หลังจากดองมานาน... มาแล้วๆ... บันทึกเรื่องการยิงธนูบนหลังม้า หรือ Yabusame นั่นเอง
เหตุการณ์เกิดขึ้นวันเดียวกับที่ไปดูการแข่งขันคิวโดะที่เคยเขียนถึงเมื่อหลายบันทึกก่อน (แสดงให้เห็นว่าดองไว้นานจริงๆ -"-) วันเสาร์นั้นก็มีการแสดงยิงธนูบนหลังม้าช่วงบ่ายๆที่ศาลเจ้า Shimogamo (ชิโมะกาโมะ) แถวๆบ้าน ซึ่งจัดขึ้นเป็นส่วนหนึ่งของเทศกาลประจำเกียวโต ชื่อเทศกาล "อะโอย มัสสึริ (Aoi Matsuri)
ทางเดินเข้าศาลเจ้า ร่มรื่นมากๆ
(ข้อมูลเกี่ยวกับการยิงธนูบนหลังมาได้มาจากไปรษณียบัตรที่ระลึกและจาก wikipedia.org)
กล่าวถึงการยิงธนูบนหลังม้าที่เรียกว่า Yabusame นี้ จริงๆแล้วเป็นกึ่งพิธีกรรมทางศาสนา คือจัดขึ้นเพื่อให้ความรื่นเริงกับเทพยดาที่ดูแลรักษาบ้านเมืองให้เจริญรุ่งเรืองในสมัยก่อน
ผู้ยิงธนูจะขึ้นขี่ม้า ควบมาด้วยความเร็วสูง มีโอกาสให้ยิงได้ 3 เป้า ที่ตั้งกระจายอยู่ในระยะความยาวประมาณ 255 เมตร สองมือต้องคอยหยิบธนู ขึ้นสาย ฯลฯ ดังนั้นก็มักจะต้องควบม้าได้ด้วยการใช้เข่า ยิงเสร็จดอกแรกก็ต้องหยิบธนูลูกใหม่ขึ้นมาเตรียมยิง ถือว่าไม่ใช่เรื่องง่ายเลยทีเดียว
(ดูความเร็วของการควบมาได้จากฝุ่นที่ฟุ้งกระจายมาตามทางม้าวิ่ง)
เป้าที่ใช้ในการยิงธนูแบบนี้ ทำจากไม้อัดธรรมดา ทำเป็นรูป 4 เหลี่ยมจัตุรัส ต่างจากเป้าคิวโดะทั่วๆไปที่เราเห็นเป็นวงกลมๆ สีดำๆขาวๆ ส่วนหัวธนูก็มีการปั้นให้เป็นก้อนกลมๆใหญ่ๆ เพื่อที่ทำให้เกิดเสียงดังเมื่อลูกธนูสัมผัสกับเป้าไม้อัดนี้
เจ้าหน้าที่คอยเปลี่ยนเป้าไม้ เวลาที่โดนยิงหักไป
ตำแหน่งของเป้าก็ถูกจัดออกมาให้มีระดับเทียบเท่ากับการสู้รบสมัยก่อน (คิวโดะนี่ อย่างที่ทราบว่าเป็น Martial Arts หรือศิลปะแห่งการต่อสู้ประเภทหนึ่ง นักรบสมัยก่อนนี่ถือว่าเป็นนักรบขั้นสูง เนื่องจากว่าต้องเป็นผู้ที่มีความสามารถในการควบคุมและบังคับจิตใจ และมีวินัยในระดับสูงมากๆ ต่างจากการยิงคิวโดะในสมัยนี้ที่ในบางครั้งถูกจัดให้เป็นกีฬาประเภทหนึ่งเท่านั้น) ในการรบสมัยก่อน ซามุไรใส่เครื่องเต็มยศในการออกรบ หากต้องการกำจัดคู่ต่อสู้ ก็ต้องเล็งส่วนร่างกายที่ไม่มีเครื่องแบบปิดบัง นั่นก็คือช่วงหน้าผากส่วนใต้หมวกซามุไรนิดเดียวเท่านั้น ตำแหน่งของการยิง Yabusame ก็อยู่ในระดับหน้าผากนี่แหล่ะ มีพื้นที่ให้ยิงได้นิดเดียว ถ้ายิงไม่โดน ก็กำจัดฆ่าศึกไม่ได้
