดีคะ

A             อยากให้น้องคิดว่าการพูดขอโทษก่อนไม่ได้เป็นเรื่องน่าอับอาย หรือเสียศักดิ์ศรีแต่ประการใด ไม่ว่าเรื่องที่เกิดขึ้นใครจะผิดมากกว่าใคร แต่สิ่งที่อยากให้ขอโทษเพราะเราทำให้เขาเสียใจ เราจึงขอโทษที่ทำให้เขาเสียใจ ไม่ได้ขอโทษเพราะเราทำอะไรผิด แต่ถ้าเหตุการณ์ครั้งนี้คิดๆ ดูแล้วเราเป็นฝ่ายผิดจริงๆ การขอโทษที่น้องเรียกว่าขอคืนดีก็เป็นวิธีเดียวที่จะแก้ปัญหาได้ดีที่สุดค่ะ ลองดูนะคะ น้องจะรู้สึกดีกับตัวเองขึ้นอีกมากเลย

 

Q             ทำไมพวกผู้ชายถึงชอบล้อชื่อพวกผู้หญิง

A             ผู้ชายมักหาวิธีที่ทำให้เพศหญิงเกิดความสนใจและพยายามใกล้ชิด ซึ่งมีหลายวิธี แต่วิธีที่พวกผู้ชายใช้มาตั้งแต่เด็กๆคือการยั่วให้คนที่เราอยากเล่นด้วยให้โมโห แล้วถ้าคนที่ถูกแหย่เกิดโกรธหรือตอบสนอง จะยิ่งทำให้คนแหย่ได้ใจ ดังนั้นถ้าใครพบปัญหานี้อยู่ แนะนำว่าอย่าตอบสนองต่อการกระทำที่เราไม่ชอบ นิ่งๆไว้แล้วเดี๋ยวคนที่ทำก็จะรู้สึกไม่สนุกแล้วก็เลิกทำไปเอง ขอยืมสำนวนหนังจีนมาใช้ว่า สงบสยบความเคลื่อนไหวครับ

 

Q             ทำไมผู้หญิงผู้ชายต้องรักกัน

A             เป็นเรื่องธรรมชาติที่ทำให้มนุษย์สามารถดำรงเผ่าพันธุ์มาจนถึงทุกวันนี้ได้ค่ะ

 

Q             อยากเรียนเก่งทำอย่างไรดี รู้สึกท้อแท้

ถ้าจะให้เราเรียนเก่งจะต้องทำอย่างไร

A             คำว่าเรียนเก่งของแต่ละคนไม่เท่ากันจริงๆ ค่ะ สติปัญญาหรือที่เราชอบเรียกกันว่า IQ เป็นตัวหลักในการกำหนดความสามารถของคน หมออยากพูดให้เห็นชัดๆ อย่างนี้ ถ้าเรามี IQ เท่ากับ 90 เราก็จะเรียนเก่งที่สุดของเราเท่ากับคน IQ 90 คงไม่มีวิธีไหนที่จะทำให้น้องเรียนเก่งเท่ากับคน IQ 120 ได้ ที่บอกแบบนี้ไม่ได้อยากให้ถอดใจนะคะ น้องตั้งใจเรียนในชั้น กลับบ้านไปทบทวน มีเวลาผ่อนคลายตามสมควร สุดท้ายมีความเสมอต้นเสมอปลาย ผลที่สุดแล้วได้เท่านั้น นั่นก็คือเรียนเก่งที่สุดตามศักยภาพของน้องแล้วค่ะ ข้อนี้อยากฝากไปถึงผู้ปกครองด้วยค่ะ ช่วยทำให้ลูกมีกำลังใจในการเรียนหนังสือ ไม่ท้อแท้ สำคัญกว่าการสอบได้ที่หนึ่งเป็นไหนๆ

 

