ธรรมนูญสุขภาพแห่งชาติ

ในกฎหมายว่าด้วยสุขภาพแห่งชาติ ได้กำหนดให้มีการจัดทำธรรมนูญสุขภาพแห่งชาติ เพื่อใช้เป็นกรอบนโยบายและยุทธศาสตร์ขององค์กรต่าง ๆ ทุกภาคส่วนที่จะนำไปดำเนินการ โดยในกฎหมายดังกล่าวยังได้ลงรายละเอียดว่าธรรมนูญสุขภาพจะต้องมีองค์ประกอบอย่างน้อย ๑๒ เรื่อง และกำหนดให้มีผลผูกพันต่อหน่วยงานของรัฐในการนำไปสู่การปฏิบัติให้เป็นไปตามที่บัญญัติไว้ด้วย

ผมมีส่วนเข้าไปเกี่ยวข้องกับการจัดทำธรรมนูญสุขภาพด้วยคนหนึ่ง เห็นความสำคัญของธรรมนูญที่จะเกิดขึ้น ถึงแม้ว่าจะเป็นที่ถกเถียงกันว่าฐานะของธรรมนูญเป็นเพียงมติคณะรัฐมนตรีเท่านั้น จะมีผลผูกพันกับหน่วยงานแค่ไหนก็ตาม แต่ผมกลับมองไปที่สิ่งที่ก่อนจะเกิดขึ้นเป็นตัวหนังสือที่จะบรรจุลงไปในธรรมนูญฉบับนั้นมากกว่า

ถ้าตัวหนังสือที่นำมาบัญญัติเกิดจากการยกร่างของนักวิชาการเพียงกลุ่มหนึ่ง สิ่งที่คาดหวังจะให้เกิดผลก็คงเป็นไปในลักษณะ "เองเขียนเองก็ทำซิ" แต่หากตัวหนังสือนั้นกลั่นมาจากความคิดที่กว้างขวาง จากคนส่วนใหญ่ของประเทศ มีการถกเถียงด้วยข้อมูล ความรู้ และเหตุผลแล้ว ผมเชื่อว่าถึงแม้จะไม่เกิดผลในมิติทางกฎหมาย แต่ย่อมจะเกิดผลในมิติทางสังคมไม่น้อยอย่างแน่นอน

อย่างน้อยคนในสังคมที่เข้าร่วมในกระบวนการจัดทำธรรมนูญย่อมเกิดผลต่อตัวบุคคลนั้น เกิดความรู้ เกิดการรับรู้ เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน นั่นคือเป้าหมายที่แฝงซ่อนอยู่เบื้องหลังการทำงานชิ้นนี้ และเมื่อเป้าหมายระดับปัจเจกเกิดผล ผมก็เชื่อว่าเป้าหมายต่อชุมชน ต่อสังคม และต่อประเทศ ย่อมเป็นผลตามมา

ผมขอเชิญชวนมายังทุกคนที่อ่านพบข้อความนี้ ให้เข้าไปมีส่วนร่วมในการเสนอความคิดเห็น หรือเพียงเข้าไปนั่งฟัง อย่างจริงจัง เพราะขณะนี้องค์กรที่รับผิดชอบกำลังขับเคลื่อนกระบวนการนี้อยู่ และกระบวนการนี้ได้ถูกออกแบบให้เกิดขึ้นกว้างขวางทั่วประเทศด้วย ขอฝากให้คิดไว้ว่าสังคมเป็นของทุกคน ไม่ใช่เป็นของใครคนใดคนหนึ่ง