2ประสบการณ์ให้บริการวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ปี 2551
จากการได้รับมอบหมายให้เข้าร่วมประชุมโครงการบริการให้วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ประจำปี 2551 ณ โรงแรมมิราเคิล แกรนด์ คอนเวนชั่น กรุงเทพมหานคร ในวันที่ 29 เมษายน 2551 และนำมาชี้แจงให้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อที่ทางโรงพยาบาลจะได้นำมาดำเนินการให้บริการวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ปี 2551 แก่บุคลากรทางการแพทย์ และผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไป
ในทุกปีที่ผ่านมาบุคลากรทางการแพทย์ที่ดูแลผู้ป่วยทุกคนจะได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ เพื่อลดอุบัติการณ์การเจ็บป่วย ลดการแพรกระจายเชื้อไข้หวัดใหญ่ระหว่างบุคลากรทางการแพทย์ และผู้ป่วยที่มารับบริการ รวมทั้งลดโอกาสการกลายพันธ์ของเชื้อไข้หวัดนก ที่อาจทำให้การแพร่กระจายในมนุษย์ได้ง่ายขึ้น ในดำเนินการให้วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ปี 2550 นั้นใช้ระยะเวลานานมาก บุคลากรไม่มาตามกำหนด เราก็รอและโทรติดตามหลายครั้งมาก เพราะว่าต้องการให้บุคลากรได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ตามวัตถุประสงค์ ซึ่งใช้เวลาในการดำเนินการ ประมาณ 4 เดือนจึงจะแล้วเสร็จ จนวันสุดท้ายของวันหมดอายุของวัคซีน จึงหยุดให้บริการวัคซีน
หลังจากที่วัคซีนหมด มีหลายคนโทรมาอยากฉีดวัคซีน เพราะปี 2550 อากาศหนาวมาก กลัวจะป่วย ข้าพเจ้าก็เสียดายมากที่ท่านพลาดโอกาสนี้ เพราะไม่มาฉีดตามกำหนด
เมื่อจัดทำรายชื่อผู้ได้รับวัคซีนไข้หวัด พบว่าบุคลากรกลุ่มเป้าหมาย แพทย์ พยาบาล ผู้ปฏิบัติการพยาบาล พนักงานการแพทย์ คนงาน มารับบริการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ไม่ได้ครบตามเป้าหมายที่กำหนด ทุกคนจะกลัว และหลายคนบอกว่าฉีดวัคซีนแล้วเป็นหวัดมากกว่าเดิม ปากต่อปากทำให้กลัวมาก ไม่ฉีดวัคซีน แต่ก็มีหลายคนบอกว่าฉีดแล้วดีมาก ไม่เป็นหวัดเลย สบายดี จากทุกปีที่เคยป่วยเป็นไข้หวัดใหญ่ปีนี้ไม่ป่วย ต้องการฉีดวัคซีนทุกปี น่วย IC อย่าลืม ช่วยเตือนด้วยนะเมื่อถึงเวลาที่ต้องแดวัคซีนอีกในปี 2551
จากคำบอกเล่าของบุคลากรทางการแพทย์ที่ได้รับฟังและสะท้อนมายังข้าพเจ้า ทำให้เกิดแนวความคิดว่าควรจะสำรวจความคิดเห็น ติดตามอาการภายหลังการได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ เช่นเดียวกันกับการเฝ้าระวังอาการไม่พึงประสงค์จากการได้รับวัคซีนของเด็ก และ อาจารย์รัตนาวดี ได้ให้คำแนะนำว่าน่าจะทำแบบสอบถามนะ ทางหน่วย IC จึงได้ส่งแบบสอบถามให้กับบุคลากรที่ได้รับวัคซีน ในปี 2550 ขณะนี้กำลังอยู่ระหว่างการวิเคราะห์ข้อมูล
ยังวิเคราะห์ข้อมูลไม่เสร็จ แต่กระทรวงสาธารณสุขร่วมกับสำนักงานหลักประกันสุขภาพ แห่งชาติ (สปสช) ได้จัดทำโครงการขยายการให้บริการวัคซีนไข้หวัดใหญ่แก่บุคลากรทางการแพทย์และผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไป คือ โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง หอบหืด หัวใจ หลอดเลือดสมอง ไตวาย ผู้ป่วยมะเร็งที่อยู่ในระหว่างการได้รับเคมีบำบัด เบาหวาน โดยมีคณะกรรมการดำเนินต่าง ๆ ที่เกี่ยวของและมีการติดตามอาการภายหลังการได้รับวัคซีน
