แนวทางสืบสานภูมิปัญญาไทยใส่ใจด้านสมุนไพร

แนวทางสืบสานภูมิปัญญาไทยใส่ใจด้านสมุนไพร  ชุมชนตะเคียนทอง-คลองพลู

 

นันทวัน       ใจกล้า *

                บทคัดย่อ

                โครงการแนวทางสืบสานภูมิปัญญาไทยใส่ใจด้านสมุนไพรชุมชนตะเคียนทอง-คลองพลู กิ่งอำเภอเขาคิชฌกูฎ จังหวัดจันทบุรี  มีวัตถุประสงค์1 )เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาและสภาพทั่วไปของชุมชนตะเคียนทอง-คลองพลู 2)  เพื่อรวบรวมข้อมูลต้นทุนทางสังคมในชุมชนด้านภูมิปัญญาในการดูแลสุขภาพและทรัพยากรธรรมชาติด้านสมุนไพรที่มีอยู่และยังใช้ประโยชน์ได้ในชุมชนตะเคียนทอง-คลองพลู  และ

 3) เพื่อหาแนวทางในการสืบสานภูมิปัญญาพื้นบ้านในการดูแลสุขภาพของชุมชนตะเคียนทองคลองพลู  กลุ่มเป้าหมายคือ  พื้นที่และประชากรในตำบลตะเคียนทอง-คลองพลู   ขั้นตอนการดำเนินงานหลักคือ       1) ติดต่อประสานงานกับแกนนำในพื้นที่ 2) พบตัวแทนและผู้นำชุมชนชี้แจงวัตถุประสงค์ของการดำเนินการวิจัย  3) พูดคุยสัมภาษณ์ประชาชนและผู้รู้ในชุมชนเกี่ยวกับสมุนไพรในการดูแลรักษาสุขภาพ    4) สำรวจสมุนไพรในชุมชนทั้งที่มีอยู่ตามธรรมชาติและที่ประชาชนปลูกไว้ใช้ประโยชน์  5) ผู้วิจัยและทีมวิจัยร่วมกันศึกษาข้อมูลและทวนสอบความถูกต้องของข้อมูล  6)  สรุปผลการศึกษารายงานให้กับตัวแทนชุมชนรับทราบ  7) จัดทำรายงานฉบับสมบูรณ์

                จากการศึกษาในครั้งนี้พบว่า ชุมชนตะเคียนทอง-คลองพลู เป็นชุมชนที่ยังมีความสมบูรณ์ของป่าธรรมชาติที่มีสมุนไพรที่ใช้ประโยชน์ในการดูแลสุขภาพ ได้อีกเป็นจำนวนมาก  และพบว่าประชาชนในชุมชนยังคงมีวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมในการใช้ดูแลรักษาสุขภาพโดยใช้สมุนไพร นอกจากนี้ชุมชนยังมีต้นทุนทางสังคมที่มีภูมิปัญญาที่น่ายกย่องและมีผลงานด้านการดูแลสุขภาพที่เป็นข้อมูลเชิงประจักษ์ทั้งในชุมชนและนอกชุมชน

                ผลการศึกษาครั้งนี้กล่าวได้ว่าสมบัติล้ำค่าของประเทศไทยยังคงมีอยู่  ถ้าพวกเรารู้จักที่จะนำมาใช้ประโยชน์และบำรุงรักษาให้ยั่งยืนสืบไป  ก็จะนำไปสู่ความเข้มแข็งและความประหยัดของประเทศชาติสืบไป