Q             การเป็นประจำเดือนจะเป็นตั้งแต่อายุเท่าไหร่

ทำไมอยู่ชั้นม.1 แล้วยังไม่มีประจำเดือน

A             ขอรวมคำถามสองคนตอบในข้อเดียวกันค่ะ การเริ่มมีประจำเดือนเมื่อไร กรรมพันธุ์จากคุณแม่ช่วยบอกได้มากค่ะ ถ้าคุณแม่เริ่มมีประจำเดือนช้า ลูกสาวก็มีแนวโน้มจะมีช้าตามคุณแม่ รวมไปถึงอายุที่ประจำเดือนหมดด้วยค่ะ ที่เราเรียกว่าวัยทอง โดยทั่วไปเด็กไทยเริ่มมีประจำเดือนเมื่ออายุประมาณ 12 ปี บางคนเร็วกว่านั้น บางคนช้ากว่านั้น 1-2 ปี ถือเป็นเรื่องปกติ แต่ที่น่าเป็นห่วงในปัจจุบันคือ เด็กตัวอ้วน ตัวใหญ่ มีแนวโน้มจะมีประจำเดือนเร็ว ข้อเสียนอกจากเปลืองเงินซื้อผ้าอนามัยแล้ว พอมีประจำเดือนเร็วจะหยุดสูงเร็ว หมดประจำเดือนเร็ว กระดูกพรุนเร็ว เห็นไหมคะผลพวงตามมามากมาย ฝากถึงผู้ปกครองอีกทีค่ะ กรุณาอย่าเลี้ยงลูกให้อ้วนเลย นี่คือหนึ่งในปัญหาของเด็กตัวโตเกินเกณฑ์ที่ต้องรีบแก้ไขค่ะ

 

Q             เป็นโรคภูมิแพ้จะมีวิธีหลีกเลี่ยงและป้องกันได้อย่างไรบ้าง

A             โรคภูมิแพ้เกิดจากการที่ร่างกายไวกับสิ่งกระตุ้นมากเกินไป ซึ่งคนที่เป็นคงต้องสังเกตว่าตัวเราไวกับอะไรบ้าง ที่พบได้บ่อยคือ ไรฝุ่น ละอองเกสรหญ้า แต่พบว่าหลายคนไม่ทราบว่าแพ้อะไร

            สำหรับคนที่มีปัญหาภูมิแพ้มีคำแนะนำดังนี้

            1. ซักปลอกหมอน ผ้าปูเตียงทุกสัปดาห์ เอาที่นอนตากแดดจัดเดือนละครั้ง

            2. สังเกตว่าแพ้อะไรแล้วพยายามหลีกเลี่ยง

            3. ถ้ามีอาการมากควรใช้ยาเพื่อช่วยควบคุมอาการ ไม่ต้องกลัวติดหรือว่ายาตกค้างในร่างกายนะครับ

            4. แนะนำงดนมวัวและอาหารที่มีนมวัวผสมเช่น นมเปรี้ยว โยเกิร์ต เพราะพบว่ามีสารกระตุ้นภูมิแพ้ในนมวัวมาก

 

Q             ทำยังไงให้ตัวสูงคะ / อยากสูงต้องทำอย่างไร

A             เป็นคำถามยอดฮิตสำหรับวัยรุ่นทุกยุคครับ แล้วมีคนพยายามค้นคว้าหาวิธีที่ทำให้สูงขึ้น ซึ่งจากข้อมูลที่ได้รับมาพอจะสรุปได้ดังนี้

            1.พันธุกรรม ถ้าพ่อแม่สูง โอกาสที่ลูกจะสูงมีมาก

2.การนอนหลับ การนอนหลับเร็วและหลับได้ทั้งคืนจะทำให้ Growth hormoneหรือฮอร์โมนสำหรับการเติบโตจะออกมามากเมื่อนอนหลับในช่วงกลางคืนอย่างเพียงพอ ซึ่งสวนทางกับความเป็นไปของวัยรุ่นปัจจุบันที่นอนดึกตื่นสาย ดังนั้นถ้าใครที่ต้องการสูงจริงๆแนะนำว่าอย่านอนดึกครับ ผมเองตอนวัยรุ่นอ่านหนังสือดึก เลยตัวไม่สูงอย่างที่ควรเป็นครับ

            3.การออกกำลังกาย จะทำให้เกิดการสร้างกระดูกมากขึ้นในวันรุ่น

4.ปริมาณแคลเซียมที่เหมาะสม ซึ่งในอาหารที่เรากินแต่ละวันก็เพียงพอ ถ้าจะดื่มนมก็วันละ1แก้วก็พอครับ อย่าไปโด๊บเป็นวันละลิตรสองลิตรซึ่งมากไป

            ในปัจจัยต่างๆการนอนหลับกลางคืนสำคัญที่สุดครับ (นอนกลางวันทดแทนไม่ได้คร

[ขจิต ฝอยทอง]

• ตามมาอ่าน
• อาจารย์หายไปนานมากๆๆ
• คิดถึงๆๆ