การให้บริการวัคซีนผู้ป่วยโรคเรื้อรัง และบุคลากรทางการแพทย์ ซึ่งกระทรวงสาธารณสุขและ สปสช. กำหนดว่าจะต้องแล้วเสร็จภายในวันที่ 30 มิถุนายน 2551 และปรับการให้วัคซีนไข้หวัดใหญ่เหลือเพียงช่วงเดียวก่อนฤดูฝน ข้าพเจ้ายอมรับว่ากังวลมากและกลัวว่าจะเกิดปัญหาหรือไม่ เพราะว่า ระยะเวลาจำกัด เดิมกว่าจะเสร็จ ก็ประมาณ 3-4 เดือน ปีนี้ ให้ระยะเวลา 4 เดือน
โรงพยาบาลจึงมีการเตรียมการร่วมกับหลายหน่วยงาน คือ งานบริการพยาบาล งานเวชกรรมสังคม งานเวชระเบียนและสถิติ งานประชาสัมพันธ์ หน่วยงานหลักที่จะต้องดำเนินงานและประสานงานกับทุกหน่วยงาน คือหน่วยควบคุมโรคติดเชื้อ ได้ดำเนินการประชุมร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และกำหนดวันให้บริการ เป็นระบบเพราะว่าจะต้องมีมีการเตรียมการป้องกันการช่วยเหลือเมื่อมีการแพ้วัคซีนอย่างรุนแรง โดยให้บริการในวันที่ 5-13 มิถุนายน 2551
จากการแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นการดำเนินงาน ประสบการณ์การให้บริการแต่ละปีที่ผ่านมาเป็น อย่างไรร่วมกับโรงพยาบาลต่าง ๆ ในจังหวัดขอนแก่น เพื่อหาแนวทางและวางแผนร่วมกัน จะดำเนิน อย่างไรให้การทำงานบรรลุวัตถุประสงค์ ผู้ป่วยกลุ่มเป้าหมายได้รับวัคซีนทุกคน ซึ่งผู้ป่วยคงจะลำบากเดินทางมารับวัคซีน จึงเป็นข้อตกลงร่วมกันว่าผู้ป่วยมารับการรักษาที่โรงพยาบาลใด ก็สามารถให้บริการฉีดวัคซีนได้ ไม่ต้องส่งผู้ป่วยกลับไปรับบริการที่พื้นที่ที่ โรงพยาบาลต้นสังกัด
ในวันที่ 5-6 มิถุนายน 2551 ที่ได้ให้บริการวัคซีนไข้หวัดใหญ่ สำหรับผู้ป่วยโรคเรื้อรัง พบว่า ผู้ป่วยจะยังไม่มั่นใจที่จะรับบริการ ไม่กล้าฉีด มีคนหนึ่งบอกว่าตั้งแต่เกิดยังไม่เห็นเลย ข้าพเจ้าได้อธิบายว่าปีนี้เป็นปีแรกที่ผู้ป่วยจะต้องฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ผู้ป่วยก็ยอมฉีดวัคซีนหลังจากได้รับ คำแนะนำอธิบาย ว่าวัคซีนไข้หวัดใหญ่อาจจะทำให้เกิดอาการคล้ายเป็นไข้หวัด ได้2-3 วัน อาการแพ้รุนแรงมีได้ แต่พบน้อยมาก อาการที่ไม่พึงประสงค์จะพบได้ แต่ไม่ใช่ผู้ป่วยทุกราย อาการที่พบได้บ่อยคือ ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดข้อ มีไข้ รุ้สึกไม่สบายตัว มีอาการเฉพาะที่ บริเวณที่ฉีด บวม แดง ปวด ห้อเลือด ซึ่งอาการที่เกิดขึ้นนี้จะหายได้เองภายใน 2-3 วัน
การรับบริการของผู้ป่วยจะมีความลำบากอยู่มากเพราะ เป็นผู้สูงอายุ ต้องมีคนพามา โรงพยาบาล การอธิบายจะต้องใช้เวลา นาน ญาติไม่พร้อมที่จะอยู่ดูแล มีรายหนึ่งตาบอด ญาติรีบมากจะไม่ให้ผุ้ป่วยฉีดยา บอกเสียเวลา แต่ก็ได้พูดคุย อธิบายถึงประโยชน์ที่จะได้รับ ญาติก็ยอม
รายละเอียดของวัคซีนไข้หวัดใหญ่ จะมาเล่าให้ฟังอีกครั้ง หรือท่านสามารถดูได้จากเว็ปไซด์ของสำนักโรคอุบัติใหม่ หรือของกระทรวงสาธารณสุขได้นะคะ
ช่วยเล่าประสบการณ์ของท่านให้ฟังด้วนนะคะว่าการให้บริการวัคซีนไข้หวัดใหญ่แก่ผู้ป่วยกลุ่มโรคเรื้อรัง พบปัญหาและท่านแก้ไขอย่างไรขอบคุณคะ
ความเห็น (3)
ขอบคุณคะ จะเขียนมาเล่าต่อเพิ่มเติมนะคะ กำลังฝึกทำภาพสวย ๆ อยุ่คะ
สวัสดีค่ะ
ที่รพ.สงขลานครินทร์ตอนนี้
หน่วยIC กำลังฉีดวัคซีนให้บุคลากร
อยู่ค่ะ