โอกาสยิงโดนเป้าเต็มๆเน้นๆนี่น้อยมาก นับถือนักรบในสมัยก่อนมากๆ จิตใจนิ่ง เฉียบขาดเหลือเกิน
ถึงแม้คิวโดะในบางครั้งก็ถูกมองเป็นกีฬาชนิดหนึ่ง แต่ Yabusame นี่ยังถือว่าเป็นกิจกรรมศักดิ์สิทธิ์มากกว่าที่จะเป็นกีฬา เนื่องจากมีความเกี่ยวข้องกับความเชื่อและศาสนาอยู่มาก จะมีการนำมาแสดงเฉพาะในโอกาสพิเศษ หรือโอกาสสำคัญๆเท่านั้น
มีการขี่ม้าแสดงตัวกันก่อนที่จะเริ่มลงมือยิง แบ่งเป็นยุคสมัย เสื้อผ้าที่ใส่ก็แตกต่างกัน
ํYabusame ที่จัดแสดงขึ้นที่ศาลเจ้า Shimogamo นี้เป็นพิธีกรรมในแบบสมัยเฮอัง (Heian Period)
งานนี้มีการแบ่งนักยิงธนูเป็น 4 กลุ่ม กลุ่มละ 5 คน รวมเป็น 20 คน มีอยู่ไม่กี่คนเท่านั้นที่ยิงได้ครบทั้ง 3 เป้า ส่วนมากจะพลาดในเป้าที่ 3 (ซึ่งเป็นเป้าที่ใหม่กับเพื่อนๆยืนอยู่) สาเหตุก็มีหลายอย่างทั้งขึ้นลูกธนูไม่ทัน บังคับม้าไม่ได้ บางคนก็ยิงพลาดไปเฉยๆ สภาพร่างกายและจิตใจไม่พร้อม
ถ้ายิงโดนจะเป็นแบบนี้
แบบนี้ยิงไม่ได้ และไม่ได้ยิง
ไม่ใช่แค่คนยิงต้องมีสมาธิ... คนจะถ่ายรูปอย่างเราก็ต้องมีสมาธิมากๆ ชั่วเวลาเพียงเสี้ยวของวินาที คุณจะได้รูปที่อยากได้มาหรือไม่.... สุดท้าย..... ก็ได้ภาพที่อยากได้มาซักที... :)
mission accomplished!
สุดท้ายนี้.....
เบื้องหลังการถ่ายทำ.... อากาศร้อนมากกกกกกกกก และคนเยอะมากกกกกกกกกก รอกันนานมากกกกกกกกกก กว่าจะเริ่มยิง
"การเที่ยวงานเทศกาลในญี่ปุ่น = การฝึกความอดทน"
ขอบคุณคุณ นายประจักษ์ มากค่ะ มาไวมากๆ ^^
ตอนอยู่ญี่ปุ่นไม่เคยได้ไปดูเลยครับ
ญี่ปุ่นตอนนี้ร้อนแล้วหรอครับ
ร้อนมากจะเติ้ล (Sira) แต่อากาศค่อนข้างแปรปรวนทีเดียว
พรุ่งนี้เริ่มเข้าหน้าฝนแล้ว เส้นแนวฝนกำลังเคลื่อนตัวมา มาช้ากว่าปกติประมาณ 2 อาทิตย์ แต่ว่าอากาศร้อนมาเร็วมากๆเลย
พี่โชคดีที่ว่าบ้านอยู่ห่างจากศาลเจ้านี้เพียงไม่กี่ก้าวเดิน ก็เลยไปดูได้ง่ายๆสบายๆ ตอนนี้เติ้ลยังได้ยิงยูมิอยู่มั้ย?
เฉพาะสำหรับผู้ชายหรือเปล่าค่ะ
ผู้หญิงก็ยิงได้ค่ะอ.จัน แต่ว่ามีน้อยมากๆ งานที่ผ่านมามีคนเดียวมั้งคะ
เหมือนๆกับที่ซามุไรก็มีเป็นผู้หญิงได้ ก็น่าจะมีซามุไรผู้หญิงที่เป็นนักยิงธนูได้เหมือนกันค่ะ